Morgunblaðið - 10.12.1967, Side 10

Morgunblaðið - 10.12.1967, Side 10
10 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. DES. 1007 Einn vinsælasti rithöfundur aldarinnar og jafn framt sá dularfyllsti. Er hann sonur Vilhjálms Þýzkalandskeisara? Eftir Cunnar Leistikow EIN bók eftir B. Travern hefur komið út á íslenzku, saimkvæmt upplýsingum sem blaðið hefur haflað sér. Bók- in heitir „Það glóir á gim- steinum“ og kom út hjá Hjartaásútgáfunni 1051. Alls hefur B. T^aven sam- ið tólf S'kálldsögur, sem þýdd- ar hafa verið á 36 tungumál. Fyrsta bók hans „Dauðaskip- ið“, kom út í Þýzkalandi 1026, og af henni hafa selzt 250,000 eintök. í Sovétríkjunum var uplagið rúmlega ein milljón, enda er Traven þar í miklu áliti og talinn í hópi beztu „alþýðuhöfunda“. Kunnastur er B. Traven þó fyrir skáldsöguna „Fjársjóð- urinn í Sierra Madre“, sem John Huston hefur bvikmynd að. í Suður-Ameríku seljast bækur hatís í milljónaupp- lagi. B. Tavern er nú talinn vera 85 ára gamall. FYRIR um það bil eins og hálfu ári töldu nokkur út- breidd blöð austan hafs og vestan sig hafa svipt hulunni af heimskunnum og dularfull um rithöfundi, ,sem sbrifar undi diulnefninu B. Traven. og fengið svar við þeirri spurningu, hvaða maður það væri, sem skýldi sig á bak við dulnefnið. Eftir Traven liggja 12 skáldsögur, sem þýddar hafa verið á 36 tungumáil, en frægðarferill hans hófst fyr- ir 40 árum, þegar fyrsta bók hans kom út í Þýzkalandi. Traven hefur aldrei viljað skýra frá því, hver hann er í raun og veru. Hann vill, að heimurinn dæmi sig eftir bókum sínum og vill ektci, að uppruni hans hafi áhrif á dóma. Lengi vel var það eitt vit- áð um Traven, að hann væri búsettur í Mexíbó og tæki við bréfum, ef þau væru stíl uð á ákveðið pósfhólf. Maður nokbur skrifaði honum eit.t sinn og bað um ljósmynd af honum. Traven sendi honum ljósmynd af tólf mexíkönsk- um kúrekum: Aftan á mynd- inni stóð: „Einn þessara er ég. B. T.“ Uppspuni og sannleikur Ýmsar nýjar upplýsingar komu fram í dagsljósið í fyrra þegar síðasta bók hans, „The Night Visitors". kom út í Bandaríkjunum. Þessar upp lýsingar voru í stuttu máli sem hér segir: B. Traven heitir réttu nafni Berick Torsvan og fæddist í Ghicago 1890. Foreldrar hans voru norskir. Þegar hann var tíu ára gamall strauk hann að iheiman. Síðan stundaði hann sjómennsbu um árabil og sigldi um öll heimshöfin. Að lokum settist hann að í Þýzkalandi og kom talsvert við sögu hins skammlífa ráð- stjórnarlýðveldis í Bæjara- landi 1919. Þegar ráðstjórn- inni var steypt af stóli, sneri hann aftur til Bandaríkjanna og gerðist reikull áhangandi samtakanna „Indurstrial Workers of the World“, sem hneigðist í átt til stjórnleys- is, en hann fékk sig fljótt full saddan á stjórnmálum og sett ist að í Mexíkó 1920. Þangað hafði hann komið á sjó- mennskuárum .sínum og hrif- izt af hinum frumstæðu og heilandi og kúguðu kotbænd um Mexíibó. Nú virðist Ijóst, að öll þessi vitneskja um Traven er „Hal Croves“ ásamt konu sinni og fósturdóttur. Pósthólfið, sem bréf tfl B. Travens hafa verið seind til um árabll. Hús „Croves“ er í miðri Mexíkóborg. furðulegt samtoand uppspuna og staðreynda. Traven hefur sjálfur komið þessari „vit- neskju" á framifæri tifl þess að villa um fyrir blaðaimönn- um, sem sífellt njósna um hann. Hingað til hefur þessi viðleitni hans verið mjög á- rangursrík. Sonur Þýzkalandskeisara? Síðustu upplýsingarnar er fram hafa komið um Traven eru á þá lund, að hann sé Þjóðverji eins og uphaflega var talið. Hann ér ekki Ame- ríkumaður, og telja verður vafasamt, að hann hafi nokk urn tímann til Bandaríkj- anna komið. Aftur á móti er rétt, að hann kom eittihvað við sögu ráðstjórnarlýðveldisins í Miinohen, þó ekki sem einn af leiðtogum þess heldur sem ritstjóri tímarits se mstjórn- leysingjar stóðu að „Der Zie- gelbrunner“, en því ritstýrði hann undir dulnefninu „Ret Marut“. Hver ljóstraði þessu upp? Enginn annar en umboðsmað ur hans, Hal Croves, sem býr í Mexíkóborg. En upplýsing ar hans verður að taka með nokkurri varúð, því að margt bendir til þess, að Hal Crov- es sé enginn annar en B. Traven. Og óáreiðanlegasta heimildin um upruna Trav- ens er hann sjálfur. Bandarísk blaðabona, Judy Stone, hefur grafið þetta upp. Hún skrifar um menningar- leg efni í hið virðulega blað „San Francisco Chroniele“ og tók sér frí frá störfum il þess að svipta hulunni af B. Traven. Hún hefur sagt frá árangri þessara tilrauna sinna í tímaritinu „Ram- parts“. sem gefið er út.í Kali forhíu. Hún getur ekkert fullyrt um ætt og upruna Travens, en frásögn hennar styrkir þær grunsemdir, að hann sé óskilgetinn sonur Vilhjálms Þýzkalandskeisara. Þegar hún hitti „Croves“ í fyrsta sinn, hrópaði hann alít í einu upp yfir sig í geðshræringu: „Hugsið ekki um höfund- inn! Hvaða máli skiptir það, hvort hann er af Hohenzoll- ernætrt eða bara venjulegur maður. Skrifið um bækur hans. Segið, að hann sé á móti ölflu því, sem þröngvað er upp á manninn, þar á með al kommúnisma og bolsé- visma. Sjáið, hvernig þetta gengur eins og rauður þráðúr gegnum allar bækur Travens, frá fyrstu línu í fyrstu bók hans til síðustu línu í bók hans. Hann vill ekki vera umibótamaður eða spámaður. Hann segir frá hlutunum eins og honum finnst þeir vera og lætur lesendurna im að dæma“. Líkur krónprinsinum Athiyglisverðast er í þessu sambandi, að þegar „Croves" flutti þessa tölu sína ha'fði Judy Stone ekkert spurt hann um uppruna Travens. En ef eitthvað er hæft i þ /í, sem haldið hefur verið fram um Traven, þá er það engin furða, þótt hann viflji leyna uppruna sínum. Hann vill verða dæmdur fyrir bækur sínar, ekki sem afkomandi þjóðhöfðingjaættar heldur sem réttur og sléttur rithöf- undur. Ofstækisfull stjórn- leysisstefna Travens kann að einhverju leyti að stafa af uppruna hans. >,HaI Croves“, öðru nafni B. Traven, er sagður óskilgetinn sonur Vilhjáhns II. Þýzloa- landskeisara (efst). — Tra- ven (í miðju) líkist óneitan- lega syni keisarans, Vilhjálmi krónnrins (neðst), en ef eitthvað er hæft í því sem haldið hefur verið fram eru þeir hálfbræður. HVER ER B. TRAVEN?

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.