Morgunblaðið - 04.12.1968, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. DES. 1966
3
Nýja sjúkradeildin
Ný sjúkradeild opnuð
við sjúkrahús Akraness
NÝ og vel gerð sjúkradeild með
31 rúmi var opnuð við sjúkrahús
Akraness í gær. Margir góðir
velunnarar sjúkrahússins voru
saman komnir við það tækifæri,
þeirra á meðal voru gestir bygg-
ingarnefndar Jóhann Hafstein,
heilbrigðismálaráðherra, og kona
hans. Hér er um að ræða merk-
an áfanga í heilbrigðismálasögu
Akurnesinga. Gafst gestunum
kostur á að skoða nýju sjúkra-
deildina, sem er bersýnilega með
hagsýni og myndugleik fyrir kom
ið, en það sem einkennt hefur
framþróun sjúkrahúsmálanna á
Akranesi er samhugur fólksins
og vilji til nýrra átaka og virð-
ing og þakklæti til framúrskar-
andi góðrar læknisforystu undir
stjórn yfirlæknis Páls Gíslason-
ar, og framtaks bæjarstjórans og
formanns byggingarnefndar.
Björgvins Sæmundssonar. Auk
þessara tveggja hefur Jóhannes
Ingibjartsson átti sæti i bygginga
nefnd og unnið þar af miklum
dugnaði.
Bygginganefnd sjúkrahússins
bauð gestum að skoða nýju
njúkradeildina og hófst sú athöfn
klukkan 4 síðdegis. Eftir að hafa
skoðað hina nýju byggingu þágu
gestir góðgerðir.
Við það tækifæri tók fyrst til
máls Björgvin Sæmundsson.
Rakti hann sögu sjúkrahússmála
Akraness og minntist í því sam-
bandi margra ágætra borgara,
sem þar hafa lagt hönd á plóg-
inn. >að sem einkenndi ræðu for
mannsins var sá mikli samhug-
ur og samhjálp, sem rikt hefur
um að koma þessu máli í fram-
kvæmd meðal einstaklinga, fé-
lagssamtaka og sveitarfélaga, sem
tengd eru þessari sjúkrahússbygg
ingu. Gerði bann grein fyrir fram
vindu málanna og kostnaði þeim,
sem fælist í þeim áfanga, sem nú
væri náð, sem mun vera um 25
milljónir króna. Fyrir utan það
fé, sem eðlilega hefur komið frá
bæjarfélaginu sjálfu og ríkissjóði,
vakti hann sérstaka athygli á því,
að um 4,6 millj. króna hafa kom-
ið frá einstökum aðilum, eins og
áður er vikið að. Hann taldi, að
fyrir utan þá aðstoð, sem slík
fjárhagsleg framlög væru, efna-
hagslega væru þau í eðli sínu
ómetanleg lyftistöng slíkra fram
kvæmda, hvetjandi til meira á-
ræðis og samstilltra átaka.
Hann þakkaði öllum þeim, sem
á þernnan hátt heifðu glegið síkjald
borg um þessa sjúkrahússbygg-
ingu og skilað henni áleiðis skjót
ar en elíla hefði orðið. Loks þakk
aði Björgvin öllum þeim iðnaðar
mönnum og verktökum, sem
unnu við bygginguna, og leystu
verk sitt af mikilli prýði.
Næstur tók til máls Páll Gísla
son, yfirlæknir sjúkrahússins,
sem einnig á sæti í bygginga-
nefndinni og hefur verið þar örv
andi afl með áhuga sínum auk
sérþekkingar.
iHonum lá ríkasrt á hjarta sú sam
úð, sem fólkið á Akranesi og í
byggðum Borgarfjarðar hefði jafn
an veitt sjúkrahússmálinu; orðið
honum og starfsliði hans til ó-
metanlegs styrks og hvatningar.
Hann gerði grein fyrir því,
hversu sjúkrahúsið hefði þurft
að sinna vandamiklum verkefn-
um, þar sem frá byrjun hefði að
því komið a'ð Skortur var sjúlkra-
rúma og hefði því þurft að leita
allra ráða til þess að bregðast
sem bezt við þeim vanda að
leysa úr erfiðum viðfangsefnum
Jóhann Hafstein
við ófullnægjandi skilyrði. Hann
lýsti hinum góða anda, sem jafn
an hefði ríkt í þessari stofnun,
sem á vissan hátt mætti líkja við
fjölskylduheimili, að vísu nokk-
uð stórt og stundum reyndist
jafnvel erfitt að þekkja alla fjöl
skyldumeðlimina aftur, ef þeir
hefðu þurft að koma á ný. Hann
vék miikllu lofsorði é starfsfólik
sitt, sem hann taldi jafnan hafa
leyst verkefni sín af mikilli sam
vizbuisemi og með ágætum. Hainn
lauk má'li sínu með því að þakka
öiilum, sem sýnt ihefðu sjúlkra-
húsinu 'góðlhuig, sýnt því fórnar-
lund og veiitt því f jiármuni.
Guðmundur Jónsson, skóla-
stjóri é Hvanneyri, tók til mélis
og færði sjúkrahúsinu heillaósk-
ir ásamt peningjagjöf frá Odd-
fellowstúku kvenna á Akranesi.
í lok athafnarinnar tók séra
Jón M. Guðjónsson til máls og
flutti blessunarorð til sjúkrahúss
ins.
Heilbrigðismálaráðherra Jó-
hann Hafstein og kona hans voru
meðal gestainna, eins og fynr seg-
ir, og flu-tti ráðherranin eftirfax-
andi ræðu:
„— Megi dyr hjálpar og liknar
halda áfram að opmast--------“.
„Virðulegu áheyrendur.
Ég leyfi mér að þafcka hátt-
virtri toyiggiingarneifnd sjúfcra-
húas Akraness fyrir þá vinsemd
að tojóða okfcuir hjónunum að
vera viðstödd opnun hinniair nýju
sjúkradeildar hér í dag, þegar
tiil afnota er tekin ný sjúkrahúss-
bygging, jaán myndahleg og vel
frá gengin og hér er um að ræða
og við höfum öOd verið vitni að.
Mér er fcunniugt um að milkiH
áhuigi og elja 'hefir fylgt þessu
miedka átafci samfélaigslegra um-
bórta og framtaks yfctoar Akur-
nesinga. Ég veiit, að þið hatfið
átt góða fyrirsvarsmenn og odd-
vita í að hriinda þessu milkOa heil-
brigðis- og vélferðarmláli í fram-
fcvæmd.
Það er e.t.v. Æáttt, isem er toetur
til þess fa'llið að gleðja og sam-
stilla hugi okfcar og það þegar
gott méll eina og toygging sjúlkirta-
húss eða heilbrigðiissrtofnunar er
til lyfcta leitt. Við erum örlífil
þjóð, ÍSlendinlgar. Bygging
sjúkrahiúsa kostar ofcfcur öll sam-
eiginlega Mutfa!M®liega meira
átafc en slífct murndi gena meðal
fjánsterkra miHjónaþjóða. Litlu
sveitarfélögin cfcfcar þurfa að
leggja hart að sér og ríkissjóð
munar lika vissulega að leggja
fram sinn skerf.
Nú vM það oflt verða svo, á
sviði heillbrigðismála sem ann-
arra rnáia, að þess er síður getið,
sem gert er, en við genum okkur
tíðrætit um það, sem ébótavant
er. Fláum er ljófeara en mér,
hvensu rnangt við eigum ógert á
sviði heiltorigðismála og hversu
fjarsfcallega æskillegt væri að
geta gert hetur. Ég heid, að
innst inni í eðli okfcar, séum við
Islendinigar þannig gerðir, að við
viljum bera hvers annars hyrð-
ar. í bæjum eins og Aikranesi,
sem hetfir verið að vaxa úr ör-
smáu fis'kiþorpi á liðnum láratug-
um, betfir fólkið vaxið upp á viss-
an hétt eins og ein fjölsfcylda.
Ofckur va'ntar því efcki samhug
og samúð til þjóðtfélaigsiegra um-
bóta í heiltorigðism'állum. En því
miður er viljinn stundum meiri
en mátturinn, f jérbagsgeta hrein-
lega atf sfcomum skamnvti
Nú ætLa ég ekki að fara að
Framhald á bls. 27
SIAKSTHBIAB
Hlutleysi haldlaust
í tilefni fullveldisdagsins ræð-
ir Alþýðublaðið í ritstjómargrein
um hina gömlu utanríkisstefnu
íslendinga, hlutleysið, og segir
m.a.:
„Þegar minnst er hálfrar aldar
afmælis sambandslaganna er effli
legt, að minnt sé á þá hlutleysis-
stefnu, sem þjóðin tók upp 1918.
Eru enn til þeir menn í landinu,
sem lýsa yfir stuðningi sínum við
hlutleysið sem utanríkisstefnu,
þótt hinir séu eðlilega miklu
fleiri, sem hafa lært af reynsl-
unni og horfið frá þeirri stefnu.
Strax og Islendingar gerðu sér
ljóst, að þeir mundu stefna að al-
gerum aðskilnaði frá Dönum,
vaknaði sú spuming, hvemig
sjálfstætt ísland gæti tryggt ör-
yggi sitt. Þjóðin hafði þá algjöra
sérstöðu að vera vopnlaus, en
komst þrátt fyrir það ekki hjá
því að leysa öryggismálið á ein-
hvem hátt“.
Hugmyndir um
öryggismál
Og Alþýðublaðið heldur áfram:
„Fyrir aldamót gerðu ýmsir
sér ljóst, að íslendingar mundu
neyðast til að hafa einhvers kon-
ar samstarf við aðrar þjóðir um
þessi mál. Komu hugmyndir um
þetta fram á ýmsan hátt og var
mikið um málið rætt, t.d. í sam-
bandi við uppkastið.
Þegar kom að samningunum
1918, var ekki um margar leiðir
að ræða. Enda þótt ófriðurinn
hefði herlega leitt í ljós, hversu
lítil vöm var í hlutleysisyfirlýs-
ingum, áttu íslendingar ekki
annarra kosta völ. Þeir lýstu því
yfir ævarandi hlutleysi, en þrátt
fyrir þá yfirlýsingu skildu for-
ustumenn þjóðarinnar mætavel
galla þeirrar stefnu. Undir niðri
hugsuðu þeir eins og Magnús
Torfason, er hann sagði um sam-
bandslögin: „Þetta frumvarp er
engin vöm fyrir oss, ef ófriðar-
þjóð'irnar vilja slægjast til vor,
þá gera þær það eins þó að þetta
pappírsblað sé milli okkar og
Dana. Dæmin um Belgiu og
Grikkland sýna það Ijóslega. Nei,
við verðum að treysta hnattstöðu
vorri og því að við höfum einskis
meins menn verið“ “.
Raunhæf stefna
1 utanríkismálum
Og enn segir Alþýðublaðið:
„Ýmsir fleiri töluðu í svipuð-
um dúr, bæði andstæðingar sam-
bandslaganna eins og Magnús var
og stuðningsmenn þeirra. Þeir
reyndust sannspáir. Hlutleysið
dugði á meðan einangrun lands-
ins hélzt en ekki lengur. Þegar
tæknin brúaði f jarlægðimar og
ófriðarþjóðimar þurftu á land-
inu að halda, tóku þær það án
þess að hirða um hlutleysisyfir-
lýsinguna. Þetta gerðist snemma
í síðari heimsstyrjöldinni og þar
með var hlutleysi landsins lokið
eftir liðlega tvo áratugi.
íslendingar hafa siöan farið þá
leið, sem þegar var rætt um fyrir
aldamót, að tryggja öryggi sitt
með samkomulagi við vinveitt
nágrannariki. Það er raunhæf
stefna og hún veitir eins mikið
öryggi og hugsanlegt er að fá“.
Vissulega er ástæða til að vekja
á því athygli, nú við hálfrar ald-
ar fuilveldisafmæli, hver gæfa
það var, að íslendingar skyldu
marka sér heilbrigða utanríkis-
málastefnu við lok heimsstyrj-
aldarinnar og á næstu árum þar
á eftir með þátttöku í Atlants-
hafsbandalaginu, sem tryggt hef-
ur öryggi landsins. Það er einnig
athyglisvert, að einmitt nú hefði
mátt ætla, að þær raddir, sem
krefjast vamarleysis, hefðu látið
á sér kræla, en þessir menn hafa
nú hljótt um sig, því að þeim er
Ijóist, að yfirgnæfandi meirililuti
þjóðarinnar skilur, hve hyggilega
hefur verið á utanrikismálum
landsins haldið.
M
DAGFINNUR
DÝRALÆKNIR
/ IANGFERDUM,
DAGFINNUR DYRALÆKNIR
/ LANGFERÐUM
eftir Newberyverðlaunahöfundinn HUGH LOFTING
í þýðingu Andrésar Kristjánssonar, ritstjóra.
Bókin hlaut eftirsóttustu barnabókaverðlaun Bandaríkjanna.
NÝ BÓK — NÝ ÆVINTÝRI.
fslenzk börn þekkja nú Dagfinn dýra-
lækni. í fyrra kom út bók er sagði frá
för Dagfinns til Afríku. Nú er komin
út önnur er segir frá langferðum Dag-
finns og félaga hans til fljótandi eyjar
við Suður-Ameríku. Bókin er prýdd
fjölda teikninga eftir höfundinn.
DAGFINNUR DÝRALÆKNIR f LANG-
FERÐUM er önnur bókin af 12 í þess-
um flokki.
BÓKAÚTGÁFAN
ÖRN OG ÖRLYGUR H.F.
Borgartúni 21, sími 18660.
(hús Sendibílastöðvarinnar)

4^
4: