Morgunblaðið - 07.08.1946, Blaðsíða 10

10
‘P'Sl
IÍOBGUNíIÍAÐIÐ
Miðvikudagur 7. ágúst 1946
éssjm

21. dagur
gæta sín. Haldið er að annar
þeirra hafi særst, er Danton for
ingi skaut á þá----
Og svo var sagt frá því, að
afleiðingin væri, sú, að hótað
væri að hengja og skjóta borg-
arbúa. Það voru ráð hershöfð-
ingjafrúarinnar.
Tom Bedloe glotti. Það var
ekki aðeins landhreinsun að
losna við Lucius M. Willock,
heldur var mannkyninu gerð-
ur greiði með því að ryðja hon-
um úr vegi. Þetta var refur og
þjófur, kominn hingað til þess
gramsa í meðan alt gekk á trje-
fótum. Og Marcus B. Danton
hafði gott af þessari áminn-
ingu. Hún gæti máske lægt í
honum hrokann. Tom vissi nú
að út af þessu var uppistandið
heima hjá hershöfðingjanum
kvöldið áður. En svo var eins
og alt í einu rynni upp ljós
fyrir honum, að hann gæti
sjálfur haft gagn af þessu, og
komið sjer betur inn undir hjá
barónsfrúnni.
Hann fjekk sjer ritföng og
skrifaði: „Jeg sá ekkert í gær-
kvöldi. Jeg veit ekkert. Þjer
skuluð vera alveg róleg“. Hann
skrifaði ekki undir, en sendi
brjefið með sjerstökum scndi-
boða til barónsfrúar de Léche.
Svo gekk hann út í góða veðrið.
Það gat svo sem verið að fyrir-
boðarnir kvöldið áður yrði góð
ir, þrátt alt.
•;*
Allan fyrsta daginn, sem
þær frænkurnar voru í bátn-
um, rjeri Cesar kappsamlega
móti straumi fljótsins. Hann
hjelt sig sem næst landi, þar
sem skógurinn skygði á, enda
var straumurinn þar minni. En
hitinn var nær óþolandi því að
engin gola var þarna í skjóli
skógarins. Báturinn var þung-
ur undir árum og hvað eftir
annað tók hann niðri á sand-
eyrum. Þetta tafði fyrir. Á
klukkustundar fresti tók Cesar
sjer ofurlitla hvíld ti lað kasta
mæðinni og batt þá bátinn við
trjágrein.
Tam frænka sat andspænis
honum, keiprjett og hjelt sól-
hlífinni yfir Agnesi svo að sól-
in brendi ekki hina viðkvæmu
húð hennar. Agnes svaf alltaf.
Gamla konan var þreytt, en
hún var seig og þetta nýja æf-
intýri hresti hana, Alt, sem hún
sá, var nýtt, skógurinn, krókó-
dílarnir, stórar skjaldbökur,
mávaflokkar, krákur, vatns-
snákar. Það, var eins og skóg-
urinn væri lifandi. Hún var
farin að hrósa happi yfir því,
að San Christobal hafði ekki
komist lengra, því að skipið
hefði siglt upp eftir miðju
fljótinu og þá hefði hún ekki
fengið að sjá neitt af þessum
náttúrunnar undrum.
Hún var líka stundum að
hugsa um svertingjann, hvað
hapn hafði reynst þeim trúr og
dyggur. Henni fanst hann eins
og tryggur hundur. Stundum
reyndu þau að tala saman, hún
á stórbjagaðri frönsku, en Cesar
á graut úr þremur málum. En
þennan dag tókst með þeim
innileg vinátta. Stundum, þeg-
ar ekkert var sagt, leit hún
brosandi til hans, og hann svar-
aði með því að brosa út undir
eyru, svo að skein í báða skjall-
hvíta tanngarðana. Og þau töl-
uðust við með augunum og aug-
un sögðu: En hvað heimurinn
er fagur og dásamlegur, alt er
hjer svo fagurt og fult af lífi,
------fuglarnir, krókódílarnir,
skógurinn, jafnvel fljótið, sem
er komið alla leið frá Iowa og
Illinois og Ohio og Kentucky
og Tennessee! t
Stundum gerði Cesar að
gamni sínu á sínu hrognamáli:
„Sko gömlu frú skjaldböku
hvar hún rogast með húsið sitt
á bakinu og er að reyna að
flýta sjer ofan í ána, eins og
hún sje hrædd við krókódílinn.
En það er óþarfi því að monsjör
krókódíll hefir mestu skömm á
henni“. Krákurnar kallaði
hann „afa“ og gerði sig blíð-
an í máli við þær, eins og þær
væri náskyldar honum. Og
frænka brosti til hans og reyndi
að leggja á minnið alt, sem
hann sagði, svo að hún gæti
seinna fært það inn í dagbók-
ina sína. Annars var þetta
skrítið. Henni fannst nú sem
hún hefði altaf verið jafn hand
gengin dýrunum og þótt jafn
vænt um þau, eins og Cesar,
enda þótt hún hefði aldrei haft
taékifæri til að láta það í ljós.
Hún og ættingjar hennar höfðu
ætíð hugsað mest um litinn á
fjöðrum fuglanna, hver væri
nöfn þeirra á latínu og hvernig
þeir höguðu ferðum sínum og
hve mörg egg þeir ætti. En nú
fanst henni hún vera andlega
skyld þeim, og henni þótti vænt
,um þá. Og önnur breyting hafði
líka orðið á gagnvart Agnesi.
Tam hafði áður aðeins þótt
vænt um hana vegna frænd-
semi, en nú fann hún til hins
andlega skyldleika þeirra, og
það var miklu meir um vert.
Hún var þægileg þessi tilfinn-
ing að vera andlega skyld Agn-
esi, Cesar og öllum heiminum,
jafnvel hinum Ijótu skjaldbök-
um og krókódílum.
*
Undir kvöld sú hún hvar skip
kom niður eftir fljótinu. Það
barst aðeins fyrir straumi, því
að logn var og seglin hengu á
ránum. Hún bentí Cesar á skip-
ið. Hann hofði á það um stund,
en reri svo inn á milli trjánna,
eins langt og hann komst, svo
að ekkert skyldi sjást til báts-
ins.
Hún spurði hvers vegna
hann gerði þetta, og svaraði
hann því, að nú væri stríðs-
tímar og það væri ómögulegt
að segja hvort á þessu skipi
væru vinir eða óvinir. Hann
kvaðst hafa heyrt, meðan hann
dvaldist á Kúba, að alls konar
óþjóðalýður hefðist við á fljót-
inu, á eyjum í því og á bökk-
um þess. Þetta voru ræningjar
og strokumenn, strokuþrælar
og kynblendingar. Það gæti svo
sem vel vfrið að slíkir þokka-
piltar væri á þessu skipi.
Hann sá að hún varð hálf-
hrædd og því flýtti hann sjer
að draga úr: „Þjer hafið ekkert
að óttast. Treystið Cesar. Þetta
er mitt land og mitt fljót. Ces-
ar þekkir hjer hvern krók og
kima. Jeg skal koma ykkur
heilum á húfi til New Orleans".
Eftir hálfa stund hafði skipið
hrakið svo langt niður fljótið
að það var horfið í móðuna,
sem jafnan liggur þar yfir. Ces-
ar tók þá aftur til ára og hjelt
áfram móti straum. Um nónbil
sá Tam frænka annað skip. Það
var gufubátur* sem þeytti úr
sjer kolsvörtum reykjarstrók.
Og öðru sinni leitaði Cesar
skjóls inn á milli trjánna.
Skipið sigldi fram hjá þeim, og
Tam frænku sýndist það vera
fallbyssubátur, en hún gat ekki
sjeð hvort hann hafði uppi fána
norðanmanna eða sunnan-
manna. Ef norðanmenn hefði
átt hann þá var þeim borgið. Og
þó — henni fanst ekkert liggja
á því að láta bjarga sjer.
Um sólarlag kom á hafgola.
Cesar batt bátinn við trjágrein
og skimaði vandlega í allar átt-
ir. Svo leysti hann bátinn og
lagði út á fljótið.
Þau bar nokkuð undan
straum, og það var eins og
Cesar hefði gert ráð fyrir því,
að minsta kosti ljet hann bát-
inn enn reka um nokkur hundr
uð metra eftir að hann hafði
náð hinu landinu. En svo lagð-
ist hann alt í einu sterklega á
árarnar og reri beint inn í skóg
inn, inn á milli trjánna. Og eftir
stutta stund voru þau komin
inn á stöðuvatn, sem var hreint
og tært.
Cesar brosti og leit íbyggi-
lega til Tam, eins og hann vildi
vekja athygli hennar á því
hvað hann hefði verið ráða-
góður. Svo sagði hann: „Við
verðum hjer í nótt — á lítilli
eyju, sem er lengra inni í vatn-
inu“.
Hann rjeri nú þvert yfir
vatnið og síðan í gegnum mjótt
sund. Þar fyrir innan var ann-
að vatn og frumskógur alt í
kring. Voru trjen geisihá; þau
stóðu djúpt í vatni, en efst voru
þau orðin mosagróin og var
mosinn eins og hærur á koll-
um þeirra. Um leið og þau
komu inn í þessa skógar og
vatnaborg, vaknaði Agnes. Hún
var fyrst aiveg rugluð og gat
ekki áttað sig. „Jeg hefi dáið,
jeg er komin í annan heim“,
hugsaði hún. Og ekki rankaði
hún við sjer þótt hún sæi
þau Cesar og Tam frænku hjá
sjer. „Þau hafa sjálfsagt
druknað líka“, hugsaði hún.
Þá spurði Tam frænka:
„Hvernig líður þjer, kæra
mín!“ Hún herti sig þá upp og
svaraði: „Mjer líður vel. Hvar
erum við?“
Þau sögðu henni það.
Hana langaði ekkert til þess
að tala. Hún vildi helst teygja
úr sjer og velta sjer. Og svo
fann hún að hún var svöng,
hafði aldrei á ævi sinni verið
jafn svöng.
Báturinn rendi nú að litlum
hólma í vatninu. Þar var þó
fast land. En hólminn var vax-
inn eikitrjám, er stóðu svo
þjett, að enginn gróður gat þrif
ist milli þeirra, þar var aðeins
ber moldin.
.....
„Hjer veríhm við að vera í
nótt“, sagði Cesar.
BEST AÐ AUGLÝSA
í MORGUNBLAÐINU
Sagan af Kristi með
krosstrjeð á herðunum
EINU SINNI var voldugur kóngur í ríki sínu. Hann
var kristinn og þjóð hans, en næstu lönd voru heiðin.
Ekki er þess getið, að kóngur ætti önnur börn en eina
dóttur. Hún var allra kvenna fríðust og efnilegust að
öllu leyti, enda urðu mjög margir til að biðja hennar,
en kóngi þótti allir biðlarnir of ótígnir, svo að þeir
fengu allir hryggbrot. Þó neitaði hann engum bein-
línis, heldur lagði hann þrautir fyrir biðlana, og áttu
þeir að fá kóngsdóttur, ef þeir ynnu þær, en þrautirn-
ar voru svo vondar viðfangs, að enginn treysti sjer til
þess að eiga við þær. Einu sinni kom ákaflega voldugur
höfðingi úr næsta landi og bað kóngsdóttur. Kóngur
var ekki fjarri því að gefa honum dóttur sína, en bið-
illinn þorði ekki að fást við þrautirnar, og þá var ekki
að tala um ráðahaginn.
Margir jarlar voru í ríki konungs. Skammt frá einni
jarlshöllinni bjó karl og kerling. Þau áttu einn son.
Þau hjón voru bláfátæk og lifðu af því, að karl barði
fisk og bar út ösku hjá jarlinum. Karlssyni var fátt
vel gefið. Hann var bæði þjófóttur og lyginn, en naut-
heimskur og allra manna ragastur þar á ofan. Það var
hvort tveggja, að strákur var ekkert eftirlætisbarn, enda
unni hann lítið foreldrum sínum. Karl og kerling áttu
líka einn hest. Það var meri, sem aldrei komst úr spor-
unum og var bæði hölt og hringeygð.
Strákur heyrði, eins og aðrir, um fegurð kópgsdóttur,
og kom honum í hug, að gaman væri að fá hennar.
Þetta var nú að vefjast fyrir honum nokkurn tíma, þang-
að til hann lagði af stað'eina nótt, tók merina og ætlaði
að halda heim í kóngsríki, en hann hafði ekki farið
víða um dagana, svo að hann viltist. Þegar bjart var
orðið, var strákur kominn inn í skóg. Hann reið nú um
skóginn nokkra stund og gekk illa, því að hann gat varla
komið merinni úr sporunum. Þegar minnst að vonum
varði, heyrði strákur skarkala og gauragang og sá
Clyde Miller, prófessor við
Columbia University, losar sig
á skemtilegan hátt við leiðin-
legar bækur, sem honum eru
sendar til umsagnar. Hann
sendir kunningjum sínum þær,
ásamt brjefi, sem hann lætur
líta svo út, að það sjer frá höf-
undi bókarinnar. Brjefið er
eitthvað á þessa leið:
„Jeg vona að þjer takið það
ekki illa upp, þótt jeg minnist
á yður í þessari bók, og að það,
sem um yður er ritað, falli yð-
ur í geð“.
Millir segist hafa mikla á-
nægju af því, að fylgjast með
því í huganum, er kunningj-
arnir lesa bækurnar spjaldanna
á milli, til að finna staðinn, þar
sem minst er á þá.
★
Áhrif nautnalyfja geta ver-
ið hin einkennilegustu. Þannig
er sögð saga af þrem mönnum,
sem komu að hliði himnaríkis
og voru allir „undir áhrifum“
— einn var drukkinn, annar
hafði reykt ópíum og sá þriðji
hafði notið hinna sjerkennilegu
en sterku áhrifa marihuana
eiturlyfsins. Áhrifum þessara
þriggja nautnalyfja er best lýst
með framkomu þeirra, sem
höfðu notið þeirra, er þeir
komu að hliðinu læstu.
„Við brjótum það niður“,
sagði sá drukni.
„Blessaðir verið þið ekki að
þessu, strákar,“ sagði þá, sem
reykt hafði ópíumið, „við leggj-
um okkur bara hjerna, þangað
til þeir opna“.
„Og hvers vegna skyldum
við vera að því?“ spurði Mári-
huanareykjandinn undrandi.
„Komið þið hjerna — við skríð-
um í gegnum skráargatið“.
★
„Heyrðu þarna“, hrópaði
maðurinn reiðilega á blaðasölu-
strákinn, „hvað meinaðru með
að hrópa „Stórkostleg svik —•
sextíu sviknir“. Jeg sje ekkert
um það hjerna í blaðinu“.
„Stórkostleg svik“, hrópaði
strákur enn hærra, „sextíu og
einn svikinn“.
★
Breskur blaðamaður sendi
Bernhard Shaw nokkrar spurn
ingar, þegar hann varð níræð-
ur. Ein spurningin var svona:
„Hafið þjer nokkurn sjer-
stakan boðskap að færa heim-
inum við þetta tækifæri, eða
lítið þjer þannig á, að þessi boð
skapur hafi þegar komið fram
í skrifum yðar?“
Shaw svaraði: „Nei. Jeg er
of óupplýstur — of ungur í
raun og veru — til að gerast
spámaður“.
it
Múhameðstrúarmenn notuðu
fyrst kaffi til að halda sjer
vakandi, meðan á 1 öngum
helgiathöfnum stóð. ,