Morgunblaðið - 28.12.1968, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 1968
23
65 ára:
Úlafur L. Lórusson
65 ám er í dag Ólafur S. Lár-
usson, Vallarg. 6, Keflavík.
Hann er borinn og barnfæddur
Keflvíkingur og hefur átt hér
heima alla tíð. Ættir hans verða
ekki raktar hér, því þær eru mér
ekki kunnar, nema hið næsta.
Enda er hver mestur af sjálf-
um sér og á það vel við um Ólaf.
Hitt er ljóst að sterkir hljóta
þeir að vera stofnamir, sem
standa að svo heilsteyptum
og vel gerðum manni sem ó'laf-
ur er.
Það er oft talað um aldamóta-
mennima og þau afrek sem þeir
áorkuðu í lífi sínu. Oft er það
nokkuð óljóst, hvað aldamóta-
kynslóðin teiur marga árganga.
Margir munu þó álíta að hér sé
átt við þá, sem komu til starfa
rétt fyrir og eftir aldamótin. Víst
unnu þær kynslóðir mikil afrek.
Kynslóða skil mætti kalla að
verði í lok stríðsins 1914-1918.
Þá taka til starfa, þeir sem fædd
ir eru næstu árin eftir a'ldamót.
Þegar saga þeirrar kynslóðar
skráð, tel ég að hún verði ekki
ómerkari en hinna oÆt nefndu
aldamótamanna.
Ólafur S. Lárusson er í hópi
þeirrar kynslóðar, sem fer að
láta að sér kveða upp úr 1920.
Hún var alin upp í ljómanum af
lokabaráttunni fyrir fullveldinu
sem hófst með tilkomu íslenzks
ráðherra, sem búsettur var hér á
landi og endaði með sambands-
lagasamningnum 1918. Á þessum
árum varð bylting í atvinnulífi
þjóðarinnra. Togararnir og vél-
bátamir koma ti'l sögunnar.
Framleiðslan eykst en víða var
þröngt í búi. Ekki nutu allir
framfaranna í sama mæli.
Ekkja með ungböm átti erfitt
uppdráttar. Jafnvel þótt aldrað-
iir foreldrar veittu skjól. Ólafur
missti kornungui' föður sinn og
ódst upp hjá móður sinni i skjóli
afa síns og ömmu. Þótt draumur-
inn um fullveldið yljaði um
hjartaræturnar, var oft kallt í
koti og norðan næðingurinn níst
ir inn að beini. Þá er heilsunni
hætt. Sumir bera þess áldrei
bætuir.
Ekki var margra kosta völ,
þegar ólafur byrjaði að vinna
fyrir sér. Sjávarplássin sóttu lífs
afkomu sína í einn stað, feng-
sæl fiskimið. Þangað lá leiðin.
Þar biðu tækifærin fyrir dug-
mikla og dáðrakka mannkosta
menn. Ólafur hóf sjómennsku á
unga aldri og stundaði sjóinn
meðan heilsa leyfði. Manni með
hans skapgerð var það ekki nóg
að ná árangri sem mikill afla-
maður. Hann vildi eignast bát.
Sá draumur rættist, þegar hann
ásamt með öðrum keypti bát var
hann nefndur Jón Guðmundsson
eftir afa Ólafs. Hann varð einka
eigandi að þessum bát síðar.
Fleiri báta átti hann með þessu
nafni, og marga aðra. Hefir hann
stundað umfangsmikla útgerð til
þessa dags, ásamt með fiskverk-
un og frystihúsarekstri. Miklar
sveiflur hafa verið í þessum at
vinnurekstri á imdanförnum ára
tugum og hefir Ólafur að sjálf-
sögðu ekki farið varhluta af því.
Oft hefir verið erfitt en aldrei
gefizt upp. Stálvilji hans er sliík-
ur og heiðarleiki, að það hefur
lyft honum yfir erfiðleikana og
skapað honum traust og vinsemd
þeirra, sem við er að skipta.
Stendur hann í dag föstum fótum
og traustum í sínum atvinnu-
rekstri.
Þótt margt sé andstætt í líf■
inu, er þó heilsuleysi verst við
að glíma. Frá árinu 1942, hefir
Ólafur dvalið 'langdvölum á Vif-
ilsstöðum og vart fallið úr ár
svo að hann hafi ekki þurft að
dvelja þar einhvern tíma. Það
hefur reynt mikið á sálarstyrk
hans að þurfa sífellt að hverfa
frá heimili og starfi, hvernig
sem á hefur staðið og taka upp
glímuna við hvíta dauðann. Auk
hjúkrunar og læknis lyfja hafa
honum reynst bezt í þeirri
glímu viljastyrkur hans og lífs-
löngun, sem hvort tveggja er
hert í óbilandi trú hans á almátt
ugum guði. Trú hans á guðlega
forsjón, hefu verið hans mikli
styrkur í lífsbaráttunni. Trú
hans á framhaldslíf er falslaus
og hefur hann mikinn áhuga fyr
ir sálarrannsóknum.
Ólafur hefur ekki haft mikil
afskipti af félagsmálum. Ekki er
það þó fyrir það að hafi ekki á-
huga fyrir því, sem er að gerast
í kringum hann. Hann er mjög
vel heima í málefnum líðandi
stundar. Hann mun að upplagi
vera einfari, sem ekki vi'll láta á
sér bera. Hann sýndr þakklæti
sitt, fyrir góðar gjafir skapar-
ans sér ti'l handa með því að
hlúa að mörgum sem bágt eiga.
Hann veit að faðirinn, sem er á
himnum veit það.
Árið 1925 giftist Ólafur konu
sinni Guðrúnu F. Hannesdóttur.
Hefur þeim orðið 12 bama auð-
ið. Af þeim dóu tvö í æsku, en
hin tíu eru uppkomin og öll gift.
BLADBURDARFOLK
OSKAST í eftirtalin hverfi:
Seltjarnarnes (Skólabraut) — Fálkagötu —
Háuhlíð — Laugavegur frá 1—33 — Breið-
holt I — Hverfisgata I — Sogavegur frá 71-224.
To/ið v/ð afgreiðsluna i sima 10100
Flutt í útlegð
Er það hiran myndarlegasti hóp
ur, 5 stúlkur og 5 drengir. Það
má ljóst vera að oft hefur mik-
ill þungi hvílt á þessari konu
með þennan stóra barnahóp og
sársjúkan eiginmann. Vinnudag
urinn var oft langur og svefn-
tímiran slitróttur. Aldrei hefur
verk úr hendi fallið og óþreyt
andi hefur hún verið að hlú að
bónda og börnum. Umhyggjusemi
hennar fyrir heilsu þeirra og völ
líðan á sér engin takmörk. Há'lft
hans lán er því hennar verk.
1 dag fagnar Ólafur 65 ára af
mæli sínu. Ekki mun honum ætíð
verið hugað svo langt líf, þótt
65 ár teljist ekki hár aldur nú
á tímum. En guð einn veit og
guð einn skilur. Og vonandi eig-
um við eftir að vera honum sam-
ferða um langa tíð. Hann getur
þó í dag horft yfir farinn veg
og glaðst yfir því, sem hann hef
ur áorkað með hjálp guðs og
góðra manraa.
Ég vil að lokum þakka Ólafi,
tengdaföður mínum, fyrir allt
það, sem hann og reyndar þau
hjón bæði, hafa mér gott gert.
Ég vil leyfa mér að segja það
og vona að ég mæ'li þar einnig
fyrir munn annarra tengdabarna
hans, og viðkynningin við hann
hefur sannað okkur, að góður
maður er gulli betri.
Til hamiragju með daginn.
Ásgeir Einarsson.
Á ANNAN í jó'lum varð Valgarð-
ur Stefánsson á Akureyri, sjötug
ur. Hann er fæddutr að Fagra-
stoógi við Eyjafjörð, sonur hjón-
anna Stefáns Stefánssonar aliþirag
ismianns og Ragnheiðar Davíðs-
dóttur frá Hofi í sömiu srveit.
Eftir venjulegan lifsundirbún-
irag þeirra tíma, setti hann á stofn
eigin heildverzlun 1933 á Akur-
eyri, sem í dag er þjóðkunn.
Það má segja, að litfsfilosofi Val
garðs endursipeglist að raokkru
leyti í verzlun hans, þar er eragan
óþarfa að finna, eingöragu brýn-
ustu nauðsynjar. Álagnirag lögurai
samkvæmt Glingur og glys fæst
ekki.
Valgarður fellur engan vegiran
inn í þá mynd, sem almenningur
hefur dregið upp af heildsölum
í dag: Fátækir í anda en ríkir að
fé, Hér mætti snúa reglunni við.
Vinir Valgarðs senda árnaðar-
Moskvu, 16. des. (NTB)
FRÚ Larissa Daniel, dr. Pavel
Litvinov og þrír meðfangar
þeirra í Leforto-fangelsinu við
Moskvu, voru í dag flutt þaðan
til útlegðar austast í Sovétríkj-
unum. Voru fimmmenningarnir
dæmdir í október fyrir háreysti
og friðarröskun á almannafæri
hinn 25. ágúst sl., en þann dag
komu þau saman á Rauða torg-
inu í Moskvu til að mótmæla
innrásinni í Tékkóslóvakíu.
Hlutu þau öll útlegðardóma.
Dr. Pavel Litvinov er 29 ára
og sonarsonur Maxims Litvinovs,
fyrrum útanríkisráðherra. Var
hann dæmdur til fimm ára út-
legðar í Cíhita, sem er fjallahér-
að norð-austur atf Mongólíu. Frú
Larissa Daniel er gift rithöfund-
iraum Juli Daniel, sem einnig
situr í fangelsi. Var hún dæmd
til fjögurra ára útlegðar á Ir-
kutsk-svæðinu fyrir norðan
Mongólíu. Auk þeirra eru svo
Konstantín Babitsky, miálfræð-
ingur, sem á að dveljast í þriggja
ára útlegð í Omsk í Vestur-Síbe-
ríu, rithöfundurinn Vadim De-
lone á að dveljast í tvö ár og tíu
óstoir á þessum tímamótum og
minnast litriks persónuledka.
F. S.
mánuði á Murmansk jryæðinu
við Barentshaf ,og iðn-verkamað
urinn Vladimir Dremljuga í þrjú
ár í Tiomene fyrir austan Ural.
Ekki er vitað hvort útlagarn-
ir verða fluttir flugleiðis á
áfangastaðina eða með járnbraut
arlestum. Talsmaður dómsyfir-
valdanna í Moskvu lýsti því hins
vegar yfir, eftir að dómarnir
voru upp kveðnir í október, að
útlagarnir fengju að velja sér
störf í útlegðinni, þeir fengju að
hafa fjölskyldur sínar hjá sér,
og þeim væri ekki meinað að
hafa bréfasambönd við vini sína.
— Keflavíkurvöllur
Framhald af hls. 19
flugvöllurinn, sem talinn er mjög
fullkominn millilandaflugvöllur.
Að enginu vil ég ítreka, að
varnarsamningurinn verði endur
skoðaður sem allra fyrst og það
leiði til frekari hlutdeildar,
ábyrgðar og áhrifa íslendinga í
rekstri herstöðvarinnar. Kæmi þá
eðlilega til að fæktoa verulega í
varnarliðinu frá því sem nú er,
en íslendingum yrði fjölgað
nokkuð á herstöðinni og þar yrðu
t. d. 200—300 manns þjálfaðir í
almannavörnum, sem síðan
myndu skipuleggja þau mál á
þéttbýlissvæðunum.
Það er okkur til nokkurrar van
virðu að taka ekki virkari þátt i
öryggismálum okkar, en raun
ber vitni, og það gerir okkur
óþarflega háða Bandarikjunum
á vissum sviðum, hveru skeyt-
ingar- og ábyrgðarlausir við höf-
urn verið í þessum efnum. Eng-
inn má þó skilja orð mín svo, að
ég ætli íslendingum að hervæð-
ast í gegnum almannavarnir. —
Þeir sem unnið hafa á herstöð-
innj vita vel, að mikill meiri-
’hluti þeirra starfa sem þar eru
framkvæmd eru ekki hernaðar-
legs eðlis og það eru öll slík
störtf sem íslendingar sjálfir eiga
að sjá um.
Kristján Pétursson.
AUGLYSINGAR
SÍMI SS*4*8Q
Afmæliskveðja
FLUGELDAR
ÚRVALIÐ ALDREI FJÖLBREYTTARA
NÝTT ! FALLHLIFARAKETTUR
Eldflaugar
TUNGLFLAUGAR
ST J ÖRNURAKETTUR
SKIPARAKETTUR
Handblys
RAUÐ — GRÆN
BENGALBLYS
JOKERBLYS
REGNBOGABLYS
RÓMÖNSK BLYS
F ALLHLÍ F ARBL Y S
SÓLIR — STJÖRNULJÓS — STJÖRNULJÓS — BEN G ALELD SPÝTUR
VAX-ÚTIHANDBLYS, loga % tíma— VAX-GARÐBLYS, loga í 2 tíma.
— HENTUG FYRIR UNGLINGA —
Verzlun O. Ellingsen