Alþýðublaðið - 17.08.1958, Blaðsíða 3

Sunnudagur 17. ágúst 1958
#j I Þ f í n b I a 5 i 8
Sl
Alþýöubtaöiö
Auglýsið í Alþýðublaðinu
ÞEGAR gcngiA er um sýn-
ingjarsviaeíSi Iandbíínaðarsýn
ingarinnar á Selfossi gefast
horfendum tækifærj til a
gera sér grein fyrir þeir
feikna franiförum, sem oi’S.
hafa á öllum sviðum landbú
aðar sfðastliðna hálfa öh
Fyrir framan húsið eru síór
virkar Iandbúnaðarvéiar. he;
vinnuvélar, drátta'.'vélar oj
ýihsar gerðir af tækjum, ser-
stórlega létía störfin { sveií
unum. Þú tekur sérsta I: I •:
eftjr Iitlu áhaldi_ sem seít ei
aftan í dráttarvél. Með 1 ' cr
boi'að fyrir girðingarstnuriTr..
Svo mætti lenSi telja, en
hér verður ckki farið út i smá
atriði, heldur reynt að gefa
smá yfivlitsmynd af sýr.ing •
unni.
Krist.nn Jónsscn frá S'-l-
fossi, sem ver.ð hefur í unclir
búningsn ýnd sýningarinna;'
ætlar að fylgja okkur um svæo
ið og úts.kýra það heizta, sem
fyrir augu bsr. Við komum
fyrst inn í fordyri. þar sem
gerð er gr.ein fvrir þróunar-
sögu landbúnaðarins írá því
að Búnaðarfélagið tók til
fyrir 50 árum. Og í leið
arvísi, sem við fáum í hendur,
véiar og verkfæri eru á opnu svæði fyaman við sýningarhúsiðá
bandssvæðinu. Starfið skyldi
hafjast með plægingakennslu
og annarri jarðvinnslu og það
laið ekki á lciigu að fyrst
ráðunauturinn færi af stað.
Það var Jón Jónatansson bú-
fræðingur, séni ferðaðist um
allt sambandssvæðið og hélt
fyrirlestra, þar sem hann
gerði að kjörorðj sínu: ,,plógur
fnn í hendur hvers bónda“.
Sýningin er á 2400 ferm. gólffleti í húsi Slátuvfélagsins.
se^ir GuSmundur Daníelsson
ágrip af sögu félagsins.
Segir hann að rekja megi
stofnun Búnaðarsambandsins
beint til smjörbúanna. sém
Sigurður Sigurðsson ráðu-
nautur átti frumkvæði að, en
sambandið var formlega stofn
að á fundi fulltrúa frá 28 félög
um við Þjórsárbrú 6. júlí
1908. Þar var ákveðið að
koma á sambandsfélagi meðal
búnaðarfélaga milli Hvalfjarð
ar og Skeiðarársands. í fyrstu
j stjórn
: voru kosnir þeir
Guðmundsson bóndi, Selalæk,
Ólafur Finnsson prestur í Kálf
holti og Guðmundur Þor-
bjarnarson ’hreppstjóri
Hvoli. Þetta var fyrsta
in, en núveran'di .stjórn Bún-
aðai'sambandsins skipa þeir
Dagur Brynjúlfsson Selfossi,
formaður, Páll Diðriksson Búr
felli, -Sigurjón Si.gurðsson Raft
hplti'. Eggert Ólafsson
valdseyri .og Sveinn Einars-
sop Reyni í Mýrdal.
MARGHATTUÐ STARF-
SEMI.
Stjórn Búnaðarsambandsins
tók sér snemma fyrir hendui*
að stuðla að útbreiðslu sláttu-
vélanna þegar þær komu til
sögunnar og í byrjun sláttar
árið 1909 hafði Jó'n ráðunaut
ur sleppt úr hend; sér plóg-
taumnum og settist í staðinn
á sláttuvélina. Ðeindi hann
ferð sinni um dreifbýlið á
Suðurlandsundirlendinu og
létti ekki ferð sinni fyrr en
hann hafði heimsótt öll búnað
arfélög í umdæmi sambands-
ins. Vélina reyndi hann á 2(>
bæjum og komu nágrannarnir
saman til að siá hana slát
Reyndist hún hið mesta þaría
þing. Saga sláttuvélarinnar eí’
órofin síðan, Vélknúin slátíu
vél leysti af hólmi hestasláttn
vélina og svo er um fjölmörsj
önnur fóSnrójilunarvff'kfæri •
sem engan dreymdi um fyrir
50 árum, að þau þykja nú sjálf
sögð á hverjum bæ.
TÍLRAUNABÚ AÐ
LAUGARDÆLUM.
Svo var os á fleirj sviðurn.
að Búnaðarsambandið hafol
forustu um að kynna nýjung-
arnar. Það kynnti fyrir bærjít
um súgþurrkun og votheys-
gerð, það beitti sér fyrir raf
veitum og hvattj bændur til
að leggja vatnsleiðslur hejxr«.
á bæi sína. Snemma sneri
Búnaðarsambandið sér að bút
fjárrækt og hefur frá árina
1952 rekið tilraunabú að Lauy,*
ardælum. Þar eru gerðar
margs konar vísindalegar til-
raunir og athuganir. fóðurtil
raunir, afkvæmarannsóknir
og fleira undir stiór'n Hjaita
Géstssonar, búfj úilæktarráðw-
nauts. Enn segir frá því aít
eitt stærsta viðfangsefni Bún
aðarsambandsins til þessa líafi
verið að stofna sæðingarstöðí
að Laugardælum á síðasta ári,
GAGNGER BYLTING.
Að lokum segir Guðmundur
Daníélsson í söguágripi súru.
að búskaparhætir hafi lítiÖ
breytzt hér á landi frá land -
námstíð allt til ársins 1908. '
líkt og tíminn standi kyrr á
vissum sviðum. Gagnger byji
ing hefur síðan átt sér stáð á
flestum sviðum og ekki sízt í
Framhald á 2, síðu.
Merkir áfangar
EINS og skýr.t hefur verið frá í fréttumi, var í gær lagð-
ur hornsteinn að nýju vélahúsi aflstöðvar við Efra-Sog. —
Þessi nýja Sogsvirkjun er einhver mesta verkleg fram-
kvæmd og þjóðinni allri mikill fagnaðarauki. í sömu
vikunni kom á markaðinn fyrsta sementið frá nýju verk-
smiðjunni á Akranesi. Þannig haldast þessar framkvæmd-
ir að nokkru í 'hendur, enda er undirstaða stóriðnaðar á
landi hér meiri og öflugri virkjanir fallvatna og jarðhita.
Þessar stórframkvæmdir bera því vitni, að þjóðin
hugsar til framtíðarinnar og vill búa svo £ haginn fyrir
komandi kynslóðir, að liér verði lifað sjálfstæðu nienn-
ingarlífi. Satt er það að vísu, að þjóðin er fámenn og
Iandið stórt og að ýmsu leyti erfitt, en því meiri ástæða
er til framtaks, dugnaðar og þrautseigju. Þær stór-
framkvæmdir, sem nú standa yfir og £ ráði eru, kosta
inikið fé og heimta mikla vinnu. Að sjálfsögðu hefur
þurft að fá fé að láni erlendis til að hrinda þessum stór-
virkjum í framkvæmd. Slíkt er ekkert einstakt fyrir ís-
lendinga. En því aðeins getur þjóðin staðið straum af
kostnaðinum við hina öru og miklu uppbyggingu, að
hún fái að nýta fiskimið sín í friði. Sjávarafurðir skila
íslendingum þeim .gjaldeyri í aðra hönd, sem gerir þeim
kleift að hyggja land sitt, erja það og nýta. Undirstaða
verksmiðjanna, sem eru að rísa, og stórvirkjana fall-
vatna, sem leggja til orkuna, er sjávarútvegurinn. Verði
fiskimiðin upptirin, er vá fyrir dyrum. Þetta hefur oft
verið sagt, en nú er ærin ástæða til að rifja það upp.
Stjórnarandstæðingar hafa í blöðum sínum að undan-
förnu mjög verið að minna á tveggja ára afmæli ríkis-
stjórnarinnar. Hafa þau gert íxyikið veður út af því, a’ð
stuðningsblöð stjórnarinnar hafa lítið rætt afmælið sér-
staklega. Þetta má vel vera. En fvrst sjórnariandstæðingar
gefa þetta tilefni tii umræðna úm málið, er kannski rétt
að ræða það nokkuð.
Það er ástæða tU að minna á það,, að pum svipað leyti
og stjórnin á þetta margumtalaða tveggja ára afmæli,
nær þjóðin .tveim stórmerkum aföngum í verklegum
framkvæmdum: Sementsverksmiðjan tekur til starfa og
hornsteinn er lagðúr að vélahúsi hinnar nýju aflstöðvar
við Efra-Sog. Engum dettur í hug að neita því, að hér
hafa margir lagt hönd að verki, og sízt er það vænlegt til
sameiginlegra átaka um almenn velferðarmál að þakka
slíkar framkvæmdir einum sérstökum stjórnmálaflokki,
þótt ritstjpri Morgunblaðsins impri á því í blaði sínu í
fyrradag. En hinu verður ekki neitað, að þessi talandi
tákn um framkvæmdasemi og uppbyggingu stinga nokk-
uð áberandi í stúf við þær fullyrðingar stjórnarandstæð-
Inga, að núverandi ríkisstjórn hafi ekki borið gæfu til
að leysa aðkallandi verkefni. Það er vitað m(ál, að ekki
var hægt að hefja framkvæmdir við Efra-Sog, meðan
fyrrverandi ríkisstjórn sat áð völdum, vegna skorts á
fjármagni, og sementsverksmiðjan átti við svipaða örð-
ugleika að etja. Ríkisstjóriiin tók við háðum þessum
verkefmtm óleystum af fyrrverandi stjórn. Eftir tveggja
ára setu hefur henni tekizt að hrinda þeim áleiðis.
Hér er aðeins minnt á þessi efni að n^arggefnu tilefni.
Hitt er þó miklu meira virði, að þjóðinni hefur tekizt a8
sigrast á örðuglekum og skapa sér .varan'leg verðmæti, sem
aldir og óbornir munu verða sammála um, að til stórrar
framfara horfa. Það er mergurinn málsins. Meðan þjóðin
kemjur sér saman um að vinna að miklum verkefnum og
efla atvinnuvegi sína, er lítil hætta á ferðum, þótt deilt sé
um einstök atriði. Og hinir merku áfangar, sem þjóðin hefr
'ue náð á undanförnum dögum,' géfa vonir uffi meiri' fram-
farir og betra lif í þessu landi, ef allir leggjast á eitt.
.jPLÓGURINN í HENÐUR
HVERS BÓNDA”.
Búnaðarsiamban^'.ð lagði
framan gf árum mesta áherzlu
á jarðræktina en setti sér þó
í síefnuskrá að efla hvers kon
ar framfarir í búnaði á sam-
Sigfús Halldórsson málar veggskreytingu í ga^ðy^kjudeild*
ina. — Ljósm. —u.
Útgefandi:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Ri tstj órnarsímar:
Auglýsingasími:
Afgreiðslusími:
Aðsetur:
Alþýðuflokkurinn.
Helgi Sæmundsson.
Sigvaldi Hj-álmarsson.
Emilía Samúelsdóttir.
14901 og 149 02.
1 4 9 0 6 ;
1 4 9 0 0
AlþýðuhúsiS
Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgötu 8—10.