Morgunblaðið - 25.06.1922, Blaðsíða 3

MOBGUNBLABIB
^r?jwiaracsstr^r!«3r--
,0gason prófessor, erindi, sem aðarhngsjónum sínam og nú hefur
flutti hjer í vor og er bæði ];aÖ sannfærst um, að hamingja
°®legt og skemtilegt. þess og velmegun er ekki að fá
, v á. á þessu yfirliti sjá.að margs í landvinningum og styrjöldum.
0nar fróðleik er að finna í And- En auðvitað kemst það ekki af án
Tara 1 ár. hers. Landið er of stórt til þess
Áhnanakið er með sama fyrir-
°Har greinar og fróðleiksmola.
júní á Isajiröi.
að lögregla geti haldið reglu og
°ttiulagi og áður, flytur ýmis-! lögum,- einkum meðan óeirðir eru
i tíðar og ríkisvaldið er ekki búið
■ að ná tökum á fólkinu. Þar að
auki getur Þýskaland ekki verið
áu hers beinlínis fyrir forms sakir
— minsta kosti meðan herirnir
j hafa jafnmikla þýðingu í Evrópu
ifi í og >eir enn hafa í hinu ytra lífi.
■ Juní var hrakviðri hjer í bæ, . , , ■ .
tvau « * ,■ . n- „ , Fvrst um smn, er ekki hægt að
. svoldið, fenti a fjallatoppana, * . . ,
spáðu illu fyrir morgundaginn komast af an herdeilda, emkenn-
J?. saman við >á tilhugsun bland- isbúninga, blikandi korða o. s.
j-18t töluverður sársauki. Þó hjer frv. vig ýms hátíðleg tækifæri.
C*1St ,ÍUenft mjög 'andstæSir 1 skoð' Ifíki, sem krefst virðingar sjer til
Pá er engum efa bundið að * * v r 11__________
*Uir u' ■ , . . „ ■ om handa, verður að hafa nokkrar
u*jarbuar eiga pa hugsun sam-. ’ , .
ega að nauðsyn beri til að eiga herdeildir, sem tilkynna með mu-
°g vandað sjúkrahús. 17. júní, sík og blaktandi fánum vald þess.
4 - v«ið valinn sem heppilegastur! Þýskaland 'hefur þess vegn'a
sjón U1 að vinna aS þessari hugJfengið nýjan her. Enn hann á
i °g öll fielöff þessa bæjar hafa , _ . . ,
;gt íram óskifta krafta til að gera ekkert sameigmlegt með_ gamla
M&,XrX ar^v*í^eSan> €n(ia heppnaðist, keisarahermini. Það er ekki aðems
a vel. 17. júní rann upp heiðskír tr.la hermannanna, sem lækkaði
eott
Wor
Og í .
iagur. Guðsþjónusta í kirkjunm, meg yersalafriðnum niður í 100,
gLf afstaðinni guðsþjónustu var 00()j er setur alt annan svip á
< :z 'JSFZSS& I—■ *«»
^döson bankagjaldkeri, Jón Auð- komulagið, það er gerólíkt því,
„j,11 Jónsson alþingismáður og Odd-1 sem það var á dögum keisarans-
{ ^íslason bæjarfógeti. „Karlakór En höfuðmismunurinn er þó fal-
líSrffSr ■ SÖnf /10kkur l0.f inn í því, að almenn herskylda er
i aj;iokkurinn liet emmg til sm . . ^
>a- Vel æfður drengjaflokkur, afnumm en i stað hennar komið.
teikfimi nndir stjórn Gunnars enska fyrirkomulagið, að allur
Jóhannessonar, sem í þremur herinn er sjálfboðalið.
En íhernaðarandinn og ástin á
hernnm lifir lengi í Þjóðverjum.
j^. hefur lofsamlega haldið uppi
J).lrri fögru og heilsusamlegu íþrótt.
(:■..,Var knattspvrna og að slðustu . ..
;OIWytt kvöldskemtun í BíóhúsinuÞeir ætluðu að verða tregir til
jj et>daði eins og vant var með dansi,1 að minka herinn. 1920 var hann
,9,0
P^íur er dregar best. f ' en Bandamenn kröfðust >ess
uars htx?5 að frjetta. Hjer er ekk- •; , , . „ ,
JJk en ágæt prentsmiðja, en j aídrattarlaust, aö þeir drogu
'll' ekki fremur en verksmiðja i saman segliu niður í 100,000.
', en rís vonandi upp seinna Nokkuð tafði það fyrir, að mestur
4 °g sendir þá andlegar kúlur hluíi hermannanna, voru atvinmi-
sem allir læknar segja, virðist 250,000 manns, og það var ekki
Vera sá nlástur er dreeur best. „ ^ ° i—„
ferð
ngann. Hjer hafa nylega verið , „ „;4. .<
50 , , ,7... „ , lausir menn, sem litu þannig a,
J •> andans menn ur hofuðstað 1
iíj4sins ogTJr maður “við“ það"ný * a® lierþjónustan væri einskonar
4 streymi eðaflog, eránægjaað hlusta1 atvinnuleysingjastofnun, þar sem
efg°Öa ræðumenn um leið og >að, þeir fengju mat, föt og ríflega
^Ppbyggilegt og ýtir við fastsof- ljorgun. Og enn voru það aðrir,
% TjÓnr'JfSt Skal frægan; sem voru svatSamenni, sem biðu
W. Barald Nielsson, professor, . , . v ’ , , .
hann upp fortjaldi hins hulda.eftir gotuoeirðum og oðrum tæki-
°g telur sáluhjálparefni öll- j færum til rana og þjófnaðar. Og
gRan<li monnum að iðka þessa bver sem kom, var tekinn í her-
fræðigrein. Prófessorinn flutti j jnn> hvort sem hann var til þess
%óðerÍn? uSÍtt með svo, miklum!fær eða ekki. Á þann hátt varð
^ ao hann varo þritugur a‘
^ á því stóð. Þeim sem
ííýja’ Hrðist eins og hann setji þetta
1 fyrirbrigði „Spiritismann“ nr.
iif fagnaðarerindi „Jesú Krists“
En hvað sem öðru líður er
ljjj löftamaðurinn frjáls að sinni skoð
«g n st kemnr Ólafur Friðriksson
Vpj,^ V’tur erindi um illa afkomu
'ia avðs. Maðurinn er mælskur vel
^st UttÍ SÍtt erindi hjer °fstækis-
' Á kvöldskemtun gæddi þór-
Pórðarson á nýrri tegund af
Og c s>'ap. Maðurinn er ekki svartsýnn
V-^ar það lítið, nóg af bölsýn-
SíÓf,dum sem vilja kveða mann í
f-vr'r tímann og eru riðandi
lll'P f loftinu á einhverjum
e8Um, óhugsanlegum Pegasus.
ísafirði, 18. júní 1922.
Þorbjörn Tómasson.
VSki herinn nýji.
,í
3,11 hefur Þýskaland tekið
^ l4et ^Sljósum stakkaskiftum og
Á' ^ ,°«ti þess. Fyrir styrjöldina
á henni stóð, var her-
'*!' al) r fuhdsins mestur og helst-
Hl, an, stórþjóðanna, og hernað-
rt%;rinn gaf hinni þýsku þjóð
an blæ. En nú er sverðið
Vv- • ]Je- - - ---
« , veisaraherinn er liðinn
C>k,
«eíi,
ekki! °kki siglt fyrir þau sker, að and-
inn í þessum nýja her yrði dá-
lítið seyrður. Enda kom að því,
að þessi her varð mjög óvinsæll,
ekki einungis vegna þess, að hann
var samsettur af mjög óhermann-
legum mönnum, heldur og líka
fyrir það, að um ihann mátti
segja með fullum rjetti, að hvergi
væri stolið jafn mikið í Þýska-
landi og einmitt þar sem herinn
væri.
Þýska stjórnin var lengi í vafa
um, hvemig hún ætti að losna
við þessa náunga úr hernum. Hún
þorði hreint og beint ekki að reka
þá af ótta við, að þeir mundu
slást í Kommúnistaflokkinn. En þá
kom hin einbeitta krafa Banda-
raanna, svo stjórnin var auð-
beygð að láta einhverja fara og
gat borið við löglegri astæðu.
Bestu hermönnunum var baldið
eftir, gömlum og reyndum, sem
verið höfðu í hemum í 4—5 ar
og'því barist meö heiðri í heims-
styrjöldinni, og ennfremur ung-
um mönnum, sem höfðu líkamleg
og siðferðileg skilyrði til að verða
nýtir hermenn.
Þýskaland er því ekkert her-
veldi framar. En her þess er nú
og hið nýja Þýska-
r orðið að kasta hem-|vel æfður og hraustur.
Fiskiveiöar vorar
eru taldar einn aðalatvinnuvegar
þjóðarionar og er það tvimælalaust.
Þessvegna verður að hafa vakandi
anga fyrir því, er verða mætti þeim
til eflingar og viðhalds i framtíð-
inni. Eitt atxiði með öðru er þarf
að vekja athygli á er vorfiskiveiðar
botnvörpuskipanna. Eftir að þau
hætta veiðum i svonefndri Eyrar-
bakkabugt, stunda þan veiðar fyrir
Anstur- og Vesturlandinn. En mik-
ill hluti þess fiskjar er þar veiðist
er svo smár, að hann er eigi talinn
hirðandi og er því mokað í sjóinn
aftur hálfdauðum og danðum.
Hversu miklu þetta nemur er
eigi svo gott að segja um, en þó
má telja vist að það skifti miljón-
um fiska, er þannig er eyðilagt ár-
lega hér við land. Þetta er alvöru-
mál, er þarf rannsóknar vi.ð hið
bráðasta, því þjóð, sem má segja
um að lifi eingöngn á fiskiveiðum,
má eigi láta hjá líða að rannsaka,
hvort þessar smáfisksveiðar eru eigi
í raun og veru til stór skaða.
Siqurjón Kristjánsson.
■-----0------
fieimanmundurinn
»Getur skeð«, sagði hann«, en
það er aðdáunarvert að hún alveg
hjálparlaust skuli geta komist fram
úr að stjórna þessum mikla búgarði.
Tuttugu og tveggja ára gömul
stúlka I Jeg er í mínum augum svo
litilf jðrlegar og ófullkominn á minni
litlu jörð, þegar eg h'efi dvalið um
tima á FrankeqJjagen. Og að vita
að þú hefðir ekki þurft annað en
rjetta út hendina, til að eignast þetta
alt saman I — Þú mátt ekki reiðast
mjer, drengur minnl en það, að þú
ljest alt þetta ganga úr greipum þjer,
var svo heimskulegt glappaskot að
það er varla hugsanlegt að þú hefð-
ir getað drýgt annað verra.
»Það er ekki vert að fara lengra
út í þá sálma, faðir minn. En
hversu eftirsóknarverð og mikil eign
sem Frankenhagen svo er, er hún
þó ekki nægilegi til að bæta upp
böl það sem ógæfusamt hjónaband
hefir i för með sjer. — Líka veistu
að jeg er hermaður með lifi og sál
og að jeg mundi ekki geta fengið
af mjer að ganga úr herþjónnstunni*.
»Með þeim tuttugu þúsundum um
árið, sem tengdafaðir þinn ætlar að
gefa Mölvu, finst þjer auðvitað lífið
i höfuðstaðnum skemtilegra og fyrir-
hafnarminna en búskapurinn og það
erfiði sem honum fylgir. En það
er ekki víst að sú stand eigi svo
langt i land, sem neyðir þig til að
takast þá ógeðfeldu vinnu á hendur.
Jeg er enginn unglingur lengur og
jeg þykist vita að það muni ekki
vera ætlun þin að láta Röcknits
ganga úr ættinni eftir minn dag.
Eignin hefir nú tilheyrt okkar ætt i
hálfa aðia öid«.
»Og það skal hún með guðs hjálp
gera framvegis, en sá timi er von-
andi enn þá svo fjær, þú ert stál-
hranstur faðir minn góður og átt
eflaust mörg og góð ár eftir að
vera á Röcknits — þess er jeg full-
viss og hvers vegna eigum við
þá að vera að brjóta heilann um það
núna, sem getnr átt sjer svo
langan aldur?«
Þeir voru nú komnir að gistihöll
þeirri sem friherrann bjó i.
»Eg hefði gjarnan viljað biðja þig
að sitja hjá mjer stundar korn enn
þá, en jeg er svo þreyttur og það
r Hha best fyrir þig að fara snemma
Góða íbúð
þriggja berbergja eða 8tærri,|vaantir mig 1. okt. n.k. — Vil taka
hana á leigu fyrir þann tíma, ef óskað er.
Olgeir Friðgeirsson
Símar 465 og 486.
að hátta. Jeg er hræddur um að
það verði erfið ánægja, sem bíðnr
okkar á morgnn, bara að það væri
alt búið; góða nóttL
Eftir að hafa tekið fast og inni-
lega í hönd sonar sins, fór ofurstinn
inn, en Bernd hjelt hugsandi leiðar
sinnar. Þetta samtal þeirra feðganna
hafði vakið ógleði í huga hans;
beiskja sorgarinnar hafði fallið i
gleðibikar hinnar sælu æsku-vonar.
III.
Nokkurum minútum eftir að
gestirnir vorn farnir hafði leyndar-
ráðir flýtt sjer út úr húsinn, eins og
maðnr sem er orðinn of seinn með
eitthvað ógeðfelt sem hann þarf að
geia. Hann kallaði á vagn, sem
hann mætti og sagði vagnstjóranum
að fara með sig að skrifstofu »Her-
olds>, i Matthildargötunni.
í hinni miklu steinbyggingn, sem
vagninn staðnæmdist fyrir framan,
vorn næstum allir gluggar uppljóm-
aðir og það mátti heira hvíldarlausa
suðuna og hávaðann i vjelunnm.
Dyravörðurinn, sem tók á móti
Breitenback varð dálitið efablandinn
á svipinn þegar hann heyrði að er-
indi hans var að finna yfirritstjórann
svona seint.
»Jee er hræddar nm aö doktorinn
taki ekki á móti neinum, því ein-
mitt um þetta leiti á hann mjög
annrikt, og lætur enga trnfla sig
nema mikið liggi við*.
Gerið þá svo vel að segja honum
að erindi mitt sje áriðandi — œjög
áriðandi fyrir hann og blaðið*. —
Hið mikla álit, sem Breitenback
var i, og hin djarflega framkoma
bans hafði anðsjáanlega áhrif á dyra
gæslumanninn hann fylgdi honum
upp á fyrsta loft, þar sem skrifstof-
urnar vorn og bað hann að biða
þar I einu hliðarherberginu, tók við
nafnspjaldinu hans og fór. —
Að vörmu spori kom hann aftur:
»Doktor Ellhofen biður yður að
bíða augnarblik, hann er að ljúka
við eitthvað sem liggur mikið á.
Gerið svo vel að taka yður sæti á
meðan I*.
Svo fór hann, og leyndarráðið
varð einn eftir í þessu snauða óvist-
lega herbergi, sem ekkert var í
nema eitt langt borð þakið brjefum
og blöðum, og svo nokkrir stólar.
Óþreyjnfullur eins og rándýr í bún
tók Breitenback að ganga um gólf.
Það var langt um liðið siðan að
hann gat munað eftir að hafa þnrft
að biða nokkurstaðar eftir áheyrn.
Fyrir mörgum árum var hann orðinn
vannr við að allar dyr — aukheldur
á mestmetnu og rikust heimilunum
væru siegnar upp á viða gátt þegar
nafn hans var nefnt, ef hann þá
ekki kaus heldur að láta hina miklu
menn ómaka sig heim tii sin og
taka þar á móti þeim eins og hon-
honum fanst þægilegast.
Frh.
1 . Q.
Allskonar
skófatnaðun
bestur og ódýrastur hjá
Hvannbergsbrssðrum
lfigf. Guðbrandsson
klMftskwri
Sími 470 Símn.: Vigfús Að«istr. 8
Pjölbrsvtt fataefni. 1. tl saum»6tofa
Húsbrot. KI. um 4 í fyrrinótt
vaknaði fólkið í Msinu nr. 7 við
Bakkastíg við að grótbríð dundi á
liúsinu, flugu bnullungssteinar gegn
um rúðurnar í dagsfofunni og stórt
járnstykki þeyttist inn um svefnher-
bergisgluggann og munaði litlu að
það færi í Mfuðið á ungling, sem
lá þar í rúmi’ sínu. Maðurinn sem
þetta gerði heitir Jón Guðmundsson,
Bakkastíg 5, (kallaður Jón í Steinbæn
um). Væntanlega fær piltur þessi mak
leg gjöld fyrir verknað sinn.
X. X .x.
Prestastefnan hefst á þriðjudagin*
kemur, 27. þessa mán. og stendur
þriðjudag, miðvikudag og fimtudag.
Hefst stefnan að vanda með guðs-
þjónustugerð í Dómkirkjunni og prje-
dikar þar sjera Erlendur Þórðarson
í Odda. Verða þá vígðir kandídat-
arnir Árni Sigurðsson og Björn Ó.
Björnsson. Fundir prestastefnunnar
verða haldnir í húsi K. F. U. M.
og verður nánar sagt frá dagskránni
í næsta blaði.
ísland kom síðdegis í gær frá K.-
hpfn eftir viku ferð. Meðal farþega:
Sendiherrafrú Böggild, frú Fríða
Jónsson, frú porvaldsen, frú Elísabet
Kristjánsdóttir, frú Ida Thomsen, frú
F. C. Möller, frú Carla Olsen, frú.
Kristín Símonarson, Guðmundur
Kamban rithöfundur, Mr. Copland
og frú, Tage Möller og frú, Mogen-
sen lyfsölustjóri, Arni Riis, Þorvald-
ur Benjamínsson, Jón Stefánsson rit-
stjóri, Ásgrímur Jónsson málari,
Tómas Tómasson ölgerðarmaður og
frú, Jón Baldvinsson alþingismaður,
G. Funk verkfræðingur, N. Braun,
A. Godtfredsen, L. Gottschalck, S.
Dahl forstjóri, N. P. Olsen, Magnús
Snorrason,' Ásgeir Ólafsson, frú Jóns-
son, frú Hansen, ungfrúrnar Gísl-
ína Ólafsdóttir, Elinborg Benedikts-
dóttir, Anna Olsen, Elsa Nyemann,
Guðrún Sveinsdóttir, Carstensen,
Lilliendal og L. Eiríksdóttir, Finnur
Jónsson stúdent, porgeir Sigurðsson,
Frans Johansen, Albert Larsen, Ste-
fáí Dáníelsson, Sig. Einarsson, Bier-
íng Petersen, Finnur .Tónsson, B. L.
Thomsen, Knut Ottersted, S. F. Mel-
stad. Ennfremur tveir Hollendingar
og bretarnir Ratcliffe majór,
Mr. George Nielsen, Mr. J. R.
Ratcliffe, Sir Jarvie Hood, Dr. Rayn-
al Brodie, Mr. Bell, Mr. I. D. Hasfc-
ings. Alls 66 farþegar frá útlöndum.
Hallgrímur Sveinsson Hallgrímsson-
ar bankagjaldkera hefir ekki tekið sjer
ætlarnafnið Sveins, eins og sagt var
hjer í blaðinu í fyrradag.
Ferðamenn að austan segja illa
sprottin tún austur í sýslum vegna
vorkuldanna. En nú um nokkra daga
hefur verið ágætis gróðrarveður, og
má því vænta að tún hafi farið
mikið hatnandi.