Morgunblaðið - 16.08.1972, Blaðsíða 15

MOftGUNBLAÐJÐ, MIÐVJKUDAGUR 16. ÁGÖST 1*972
15
Ingi Tryggvason:
Svar til Herdísar Hermóðsdöttur
Hinn 7. maí s.L birtist I Morg-
imblaðinu grein etftir Herdísi
HermóSsdóttur á Eskilirði. Veru
leg’ur hluti greinarinnar var
he'tgaður Lslenzkum landbúnaði
og verðlagningu landbúnað-
arvara. Þar sem grein þessi var
fulia aí órökstudduim og tilhæfu-
lauisum fullyrðingum gerðist ég
«vo djarfur að svara þessu
greinarkorni nokkrum orð-
■um. Nú kemur í ljós í nýrri rit-
ssmíð frúarinnar, sem birtist I
Morgunblaðinu 6. ágúst, að svar
kom ekki úr réttri átt, þar sem
frúin yrti hvorki á mig né spurði
persónulega. Vel kan-n að vera,
að ritsmið frúarinnar hafi ekki
verið svaraverð. En þó lít ég svo
á, að jatfnvel Herdísi Hermóðs-
dóttur megi leiðrétta, þegar hún
fer með rangt mál. Menn bregð-
est misjafnfega við, ef bent er
á veilur í þeirra ei-gin málflutn-
imgi. Herdis Hermóðsdóttir tek-
ur þann kostinn að reiðast og
birtist árangur þeirra geðbrigða
í grein hennar nú.
I fynri girein frúarinnar va-r
sagt, að fá mætti íslenzkt lamba
kjöt á helmimigi lægra verði í
Eæreyjum en hér á landi. Þet-ta
er algjörfega ran-gt. Enn fremur
var fullyrt, að íslenzkir bænd-
ur hefðu sjálfdæmi um að
ákveða kostnað við búrekstur
sinn og þetta sjálfdæmi orsaki
hátt búvöruverð. Þetta er algjör
fega ran-gt. Þá var sagt, að með-
aa-stærð fjölskyidna á ís-
landi væri 6 manms. Þetta er
enn algjörlega rangt. Enn var
búirm til reikningur yfir neyzlu
,,meðalfjölskyldu" á landbúnað-
arvörum. Magntölur voru heima
tiilbúnar og því miður ekki í sam
ræmi við staðreyndir og verð í
sum-um 'tillvikum iranigt tiiifært.
Frúin taJaði um „da-gprísa" á
Handbún-aðarvörum. Verðlagnin-g
landbúnaðarvara fer fram sam-
kvæmt sérstökum lögum og verð
lagningin er endurskoðuð á
þriggja mánaða fresti. Þetta á
frúin að vita. „Svar“ mitt til
Herdisar var einungis leiðrétt-
img á þessum ramgfærslum frú-
arinnar og en-gri þessari leiðrétt
in-gu hnekkir frúin I síðari grein
sinni.
Frú Herdís gerir lítið úr þekk
in-gu minni á neyzlu lanidbúnað-
arvara, enda þurfi ég að bera
fyrir mig „villandi heimildir"
fra Hagstofu Islands. Ekki þarf
ég að svara fyrir Hagstofuna og
-uni raunar mjög vel því hlut-
skipti að sækja þangað upplýs-
in-gar fremur en taka þær úr ei-g
in barrni. Brjóstvit er gott, en
það er misgott. Herdís kýs að
nota sitt brjóstvit, ég kýs frem-
tir að styðjast við tölur Hagstof
unnar, svo lan-gt sem þær
ná.
Hin nýja grein Herdísar er
auk lítt skiljan-legs reiði-lesturs,
öðrum þræði útskýring á þvi,
hvernig hún reikni út þörf 6
manna fjölskyldu fyrir landbún
aðarvörur. Við þennan útreikn-
faxg tel ég ástæðufaust að gera
verulegar athugasemdir, þar
sem nú er skýrt fram tekið, að
miðað sé við einstök dæmi, sem
frúin þekkir. í fyrri greininni
var áherzíla á það lögð, að tal-
að væri um „minn-stu mögulega
nevzlu" 6 manna fjölskyld-u, sém
kölluð var meðalfjölskýlda.
Niðurst-aða athugunar frúarinn-
ar va-r sú, að þegar verkamanna
fjölskylda hefði lokið „mi-nnstu
mögulegum" kaupum á landbún
aðarvörum hefði „fjölskyldan eft
ir til ann-arra þarfa, þar af 12
máltiðir af 14 vikulega kr.
92.214,80 á ári“. Þarf enginn að
undrast, þótt slíkurn mál-
flut.ningi sé andimælt.
Frú Herdís leggur fyrir mig
tvær spurningar í grein sinni og
verður mér því ekki len-gur talið
tiil framhlleypni, þótt ég svari:
Fyrri spurningin er, hverni-g ég
áætQi vitoulega neyzOxi 6 manna
fjölskyldu á landlbfinaðarvörum.
ÁTsmeyzfte einstaWingsins finn&t
með þvi að deila fjölda lands-
manna í magn notaðrar vöruteg-
undar. Vikuneyzla finnst svo
með þvi að deila ársneyzlu nið-
ur á þær 52 vikur, sem í árinu
eru. Þá útkomu margfaida
ég svo með 6, ef um 6 manna
fjöiskyldu er að ræða. Eigim-
lega skil ég ekki, að þessi að-
ferð til að fin-na meðalneyzlu sé
ágreiningsverð. Hins vegar er
neyzla einstakra fjölskyldna mis
jöfn — misjatfnlega smurt brauð
ið — og manma síðastuir yrði ég
tiii að harma það, ef meðalmeyzl-
an ykist írá þvi, sem nú er.
Neyzla heimafenginna matvæla,
svo sem mjólkur, kjöts og
kartaflna er áætluð í samræmi
við fólksfjölda og framtöl.
Síðari spurnin-gin varðar
styrki til hins opinbera til ís-
lenzks landbúnaðar. Þar segir
frúin „. . . er islenzkur land-
búnaður hl-aðinn allra handa
styrkjum fyrir utan verðiags-
uippbót á I a n dbú n a ða-raif-ui rð i r“.
Og hún bætir við „Hvað heita
þeir alJir (styrkirnir) Ingi
Tryggvason? Það væri gaman
að fá svar við því. Og fróðlegt."
Mjög er eðlilegt, að frú-
in kunmi ekki nöfn á þessum
styrkjum, sem hún er þó alveg
viss u-m, að hljóta að vera fjöl-
margir. Hún veit þó um einm
styrk, sem heitir „verðlagsupp-
bót á landbúnaðarafurðir“.
Þann styrk hef ég ekki fyrr
heyrt nefndan. Svo sem kunn-
ugt er, eiga lög u-m framJeiðslu-
ráð landbúnaðarins, verðskrán-
ingu o.fl. ekki einun-gis að
tryggja bænduim sambæriJeg
kjör viS aðrar stéttir, heldur
ein-nig neytendum landbúnaðar-
vörur á sann-gjömu verði. Um
þetta hafa ful-ltrúar bænda o-g
neytenda samið undanfarim 25
ár. Stundum hefur að ví-su sJitn-
að upp úr samninigum og yfir-
nefnd úrskurðað verðla-gnin-g
una.
En áríðandi er að gera sér
grein fyrir, að verðlagnin-gunni
er þannig háttað, að hvers kon-
ar hagræðing í landbúnaði,
hvort sem hún stafar af aukinni
véJvæðinigu, leiðbemiimgalþjón-
ustu eða styrkjum verkar til
lækkunar á vöruverði og er því
ekki síður hagsmun-amál neyt-
enda en bænda, þótt vissir þætt-
ir þessarar hagræðinigar verki
tiil jöfn-unar innan bændaítéttar-
innar.
1 fyrra svari mínu til Herdís-
ar gat ég þess, að útflutnings-
bætum-ar væru sá meginstuðn-
ingur, sem þjóðfélagið veitti
bændastéttinni. Stetfna rikis-
valdsin-s í landbúnaðarmálum
hefur u-m lan-gt skeið verið sú,
að framleiðsla landbúnaða-rvara
skyJdi fyrst o-g frernst við það
miðuð, að fullnægt væri innan-
Iand-sþörf. Með breytingu þeirri
á -framClediðslllu-ráðsJlögunum, sem
gerð var árið 1960 var ákveðið,
að ríkisvaldið greiddi útflutn-
in-gsuppbætur, sem að hámarki
væru 10% af heild-arverðmæti
landbúnaðarvara. Verði útflutn
in-gur meiri, bera bændur ábyrgð
á þei-m halla, sem af Slikum út-
flutni-n-gi kann að leiða.
Aðrir styrkir, sem landbúnað-
urin-n nýtur eru styrkir til jarða
bóta og vissra byggingafram-
kvæmda.
Herdís Hermóðsdóttir kvartar
undan þvi, að ég telji skrif
hennar blása að glæðum sund-
urlyndis og tortryggni. Min
skoðun er sú, að þegar farið er
ra-ngt með staðreyndir og reynt
að fá menn til liðs við ákveðinn
mál-stað á rön-gum forsendum, þá
sé ekki stuðlað að auknum skiln
in-gi eða skynsamlegri skoðana-
myndun. Það var t.d. ekkert
amræmi á milli þeirra talna, s-em
frú Herdís notaði an-nars vegar
um ney2ilu landbúnaðarafurða
og hinis vegar um meðaltekjur
verkafólks. No+kun tialna á
þennam há-tt er í ákveðnum' tiJ-
gangi gerð, þekn, að aía
á óánægju og tortryggni. Þeir
sem þannig skritfa hljóta
að verða að sætta sig viS, að
skrif þeirra séu gagnrýnd og
rangfærslur leiðréttar.
Herdis Hermóðsdóttir lætur
að því liggja í greim simmi, að
það sé svo sem kartmönnunum
líkt að taka iJJa upp, ef konur
hafa ekki „vit á að þegja". Ég
veit ekki betur en konur hafi
fuilt máJ- og skoðanafrelsi í
þes-s-u landi. En mér dettur ekki
í hug, að konur beri ekki ábyrgð
orða sinna. Blekkingin verður
ekki að san-nleika, þótt af konu
vörum komi. Ef Herdis Henmóðs-
dóttir vill gerast baráttumaður
fyrir réttindum hús-mæðra, bar-
áttu-maður gegn dýrtið í landi
eða baráttu-maður fyrir ein-
hverj-u öðru góðu málefni, þá
þarf hún að vanda máiflutning
sinn betur en hún gerir í tveim
umræddum Morgunblaðsgrein-
um. Að öðrum kosti verður hún
ekki tekin alvarlega, jafnvel þótt
húsmóðir sé.
Ekki verður hirt um að svara
hér fleiru í lestri frú Herdísar.
Ég hef reyn-t að leita þar að
málefnalegri túlkun skoðana eða
st-aðreynda án mikils árangurs.
Læt ég hér með lokið spjaUi
mín-u við frúna og mun
ekki ta-ka það upp aftur að
óbreyttum aðferöu-m frúarinnar
við flutni-ng máis síns og skoð-
ana.
7. ágúst. 1972.
Benz 1413
Vil kaupa Merced-es Benz 1413—1418 árg. ’65—’67.
Aðeins góður bíll kemur til greina.
Upplýsingar í síma 99-1670.
Electrolux
Kr. 12.330.00
J 7.87
Kr. 7.420.00
Nú Verður Fyrst
Þægilegt AÖ
Þrífa!
T \
iesiii

Vörumarkaðurinn hf.
ARMÚIA 1A. SIMI 86112, REVKJAVIK,
margfnldor
mnrkað yðor
u/inai Sfygeíióóan k.f.
Suðurlandsbraut 16 - Reykjavik - Simnetni: >Volver« - Sfmi 35200
Laugavegur 33.
Lækkið reksturskostnuðinn með
góðum sendibíl — Kynnið yður
estafette „írunskbruuðið“
irá RENflUlF
Framhjóladrif - Sparneytinn
Rúmgóður, burðarþol 800 kg. -
Slétt gólf og hliðardyr auðvelda
hieðslu og affermingu.
Eigum bifreiðar fyrirliggjandi.
KRISTINN GUÐNASON HF.
Klapparstig 27 — S 22675