Morgunblaðið - 05.02.1950, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 5. febrúar 1950.
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.) ]j|£J|
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ristjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók,
kr. 15.00 utanlands.
J' s + » +
Evropuraoiö
og kommúnistar
Á S.L. HAUSTI flutti ríkisstjórnin tillögu til þmgsályktunar
um að ísiand gerðist þátttakandi í hinu svokallaða Evrópuráði,
Sfcm þjóðir Vestur-Evrópu hafa stofnað með sjer og boðið ís-
íendingum að gerast aðili að. Utanríkisnefnd fjekk þessa til-
Jögu til meðferðar og hefur nú skilað um hana áliti. Leggja full-
trúar lýðræðisflokkanna þriggja til að hún verði samþykkt,
en fulltrúi kommúnista er henni andvígur. í nefndaráliti lýð-
ræðisflokkanna er m. a. komist að orði á þessa leið:
Það verður að sjálfsögðu ekki um það dæmt á þessu stigi,
hver verði afrek Evrópuráðsins, en markmið þess að koma á
r ánari einingu þátttökuríkjanna til tryggingar friði, sem bygg-
ist á rjettlæti og alþjóðasamvinnu, svo og til þess að stuðla að
framförum á sviði efnahags- og fjelagsmála, hlýtur vissulega
að vera í samræmi við utanríkismálastefnu íslenska lýðveldis-
ins. ísland á ekki að sitja hjá í þessu samstarfi lýðræðis- og
menningarríkja álfunnar. Er þess að vænta er stundir líða fram,
að Evrópuráðið geti örðið öflugt tæki til þess að greiða fyrir
framkvæmd þeirra hugsjóna, er það hefur sett sjer að mark-
miði.“
Það er óhætt að fullyrða að þorri íslendinga sje sammála
þessari skoðun meirihluta utanríkismálanefndar Alþingis. ís-
lendingar hafa öðlast skilning á því að þeim ber brýn nauðsyn
til þess að taka þátt í alþjóðlegu samstarfi, sem miðar að sköpun
aukins öryggis í heiminum á sviði efnahags- og fjelagsmála.
Þjóðir heimsins hafa færst saman með þeirri stórbyltingu, sem
orðið hefur í samgöngumálum síðustu árin. Allir hugsandi menn
sjá, að þær eiga í vaxandi mæli sameiginlegra hagsmuna að
gæta og að friður og öryggi byggist á aukinni viðleitni til sam-
starfs á sem flestum sviðum.
\Jihar ólniar: 1 \T II T. 3T /f j?
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Biðröð við bíó
ÞAÐ var löng biðröð fyrir ut-
an Austurbæjarbíó í gærmorg-
un, þegar dyrnar voru opnað-
ar. Þar stóð myndarlegur borg-
arahópur og heið eftir því með
óþreyju að komast augliti til
auglits við afgreiðslustúlkuna
í miðasölunni.
En þetta var ekki líkt því
eins stilltur hópur og maður á
að venjast frá baslbiðröðum
síðustu ára. Það var til dæmis
áberandi, að löngu áður en
dyrnar á bíóinu voru opnaðar,
voru þeir, sem aftast stóðu í
biðröðinni, farnir að kalla til
þeirra fremstu og spyrja, hvort
ekkert bðlaði nú á dyraverð-
inum.
•
Cowboyhetja og
undrahestur
SANNLEIKURINN er nefni-
lega sá, að elsti borgarinn í
þessari biðröð var varla meir
en tólf ára. Þarna voru barna-
skólabörn á ferð, og þau voru
að bíða eftir því að kaupa að-
göngumiða á bíómynd, þar sem
hetjan er ekki óklárari karl en
Roy nokkur Rogers cowboy-
kappi. Hann er eiginlega kald-
astur allra cowboykarla, og
svo á hann undrahest, sem
heitir Trigger og kemur á
harða sþretti, þegar eigandi
hans blístrar út í loftið.
•
Engin hætta
á ferðum
MJER er það vitanlega hulin
ráðgáta, hversvegna börnin
voru komin að bíódyrunum,
löngu áður en þær voru opn-
aðar. Austurbæjarbíó er stórt
bíó og það var engin hætta á
því, að allir aðgöngumiðarnir
seldust upp á svipstundu.
Hitt er svo annað mál, að jeg
veit það af eigin reyslu, að
strákar hafa ekki frið í sínum
beinum, þegar Roy cowboy-
kappi Rogers hampar marg-
hleypunum sínum í splúnku-
nýrri bíómynd.
En í þá daga hjet cowboy-
kappinn reyndar Tom Mix og
undrahesturinn Tarsan.
•
Þungur og
silalegur
ÞAÐ eru allir að bera sig upp
undan skammdeginu, rjett eins
og það sje eitthvað nýtt fyrir-
brigði á Islandi. Vinur minn
hafði við orð um daginn, að
hann væri „eitthvað svo þung-
ur og silalegur“, og aðrir hafa
vafalaust sömu sögu að segja.
Það er hreint enginn áróður,
að skammdegið getur orkað
þannig á bestu menn, að það
stelur af kjarki þeirra og þrótti,
spillir vinnugleði þeirra og
slettir gráum svartsýnisblett-
um á bjartsýnustu sálir.
•
Birtan er að
koma
EN nú er sá tími, þegar hrak-
yrði um bölvað skammdegið
eru eins sjálsögð og sólin, senn
á enda. Janúarmánuður, sem
jeg hef fyrir satt að sje höfuð-
óvinur skammdegisfjendanna,
er farinn og búinn og sjest ekki
aftur fyr en 1951. Og febrúar
og mars færa okkur birtuna,
og apríl ýtir duglega á eftir, og
maímánuður kippir okkur eig-
inlega.í einu hendingskasti inn
í blessað sumarið.
En svo er mjer sagt, að sum-
um mönnum sje alveg bráðilla;
við björtu næturnar, en það er
önnur saga.
•
Alltaf sömu svörin
„BÆJARBÚI" sendir Daglega’
lífinu nokkrar línur í tilefni
árangurslausra tilrauna (f rá-
þvi í júlí í fyrra) til að fá skó-'
hlífar á fæturna. Allan þennan-
tíma, segir hann, hefur hann.
verið að hringja í skóverslanir
og spyrjast fyrir um þessa>
Vöru, en alveg árangurslaust.
Hann hefur fengið sömu-
svörin á víxl: 1) Vltum ekki;
hvenær skóhlífarnar koma; 2)
þær eru allar búnar;
Jafnvel síðastliðinn miðviku
dag. hringdi hann í tiltekna
verslun og fjekk þá svar núm-'
er eitt; og þegar hann hringdi
enn tveimur dögum seinna —
fjekk hann svar númer tvö.
„Bæjarbúa“ þykir þetta slæ-
leg framkoma og Daglega lífið
tekur undir með honum.
•
..Hið örsmáa
ísland“
í ÚRKLIPPU, sem Morgun-
blaðið hefur fengið úr bresku
blaði, er vakin athygli á ’af-
rekum íslendinga á sviði fisk-
veiðanna. Þarna er vitnað í
skýrslu frá Sameinuðu þjóðun-
um, þar sem segir, að árið 1947
hafi fiskafli „hins örsmáa ís-
lands“ verið meiri en allra
ríkjanna í Suður-Ameríku til
samans.
iciliiliiiniiiiiiliiiiniiiiliii
niiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimmnmnuiiMimiiiiiiiiiiiinvH
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
Vnillllllllllllllll IIIIIIIIIIII lllll9lllllllllllllllllli«IIIIIIMIIIIIIII 111111111111111
Afstaða kommúnista er hinsvegar skiljanleg. Þeir vilja koma
í veg fyrir alla samvinnu okkar við þessar þjóðir. Þeir vilja
eyðileggja viðskiptamöguleika okkar meðal þeirra og einangra
okkur frá þeim þjóðum, sem okkur eru vinsamlegastar og skyld-
astar að uppruna og hugsunarhætti. Þeir sjá ekkert nema hina
austrænu ofbeldisstefnu, sem ógnar öryggi þjóðanna í Vestur-
Evrópu og hefur m. a. knúð þær til náinnar samvinnu um vernd
þeirra og varnir.
Það er af þessum ástæðum, sem kommúnistar berjast gegn
þátttöku íslands í Evrópuráðinu.
Bresku kosningarnar
ÞANN 23. febrúar n.k. fara fram almennar þingkosningar í
Bretlandi. Vekja slíkar kosningar í þessu öndvegisríki lýðræðis
og þingræðis alla jafnan mikla athygli.
Breski Verkamannaflokkurinn vann stórsigur í síðustu þing-
kosningum og hefur stjórn hans farið með völd í landinu síðan.
Hefur hún verið all umsvifamikil á sviði löggjafar og fram-
kvæmt ýms stefnuskráratriði sósíalista, þar á meðal þjóðnýtingu
sumra aðalatvinnugreina bresku þjóðarinnar svo sem kolaiðn-
aðinn og mestan hluta allra samgöngutækja. Hún hefur einnig
ákveðið að þjóðnýta stáliðnaðinn en framkvæmd þess hefur
verið skotið á frest. Aðaldeilurnar milli stjórnarinnar og and-
stæðinga hennar hafa staðið um þjóðnýtínguna, sem mjög hefur
verið gagnrýnd og talin skaða atvinnulíf og efnahag landsins.
Um úrslit kosninganna verður að sjálfsögðu engu spað. Margt
bendir til þess að tiltölulega mjóu muni muna milli tveggja
stærstu flokkanna. Verkamannaflokkurinn hefur ekki tapað
neinni aukakosningu á öllu kjörtímabilinu og bendir það til
þess að hann muni halda velli. En hann hefur tapað verulega
í atkvæðamagni í þeim flestum. Erfiðleikar þeir, sem breska
þjóðin á nú við að etja og andstæðingar stjórnarinnar kenna
henni óspart, munu gera Verkamannaflokknum þungt undir
fæti. Kosningaósigrar sósíaldemókrata í Ástralíu og Nýja Sjá-
landi munu einnig hafa nokkur áhrif.
Heimurinn fylgist með áhuga með þessari kosningabaráttu
þessarar þroskuðu lýðræðisþjóðar. Leiðtogar flokkanna hafa
hlýtt messu. Síðan leggja þeir af stað i kosningaleiðangra sína,
og þjóðin á valið.
Skæðir eifurtyfjasmyglarar herja Egypfaland
Eftir frjettamann Reuters
SUEZ: — Fyrir skömmu kom
til bardaga milli eiturlyfja-
smyglara og strandgæsluliðs í
Sinai-eyðimörkinni sem varla
þykir í frásögur færandi þar
um slóðir. Þegar bardaginn
skall á, voru smyglararnir á
leið á arðbærasta markað ná-
lægra Austurlanda — til
Egyptalands. Voru þeir í grend
við Suezskurðinn, er strand-
gæsluliðið varð þeirra vart.
• •
MARIJUANA OG
OPIUM
SKOTIÐ var á báða bóga, og
stóð bardaginn í 4 stundir. —
Loks voru smyglararnir neydd
ir til undanhalds, en þeir skildu
eftir marijuana og opium, sem
var yfir 100,000 pund að verð-
mæti Marijuana fæst úr hamp
jurtinni. Getur eitur þetta ver
ið misjafnlega sterkt, og geng-
ur undir ýmsum nöfnum í við-
skiptum gmyglara og eiturlyfja
sala.
• •
VIRÐULEG
VÖRUMERKI
í UMRÆTT skipti hafði nokk-
ur hluti eitursins vörumerkið
„Churchill", en nokkuð af vör-
unni kallaðist „Nahas Pasha“,
en svo heitir leiðtogi egypska
wafdistaflokksins og forsætis-
ráðherra landsins. Meðal ann-
arra vörumerkja, sem notuð
hafa verið, er „Hitler“ og
„Bernadotte greifi".
Marijuana kemur til Egypta
lands mestmegnið frá löndun-
urti fyrjr botni Miðjarðarháfs-
ins. Áætlað hefir verið, að í
landinu sje varið allt að
100,000,000 punda árlega í eit-
urlyf. Ríkir jafnt og fátækir
neyta þeirra.
• •
LEITA TIL ARABA
BANDALAGSINS
SVO mikil brögð eru nú orðin
að ósóma þessun\> að egypska
stjórnin hefir farið þess á leit
við Arababandalagið, að það
beiti áhrifum sínum í þá átt,
að stöðva „þessar fjandsam-
legu og óhæfilegu aðgerðir“ frá
hendi landanna fyrir botni Mið
jarðarhafsins í garð frændþjóð-
ar.
Sá hagnaður, sem sala mari-
juana færir þessum ríkjum og
þá einkum Lebanon, er Egypt-
um dýr. Fjármunir, heilsa, sið-
gæði, allt lýtur í lægra haldi
fyrir vágestinum.
• •
MIKIÐ
EFTIRLIT
EKKERT skortir á aðgæslu
egypskra yfirvalda l viðleitni
þeirra til að hindra smygl eit-
urlyfja til landsins. Stundum
er hægt að klófesta vöruslatta,
en það er ekki nóg, þvi að meg-
inþorri eitursins kemst alla leið
— til borganna og þorpanna
í Egyptalandi.
Landmæraverðir á úlföldum
eigra um eyðimerkurnar og
strandgæsluvörðurinn vakir yf-
ir siglingaleiðunum, einkum
Suezzskurðinum, til að hafa
hendur í hári smyglaranna. —
Stundum verður þeim ágengt,
eri mikið kemst á leiðárerida,
Eiturlyfín fcru éinkum flutt
á úlföldum til Egyptalands, en
þau eru líka flutt með skipum
og bifreiðum og þess eru dæmi,
að þau hafi verið flutt flugleið-
is. —
• •
FER VAXANDI
ÁHÆTTAN er mikil, en það
er hagnaðurinn lika.
„Þeir hafa mikið umleikis,
þessir, sem sjá um dreifingu
eiturlyfjanna. Þeir halda ráð-
stefnur í Kairo öðru hverju,
þar sem rætt er, á hvern hátt
vörunum verði best komið inn
í landið og rætt um öflun nýrra
markaða. Stundum eru emb-
ættismenn í þjónustu smyglar-
anna, og það gerir starf yfir-
valdanna vitaskuld hálfu flókn
ara. —
í svipinn fer þessi óleyfilega
verslun vaxandi, og nægir í því
sambandi, að benda á, hve
miklu meira af smyglvörunni
hefir náðst að undanförnu, en
áður var.
Lundúnabúar ferðast
meira en fyrr
LONDON, 4, febr. — Lundúna
búar ferðast þriðjungi meira nú
en árið 1939 að sögn formanns
samgöngumálanefndar borgar-
innar. Kvað hann þenna vöxt
eiga rætur sínar að rekja til
þess, að fólk byggi lengra frá
vinnustað en fyrr, íþróttaiðk-
anir færi í vöxt, og fólk hefði
ríflegra: skotsilfur en áður.
— Reuter,