Morgunblaðið - 05.05.1970, Qupperneq 1
36 SÍÐUR (TVÖ BLÖÐ)
99. tbl. 57. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 5. MAÍ 1970
Prentsiniðja Morgunblaðsins
Barizt á mörgum vígstöðvum í Kambódíu:
Höfuðborgin er í hættu
Phnom Penh, Saigon og
Washington, 4. maí. NTB-AP
HERLIÐ Norður-Víetnama
og Viet Cong virðist hafa
tryggt sér yfirráð yfir mest-
allri Kambódíu austan Me-
kongfljóts og sótt til staðar
um 20 km frá höfuðborginni
Phnom Penh. Taka mikil-
vægrar ferjustöðvar við
fljótið hefur gert kommún-
istum kleift að sækja þaðan
í átt til höfuðborgarinnar og
milli þeirra og borgarinnar
eru aðeins fjórir flokkar lítt
þjálfaðra stjórnarhermanna.
Um leið hafa kommúnistar
með sigrum sínum náð á sitt
vald aðalveginum milli Saig-
on og Phnom Penh, Þjóð-
hraut 1, sem liggur um „Páfa
gauksnefið", annað svæðið af
tveimur, þar sem sameigin-
legt herlið Bandaríkjamanna
og Suður-Víetnama stundar
umfangsmiklar aðgerðir gegn
Norður-Víetnönum og Víet
Cong. Auk þess geta komm-
únistar hindrað hirgðaflutn-
inga um Mekongfljót frá Suð
ur-Víetnam til Phnom Penh,
og þeir hafa ennfremur ráð-
izt á veginn milli höfuðborg-
arinnar og hafnarborgar-
innar Sihanoukville, svo að
óttazt er að hann lokist. Að-
gerðir skæruliða eru svo víð-
tækar, að óttazt er að þeir
reyni að umkringja höfuð-
horgina.
í Fhinom Penlh ©r jóitiaið -alð
sbaöa stjánniairihems Kaimlbódlíiu
vteinsttiii stlöðiuigt, en eno seim
kom/ilð er er dkiki ljóst bivialðia
álhinilf henmaðiairialðlgeráir ;Sulðiuir-
Víietiniaimia oig Biamdairiílk jiaimiaininia í
„Páfagaiulkisioaflitniu" oig „Önigliim-
uim“, ihimiu svæðimiu sean náðizit
vair á árá Suðuir-Víeitiniaim, miuinli
hiaifia á Ihemiafðiaii'ásbaindtð í
KiaimlbódSiu. Að því er tilkyimnt
Vaxandi
gullforði
Liondan, 4. miad. NTB.
GLJLL- og gjaldeyrisforði Bret-
lands jólbst uim 21 millj. sterliwgs
umda í aprílmánuðL SkýrÖi En‘g-
lamdgbamiki frá þessu í daig.
Þetta er áttuindi mámuð'uiriintn í
röð, sem gj-aildeyristforðinn ter
vaxandi, þrátt fyrir verulegar
gtreiðslliuir á dkiuldiuim Bret’llamds
við útlönd. Hefiur Eniglanidsbamki
slkýrt frá því, að heildar gull- og
igj atldeyrisfarði lamdsins hafi við
þessi mánlaðaimót niumið 1150
mifflj. pumda, em það er það
mleisita í tivö ár.
í matrzmántuði jóks't gjaiideyris-
forð'i lamdskus um 28 mdllilj. pumda
og á iþessu éiri hefur aiuJknimlgin
rnmm'ið 97 miffllj. pumda í heild.
Halft er eifltir stj ónniaiih e im ild-
nm, að apríl haiffi. verið góður
mániuiðiuir. Hatfli erlendur gjaldeyr-
ir borizt jiafnit til laindsims og að
mietsbu verið motaðiur til greiðlslllu
erlemidra dkulda.
Varnir stjórnarhersins í molum
Loftárásum á N-Vietnam hætt
var í dag hatfla 1952 Norðiur-
Víettniamiar og Viiiðt Gonlg-
henmemm venið flellddr í þesiaum
áltökuim og uim 406 itetonlir tí'l
iamiga, 14 Bamriiarlilkjiaraeinm hiatfla
tflallilð og 47 særzlt og 151 Suðiur-
Víetniaimii heifluir fallið og 5918
særzt.
LOFTÁRÁSUM HÆTT
í Waishtnigltan var flrá því slkýrt
í daig 'að loftánásum sem gerðiar
vomu um heligiinia á dkoibmiörlk í
syðsitu hértuðum Narður-Víietoaim,
rétt morðlami við hliultlaiuisia beitfifð,
hetflðii verdlð hætt. Að sögm iamd-
vairmiaráðlumieytlisámis beilnduislt á-
ráisömniar gegh eldifiauiga- og loflt-
f sjónvarpsræðu þeirri, sem Nixon Bandaríkjaforseti flutti á föstudagskvöld, skýrði hann frá því,
að mörg þúsund manna bandarískt fótgöngulið hefði haldið inn í Kambódíu í því skyni að eyði-
leggja höfuðstöðvar kommúnista fyrir allar hernaðaraðgerðir, sem þeir síðarnefndu standa að í
Suður-Víetnam. Myndin sýnir forsetann benda á bardagasvæðið á korti af Kambodíu.
Kosygin sakar Banda-
ríkin um hernaðarárás
„Ögrun“ við Kína — nefna
, ráðstefnuna um Indókína, en
Kínverjar hernaðaraðgerðir Sovétríkin og Bretland voru í for
, r , sæti á þeirri ráðsteflnu 1954, er
Bandankjanna 1 Kambodiu Framhald á bls. 23
vamniasitöðlvuim Norðuir-Víetoiatma,
Milli 50 og l'OO flulgvélair 'ttótou
þáíbt í áirá'sumiuim^ og aaigt er iað
fleíiirii áirváisdir séu elkíki fymiirfhiuigað-
ar, en telkiið flnam að Biaindia-
rítaim áisfkiljii sér métt til 'aið hetfjia
mýjiair éihásliir til þeœ 'að veirjia
ó'vopmiaðair 'bamidairdlslkiar kömmium-
artflulgvélair, aem flj'úigi yflir
Noröur-Víetmiaim, gegm áirásuim.
í „ömgliimum" svokallaðia hetf-
uir heirliði Bamdiairákjiaimammia og
Suiðuir-Viíeltnialmia enin etoká. tekizt
að ffiinmia' aðatstöðvair Norðluir-
Víietmiama og Vdiet Conig á þesisai
svæðli, að því er flrá vair idkýnt
í Sailgon í fcvöld, þóitt þeiir hiatffi.
háð á sdltt Vald mönguim ruéðam-
jiarðaiibyrigjjuim og herhúðluim laiuto
miarigs tooniar hiemflanigs. í dag
sótlbu 9000 suðiuir-víietniaimistadir
hermientn flrlá MelkonigóisasvæðKmtu
í átt til þeiirma 112000 bamdairíáku
og sulðluir-víebnlömislkiu hermanmiai,
seim erui í „Önigliiniuim“. Sam-
bvæmt síðuistiu flréttum var búiizlt
Við lað flnamvairðaisveiltir hfiininia
tveggljia fylkiiniga miuindu miætast
á hvenrii atumriu, en við það
kemist miaslballt Páflaigaufksmeíiið é
vald sameiginlegs herliðs Banda-
tíkjaninia og Suðluir-Víetoiams.
í „Páflaigaiutaismiefimiu" hefiur
hieirldö Biainidar'ílkjiammia og Suður-
Víieltmiam miáð að miasitu leyti því
bákmlarlki Síruu tað eyðla herisltöðv-
un Norðuir-Víietmamia og Viiét
Oomig. Þessair aðgeirðiir íhiaifla hoirf-
'ið í dkuigga aðgerlðamnia í önigl-
iiniuim, þóitlt þæir séu mijöig mlilkil-
vægar fyirir öryiggi Saiiigoms.
Um leilð 'benidiir flest til þesis
að bandaríisikiir heirmiemin miuinö.
siæfcja lenigna inm í Kamfbódáiu en
uipphalflega vair máðgarit, því að
bamd'aríisikir storiðdretoair sótbu í
Framhald á bls. 23
Helge Seip for-
maður Venstre
Sandefjord, Noregi,
4. maá. NTB.
HELGE Lumde Seip vatr kjörinm
fonmaðuir Verustre á iandsþimigi
floktoBÍnis nú um helgima. Hamm
laiuk prófi í bagfræði 1941 og
prótfi í lögfræði 1942. Hann átti
sæti é Stárþimigi Noregs frá
1951—1981 og flrá 1965—1966. —
Hann mum nú afbur tatoa sæti á
Stónþinigimiu, semmiilega nsesta
haiu'st og þá sem form'aðmr þimig-
ftoklks Vemistrie.
Brezhnev væntan
legur til Prag
Fyrsta heimsókn sovézkra
leiðtoga til Tékkóslóvakíu
eftir innrásina
Moskvu, 4 maí. AP-NTB
• ALEXEI Kosygin, forsætisráð
herra Sovétrikjaima varaði t dag
Bandaríkin við útfærslu styrj-
aldarinnar í Víetnam. Hann sak
aði Bandaríkin um hornaðar-
árás, um að rjúfa alþjóðasamn-
inga og gaf það greinilega í
skyn, að heomaðaraðgerðir SVanda
ríkjamanna í Kambódíu gætu
leitt til þess, að samningaviðræð
um Sovétrikjanna og Bandaríkj-
anna í Vínarborg- um takmörk-
un á kjamorkuhervæðingu verði
slitið.
• Þá tilkynnti Kosygin, að Sov
étríkin myndu taka að mýju til
yfirvegunar hemaðarlegar skuld
bindingar símar við Norður-Víet
nam. Það kom hins vegar hvorki
fram í yfirlýsiingu hans <eðá svör
um þeim, sem hann gaf við
spurningum fréttamanna, til
hvaða ráðstafana Sovétstjórnin
kynna að gripa.
• Kínverska stjómin birti einm-
ig í dag yfirlýsingu. Þar voru
hemaðaraðgerðir Bandaríkja-
manna í Kambódíu meifndar ögr-
un við Kína, öll ríki Suðaustur-
Asíu og raunar allan heiminn.
Sagði í yfirlýsingunni, að Kínia
myndi standa sem „öflugur hak
hjarl“ gegn Bandaríkjamönnum
og her Suður-Víetnams.
Kosygin greip til þeirrar ó-
venjulegrar ráðstöfunar af hálfu
sovézkra stjómvalda að efna til
sérstaks fundar með fréttamönn-
um. Hóf hann mál sitt með því
að lesa yfirlýsingu stjórnar sinn-
ar og bar Bandaríkjunum á brýn
„fyrirlitningu11 fyrir rétti þjóða
Indókína. Hann nefndi Nixonfor
seta hvað eftir annað með nafni
og gagnrýndi ástæður og rök
hans fyrir því að senda herlið inn
í Kambódlu. Ummæli Kosygins
um Bandaríkin voru harðari en
nokkru sinni, frá því að Nixon
varð forseti.
Sovézki forsætisráðherrann gaf
glöggt til kynna, að hann teldi
útilokað að kaila saman Genfar-
Rrag, 4. maí. NTB.
SENDINEFND ríkisstjórnar og
Kommúnistaflokks Sovétríkjanna
undir forystu flokksleiðtogans,
Leonids Brezhnevs, er væntan-
leg á morgun, þriðjudag, til Prag
í því skyni að undirrita nýjan
vináttu- og samvinnusáttmála
milli Sovétríkjanna og Tékkó-
slóvakíu. Sagði Rude Pravo, mál-
gagn Kommúnistaflokks Tékkó-
slóvakíu í dag, að þessi heimsókn
væri tákn „órjúfanlegrar vináttu
milli landa okkar og merki um
traust gagnvart núverandi leið-
togum flokksins og viðurkenn-
ing á starfi þjóðar okkar.“
Sumir fréttaskýrendiuir eru á
þeiriri dkoðu'n,, ' að sovéztou flor-
inigjiairmr mu'ni 'niota tætoifærið til
þeiss a@ toail'lia saiman fumd hátlt-
ættra leiðtoga frá öðmum lönd-
uim Varsjárbamda'laigsimis. í gær
vair sá orðrómur á krteilki í Pinaig,
að Janios Kadar, leiðtogi umig-
versika kommúniistaiflokfksinis,
mynidi seniniieiga koma til hötfuð-
bomgar Tétokóslóvatoíu.
Þetta er í fyrsta simm, firá þvi
Framhald á fcls. 23