Morgunblaðið - 27.09.1974, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. SEPTEMBER 1974
FÁEW KVEÐJUORÐ
Á TÍMAMÓTUM í lífi mínu gekk ég hik-
andi á fund Sigurðar Nordals prófessors,
sem ég hafði þá aðeins einu sinni séð
álengdar, Lítið þekkti ég þá til hans annað
en það sem Davíð Stefánsson hafði sagt mér
frá honum. Ég man að hann sagði að margir
væru þeir erlendir menntamenn, sem virtu
ísland mest fyrir það að þar væri Sigurður
Nordal. ,,í þeirra augum er íslenzk menn-
ing og Nordal nær eitt og hið sama, hann er
samnefnarinn", sagði Davíð.
Ég leitaði á fund Nordals til þess að fá að
ræða við hann um nokkur vandkvæði sem
ég var kominn í með framhald á námi mínu
á styrjaldartímanum. Aldrei lfður mér úr
minni þessi fyrsti fundur okkar. Nordal
hlustaði þolinmóður og athugandi á frásögn
mína. Síðan sagði hann mér sitt álit, talaði
um málið af áhuga eins og það væri honum
hugfólgið úrlausnarefni, og þá tók ég eftir
þvi, sem ég átti eftir að reyna svo oft síðar,
þegar mál var borið undir Sigurð Nordal,
að viðbrögð hans og tillögur voru eins og
hann hefði þegar áður hugsað það og gert
sér grein fyrir því. Þó er mér hitt ofar í
huga, að hann kom svo máli sínu við mig,
kornungannmann og honum ókunnugan, að
ég fór af fundi hans léttari í skapi og
öruggari í minni sök og mér fannst meiri
maður en áður.
Langt er nú liðið síðan þetta var. Nordal
varð kennari minn og vinur. Samfundirnir
urðu margir, en þó að vísu of fáir, það
finnur maður þegar öll sund eru lokuð. Alla
tíð fann ég umhyggju hans fyrir mér og
vissi að hann fylgdist með ferli mínum. Veit
ég vel að sömu sögu munu margir aðrir
nemendur hans segja. Og hvert sinn sem
leiðir okkar lágu saman, reyndi ég hið sama
og á hinum fyrsta fundi. Érá Sigurði Nordal
fór maður fróðari, hressari, ríkari en áður.
Brunnur þekkingar, mannvits og næsta
ótrúlegrar yfirsýnar, það var Sigurður Nor-
dal, og sannarlega „the grand old man“
íslenzkra fræða í bezta og viðfeðmasta
skilningi.
Nú svalar þessi brunnur ekki lengur. Og
þó. Éágætur persónuleiki og vinur er að
vísu horfinn, en eftir stendur ævistarf
Sigurðar Nordals sem gjöf hans til ókom-
inna tíma. Og minning hans lifir dýrmæt í
hugum okkar margra, sem megum því
happi hrósa að hafa átt með honum samleið.
Hvorki vil ég né get, nú að leiðarlokum.látió
undir höfuð leggjast að bera fram persónu-
lega þakkarkveðju og láta í ljós djúpa virð-
ingu fyrir ævistarfi svo mikilfenglegu að
við fátt verður jafnað í sögu þjóðar vorrar.
KRISTJÁN ELDJÁRN
Bókaklúbbi AB hleypt af stokkunum:
NU A NÆSTUNNI verða kafla-
skipti I starfsemi Almenna bðka-
félagsins. Félagsmannakerfi AB
verður lagt niður f núverandi
mynd en á grunni þess verður
settur á stofn Bókaklúbbur Al-
menna bókafélagsins, sem mun
starfa með töluvert öðru sniði en
félagsmannakerfið. Félagar I
bókaklúbbnum munu eiga þess
kost að fá 6—8 bækur á ári og á
töluvert hagstæðara verði en á
hinum almenna bókamarkaði.
Þessar bækur verða auk þess
einungis á boðstólum fyrir félaga
klúbbsins en ekki seldar f bóka-
búðum.
Á fundi með blaðamönnum í
gær skýrðu þeir Baldvin Tryggva-
son, framkvæmdastjóri Almenna
bókafélagsins, og Anton Kjærne-
sted, sölustjóri þess, nánar frá
væntanlegri starfsemi klúbbsins.
Kom þar fram, að við stofnun
Almenna bókafélagsins fyrir um
20 árum var tekin upp sá háttur,
að félagar AB greiddu ákveðin
ársgjöld og fengu þá 4—5 bækur
ókeypis. Baldvin sagði, að gallinn
við þessa tilhögun hefði verið sá,
að félagar höfðu nánast ekkert
val um bækur þannig fengnar og
því var það árið 1958, að nú-
verandi skipan var tekin upp. Var
þá sett það silyrði, að félagar AB
keyptu minnst fjórar bækur á ári
en fengu þá einnig aðrar bækur
félagsins á lægra verði, svoköll-
uðu félagsmannaverði. Baldvin
sagði, að eftir því sem á leið og
útgáfubókum AB fjölgaði með
hverju ári, hefðu ýmsir annmark-
ar komið fram á þessari tilhögun.
Þess vegna hafi verið afráðið að
reyna nýja leið — Bókaklúbb Al-
menna bókafélagsins, enda sé þar
stuðzt við fyrirmyndir frá
nágrannalöndunum, sem gefizt
hafi vel.
Býður klúbb-
félögum 6—8
bækur á ári á
mjög hagstæðum kjörum
seðil, eða tilkynna um ákvörðun
sína með öðrum hætti. Ef hins
vegar ekkert svar berst frá klúbb-
félaga er litið svo á, að hann vilji
bókina og hún send honum ásamt
póstgíróseðli, sem greiða má i
pósthúsi, bönkum eða áþekkum
stofnunum.
Baldvin Tryggvason sagðist
vona, að með þessum hætti yrði
þýddar skáldsögur: Mátturinn og
dýrðin eftir Graham Greene og
Sjóarinn, sem hafið hafnaði eftir
japanska rithöfundinn Yukio
Mishima. Loks er að geta fyrsta
bindisins af íslenzku ljóðasafni,
er Kristján Karlsson, bókmennta-
fræðingur, annast útgáfu á.
Safnið verður væntanlega fimm
bindi alls og mun ná yfir íslenzka
Áformað er að gefa út 6—8
bækur á vegum klúbbsins á ári
hverju — með eins til tveggja
mánaða millibili. Um það bil ein-
um mánuði áður en bókin kemur
út fá klúbbfélagar Fréttabréf
AB, þar sem hún er kynnt ræki-
lega ásamt upplýsingum um verð
og höfund. Ef klúbbfélagi óskar
ekki eftir því að eignast bók þá,
sem boðin er, þarf hann ekki ann-
að en endursenda sérstakan svar-
hægt að lækka bókarverð til
félaga klúbbsins verulega frá því,
sem gerðist á hinum almenna
bókamarkaði, en auðvitað færi
það mikið eftir því hversu góð
þátttaka yrði í klúbbnum. Hann
sagði þó, að fyrstu viðbrögð
lofuðu góðu um þátttökuna. Sér-
stakur kynningarbæklingur
ásamt svarseðli var sendur öllum
núverandi félögum AB þar sem
þeim var gefinn kostur á að ganga
í klúbbinn ,,og þrátt fyrir, að
íslendingar hafi yfirleitt orð á sér
fyrir að vera seinir að taka við
sér, bárust okkur þó á þriðja
þúsund svör á aðeins tíu dögum,"
sagði Baldvin og kvað hann þetta
töluvert betri undirtektir en for-
ráðamenn AB höfðu gert sér von-
ir um. Þeir Baldvin og Anton
töldu aftur á móti, að klúbburinn
þyrfti milli 4 og 5 þúsund félaga
til þess að hann næði markmiði
sínu með góðu móti.
Fyrstu sex bækurnar, sem
boðnar verða klúbbfélögum hafa
verið ákveðnar. Fyrsta bókin
verður raunar fyrsta bindið í nýju
alfræðisafni AB og nefnist hún
Fánar að fornu og nýju. I þessu
safni koma einnig út í náinni
framtíð — Fornleifafræði og
Uppruni mannkyns, og tvær
ljóðagerð frá öndverðu og fram á
okkar daga. Kristján mun skrifa
formála að safninu auk kynninga
á höfundum. Kvaðst Baldvin von-
ast til, að þegar fram liðu stundir
yrði þetta sígilt ljóðasafn á borð
við þjóðsagnasafn Sigurðar heit-
ins Nordal. Allar framangreindar
bækur Bókaklúbbs AB svo og
ókomnar bækur verða aðeins
boðnar klúbbfélögum, eins og
áður getur. Baldvin kvaðst einnig
vonast til þess, að klúbburinn
gæti öðru hverju gefið félögum
sínum kost á öðrum bókum
Almenna bókafélagsins.
»
Fyrsta Fréttabréf AB til klúbb-
félaga verður væntanlega sent út
í byrjun næsta mánaðar og fyrsta
bókin í klúbbnum á að koma út í
nóvember. Verð hennar er 800
krónur með söluskatti og er þann-
ig mun lægra en á hinum
almenna bókamarkaði. Þá er gert
ráð fyrir, að næsta bók — Sjóar-
inn, sem hafið hafnaði — kosti
aðeins um 900 krónur. „Því er
ekki að neita, að við tökum tölu-
verða áhættu með þessum verðtil-
boðum en við gerum það í þeirri
fullvissu, að undirtektir bókaunn-
enda verði i samræmi við þau,“
sagði Baldvin.
Anton Kjærnested sölustjóri AB og Baldvin Tryggvason, fram-
kvæmdastjóri, kynna stofnun bókaklúbbsins.