Morgunblaðið - 28.03.1917, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLABIÐ
Erí. símfregnir
frá fréttar. Isafoldar og Morgunbl.
K.höfn 26. marz.
Forsprakkar frjálslynda
flokksins í Kússlandi vilja
toreyta um stefnuskrá og
koma á „demokratisku"
lýðveldi.
Orusta hafin á bersvæði
hjá Somme. Bandamönn-
um veitir betur.
t
Christine Thomsen,
ckkja Ág. Thomsens fyrrum kaup-
manns hér í Reykjavík, en móðir
D. Thomsens konsúls, andaðist í
Kaupmannahöfn síðastliðinn laugar-
dag, 75 ára að aldri.
Frú Thomsen heitin haíði oft
dvalið hér á landi um stundarsakir
og átti hér marga vini, þó að flestir
þeirra séu horfnir burt á undan
henni.
Hún var mesta myndarkona og
skörungur mikill.
t
A símstöðinni.
Hún er ein af hinum smærri,
en allmikill aðsókn að henni samt
sem áður. Eg kem inn. Maðurer
þar fyrir og er að tala. Eg þekki
hann. Veit að hann er íarþegi af
skipi, sem liggur á höfninni. Hann
er að fara á berklahælið. Hann
er í óða önn í miðju samtali við
konuna sína, sem er eftir heima.
Loftið er þungt. Hann ræskir sig.
Hann hóstar ofan í talfærið. Eg
þarf líka að tala. Eg hefi beiðst
aðgöngu og á að koma næst. Hann
hóstar enn einu sinni, kveður,
hringir af. — Eg á að taka við
þegar mitt samband er fengið.
Mér verður litið á talfærið, þar
sem hann hefir hengt það. Tal-
færið er rakt af úða út úr sjúkl-
ingnum. Eg hika. Nei, eg liika
ekki. Eg hefi mist lystina á því
að tala i þetta sinn. Eg sný mér
að símaþjóninum. Bið afsökunar.
Kveðst ekki ætla að nota símann
að sinni. Hann starir á mig græn-
vitrum grunsemdaraugum. Hann
snýr baki við mér. Eg fer.
Eg hefi gleymt því, að mér var
í lófa lagið að senda símskeyti.
— Eg hefi gleymt öllu, nema
hættunni, sem eg sá þarna ljós-
lifandi stafa af þessu þarfa, sí-
notaða áhaldi.
* *
•í
Það rennur nú upp fyrir mér,
að eg hafi lesið stutta grein í
ensku tímariti fyrir átta árum.
Sú grein var einskonar auglýsing
um sérstakan útbúnað, sem lækn-
ir einn i Englandi hafði fundið,
til þess að verjast berklasýkingar-
hættu símtóla. Hann kvaðst hafa
rannsakað fjölda slíkra áhalda og
fundið berkla í einu af hverjum
sex. Það var sérstaklega tilbúinn
pappir, sem hann gerði banvænan
berklum og lagði svo yfir talfærið.
Var svo skift um blað í hvert sinn
er nýr maður tók að tala.
Ekki get jeg dæmt um nota-
gildi þessarar aðferðar. Eg hefi
ekki séð neitt um þetta nema
þessa einu grein, og eina mynd
af því hversu blöðin eru notuð.
Nú vil eg beina málinu til
læknanna, sérstaklega þótilland-
læknis. Hefir hann ekki athugað
þessa smithættu? Er hún heila-
spuni hræddra manna? Eg bíð
eftir svari — i orði og verki.
Brandur örvi.
* * * * * *
* *
Grein þessí er hér tekin eftir
»Austra.« Virðist oss það orð í
tíma talað að vekja máls á því,
hver sýkingarhætta getur stafað
af því að margir menn nota sama
símaáhaldið. Er það þess vert, að
því sé gaumur gefinn. I Kaup-
mannahöfn hefir þetta verið tekið
til athugunar, og lætur »Köben-
havns Telephon A.S.« sótthreinsa
talsímaáhöld sín með »Desinfec-
tor.« Er ákaflega lítill kostnaðar-
auki að því, og ætti daglega að
sótthreinsa þannig þau símtól,
sem mikið eru notuð, eigi sízt á
símastöðvum.
Heilbrigðisnefnd Reykjavíkur
ætti að taka þetta mál til íhug-
unar og bæta einhverjum ákvæð-
um um það inn í heilbrigðissam-
þyktina.
.... ■ m-------
Bajarpósturmn.
Því miður á það sér oft stað
að bréf sem látin eru í póstkass-
ana á götunni, til manna hér í
bænum, eru oft óhæfilega lengi
á leiðinni. Skiftir það stundum
mörgum dögum að þau komist til
réttra viðtakanda. Allir sjá hvað
bagalegt þetta getur verið, ef menn
reiða sig á að póstkassarnir séu
tæmdir á réttum tíma og bréfin
borin út til viðtakanda með næsta
bæjarpósti. Dæmi eru mörg til
þess að menn hafi haft baga af
þessari óreglu.
En fólkið á þó sjálft nokkra
sök á þessu máli. Það er sem
sé algengt að það verði fyrir þessu,
án þess að láta póststjórnina vita.
Og meðan ekki koma kvartanir
til hennar, getut* hún skiljanlega
ekki lagfært það, þar eð hún get-
ur ekki vitað um hvernig skiiin
verða á bréfum til hvers einstaks
manns. Eina ráðið er því að
kvarta, og það við póststjórnina,
en ekki láta það viðgangast þegj-
andi. ' -
» A & O K I N.
AfmæM í dag:
Helga Einarsdóttir, húsfrú.
Ingibjörg Magnúsdóttir, verzlk.
Stefatn'a Guðmundsdóttir, húsfrú.
Susie Briem, húsfrú.
Geir T. Zoéga, rektor.
Pétur Þ. J. Gunnarsson, kaupm.
Stefán Þórðarson, járnsm.
Sólarupprás kl. 7.5
Sólarlag ki. 8.2
H á f 1 ó ð í dag ki. 9.54 f. h.
og kl. 10.18 e. h.
Fyrirlestrar Háskólans:
Agúst H. Bjarnason prófessor:
Róm í kristnum sið, kl. 7—8.
Lækningar Háskólans.
Augnlækning ókeypis kl 2—3 í
Lækjargötu 6.
N ý j a B í ó hefir nú sýnt myndina
»Skrifarinn<( 11 sinnum í röð og hefir
aðsóknin altaf verið svo mikil, að marg-
ir hafa orðið frá að hverfa í hvert sinn.
Er það eins dæmi um kvikmynd hér
á íslandi og má af því marka hve vel
fólki geðjast að henni. Marglr hafa
komið kvöld eftir kvöld og segjast al-
drei þreytast á því að horfa á mynd-
ina. Og enn má geta þess, að menn
hafa kepzt um það að fá keyptar hin-
ar útlendu götuauglýsingar vegna mynd-
anna, sem á þeim eru, og ætla að
geyma þær til minja um kvikmyndina.
Myndina átti að sýna í síðasta sinn
á mánudaginn, en vegna hinfiar miklu
aðsóknar og óskorana margra manna,
verður sýningum naldið áfram fyrst
um sinn.
Botnvörpungarnir Baldur,
Bragi, Þór, Apríl, Islendingur, Snorri
Goði komu af fiskveiðuih í gær allir
með góðan afla.
Strandf erðaskipið. Land-
stjórnin hefir nú fest kaup á gamla
Sterling, sem lengi var hér í förum
fyrir Thorefólagið. Er það skip eign
sænsks fólags, sem mikið hefir látið
gera við það og breyta því eftir að
Thorefólagið seldi það. Stendur nú
ekki á öðru en útilutningsleyfi á skip-
inu frá yfirvöldunum í Svíþjóð, en það
er talið víst að það muni fást.
Sterling mun vera ætlað að annast
strandferðir hór við land fyrst í stað,
þangað til annað hentugt strandferða-
skip fæst.
Föstuguðsþjónusta í dóm-
kirkjunni í kvöld kl. 6. Sf. Bjarni
Jónsson prédikar.
Skipstrand. Nálægt Garðskaga
strandaði í sunnanveðrinu í gærmorgun
kútterinn Drangey, eign Guðm. kaupm.
Bergsveinssonar í Flatey. Skipið, sem
er 50 smáleatir að stærð, var þar á
fiskveiðum.
Mótorbátur náði skipinu út og kom
því til Keflavíkur. Er það lítið skemt
og lekt og mun verða sent hingað til
Reykjavíkur undir eins og veður leyfir.
Skipstjóri kúttersins er Halldór Frið-
riksson.
Sykurskamturinn verður fram-
vegis sá sami sem utidanfarið, 1 kg.
fyrir hvern mann til þriggja vikna.
Farþegar á Koru héðan til út-
landa voru ungfrú Ragnh. Blöndal, O.
G. Eyjólfsson stórkaupm. og Jafet Sig-
urðsson skipstjóri. Til Austfjarða fóru
og allmargir farþegar.
------------------
Mjólkureklan.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja hvílík mjólkurekla hefir verið
hér í vetur. Margir hafi víst aldrei
séð mjólk og hinum er hún orðin
dýr fæða. En hvað skal þá segja ef
nú á enn að fara að hækka mjólkur-
verðið, svo sem væntanlegt kvað
vera? Og mjólkurþörfin hefir þó
aukist jafnframt því, sem sykur
hefir þorrið. Er það mjög sennilegt
að framboð mjólkur sé nú eigi meira
en svo, að rétt hrykki hún handa
börnum og sjúklingum — þeim
sem alls eigi meiga á hennar vera.
En sé svo, þá er nauðsynlegt að
reyna að láta mjólkina ganga sem
jafnast vfir þá — en svifta henni
alveg af fullorðnu fólki, sem ekki
hefir hennar brýna þörf.
Það spyr sjálfsagt einhver sem
svo hvað eigi að koma í staðinn.
Fyrst og fremst ber þess að geta
að ekkert á að »koma í staðinn« fyr-
ir fullorðið fólk, því að mjólkur-
skorturinn hefir verið svo mikill, að
það er t. d. raun að sjá fíleflda
karlmenn vera að þamba mjólk inni
á kaffihúsum. En margt má finna
í mjólkur stað handa hraustum mönn-
um. Má þar t. d. nefna öl — hvítt
öl — sem er bæði ódýrt, en nær-
andi og ljúffengt. Steingrímur lækn-
ir Matthíasson, segir svo í formála
fyrir matreiðslubók fóninnu Sig-
urðardóttur, að vilji menn eigi láta
sér nægja að drekka vatn með mat,
þá skuli þeir drekka mjólk eða hvítt
öl. Hann er alveg andvígur kaffi.
Það spillir að eins meltingunni, er
alveg næringarlaust. Og nú væri það
gott að kaffieyðsla væri takmörkuð
sem mest, því að með spörun við
sykurinn, sem okkur er íífsnauð-
syn að fara sem sparlegast með —
e'ns og allir vita.
Og vel á minst, meðan eg er að
tala um hvítölið, þá ber þess jafn-
framt að geta, að húsfreyjur geta
drjúgum notað það í mat til þess
að spara mjólk. Eg býst við því, að
nú á þessum tímum, þegar alt þarí
að spara og engin matarögn má far3
forgörðum, þá muni húsfreyjurnsr
leita sér þeirra upplýsinga er þ^1
geta í þeim efnum og er þá vafla 1
annað hús að venda en matreíðsln*
bækurnar. »Frk. fensens Kogebog*
er nafnfræg um alt Danaveldi og 1111
þar fá ýmsar upplýsingar urn þaö
hvernig á að drýgja mat nieð ö •
Danir nota ákaflega mikið af
— og Norðmenn líka — sérst*k'
lega til þess að spara brauðletf3^
(sem ella mundu fara forgörðuni) o
gera úr þeim miðdegisverði ý011