Morgunblaðið - 13.07.1951, Blaðsíða 7

Föstudagur 13. julí 1951
MORGUN BLAÐÍÐ
Læknsr álífa al ffflanofkyn
landsmanna sja ofntikil
S.R. greiddi síSastllðið ár m 3fí miiijón fyrir
Syfr eða rúmlega 87 kr. ó hvern samlagimann
BLAÐINU hefur borist írreinar-
gerð frá Sjúkrasamlagi Reykja-
víkur varðandi bieytingar þær,
sem gerðar hafa verið á lyfja-
markanir voru svo ákveðnar rr.c 3
reglugerð hinn 29. mars síðast-
liðinn, og var lagt fyrir öll sam-
lög, sem náð höfðu tiltekinni aS-
hækkanir á flestum meiri háttar
útgjaldaliðum Sjúkrasamlags
Reykjavikur. Var það að veru-
legu leyti vegna gengislækkunar-
innar, en einnig kom þar til, að
samlagið hafði orðið að fallast á
nokkra grunnltaupshækkun til
lækna, sem höfðu haft óbreytta
samninga að msstu frá 1945, sem
og að lyf höfðu hækkað talsvert
á erlendum markaði.
Þegar um það var rætt, hvernig
| mæta skyldi útgjaldahækkunum
Það er ekki oft að læknar fara í kröfugöngu, en þetta kom fyrir í Vínarborg fyrir skömmu. Vav , Þessum> var stjórn SR sammála
um að ekki væri fært að svo
stöddu að hækka iðgiöld, svo sem
með þyrfti, til að jöfnuður næð-
ist. Iðgjöld voru hækkuð úr kr.
16 — í kr. 20 frá 1. maí 1950, en
jafnframt farið fram á, að lög-
boðin framlög ríkis og bæjar til
sjúkrasamlaga yrðu hækkuð veru
lega. Engin hækkun fjekkst á
framlögunum fyrir árið 1950,
enda varð rekstrarhalli hjá sam-
laginu það ár, sem nam á 6.
hundrað þús. krónum.
greiðslum sjúkrasamlagsins. Seg- gjaldshæð að takmarka lyfja-
ir þar meðal annars, að fullyrða greiðslur sínar eftir reglugerð-
j megi, að lyfjanotkun hjer á landi inni.
sie óþarflega mikil, en greiðslur : Þegar iðgjöld voru hækk. .5
SR fjrrir lyf námu s.l. ár .um 3,1 upp í 22 krónur, frá 1. febrúar
milljón, éða rúmuni 87 krónúm á s.l. var gert ráð fyrir að hinar
hvern samlagsmann að meðal- ] nýju lyfjareglur kæmu til fram-
tali. Fer greinargerðin hjer á kvæmda hinn 1. mars og var á-
eftir: j ætlað að tekjuhækkunin, ásamt
Á árinu 1950 urðu mjög miklar sparnaðinum af minnkuðum lyf: i
kröfugangan farin tíl þinghallarinnar, til þess að undirstrika þá kröfu, að læknanemar fái laun í
sjúkrahúsum, sem þeír starfa í. Þessi krafa hefar verið' ,,til athugunar" í Austurríki um alllangt
skeið, en árangurinn þá orðið enginn. —
Borgimdarhólmur er út- Fimm amerískir
vörður Atlantshafshanda- [þróttamenn keppa
lagsins í Eystrasalti hjer 20. og 21. júlí
Eftir frcgaritara Rcutcrs innar vinna að stofnnn hreyfan j AÐAI.IILUTI Mcistaramóts
_. legra sveita, sem hæa"t er að flytia Reykiavíkur í friálsum íþróttum
P.ÖNNE, BORGUNBARHÓLMI urnsvjfalaust milli staða cil að fer fram dagana 20.—21. þ. m. Á
~i Borgundarhoteur^cr 150 aer- stemma stigu fyrir hverri árás þeg mótinu 'keppa "imin bandarískir
ar í upphafi. j frjálsíþróttamenn og auk þeirra
Hernaðargildi Borgundarhólms nokkrir utanbæjarmenn, sem boð-
í stríði milli austurs og vesturs in verður þátttaka.
er vafasamt. Byjan hefir ekki Fyrri daginn verður keppt í 400
hafsbandalagsins í Eysti-asaltinu, anna5 að bjóða sem stendur en 2 m. grindahlaupi, 200, 800 og 5000
austasta ey Danmerkur og aust- utjar hafnir og Ijelegan flugvöll. rn. hlaupúm, 4x100 m. boðhlaujii,
asti hluti þess svæðfs, sem Atlants pv; j.;]^ sem rjeðj Eystrasalti væri hástökki, langstökki, kúluvarpi,
mílur að stærð. Þar má segja, að
enn ríki andrúmsloft miðaldanna
og þar telst síminn enn til nýj-
unga. Eyjan er útvörður Atlants-
liafsbandalagið nær til, þegar und
anskilinn er skiki af N.-Noregi.
BAGGJALD SJLKRAHUSA
Með lbgum frá síðasta alþingi
var hinsvegar ákveðin þó nokkur
hækkun á framlögunum frá 1.
ianúar 1951 að telja. Var þó ljóst,
að framlagshækkunin myndi
hvergi nærri nægja til að tryggja
hallalausan rekstur SR, vegna sí-
hækkandi vísitölu og hækkana
af fleiri orsökum. Má til dæmis
nefna, að daggjald sjúkrahúsa
hafa hækkað um allt að 60% frá
því fyrir gengisfellingu. í sömu
lögunum var því ákveðið að ráð
hvorki mikill akkur í höfnunum spjótkasti. Síðari daginn: 110 m.
nje ílugvellinum. grindahlaup, 100, 400, 1500 m.
Vesturveldunum mundi vera hiaupum, 2x200 m. hoðhlaup (auka
nokkur slægur í eynni. Hún gæti grein), stangarstökk, þrístökk, | heí-ra skyldi heimilt, að fengnum
orðið heppileg stöð kafbáta og- kringlukast, sleggjukast. öllum tillögum tryggingarráðs, að á-
smáflugna, er hjeldi uppi árásum fjelögum innan Frjálsíþróttaráðs \ kveða, að greiðslur sjúkrasam-
á skipagöngur óvinanna um! Reykjavíkur er heimil þátttaka og laga fyrir lyf skyldu takmarkað-
TJTVORÐURINN I
EYSTRASALTI
Eyjarskeggjar eru 50 þúsundir.
Að eyrum þeirra berast við og
við fallbyssudrunur russneska • ° - —I - - ------- — ----- --------° —=>•• -•>--- -•>- —•> — -----
i'lotans, sem er þá að sefingum í Eystrasalt. Þar mætti og koma upp tilkynmst hún í P. 0. Box 1099 í ar frá því. sem lög um alþýðu-
Eystrasalti. Helsta böfn eyjarinr,- ratsjártækjum, svo að hægt væri síðasta lagi 16. þ. m. 1 tryggingar ákváðu. Þessar tak-
ar er í Rönne. ' Þangaði koma á að fylgjast með siglingum óvin-
stundum danskir fiskimenn. sem arms- er Þetí:a undir því
verið hafa I haldi hjá Rússum komið’ að Vesturveldunum reynist
sakaðir um að hafa verið að veió- að ka^a ':;ynn‘-
tim í rússneskri landhelgi. ; EYJARSKEGGJAR SJÁLFLHVl
Á suðausturströndmni liggur i S JER NOGIR
brak úr rússneskuni tngara, sern | Skerjagarður umhverfis haivi
strandaði þar I illviðri í fyrra. 1 j el ^ þess^ fallinn að verja
Rönne og Nexö eru rústír eftir
loftárásir Rússa 1945, sem þeir
setulið fyrir árásarsveitum. Flug-
vjelar, er hefðu bækistöðvar við
jjerðu, er Þjóðverjar neituðu að sunnanvert Eystrasalt, gætu unn-
gefast upp fyrir þeim.
ið tjón á höfnunum og flugvelli
Flestir Borgundarhólmsbúar um nokkrum minútum eftir að þær
lcunna enn sögur um Rússana, þeir
kynntust af eigin raun rússneska
jherliðinu, er stóð við á eynni í
11 mánuði eftir uppgjöf Þjóð-
verja. Sumar þessara sagna eru
skemmtilegar, aðrar sorglegar.
Suraar segja frá óþolinmæði Rúss-
anna, í öðrum bivtíst eitthvað, sem
jninnir á alúð.
Þótt Borgundarhólmsbúar geii
legðu upp.
Óvinaskip gætu valdið skaða á
skipum, er fhdtu birgðir til Borg-
undarhólms. — Borgundarhólmur
gæti aldrei skij)t sama máli fyrir
Eystrasaltið og Malta fyrir Mið-
jarðaihafið.
A Borgundarhólmi er cngin
framleiðsla, er fer til stríðsþarfa.
Eyjaskeggjar hafa einkum ofan
sjer fulla grein fyrir, að mæöa ■ ’r s)er nleð fiskveiðum. Þeir
kunni á ey þeirra í striði miUi 61 u sjáifum_ sjer nógir með helstu
austurs og vesturs, þá taka þeir! faðutegmidir og fólkið gæti áruin
íólega því, sem að höndum bei. saman þrifist, þótt það væri úr
Ekki er allt í lagi i sælu-
kommúnismans
VerSur vart éánægjuradda gegnum járnfjaldið
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
PARÍS, 12. júlí. —Eitthvað er bogið við stjórn kommúnista í litla
sovjetlýðveldinu Azerbajsan, sunnariega í Kákasus, rjett við landa-
niæri Persíu. Kemur þetta í ljós af ýmsum frjettum frá Iandiny, nú
tíðast í ræðu sem Bagirov foringi kommúnistaflokks Azerbajsan
hjelt og birt hefur verið i rússneskum blöðum.
Þeir búa við bakdyr Rússlands,
en kæra sig lcollótta.
tengslum við umheiminn.
En ef tíl styrjaldar kæmi, er
líklegt, að örlög eyjarinnar yrðu
Ií hin sönni og- Danmerkur. Sá, seml um eigin hag
.rlhefir yfirhöndina í Darimörku, ’ búanna.
EYJAN VARLA VEIGAMIKII.
Segja má, að Borgundai'hólmu)
fái sinn deildan verð af land -1 getur lokað Eystrasaltinu, ef hon-
vömum Danmerkur, en hreint ckk: um jióknast.
ÞARF AÐ IIERÐA AGANN ♦
Bagirov talaði um það, að
hlýðni flokksmanna við stefnuna
heíði minnkað og væri nauðsyn-
legt að herða flokksagann. Þá
kvartaði hann mjög yfir því, hve
atvinnugreinar landsins væru í
mikilli niðurníðslu. Sjerstaklega
var hann harðorður í garð bæncta
sem hann sagði að hugsuðu meir
en hag samyrkju-
meira. 1 tilkynnmgvc, sem Haraiu
Petersen, landvarnaráðhen a Dana
gaf út fyrir skiimmu, sagði hann,
að danska stjórnin mundi varlu
efla landvarnirnai: á einum stao
framar öðrum.
LandvarnaráffunauÆar stjórnar-
Óvinaþjóff við .uustanvert Eystra
saltið væri engin stoð í að hafa
ALLT í ÓLAGI
Einnig kvartaði hann yfir að
olíunámi væri ákaflega ábóta-
Borgundarhólm á sínu valdi, ef vant. Olían væri bæði miklu
Danmörk væri í höndum Yestur- minni en áætlað hefði verið og
veldanna. Vesturveldunum mumli hreinsun hennar í ólagi. Sama er
reynast ókleift að halda eynn>, ef að segja um byggingavinnu. Hús
ósleitilega væri á hana leitað. og aðrar byggingar eru langt á
greiðslum, myndu nægja til a'3
fryggja afkomu samlagsins á ár-
inu, ef vísitala hjeldist óbreytt.
Nú hefur vísitala hækkað, og
Iyfjareglurnar nýju gátu ekkj
komið til framkvæmda, fyrr en
nú í þessum mánuði vegna tíma-
frekrar undirbúningsvinnu. —
Má því búast við að það reki að
því, að enn þurfi að hækka ið-
gjöldin eitthvað, því að eftir hinn
mikla tekjuhalla 1950, er ferka: 1
tekjuhallarekstur ekki fær un
sinn.
ÓÞÖRF EYÐSLA
Ásíæðan til þess, að kosið var
að spara á lyfjagreiðslum, frekar
en öðrum útgjaldaliðum sam-
lc.ga, er sú, að einmitt í þes? *
efni er með mestum rjetti hægt
að segja, að óþörf eyðsla eig.i
sjer stað. Greiðslur SR fyrir jyi'
námu á árinu 1950 um 3,1 milljón-
króna, eða rúmum 87 krónúm á
hvern samlagsmann að meðal-
tali. Ber dómbærum mönnum
saman um það, að hjer sje um
íullkomið óhóf að ræða. — Mun
þetta engum ljósara en læknun-
um enda þótt þeir hafi ekki megnt
að að standa móti kröfum fólks-
ins um lí-tt þarfar eða óþarfar
lyfjagjafir. Þetta er því sá út-
gjaldaliður sámlagamfa, sern
helst er hægt að spara á, án þess
að skerða verulega þá raunhæf a
þjónustu, sem samlögin veita.
HELSTU BREYTINGAR
Breytingar þær, sem af hinum
nýju reglum leiða, eru þessar
helstar: í stað þess að hingað til
hafa flest lyf verið greidd að s4
hlutum, er nú aðalreglan, að lyf-
in sjeu greidd að háll'u. Að sá
hlutum verða þó áfram greitíd
súlfalyf, penicillin og nokkur
önnur hinna nýju og mikilvirku
lyfja, en þó ekki í öllum mynd-
um og sum (aureomycin, chlor-
mycetin og terramycin) aðeins
með samþykki trúnaðarlæknis
SR. Lyf, sem sjúklingi er lífsnauð'
syn að nota að staðaldri, eru
greidd að fullu sem áður. — Um-
búðir eru ekki greiddar. Þá er
samlögum og bannað að greiða
lyf, nema gegn lyfseðli, sem lækn
ir hefur undirritað. Fellur því
niður greiðsla lyfja eftir „síma-
lyfseðlum". Stafar þetta bann m.
a.. af því, að ætla má, að meðal
þeirra lyfja, sem gefin eru án
þess að læknir komi til sjúklings
eða sjúklingur til læknis, sje
hlutfallslega hvað mest af óþarf-
anum, þó vitanlega geti í sumum
tilfellum verið um nauðsyn að
xæða. Reynsla lyfjabúðanna
bendir og til þess að þetta sje
rjett, því að svo mikil brögð voru
eftir áætlun og ber mikið á rnargs
konar göllum. í samgöngumálum: að því, að lyf eftir „símalyfseðl-
er það að segja, að járnbrautir: um“ væru ekki sótt, að sumar
og strandferðir eru alltaf á eftir lyfjabúðir hafa hliðrað sjer hja
aætlun. að búa til lyfin, fyrr en kaup-
andinn hefur komið að vitja
þeirra. Einnig er samlögum b&ma
að að greiða ýms lyf, sem talin
eru vafasöm að gildi, þar á meðal
vissar samsetningar vítamínlyfja.
Elisðbet bccíð fil
Bandaríkjsnna
WASHINGTON, 12. júlí
Tru-
man forseti tilkynnti i dag, að Devvey á ferðalagi
hann hefði boðið Elísabetu Eng- TOKIO — Dewey ríkisstjóil i
landsprinsessu og manni hennar New York fylki, hefur að undan-
Filipusi hertoga af Edinborg í föi-nu veriff á t'erðalagi í Austur-
heimsókn til Bandarilcjanna síð-- Asíu og dvalist m. a. í Japan á
ar í sumar. Ekki er ennþá víst, nokkra daga. Það var Dewey, sem
hvort þau geta tekið þessu boði. síðast bauð .sig- fram til forseta,
— Reuter.1 móti Truman.