Morgunblaðið - 25.05.1974, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIЄ LAUGARDAGUR 25. MAÍ 1974
11
„Þau geta verið árans skemmtileg,
prakkarastrikin...”
Á SPARKVELLINUM við Alfta-
mýrarskóla voru nokkrir skóla-
piltar að leika sér, frísklegir og
stæltir og ég heyrði, að þeir voru
að tala um prakkarastrik um leið
og þeir létu boltann ganga eins og
landsliðið biði eftir þeim. Ég var
á leið til skólastjórans, Ragnars
Júlfussonar, sem skipar 7. sæti
framboðslista sjálfstæðismanna
til borgarstjórnar f Reykjavfk, til
þess að rabba við hann um daginn
og veginn. Eg stanzaði þvf ekki
hjá strákunum til þess að forvitn-
ast um prakkaraskapinn, heldur
hélt mfnu striki til skrifstofu
skólastjóra. Ugglaust hefur mörg-
um fundizt eins og mér á ung-
lingsáldri, að skrifstofa skóla-
stjóra væri með því óbifanlegra,
sem til væri, tilhugsunin um ag-
ann og reglusemina alveg að sliga
peyja, sem trúa á ævintýr.
Ragnar tók á móti mér hress og
aðsópsmikill og ég byrjaði á þvi
að spyrja hann hvaða álit hann
hefði á prakkarastrikum nem-
enda sinna? Hann brosti og í
sömu andrá hafði hann svar við
þessum prakkaraskap og sagði:
„Ég hef oft þurft að ganga i burtu
til þess að skella ekki upp úr á
staðnum. Þaó væri hreinlega
óeðlilegt ef nemendurnir fram-
kvæmdu ekki prakkaraskap, en
þar vil ég líka gera greinarmun á
þvi hvort spjöll eru unnin eða
ekki, hvort prakkaraskapurinn er
meinlega særandi eða ekki, sem
sagt hvort atvikið er saklaust eða
alvarlegt, hvort skemmdir hafa
orðið eða ekki. Ég tel til dæmis,
að sýna eigi almenningseign ekki
minni virðingu en því, sem er
einkaeign. En þau geta verið
árans skemmtileg prakkarastrik-
in, gott krydd i skólalífinu,"
Ragnar er fæddur á Grund i
Eyjafirði 22.2. 1933, sama dag og
ekki minni karlar en Baden
Powell og Georg Washington.
Ragnar varð stúdent frá Mennta-
skólanum á Akureyri 1952, en á
sumrum þessara ára vann hann
ætið hjá síldarverksmiðjunni á
Dagverðareyri.
„Ég hélt ég væri framsóknar-
maður um tíma á þessum árum,‘‘
sagði Ragnar, „og byrjaði störf á
vegum Gefjunar haustið 1952. Þá
hafði ég í huga að sigla til Boston
i Bandarikjunum og læra iðnaðar-
verkfræði. En forstjóraskipti í
verksmiðjunni urðu þess vald-
andi, að ég hætti þar, vegna þess
að nýi forstjórinn vildi ekki að ég
færi í fullnaðarnám til Bandaríkj-
anna, heldur á námskeið i Eng-
landi. Næsta vetur fór ég þá lítil-
lega í forfallakennslu á Akureyri
og siðan í Kennaraskóla Islands
haustið 1953 og tók kennarapróf.
Einnig tók ég kennarapróf og
heimspekipróf frá Háskóla ís-
lands 1954.
Sama ár kvæntist Ragnar Jónu
Guðmundsdóttur frá Ólafsfirði og
eiga þau nú 5 börn: Guðmund 17
ára iðnskólanema, Jórunni 16 ára
nemanda i mh, Magnús 11 ára,
Stéinunni 6 ára og Rögnu Jónu 4
ára.
„Ég byrjaði kennslu í Reykja-
vík við Langholtsskólann 1954,“
hélt Ragnar áfram, „en kom til
Réttarholtsskólans 1956 þegar
hann var stofnaður."
Og þannig rekur þráðurinn sig
þegar dugmiklir menn eru á ferð-
inni. Þegar Vogaskóli var stofnað-
ur 1959 varð Ragnar yfirkennari
þar og settur skólastjóri
1963—1964, en s.l. 10 ár hefur
hann verið skólastjóri Álfta-
mýrarskóla, sem nú hýsir á 10.
hundrað nemenda. Mest hefur þó
verið á 12. hundrað nemenda f
skólanum, „en nú er farið að gæta
jafnvægis í hverfinu,“ sagði
Ragnar.
Álftamýrarskóli er sá skóli
borgarinnar, sem hefur hvað af-
markaðast hverfi, sem er Kringlu-
mýrarbraut að vestan, Grensás-
vegur að austan og svo milli
Miklubrautar og Suðurlands-
brautar. I skólanum er skyldu-
námið og forskóli fyrir 6 ára börn.
Ég innti Ragnar eftir þvi hvað
hann hefði gert á sumrin þessi
fyrstu ár i kennslunni.
„Þá var ég bílstjóri," svaraði
hann, „vörubilstjóri, leigubíl-
stjóri og jafnvel rútubílstjóri. Ég
var siðasti rútubílstjóri bílakóngs
Norðurlands, Kristjáns á BSA.
Bilstjórastarfi gegndi ég á hverju
sumri frá ‘53 — ‘58. Eitt sumarið
ók ég til dæmis rútunni á leióinni
Akureyri—Mývatn og bíllinn
fékk viðurnefnið Mýflugan en ég
„mývargurinn". Þetta sumar fór
einn bíll fram úr mér allt sumar-
ið, en það var Batti rauði. Ég var
þá með bílhræddar gamlar konur
í rútunni, sem hafði þó alla mögu-
leika því þar var á ferðinni Ford
Stadion, 8 gata tryliitæki."
Sumarið 1959 hóf Ragnar starf,
sem yfirverkstjóri hjá Vinnu-
skóla Reykjavíkur og því starfi
gegndi hann hvert sumar til 1963
er hann varð skólastjóri Vinnu-
skólans. Hefur hann gegnt þvi
starfi siðan, „eða þar til nú,“ sagði
hann, „að ég læt af þvi starfi
vegna þess, að ég get ekki bætt
endalaust á mig án þess að sleppa
einhverju og meginástæðan er sú,
að ég fer nú til starfa í borgar-
stjórn.“
„Hvernig er að stjórna svo stór-
um skóla, sem Alftamýrarskóla?“
„Með góðu kennaraliði er mjög
ánægjulegt að stjórna skóla hvort
sem hann er stór eða lítill. Það
kemur að visu margt til, en það er
til dæmis auðveldara fyrir léleg-
an skólastjóra að stjórna skóla,
sem hefur gott kennaralið, heldur
en fyrir góðan skólastjóra að
stjórna með lélegu kennaraliði.
Við í Álftamýrarskóla höfum
haft mjög góða samvinnu við for-
eldra í hverfinu. Einnig höfum
við haft mikið samband við
íþróttafélagið i hverfinu, en það
er Fram, og þeir sitja fyrir i nýt-
ingu útleigðra tíma í íþróttahús-
inu og nota þar yfir 50% af tíman-
um.
Skólaleikfimihúsin i borginni
eru lánuð ÍBR á kvöldin og um
helgar á tímabilinu okt.—apríl,
en frá maí til september situr
Fram eitt að húsinu vegna hins
góða samstarfs okkar.
Skoðun mín er sú, að hin frjálsu
félagasamtök i hverfum borgar-
innar eigi að hafa aðgang að
hverfisskólunum eftir þvi sem
frekast er kostur, þar sem þessi
félög standa saraan af sömu börn-
um og unglingum og eru í skólun-
um. Þetta á við hin ýmsu félög, en
ég hef það á stefnuskrá minni, að
Æskulýðsráð Reykjavíkur eigi
fyrst og fremst að vera ráðgefandi
stofnun fyrir hin ýmsu félög og ég
tel, að borgin eigi að varast það að
fara í samkeppni við hin frjálsu
félög. Miklu nær er að leggja
þeim það lið, sem unnt er þannig
að starfskraftur einstaklinganna i
félögunum fái sem bezt notið
sín.“
„Nú hefur þú kennt i 20 ár, eru
vandamálin, sem koma upp í
skólalífinu, svipaðs eðlis og
fyrr?“
„Vandamálin eru alltaf svipuð,
það er bara önnur tizka, sem
breytir útlitinu. Því er þó ekki að
neita, að ýmsir ósiðir hafa færzt
neðar í aldurshópana. Unglingar
byrja nú fyrr að reykja en fyrir 20
árum, en áfengisvandamálið hef
ég ekki orðið var við og get þvi
ekki um það sagt. Áfengisvanda-
málið i gagnfræðaskólunum er
hins vegar meira, ef til vill vegna
aukins fjármagns í umferð,
breytts tiðaranda eða félagslegra
ástæðna, sem við þurfum að
hyggja betur að.
Þegar við verðum varir við
slíka ósiði hjá nemendum okkar
höium við samband við foreldr-
Rætt við Ragnar
Júlíusson, skóla-
stjóra, sem skipar
7. sætið á Ksta
sjálfstæðismanna
til borgarstjómar
ana og þau heimili, sem ég hef
þurft að hafa samband við, hafa
verið mjög jákvæð i að leysa þau
vandamál, sem upp hafa komið. 1
sambandi við þetta má geta þess,
að borgarstjórn hefur samþykkt
að koma á fót samstarfsnefndum
kennara, foreldra og nemenda við
alla skóla borgarinnar. Þessar
nefndir munu taka til starfa á
hausti komanda og munu þær
verða skólayfirvöldum til ráðu-
neytis um málefni er varða sam-
skipti skóla og heimila, starfstíma
og aðbúnað nemenda í skólum,
heimanám, tómstundaiðju og önn-
ur mál, er snerta hag nemend-
anna. Má þar einnig nefna varnir
gegn óhollum venjum, sem leiða
til örðugleika i skólastarfi svo
sem sjoppurápi, og baráttu gegn
neyzlu tóbaks, áfengis og annarra
fíkniefna.“
„Hafið þið verið með nokkrar
sérstakar nýjungar í skóla-
starfinu í vetur?"
„Ávallt eru einhverjar nýj-
ungar á ferðinni, en þær ganga
yfirleitt orðið um leið í alla skóla.
Ég get þó nefnt smá dæmi úr
félagslífinu. Það er venja að fara
eins dags vorferð að loknu ungl-
ingaprófi og tveggja daga skíða-
ferð yfir veturinn. Við breyttum
til í ár og slepptum báðum þess-
um ferðum, en fórum í staðinn í
þriggja daga ferð inn í Þórsmörk.
Við höfðum fararstjóra frá Ferða-
félagi Islands og tókst ferðin
ljómandi vel. Það, sem ég taldi
athyglisverðast, var það hvernig
ferðin var skipulögð að því leyti,
að skólinn lagði ti! tvo daga
ferðarinnar en einn dagurinn
var lögskipaður frídagur nerjietid
anna. Við fórum í fjórum rutum,
en það hefur verið siður í þessum
ferðum, að ég ek bílunum til
skiptis. Bæði vekur þetta spenn-
ing og kátínu hjá krökkunum, að
skólastjórinn skuli keyra og hins
vegar get ég haldið við akstrinum
á þessum stóru bílum. Sumir
haída í fyrstu, að þetta sé kæru-
leysi hjá mér, en þegar ég bendi
þeim á, að ég hef meirapróf breyt-
ist sú skoðun. Við vorum þarna á
framdrifsbflum frá Guðmundi
Jónassyni og lentum í heljar mikl-
um ævintýrum m.a. festumst við í
Krossá og þá fannst mörgum vatn-
ið gutla anzi hátt.“
„Hvaða tíma hefur skólastjóri
vetur og sumar fyrir tómstunda-
iðkanir?"
„Sem skólastjóra Álftamýrar-
skóla og Vinnuskóla Reykjavíkur
hefur tími minn til frístunda
verið ákaflega takmarkaður. Ég
er nú að visu ekki íþróttamann-
lega vaxinn, en í marki gæti ég ef
til vill verið til að fylla út i þótt
ekki væri til annars.
Sannast sagna er þetta starf
feikilega bindandi og frístundir
þvi fáar. Mitt aðaláhugamál,
þegar svo ber undir, er þó að
ganga með fallegri á og renna
fyrir lax. Það er gaman að ganga
með Laxá i Aðaldal, Elliðaánum,
Stóru-Laxá, Iðu, Svartá og svo er
sagt, að ég hafi fæðzt með bíla-
dellu og vaxi sennilega aldrei upp
úr henni.
Skemmtilegast finnst mér þó að
veiða, en þetta er orðið svo dýrt
sport, að maður skammast sín
hálfvegis fyrir að hafa þennan
áhuga — fjallaloftið er heillandi,
kyrrðin og það að dvelja í tjaldi
eða veiðihúsi, þar sem enginn
simi er.“
Þó kvaðst Ragnar hafa mikla
ánægju af félagsstarfi, enda
hefur hann ekki farið varhluta af
því.
Hann er nú formaður Varðar,
forseti Kiwanisklúbbsins Kötlu
þetta ár, varaalþingismaður s.l.
kjörtímabil og hann hefur verið
starfandi skáti undir stjórn
Tryggva Þorsteinssonar og þar
gildir eitt sinn skáti" ávallt skáti. I
ýmsum félögum hefur hann
starfað, varaformaður barna-
verndarnefndar Reykjavíkur
hefur hann verið s.l. kjörtímabil
og einnig á hann sæti í leikvalla-
nefnd, svo eitthvað sé n^ftff.
„Skólaveturinn er eins og
ströng vertíð," sagði Ragnar, „og
þeirri vertið hefur ekki verið
lokið þegar önnur hefst.“ Og nú
eru kosningarnar framundan og
starf og aftur starf. Ég spurði
hann því hvernig málin legðust í
hann?
„Ég hef alörei verið verkkvið-
inn,“ svaraði Ragnar, „mér líkar
betur að klj;sl við vandamálin og
sigrast á þeir I sambandi við
borgarstjórn i.ugsa ég gott til
glóðarinnar og eins og ég sagði
áður hef ég látið af starfi minu
við Vinnuskóla Revkjavíkur-
borgar til þess að geta helgað mig
meira þeim málefnum, sem fyrir
liggja i borgarstjórn. Ég vænti
þess, að þar geti ég starfað ötul-
lega að hinum ýmsu málum, ekki
sízt skóla- og æskulýðsmálum.
þannig að gott megi af leiða."
—á.j.
Ragnar Júlíusson meö fjölskvldu sinni. Frá vinstri standa: Guðmundur, Jórunn
og Magnús, en sitjandi frá vinstri eru Jóna Steinunn, Ragnar og Ragna Jóna.
Ljóm. Mhl. Sv. Þorm.
Ragnar ræðir við nokkra af nemendum sínum fvrir utan
Álftamýrarskóla.