Morgunblaðið - 10.04.1917, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
fer um hag okkar íslendinga, ef
þessi verður raunin á, að stríðið
stendur enn í þrjú ár? Við höf-
um fram til þessa látið reka á
reiðanum. Ýmsar ráðstafanir
hafa að vísu verið gerðar, en
vanalega eftir á. Fyrirhyggján
hefir sjaldan náð degi longra.
Og þó ríður okkur lífið á því,
að vera fyrirhyggjusamir.
Með vissu getur enginn sagt
fyrir um það, hve lengi stríðið
muni standa, en gamall málshátt-
ur segir: »Bústu við hinu illa,
því að hið góða skaðar þig ekki«.
Gerum ráð fyrir því, að striðið
standi enn í þrjú ár. Það skað-
ar okkur eigi, þótt friður verði
saminn fyr. En ef við eigum að
halda því áfram, að geyma al-
varleg störf til morguns, þá er
okkur eigi við bjargandi. Ef
okkur skortir svo mjög fyrir-
hyggju framvegis, sem til þessa,
þá förum við áreiðanlega í hund-
ana.
Þið spyrjið þá sjálfsagt hvað
eigi að gera. Ja, það er svo
margt, að eigi verður þaö talið
upp i einum svip. En fyrst af
öllu verðum við að reyna að vera
sjálfum okkur nógir, framleiða
svo mikið, að við gætum þolað
algerða siglingateppu í hálft ár
eða lengur. Og meðan þess er
nokkur kostur, að við getum við-
að að okkur, þá verðum við að
keppast við það eins og við ætt-
um lífið að leysa.
Þrautalendingin okkar, sem átti
að verða, Bandaríkin, er nú valt
að treysta á framvegis, þar sem
þau hafa nú gengið inn í hildar-
leikinn. Þótt því -sé slept, að
hættulegt geti orðið að sigla þang-
að, þá er þó annað alvöruefni,
sem til greina kemur, en það er
að bannaður verði útflutningur
þaðan á ýmsum nauðsynjavörum
til allra þjóða nema bandamanna.
Það mun hver maður sjá að
vísu, að lítið munar Bandarikin
um það að fceða okkur. Og ef
það væri samið um það • við
stjórnina þar nú þegar, þá gæt-
um við ef til vill komist hjá mikl-
um örðugleikum í framtíðinni.
Það þyrfti að senda þangað verzl-
unarfulltrúa, eigi síður heldur en
til Lundúna, mann, sem hefir vit
á því, að annast þar öll innkaup.
Það er margra mál, þeirra sem
fróðir eru og framsýnir, að við-
skifti okkar muni smám saman
færast yfir til Ameríku. Getur
vel verið, að striðið flýti fyrir
því. En þá er gott að búa sig
undir það nógu snemma að ná
sem beztum verzlunarsamböndum
þar vestra og greiða islenzkum
vörum veg inn á ameríkska mark-
aðinn. Verzlunarerindrekinn gæti
því haft fullnóg að starfa þar,
enda þótt stríðinu lvktaði þegar
á þessu ári.
ESSS3 o A e B ö F\ 1 N. C»
Afmæli i dag:
Ellen L. Einarsson, húsfrú
Guðríður Helgadóttir, húsfrú
Sóiveig Danielsdóttir, jungfrú
Þórunn Siemsen, húsfrú
Eiríkur Jónsson, bryti
Hallgr. Þorsteinsson, söngkennari
Jón Sigurjónsson, prentari
Stefán Sandholt, bakari.
S ó í a t u p p r á s ki. 6.20
S ó i a r 3 a g kl. 8.41
H á i i ó 8 I dag kl. 7.56 árd.
og í nótt kl. 7,17 síSd.
Andrés Fjeldsted í Ferjukoti Var
fluttur hingað veikur á laugardaginn
á vélbáti. Hrepti báturinn versta veð-
ur á leiðinni og var fjóra tíma frá
Skaganum til Reykjavíkur.
Edina. Fregn kvað nú vera komin
um það, að gufuskipiö Edina, sem menn
voru hræddir um aö hefði verið sökt af
þ/zkum kafbáti, hafi látið seinna úr
höfn í Bretlandi en ákveðið hafði ver-
ið. Mun skipið vera væntanlegt hing-
að einhvern næstu daga, ef ferðin
gengur vel.
Landssíminn hefir verið bilaður víða
um land nú um páskana. Samband
komst þó á við Seyðisfjörð kl. um 2
í gær, en var þó slæmt samband að
sögu símamanna. Illviðri á Norður-
landi tefja viðgerðlna.
Gullfoss fór í fyrradag (páskadag)
frá Kaupmannahöfn. HeyrBt hefir, að
það skip muni enga farþega og engan
póst hafa meðferðis.
Th. Tómasson kaupm. úr Stykkis-
hólmi er n/kominn til bæjarins.
Botnvörpungarnir Þór, Bragi, Rán
og Þorst. Ingólfsson komu af fiskiveið-
um, og höfðu allir aflað vel.
Skákþingið. Þvi er nú lokið, og
urðu leikslok þau, að Eggert Guð-
mundsson varð hlutskarpastur. Hlaut
hann 7 vinninga og fekk 1. verðlaun-
in, skákborðið og nokkuð af peningum.
Næstir honum voru þrír keppendur,
allir jafnir með 5 vinninga, þeir Al*
bert Iugvarsson (Gríroseyingur), Pótur
Zophoniasson og Stefán Ólafsson.
Sykurkortin. Athygli viljum vér
vekja á því, að sykurkort þau, sem
þegar hefir verið úthlutað, gilda að
eins í dag. Taki fólk ekki sykur á
þau hjá kaupmanni í dag, eru þau
ógild.
Afspyrnu-norðanstormur hefir ver-
ið um páskana. Frost eitthvert hið
mesta sem orðið hefir í vetur, um 10
stig f gær um hádegisbilið.
Nýársnóttin var ekki leikin i gær-
kvöldi, eins og til stóð, vegna veikinda
eins leikandans (Friðfinns Guðjóns-
sonar).
Dauður bókstafur.
Hundarnir í bænum,
Hér er til reglugerð um hunda
innan lögsagnarumdæmis Reykja-
víkur, og lækningu þeirra. Hefir
hún að geyma ýms fyrirmæli,
sem bæði hundaeigendur og lög-
reglan hefðu gott af að kynna
sér.
T. d. þetta: Skyldur skal hver
hundeigandi að hafa helsi á hund-
um sínum með áletruðu Rvík og
tölu. . . . RéttdræpuA er hver
hunduf innan umdæmisins, sem
ekki ber slíkt helsi eða fylgir
utanbæjarmanni. . . . Kostnaður
við dráp óskilahunda greiðist úr
bæjarsjóði.
Ef þessu væri hlýtt eða. fram-
fylgt, kæmust margir hundarnir
í snöruna. Einn daginn ekki alls
fyrir löngu voru yfir 50 hundar
i þyrpingu i Austurstræti, og þar
af þrir — segi og skrifa þrír — með
helsi, sem hamingjan mávita hvort
nokkuð hefir staðið á. En ekki
mun einn einasti allra þessara
hunda verið líflátinn ennþá. Hvað
þýða þá fyrirmælin?
Oskiljanlegt er það, hversvegna
hundar sem fylgja utanbæjar-
mönnum eru réttlægri en hinir,
sem halda sig með höfuðstaðar-
búum. Þvi sveitamönnum, sem
koma með -fjárrekstra til bæjar-
ins, er það nauðsynlegt að hafa
hunda með sér, fremur en bæj-
arbúum, sem ekkert hafa við þá
að gera.
Hér mun vera fjöldi hunda,
sem enginn skattur er goldinn
af og aldrei hafa verið skrásettir
í hinni löggiltu bók bæjarfóget-
ans. Þeim er leyft að leika hér
lausum hala* og prýða götur bæj-
arins á þann hátt, sem þeim er
laginn. Og margir halda því
fraxh, að hundamergðin sé menn-
ingarmerki, einkanlega ef hund-
arnir eru útlendir, þvi að það þyk-
ir »fínt« erlendis að eiga hund.
Hundadýrkunin er orðin grát-
brosleg víða erlendis og það svo
mjög, að enginn skyldi óska
þess, að sú »menningaralda« ætti
eftir að ganga yfir þetta land.
Kerlingarnar eiga hunda, sem
þær halda á í kjöltunni, hunda
sem uppeldisdætur eða tökustúlk
ur þeirra verða að ganga með
vissan tíma á hverjum degi —•
hundunum til skemtunar. Hunda,
sem ekki er boðin nema bezta
fæða og sem grátnir eru hjartan-
legar af kerlingunum en nokkur
ástvinur þegar þeir hrökkva upp
af, og jarðsettir i »hundakirkju-
görðum« með hátíðlegri viðhöfn
og legsteinn settur á leiðið. Og
þangað ganga svo kerlingarnar
til að leggja blóm á leiði ástvin-
ar 8ins — hundsins.
Reykvíkingar eiga ennþá langt
í land til að öðlast þessa »menn-
ing«. Og vonandi má heilbrigð
skynsemi sín svo mikils í þessu
landi, að aldrei komi til þess-
En hitt er víst, að sumir »for-
framaðir« bæjarbúar hafa reynt
að taka upp útlenda apaskapinn.
Hundaákvæðin verða aldrei að
gagni nema eigendum sé gert að
skyldu, að láta hundana ekki
koma út á götuna nema í bandi
og haldi eigandinn sjálfur í spott-
ann. Það er heldur ekki nema
vel við eigandi að einhver sýni-
legt tengsli sé milli hundsins og
eigandans og tilvinnandi fyrir
hann, ef hann vill endilega eiga
hund.
Skattinn mætti einnig hækka
að miklum mun og helzt af öllu
ættu stásshundarnir ekki að liðast.
A því er enginn vafi, að marga
fátæklinga mætti seðja á matn-
um, sem troðið ern þessi ferfættu
dekursdýr.
En hvað sem því líður, þá eiga
lausir hundar ekki að sjást á
götunum.
Viðureignin
í FrakkSands.
Það ganga ýmsar sögur af því,
hvernigáþví muni standa, að Þjóð-
verjar hafa hörfað svo óðfluga
undan í Frakklandi. Sumir segja,
að Hindenburg ætlist til þess, að
undanhaldið verði til þess að
breyta um hernaðaraðferð, að
skotgrafaviðureignin leggist niður,
en i þess stað verði nú farið að
berjast ‘á bersvæði. Muni hann
á þann hátt ætla að freista þess
að fá rofið herfylkingar banda-
inanna. Aðrir segja, að þetta
undanhald hans muni vera hern-
aðarbragð og ætli hann sér nú
að leika á Frakka og Breta eins
og hann lék á Rússa hjá Tann-
enberg haustið 1914. Enn er
mælt að þetta séu aðeins varúð-
arráðstafanir hjá honum; vilji
hann á þennan hátt stytta her-
línuna að vestan um alt að 40
mílur, til þess að spara sem mest
hermenn og skotvopn, svo að
hann geti tekið þeim duglegar í
lurginn á Rússum í sumar. Er
það almannamál, að hann hafi
þegar ákveðið áður en stjórnar-
byltingin hófst í Rússlandi, að
láta skríða til skarar á eysti'1
vígstöðvunum í sumar, og er 1$'
legt' að hann hafi eigi bfeytt þei^
fyrirætlunum, þar sem ÞjóðveiT
ar þykjast vissir um, að stjórfi'
arbyltingin muni hafa dregið eajöS
úr bolmagni rússneska, hersias-
Enn segja sumir, að BinfieU
burg hafi neyðst til þe3S að hötf®
undan á vesturvígstöðvuna1^
vegna ofureflis bandamanna,
hafi mörgum sinnum fl0iri »
betri fallbyssur heldur en Þ,l°
verjar.
Margar sögur eru sagðíir »
því, hvað Þjóðverjar eyði
ina miskunarleust á undan