Morgunblaðið - 18.02.1920, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
mta. .MljíJUlzIa -Ía aI*J «J« tlr jC£.jOa
MORGUNBLAÐIÐ
Ritstjóri: Vilh. Finsen.
AfgreitSsla í Lækjargötu 2
Sími 500. — Prentsmiöjusími 48.
Ritst.jórnarsímar 498 og 499.
Kemur út alla daga vikunnar, aö
mánudögum undanteknum.
Ritstjómarskrifstofan opin:
Virka daga kl. 10—12.
Helgidaga kl. 1—3.
AfgreiÖslan opin:
Virka daga kl. 8—5.
Helgidaga kl. 8—12.
Auglýsingum sé skilaö annaöhvort
á afgreiðsluna eða í ísafoldarprent-
smiðju fyrir kl. 5 daginn fyrir útkomu
þess blaðs, sem þær eiga að birtast í.
Auglýsingar, sem koma fyrir kl. 12, fá
að öllum jafnaði betri stað í blaðinu
(á lesmálssíðum), en þær sem síðar
koma.
Auglýsingaverð: Á fremstu síöu kr.
3.00 bver cm. dálksbreiddar; á öörum
BÍðum kr. 1.50 em.
Verð blaðsins er kr. 1.50 á mánuði.
ir. En til þess þurfum við að vanda
það. Þjóðin getur ekki heitið mynd-
arfólk, meðan við fussum og sveium
við öllu því, sem íslenzkt er, án þess
þó að sýna viðleitni 4 að endur-
bæta það.
Erl, símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunbiaðsins).
Khöfn 1(1. febr.
Prá London er símað að afsögn
I.andings úr ráðherraembætti sé
sama sem burtrekstur. — House yf-
irhershöfðingi Bandaríkjamanna er
í ónáð fallinn. — Sendiherraráðið
hefir samþykt að Tyrkjasoldánhaldi
Miklagarði, og um.sjón með sundun-
um undír eftirliti Bandamanna.
FréttaburOur biskups.
I viðtaii við danskan blaðamann
í Álaborg síðastiiðið haust um bann
málið, gefur herra biskup .Jón
Helgason mér þann vitnisburð, að
eg sé meiri stjórnmálamaður en
prestur, en sem stjórnmálamann
megi ekki taka mig of alvarlega.
Aldrei sé hægt að henda reiður á
þe.ssum stjórnmálamönnum eðaþeim
hvötum, er stjómi afskiftum þeirra
af stjómmálunum, megi og vel vera
að andbanningarnir íslenzku hafi
fengið mig á sitt mál og því sé and-
staða mín gegn bannmálinu undan
þeim rifjumrunnin, og engin ástæða
til að taka sérlega mikið mark á
henni.
Eg hefði ekkert tekið til þe<ss, þó
að biskupinn hefði talið afskifti
mín af bannmálinu óheppileg og ó-
hyggileg. en það kemur mér dálít-
ið undarlega fyrir sjónir, aú hann,
hversu hrifinn sem hann er af bann
lögunum, skyldi telja sér skjdt að
vitna fyrir Danskinum um stjórn-
málamensku mína að öðru leyti, og
Jþað á þann hátt, sem óneitanlega
jkeggur nokkuð nærri mér sem lieið-
Gunnar Egilson
HafrsarstrsBti 15.
Sjó- )
Striðs-
Brona-
Slysa-
Taismi 608. Simnefni: Shipbroker.
arlegum manni, sem eg fæ þó að
vera hjá honum í þessu viðtali. En
auk þessarar skýrslu um mig sem
miður áreiðanlegan istjómmála-
mann, þarf biskupinn líka að gefa
Danskinum dálitla hugmynd nm
prestskap minn, og verður liann
sízt merkilegri en stjórnmálamensk
an, þar sem eg, samkvæmt þessum
vitnisburði, er minni prestur en
stjórnmálamaður. Sumnm kann að
virðast, sem prestskapur minn hefði
mátt liggja milli hluta í þessuskrafi
og það því fremur, sem biskupinn
var ekkert um hann spurður. Auk
þess verð eg að ætla, að hiskup
þekki enn minna til prestskapar
míns en stjórnmálamensku, nema sé
eftir vitnishurði nánustu yfirboð-
ára minna og safnaða. En margir
munu líta svo á, að dönskum frétta-
snötum komi það mál fremnr lítið
við.
Préttaburður biskups um bann-
málið gæti verið efni í langt mál,
en út í það skal hér ekki farið.
Staðreyndir þær,semeg hefi bygt
á afstöðu mína til bannlaganna
verða. ekki vefengdar með rökum,
þótt bæði innlendir og erlendir
skriffinnar veitist að þeim.
Annars hefði biskupinn vel gotað
lýst ánægju sinni yfir siðgæðisá-
hri'fum bannlaganna 4 íslenzku
jijóðina án þessara vottorðsgjafa
um mig í dönskum blöðum, þótt
hann að vísu gæti búist við, að þau
kæmu aldrei fyrir mín augn.
Vigur 25. jan. 1920.
Sigurður Stefánsson.
*) Viötal þetta stendur í norsku
blaði, „Menneskevennen" í Ivristjaníu,
nr. 77 f. á., og er þar tekiö eftir dönsku
bannblaði í Alaborg.
---------0----
<z DAG8ÓK
Reykjavík KNA st. kaldi, hiti ö,l
Isafjörður logn, hiti 15,0
Akureyri N st. gola, hiti 4- 7,0
Seyðisfj. N kaldi, snjór, hiti -4- 4,5
Grímsstaöir NA kul, snjór, hiti 4- 15,0
Vestm.eyjar N hvassvföri, hiti 4- 4,5
pórshöfn N st. gola, hiti 4- 1,1
Loftvog há og stígandi, hæst á Vest-
fjörðuni en lækkar til suðausturs. Norö-
læg átt.
„Bolludagurinn“ sem Samverjinn ætl-
aöi aö hafa fyrir fátæk börn bæjarins,
veröur eins þó boöiö sé að loka öll-
um samkomuhúsum, er þaö aö fengnu
leyfi lögreglustjóra. Og heldur Samverj-
inn áfram fyrst um sinn. pó er mælst
til aö ekki komi nema eitt bam frá
hverju heimili, en hafi meö sér ílát und-
ir mat systkina sinna, ef þörf er fyrir
hann beima. Er þetta gert til þess að
engin þrengsli eöa náið samneyti eigi
sér staö við' boröin. — Skyldi veikin
koma upp í bænum mun Samverjinn
senda matgjafir sínar inn á þau heimili
sem þess þurfa og hefir hann þegar
fengiö sér vagn til að flytja matgjaf-
irnar ef til þess skyldi þurfa að taka.
Dánarfregn. Merkiskonan porgerður
Jónsdóttir á Litlu-HeiÖi í Mýrdal er
nýlega látin í hárri elli.
Gerduft
Hið nafnfræija ameri&ka.
Ls %
hm
:■
jffiESB
Langbezta efni sem
nútímiim þekkir til þess
að geta húið til góðar kökur
og kex. Með því að nota það verður
heimabökun hæg og ódýr. Að-
eins selt í dósum, er ætíð
ferskt og heldur full-
urn krafti.
Selt í heildverzlun
Garðars Gíslasonar,
og í flestum matvöruverzlmmm.
Aufilýsins
Til varnar gegn útbreiðslu inflúenzufarsóttar, skal öllum skólum
(almennum 0g einstakra manna) nú þegar lokað, ennfremur eru bann-
aðir almennir mannfundir, opinberar skemtisamkomur (dansleikir,
brúðkaupsveizlur 0g þess háttar), þar sem. margir koma saman í
sama húsi. Eianig eru bannaðar messur og líkfylgdir. Matsöluhús og
kaffihús mega veita föstum kostgöngurum og aðkomumönnum til ld.
8 oð kvöldi, en þá skal þeim lokað til klukkan 8 að morgni.
Lögreglustjórinn í Reykjavík 17. febr. 1920
Jón Harmannsson.
Reykjavik 17. febrúar 1920
Til prakfiserandi lækna i Reykjsvik.
Með því að inflúenza hefir borist hingað til landsins og með því
3,8 hætta getur verið á því að veikin kunni að hafa borist hingað til
bæjarins. skorar sóttvamarnefnd Reykjavíkur hérmeð á lækna bæjar-
ins. að tilkynna þegar í stað. ef þeir verða varir við inflúenzu eða sjúk-
dómstilfelli, sem eru grunsöm, eða geta líkst spönsku veikinni, héraðs-
lækni, eða formanni sóttvamamefndar lögreglustjóra Reykjavíkur.
Sóttvarnarnefnd Reykjayíkur.
Frá íþróttafélaginu. Fimleikaæfingar
félagsins falla niður um sinn vegna
sóttvarnarráðstafana. — Hlaupæfingar
lialda þó áfram á sama tíma og áöur.
Gestir Samverjans í gær voru 101.
Vilhjálmur keisari.
Blaðamaður einn, sem verið hefir
í Haag og haft hefir tækifæri til
að kynnast ástandi keisarans nú,
gefur þá lýsirigu af honum, að hann
hafi elzt mjög raikið og lífsþróttin-
um hnignað. Einkum hafi skjálft-
inn á hægri handlegg og fæti, sem
áður hafi aðeins verið merkjanleg-
ur, aukist mjög, svo allir hljóti að
taka eftir því við fvrsta tillit og
þessi titringur sé nú búinn aðleggja
undir «ig allan líkamann. Hann
kvað vera orðinn feitlaginn þó
liann borði mjög lítið. Stöðugt sé
framkoma bans hermannlegenhann
sé eins og genginn saman. Og merki
■legt segir hann að það sé, að keis-
arinn tali nú mjög hægt, þvert á
móti því sem hann hafi áður gert..
En þó verði hann fjörlegri þegar
um gamlar endurminningar er að
ræða og liðin tíð beri á góma. En
oft og tíðum komi* það fyrir, að
a ndlitið missir allan áhuga og aug-
un hvarfla flóttalega frá einum stað
til annars. Og þá geti enginn annað
en vorkent þessum manni. Sá heim-
ur, sem hann kvað sjaldnast vera í,
er nútíðin. Enginn, sem ser hann
nú, andlega og líkamlega farlama,
og ber hann saman við fyrri æfi
hans, mun vera í vafa um, að hann
muni aldrei taka þatt 1 nokkru op-
inberu starfi framar. Hann kvað
vera hættur að óska þess, að enda
líf sitt í Þýzkalandi. Og sú trú hans
styrkist altaf, að hann hafi verið
svikinn af ráðgjöfum og þjóð sinni.
Hann kvað ekki hafa samnej'ti við
fleiri en 30—40 menn. Og enn eru
hréf lians rannsökuð. En þó kváðu
Hollendingar vera tíijög nærgætnir
í þeirri rannsókn.
Líf þessa manns er einn harm-
leikurinn sem gerist á vorri jörð.
Pyrir hálfum tug ára var þessi
maður æðstur í einu inesta stórveldi
álfunnar. Hann ætlaði sér að auka
það stóryeldi enn meir. Hann vildi
gera það að heimsveldi. Ekkert var
houum ómögulegt í draumum hans.
Hann þoldi ekki að nokkur þjóð
skygði á Þýzkaland eðs teldist
rneiri..
En nú er hann útlagi og lifir á
miskunn gestrisinnar og göfugrar
]>jóðar. Ríkið hans er sundrað,
draumarnir hjaðnaðir og liann sjalf
ur andlega og likamlega þreklaus
maður, sem aldrei kemur við sögu
framar nema sem skuggi af Iiðinni
tíð.
Og þó verður þessi maður odauð-
legur vegna þess að hann er í tölu
þeirra, sem ætla sér meira en mönn-
um er auðið að framkvæma og sem
geyma sjálfir fallvaltleikann í sér.
Kerensky
freistar aftur hamlngjunnar.
Kerensky dvelur nú ásamt ýms-
um úr sínu gamla ráðuneyti í Vín,
og heldur uppi látlausum vörnum
móti framgangi Bolsivismans. Er
fullyrt, að hann liafi viðskifti og
standi í sambandi við suma af
stjórnmálamönnum bandamanna,og
markmiðið sé að steypa Sovjet-
stjórninni af stóli og setja Keren-
sky aftur æðsta mann í Rússlandi.
Per þetta að vísu lágt, En ekkert
or ólíklegt, að ýmsir hyggi ]jað vei
henta, að hann taki þar aftur við
stjórnartaumuöi, ]>ví enginn hinua
síðari manna, er stjórnað hafa Rviss
landi um stundar.sakir, virtist hafa
jafn mikið vald yfir þjóðinni, þó
veldi hans varaði skamt. En allir
stjórnmálamenn,sem mestu ráða nú
um framkomuna gagnvart Rúss-
landi, sjá, að eitthvað verður að
breytast frá því sem nú er á Rúss-
landi, eigi þjóðin ekki að tryllast
til fulls eða verða Holsivikum að
bráð.
Alþýðuskólinn
á Austurlandi.
Loks höfum vér Austfirðingar
fengið alþýðuskóla stofnaðan hjá
oss. Það höfum vér lengi þráð og
bví spenningur allmikill þar eystra
þegar svo 1‘angt var komið, að á-
kveðið var að setja þr skóla. Menn
biðu með óþreyju eftir að heyra