Morgunblaðið - 25.07.1965, Blaðsíða 14

14
MOHGUNBLAÐID
Sunnudagur 25. júlí 1965

Útgeíandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
SÍLD VEIÐARNAR
„...Og olían flæddi
um alla ströndina"
Sagan af mistökum, og hvernig
F’nn sem komið er hafa sfld-
^ veiðarnar fyrir Austur-
landi gengið heldur treglega
og aflamagnið, það sem af er
vertíðinni, til muna minna en
á sama tíma í fyrra. Við Vest-
mannaeyjar hefur hins vegar
veiðzt töluverð síld, og nú
hafa nokkur skip leitað á mið
við Hjaltlaftd, þar sem Norð-
menn hafa aflað mikið að und
aijförnu.
Við upphaf sfldarvertíðar-
innar var ljóst, að erfitt
mundi að spá um síldargöng-
ur í sumar, vegna hinna ó-
venjulegu aðstæðna í sjónum,
þar sem kaldir straumar eru
enn mjög sterkir. Fiskifræð-
ingar okkar, sem stundað
hafa rannsóknir á síldarmið-
unum fyrir austan í sumar,
benda þó á, að mikil síld sé í
sjónum fyrir Austurlandi, en
erfitt hefur reynzt að veiða
hana vegna þess, að hún hef-
ur enn ekki safnazt saman í
stórar torfur. Þeir telja hins
vegar verulegar líkur á, að
síldaraflinn aukizt, þegar líða
tekur á sumar og haust.
Á sama tíma og síldarleysi
er á Austfjarðarmiðum, ber-
ast fregnir af mikilli síld á
miðum við Hjaltland og þeg-
ar hafa nokkrir síldarbátar
farið á þau mið, en aðrir bíða
átekta eftir veiðifregnum af
þessum miðum.
Þetta sumar hefur því enn
einu sinrii sýnt okkur duttl-
unga síldarinnar, sem um lang
an aldur hefur verið aðalaf-
komuvon stórra landshluta.
Tæknin hefur tryggt hinar
auknu veiðar á síðustu árum,
en síldin virðist kunna ráð til
að standast henni snúning. En
jafnframt hefur komið í ljós,
að við erum nú miklu betur
undir það búnir að takast á
við duttlunga síldarinnar. —
Hinir stóru og glæsilegu síld-
arbátar, sém komið hafa til
landsins undanfarin ár, eru
mikil skip, sem sótt geta á
fjarlægari mið en minni bát-
arnir gátu. Það verður þess
vegna athyglisvert að fylgj-
ast með veiðum íslenzkra báta
við Hjaltland, en sú stað-
reynd, að þangað eru þegar
komnir nokkrir bátar, sýnir
okkur, að íslenzkir sjómenn
og útgerðarmenn eru vak-
andi fyrir öllum tækifærum,
sem gefast óg hata framtak til
að leita síldarinnar, þar sem
hana ef að fá.
Þótt lítið hafi veiðzt hingað
til, er þó ástæðulaust annað
en að gera sér góðar vonir um
framvindu mála, þegar líða
tekur á sumarið. Fiskifræðing
ar oklcar hafa sýnt það áður,
um göngur og háttalag sfldar-
innar og hafa reynzt ótrúlega
sannspáir um veiðihorfur.
Við hljótum því að vera von-
góðir um, að aflinn glæðist,
þegar líða tekur á sumar og
kemur fram á haust.
HEYSKAPAR-
HORFUR
ótt síldveiðarnar hafi geng-
ið treglega hingað til, hef-
ur annar aðalatvinnuvegur
landsmanna, landbúnaðurinn,
átt við nokkru betra árferði
að búa. Heyskapur hefur yfir-
leitt gengið bærilega, víðast
hvar um landið, en miklir
erfiðleikar hafa skapazt á
Austurlandi vegna kal-
skemmda í túnum.
Halldór Pálsson, búnaðar-
málastjóri, skýrði frá því í
Mbl. í gær, að um sunnanvert
landið og Vesturland hafi
heyskapur gengið vel, það
sem af er sumri, en þótt gras-
spretta hafi verið góð á Vest-
fjörðum, hefur tíðarfar til hey
skapar verið slæmt. Víðast
hvar um Norðurland hefur
heyskapur verið í góðu meðal
lagi allt að Norður-Þingeyjar-
sýslu. Um heyfeng á Austur-
landi, segir búnaðarmála-
stjóri, að erfiðara sé að spá,
þótt gras sé nú að koma upp.
Aukin vélvæðing hefur
breytt miklu í landbúnaði
okkar og nú heyja tiltölulega
fáir menn miklu meira, en
fleiri gerðu áður fyrr, með
handverkfærum einum sam-
an. Tæknin hefur einnig orð-
ið til þess, að bændur eru nú
ekki jafnháðir tíðarfari og áð-
ur. Votheysverkun hefur auk-
izt mikið í landinu og þar
með gjöf votheys.
Bændur virðast hafa mis-
munandi skoðanir á því,
hversu mikið vothéy gef a
megi sauðfé. Sums staðar á
landinu mun það orðið all-
algengt, að sauðfé sé gefið
töluvert vothey, en annars
staðar hefur reynslan af því
orðið verri.
Allt ber þó að sama brunni
í aðalatvirinuvegum okkar,
sjávarútvegi og landbúnaði.
Vélvæðing og aukin tækni
hafa auðveldað okkur að
kljást við óblíð og duttlunga-
full náttúruöfl.
En kalskemmdir hafa þó
tvisvar á örfáum árum valdið
miklum búsifjum á Austur-
landi og þegar slíkt gerist er
ekki nema eðlilegt, að aðrir
aðilar hlaupi undir bagga og
aðstoði bændurna við að köm-
slíka erfiðleika.
fyrir þau
SJÖTTI flotinn, bandaríski,
hefur um langt skeið verið
við gæzlustörf á Miðjarð-
arhafi, og m.a. tekið þátt í
beinum aðgerðum, t.d. þeg-
ar fluttir voru hermenn og
settir á land í Beirut 1958.
Nýverið dró til tíðinda
við Cannes, á Miðjarðar-
hafsströnd Frakklands, er
eitt skipa flotans, flugmóð-
urskipið Shangri La, lagð-
ist þar við festar. Sjóliða
einum var skipað að hleypa
úr vatnstönkum skipsins en
honum urðu á mistök, svo
að mikið magn af kol-
svartri hrennsluolíu rann
út í hlátt Miðjarðarhafið,
rétt utan við baðströndina
frægu.
Skýrt var frá því í fréttum,
hvað komið hafði fyrir, en nú
hefur verið skýrt frá eftir-
leiknum, sem varð all söguleg-
ur.
Það var kona ein, sem var
á sundi, sem fyrst varð olí-
unnar vör. Hún synti í ofboði
í land, og sagði, að þykkt olíu-
lag væri að berast að landi.
Ráðamenn á staðnum fvllt-
Fyrirmynd
Heming-
ways?
Míanó, 23. jú'Ií (AP).
ÍTöl.SK kona hefur 9kýrt frá
því, að bandaríski rithöfundur-
inn Erpest Hemingway hafi haft
hana að fyrirmynd einnar af
söguhetjum sínum og
var bætt
ust skeflingu, og réðust svo
harkalega á yfirmenn skipsins
í orði og verki, að fullyrt er,
að sjálfum DeGaulle, sem ekki
er beint þekktur fyrir aðdáun
sina á Bandaríkjunum, mundi
hafa ofboðið, hefði hann verið
viðstaddur.
„Heim með Amerikanana",
hrópaði einn strandeigend-
anna, trylltur af reiði. „Þetta
er ólýsanlegt“, sagði Roger
Rappaceau, ritari strandeig-
endafélagsins. Borgarstjórinn
í Cannes, Bernard Comut-
Gentille, safnaði þegar í stað
að sér lögfróðum mönnum, og
lét semja ákæruskal, sem síð-
an var sent með hraðbát um
borð í Shangri La.
Ráðamenn í Cannes töldu,
að öll baðströndin yrði ónot-
hæf í að minnsta kosti hálfan
mánuð, og máttu vart mæla,
því að aðal ferðamanna-
straumurinn var framundan.
Viðbrögð Robert Lee Town-
send, bandaríska aðmírálsins,
urðu á þann veg, að hann
krafðist þess, að allur sjötti
flotinn yrði kvaddur til Cann-
es, ef nauðsynlegt reyndist.
Townsend gaf út skipun um,
að sjóliðar skyldu hreinsa
ströndina á einum sólarhring.
skrifað söguna „The old Man and
the Sea“ fyrir hana.
Kona þessi, Adriana Ivancich
Biagini, er 35 ára gömul og gift
Friédrioh von Rex, þýzkum
greifa. 1 ítölsku tímariti, Epoca
sagði frá því fyrr í þessari viku,
að hún hefði hitt Hemingway á
andaveiðum á ítalíu 1949, þegar
hún var 19 ára gömul og átti
heima í Feneyjum. Hefði hún
orðið rithöfundinum fyrirmynd-
in að hinni 19 árá gömlu aðats-
Ralph Lincoln Werner, lét
menn sína þegar taka til
starfa, og var grafinn skurður
til að hindra, að olían næði
lengra upp á ströndina. Síðan
var sett í gang loftbrú milli
Napoli á ítalíu og Cannes, og
fluttu stórar flutningaflugvél-
ar mikið magn af sandi, sem
skyldi koma í stað þess, sem
eyðilagzt hafði. Þá komu til
þyrlur, sem sökktu olíulaginu
í sjónum með því að varpa
niður 2Vz tonni af silicone.
Aðrar flugvélar fylgdust stöð-
ugt með árangrinum, og gáfu
reglulegar skýrslur.
Er kvöldaði, var komið fyr-
ir sterkum ljóskösturum, og
verkinu haldið áfram. Að 20
klukkustundum liðnum, sást
hvergi dökkur blettur á sand-
inum.
„Kraftaverk", hrópaði Hr.
Rappenceau. „Formidable",
sögðu aðrir. Skrifstofa borg-
arstjórans í Cannes átti engin
orð til að lýsa aðdáun sinni,
og sagði, að frönsk blöð hefðu
gert allt of mikið úr óhapp-
inu. „Við vorum skelfingu
lostin“, sagði kona ein, „en
ströndin hefur aldrei verið
svona hrein.
Franskur ferðamaður hafði
síðasta orðið: „Þeim verða oft
á skyssur, Bandaríkjamönn-
um, en þeir bæta fyrir þær á
þann hátt, að jafnvel þeir
hugmyndaauðugustu standa
uppi orðlausir".
unni „Across the River and into
the Trees“. en hún gerist að
mestu í Feneyjum.
Frú Biagini skýrir ennfremur
frá því, að Hemingway hali m.a.
sagt einu sinni við sig, að hún
hefði veitt honum aftur getuna
til þess að skrifa. Henni væri það
að þakka,; að hann hefði getað
lokið við fyrrgreinda skáldsögu
síha. Nú mun ég skrifa aðra bólc
fýrir þig og hún mun verða mitt
bezta verk. Hú« mun fjaHa um„
gamlan'mann og hafiö
«ð þeir eru manna fróðastir | aist í gegnum
einnig konu frá Feneyjum í skáldsög-
Skipstjórinn á Shangri La,