Morgunblaðið - 25.09.1970, Blaðsíða 12

12 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25/ SEPT. 1970
Prófkjör í Reykjaneskjördæmi;
Frambj óðendur kynntir
í GÆR birtist í Morgimblaðinu fyrri hiuti kynningar frambjóð-
enda í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í Reykjaneskjördæmi og svör-
uðu níu frambjóðendur þar spurningunni: Hver er afstaða þín til
þjóðmálanna og starfa Alþingis. Hér á eftir fara svör hinna níu
framhjóðendanna við sömu spurningu.
*
Oddur Olafsson
læknir,
61 árs,
Reykjalundi.
Maki:
Ragnheiður Jóliannesdóttir.
Eftir meira en 30 ára starf á
Vífilsstöðum og Reykjalundi
eru mér heilbrigðis-, félags- og
atvinnumál efst í huga, er ég á
að láta i ljós viðhorf mitt til
þjóðmála.
Náin kynni af stórum, litrík-
um hóp þegna á öllum aldri, á
þessum stofnunum, hefur óhjá-
kvæmilega léitt til þekkingar á
högum fólksins í landinu.
Heilsuleysi og félagsleg vanda
mál hrjá fjöldann af fjölskyld-
um. Skjót og markviss úrbót
slíkra áfalla er ómetanleg þjón-
usta og þjóðfélaginu hið mesta
verðmæti.
Heilbrigðismál eru nú í sviðs-
ljósinu, stórstígar framfarir og
nýjungar krefjast árvekni og
samstarfsvilja allra þeirra
mörgu starfshópa, er að þeim
vinna.
Hér er af mörgu að taka og
margt vandamálið óleyst, þótt
vel hafi verið unnið i ýmsum
greinum.
Nauðsyn aukinnar þjónustu á
sviði félagsmála er bein afleið-
ing af breyttum þjóðfélagshátt-
um. Þéttbýliskjamar skapa
aukna þörf fyrir sérmenntun
starfsfólks, er vinnur í sveitar-
félögunum að lausn fjölskyldu-
vandamála, áður en í óefni er
komið.
Nátengt félagslegum vandamál
um er atvinnuleysi fólks með
skerta starfsorku. Hér er um að
ræða aldraða og öryrkja með
vinnugetu. Þessi hópur atvinnu-
leysingja fer ört stækkandi
vegna hækkandi meðalaldurs og
nauðsyn aukinnar afkastagetu í
iðnaðinum. Hér þarf nauðsyn
lega sérstakar aðgerðir til úr-
bóta. Lausn atvinnumála þessa
hóps myndi bæta hag hvers
sveitarfélags, auk þess sem það
mýndi gæða líf þessara einstakl-
inga nýju innihaldi, breyta lífs-
leiða í lífshamingju og skapa
fleiri aðilja til að axla skatta-
byrðamar. Atvinna fyrir alla,
sem einhverja vinnugetu hafa, er
réttlætismál.
Um störf Alþingis mun ég fá-
orður. Mér finnst sá mikilvægi
réttur einstaklingsins, að hafa
leyfi til þess að tjá sig, sé ekki
alltaf í hávegum hafður í sölum
þess. Ég álit, að störf Alþingis
mundu ganga greiðar og verða
árangursríkari, ef það starfaði í
einni deild.
Ólafur G.
Einarsson
sveitarstjóri, 38 ára.
Garðahreppi.
Maki: Ragna Bjarnadóttir.
Viðhorf mín til þjóðmálanna
byggj ast á sjálfstæði þegnanna,
frelsi þeirra til athafna og þar
með að framtak þeirra fái notið
sín. Sjálfstæði þjóðarinnar er
þegar fengið, en halda þarf vörð
um það fjöregg. Hins vegar
skortir nokkuð á, að framtak
einstaklinganna fái notið sín
sem skyldi. Til þess að á því
verði ráðin bót þarf Sjátfstæð-
isflokkurinn aukið fylgi. í kjöl-
far þess mundu fylgja þær breyt
ingar, sem duga, til þess að bætt
verði lífskjör almennings. Ég
nefni þessar: Breytingar á stjórn
kerfinu í landinu eru nauðsyn-
legar sem undanfari annarra. Af
tiu ára starfsreynslu að sveitar-
stjórnarmálum er mér ljóst að
efla þarf sjálfstæði sveitarfélag-
anna, kveða skýrar á um verk-
efnd þeirra, fækka þeim mála-
flokkum, sem ríki og sveitarfé-
lög annast í sameiningu, draga
þannig úr hinum sívaxandi af-
skiptum ríkisins en færa ákvörð-
unarvaldið heim í héruðin þar
sem staðarþekking er fyrir
hendi.
Af bættum hag fyrirtækja,
hvort sem þau starfa að sjávar-
útvegi, landbúnaði, iðnaði eða
þjónustu ýmiss konar leiðir vax
andi velmegun. Ein leiðin til að
bæta hag fyrirtækja er breytt
skattalöggjöf, löggjöf sem gerir
þeim kleift að hafa hagnað af
starfsemi sinni. Þannig verður
vöxtur þeirra örari og þau fær-
ari um að greiða starfsmönnum
hærri laun.
Réttlátari skattlagning á ein-
staklinga er höfuðnauðsyn. í
því sambandi nefni ég nokkra
hækkun fasteignaskatta, en for-
sendur hennar eru leiðréttingar
á útsvarsstígunum. Þetta þýðir
ekki almenna skattahækkun, held
ur réttlátari skiptingu, sem auk
þess leiðir til arðbærari fjárfest-
íngar í þjóðfélaginu.
Hér er ekki rúm til að rekja
fleiiri viðhorf en af málefnum,
sem ég hef áhuga á, nefni ég
skólamál, heilbrigðismál og mál-
efnd æskufólks. Að þessum mál-
um hef ég unnið og mun vinna
áfram sem sveitarstjóri.
Störfum Alþingis er ég ekki
nægiilega kunnugur tii að setjast
í dómarasæti. Starfshættir þess
hafa þróazt á þúsund árum, ekki
þó í svo fastar skorður, að þeim
megi ekki breyta. Ef þar sitja á
hverjum tíma hæfir rnenn, verða
störf þess til heilla fyrir land og
lýð. Nú hefur almenningur tæki-
færi til að hafa bein áhrif á val
fulltrúa. Slíkt tækifæri ber
hverjum manni að nota. Þannig
verða allir virkir og virðing fyr-
ir Aiþingi eykst. Viðhorfum
frambjóðenda þurfa þó kjósend-
ur að fá að kynnast betur en
mögulegt er, með þeim hætti
einum, sem hér er á hafður.

Páll V.
Daníelsson
forstjóri Hagdeildar pósts-
og síma,
55 ára,
Hafnarfirði.
Maki: Guðrún Jónsdóttir.
Ég hefi kynnzt fjölda fólks til
lands og sjávar í dreifbýli og
þéttbýli, fólki, sem vinnur hin
margvíslegustu störf í einka-
rekstri og opinberri þjónustu.
Þessi kynni mín hafa ekki vald-
ið því, að ég glataði æskutrú
minni á land og þjóð. Fólkið hef
undantekningalítið reynzt dug-
andi, kjarkmikið, starfssamt, til-
litssamt og heiðarlegt. Hefur
þetta sannað mér æ betur, að
einstaklingurinn er búinn góð-
um eiginleikum og að hann á rétt
á frelsi til orðs og athafna. 1
frjálsu framtaki einstaklings-
ins nýtist bezt orka hans til að
komast hraðar að settu marki á
framfarabraut. Á það við bæði
menningarlega og efnahagslega.
Hlutverk stjórnmálamanna á
að vera það, að sníða stakkinn
þannig, að einstaklingurinn hafi
olnbogarými og orka hans nýt-
ist sem bezt, án þess hann gangi
á rétt annarra þegna þjóðfélags-
ins. Slik stjórnun er vandasam-
ari en sú að taka völdin i sín-
ar hendur, drepa allt í dróma
ríkisforsjár, gefa fyrirmæli og
beita refsingum, þegar ekki er
hlýtt. Það er leiðin til ánauðar.
Þess vegna þurfa leiðtogar lýð-
ræðis þjóðskipulags að vera stöð
ugt á verði og gæta sín á því
að ganga ekki of langt í höml-
um skriffinnsku og hafta.
Skoðanir mínar á þjóðfélags-
málum, grundvallast því á frelsi
og framtaki einstaklingsins.
Hann á að hafa möguleikana til
að byggja upp og viðhalda at-
vinnulífinu. Opinberi aðilinn á
ekki að fara inn á það svið
nema tímabundið, þegar óvenju-
legir atburðir gerast. Hins veg-
ar þurfa stjórnvöld að móta
stefnuna þannig, að einstakling-
urinn velji sér á hverjum tíma
þau viðfangsefni, sem mesta
hagsæld og velferð skapa í þjóð-
félaginu.
Á sama hátt og ég tel atvinnu
rekstrinum bezt borgið í höndum
einstaklinga og félagasamtaka
þeirra, tel ég að stjórn og fram-
kvæmd ýmissa sameiginlegra
mála sé í mörgum tilvikum bet-
ur komin i höndum byggðarlag-
anna en rikisvaldsins. Og það
þurfi að gerast í rikari mæli en
nú er. Að sjálfsögðu verður oft
að vera samvinna milli sveitar-
félaga til að tryggja betri og
hagkvæmari framkvæmd mála.
En stjórnendur byggðarlaganna
hljóta að þekkja betur til mála
heima fyrir, en þeir sem fjær
búa.
Sagan er okkar arfur og ég
dáist að þeim, sem þegar hafa
lokið stórbrotnu lífsstarfi. Og ég
sé í anda mikið verk til umbóta
og framfara. Og æskan er enn
söm við sig, hún vill frelsi til
átaka.
Alþingi á að njóta virðingar
alþjóðar og alþingismenn eiga að
lyfta sér yfir alla lágkúru-
mennsku og gefa gott fordæmi.
Það er í lagi að deila hart, ef
ekki er vikið af vegi þekkingar,
raunsæis og drengskapar. En til
að leysa mál af þekkingu þarf
mikla vinnu, aiþingismaður þarf
því umfram allt að vera starfs-
samur.
Salome
Þorkelsdóttir
húsmóðir,
45 ára,
Reykjahlíð, Mosfellssveit.
Maki: Jóel Kr. Jóelsson.
Mörg stór átök hafa verið gerð
í þjóðmálum, sem stefna að bætt
um lífskjörum, þrátt fyrir þá erf
iðleika í efnahagsmálum, sem
steðjað hafa að þjóðinni á und-
anförnum árum.
Það hefur verið lögð áherzla
á alhliða uppbyggingu atvinnu-
veganna. Heilbrigðismálin eru i
örri þróun, þar er stefnt að bygg
ingu læknamiðstöðva úti um
landsbyggðina. Fræðslu- og
menntakerfið er í endurskoðun
og nú þegar er farið að gæta
áhrifa hennar.
Vitanlega eru næg verkefni
framundan óleyst, t.d. þarf að
endurskoða tryggingalöggjöfina,
með bættum kjörum aldraðra, ör
yrkja, ekkna og einstæðra for-
eldra fyrir augum. Það þarf að
jafna aðstöðumun dreifbýlis og
þéttbýlis varðandi fræðslulög-
gjöfina og svo mætti lengi telja.
Hvað viðkemur störfum Al-
þingis, hef ég litlu til að svara,
þar sem ég er þar lítt kunn-
ug, af eðlilegum ástæðum.
Auðvitað finnst mér fyrir neð-
an allar hellur að ekki sé nema
ein kona á þingi. En við erum
óðum að vakna til meðvitundar
um hæfileika okkar og skyldur,
svo að vonandi stendur það til
bóta.
Ég tel það eitt höfuðatriði fyr
ir hina einstöku þingmenn að
þeir séu í sem nánustum tengsl-
um við fólkið og bæjar- og sveit-
arstjórnirnar, sem eiga bezt að
þekkja þarfir þegnanna.
Islendingar eru ein minnsta
þjóð heims. Vegna smæðarinnar
er augljóst, að stjórnsýslu- og
hagkerfi annarra þjóða henta
okkur ekki alltaf sem bezt. Við
verðum að sníða okkur stakk eft
ir vexti.
Fámennið skapar okkur ýmsa
erfiðleika, sem aðrar þjóðir
þurfa ekki að glíma við. Þess
vegna þarf hver einstakling-
ur að hafa meiri ábyrgðartilfinn
ingu gagnvart landi sínu en al-
mennt gerist meðal stærri þjóða.
Leiðtogar þjóðarinnar þurfa
að ganga þar á undan með góðu
fordæmi.
Ég tel hag íslenzku þjóðarinn
ar bezt borgið undir forystu
þeirra, sem byggja stefnu sína á
frelsi einstaklingsins, þ.e. Sjálf-
stæðisflokksins.
Sigurður
Helgason
viðskipta- og lögfræðingur,
39 ára,
Kópavogi.
Maki: Gyða Stefánsdóttir.
Svör við þessum spurningum
hljóta eðlilega að vera mjög af-
mörkuð, þar sem svo yfirgrips-
miklir málaflokkar snerta þjóð-
mál okkar almennt og eðlilega
verður Alþingi á hverjum tíma
að starfa í þeim anda, er tekur
tillit til þeirra strauma, sem
hæst bera í þjóðmálum og menn
ingarmálum og ætla má að bygg
ist á eðlilegri þjóðfélagsþróun.
Ég vil leggja áherzlu á, að alltaf
geta og hljóta að koma upp ný
viðfangsefni, sem verða efst á
baugi á hverjum tíma og órnögu
legt er að sjá fyrir i dag, og
einnig gleymast mál er sízt
skyldi, og með þetta í huga, þá
mun ég áræða að halda áfrarp,
Hyrningarsteinn lýðræðisins á
hverjum tíma byggist á þvi, að
með þau sé farið af trúmenp^ku
og réttsýni og jafnframt fylg/.t
með þróun þeirra hvar sem ér í
heiminum, og reynslan heimfærð
hér eins og bezt verður á kosið
eftir itarlegar rannsóknir og
samanburð miðáðan við aðstæð-
ur.
I þessu sambandi vil ég. nefna