Morgunblaðið - 10.12.1974, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 1974
Einstigið milli Hafnarfjarðar og Regkjavíkur
Um nokkurra ára skeið hefur
slíkt umferðaröngþveiti ríkt á
veginum milli Hafnarfjarðar og
Reykjavíkur, að dæmi um sam-
bærilegt ástand verður ekki
fundið hér á landi. Tíu þúsund
manna byggð i Hafnarfirði,
þrjú þúsund manna byggð í
Garðahreppi, Álftanesið, Kefla-
vfk, flugvöllurinn þar og allir
bæirnir suður með sjó — allt er
þetta tengt höfuðborginni með
einstigi, þar sem oft er ekki
hægt að komast framúr þunga-
vinnuvélum þótt líf lægi við.
Allt er þetta kunnara en frá
þurfi að segja, að minnsta kosti
öllum þeim, sem búa á þessu
svæði og alveg örugglega þeim
f jölda ökumanna, sem verða sér
til sárrar skapraunar að komast
þama á milli á hverjum degi.
Umferðarþunginn á einstig-
inu er nú um það bil 20.000
bílar á sólarhring. Bæði i
Garðahreppi og Hafnarfirði er
geysileg uppbygging og f jölgun
og sökum nálægðarinnar við
Reykjavík, sækja flestir vinnu
þangað. Ibúar Arnarness búa
við neyðarástand og verða
stundum að bíða lengur eftir
því að komast inn á Hanar-
fjarðarveginn en það tekur að
aka alia leið til Reykjavíkur.
Á sama hátt er timunum
saman ómögulegt að komast
inn á veginn til Hafnarfjarðar
af Vifilsstaðavegi. Slysin á
þessum gatnamótum gerast si-
fellt tíðari og meðan þúsundir
vegfarenda spyrja á hverjum
einasta drottins degi: Hvers-
vegna, hversvegna er ekkert
gert? — heyrist naumast eitt
einasta bofs frá þeim háttvirtu
alþingismönnum, sem við i
þessu kjördæmi höfum kosið til
að hafa forsjón fyrir okkar
málum.
Að vísu hefur Ólafur Einars-
son, alþingismaður og fyrrum
sveitarstjóri í Garðahreppi,
unnið gott starf og bent ræki-
lega á það óréttlæti, sem þarna
er framið. En hann hefur að því
er virðist talað fyrir daufum
eyrum, þar til nú uppá síð-
kastið, að þessu máli hefur ver-
ið hreyft hvað eftir annað i
blöðum. Ólafur hefur meðal
annars bent á, að á áarabilinu
frá 1969 til 1974, lagði umferðin
á Hafnarfjarðarveginum ríkis-
sjóði til tekjur uþpá 150
milljónir króna. En á sama tíma
fannst forráðamönnum vega-
mála sanngjarnt að leggja 15
milljónir af mörkum til endur-
bóta.
Engu er likara en áhrifaríkir
aðilar hafi verið slegnir blindu.
Þegar að er gáó, reynist vera
samdóma álit þeirra aðila, sem
hlutdeild eiga að þessu máli, að
alls ekkert sé þvi til fyrirstöðu,
að framkvæmdir hefjist strax.
En það er tekið fram á öllum
vígstöðvum, að hér standi fyrst
og fremst á framkvæmdavilja
og fjárveitingum frá Alþingi.
Og þegar ljóst er, hvar hundur-
inn liggur grafinn, hljótaýmsar
spurningar að vakna.
Hvaðan fær Alþingi og fjár-
veitingavaldið tillögur um
nýjar framkvæmdir? Gerir
ekki vegamálastjóri þær til-
lögur, sem síðan eru lagðar til
grundvallar? Mér skilst, að
þingið hafi ekki alltaf farið i
öllu eftir tillögum vegamála-
stjóra, en hvaða áherzlu hefur
vegamálastjóri lagt á það á
undanförnum árum, að mann-
sæmandi úrbætur yrðu gerðar
á þessari umræddu leið?
Hvernig væri að vegamálastjóri
gerði opinberlega grein fyrir
því, hverjar tillögur hans hafa
verið. Eg man ekki betur en
hann hafi verið að bera af sér
aðgerðaleysið með því að kenna
skipulagsyfirvöldum í Garða-
hreppi um það, að þau hafi ekki
verið búin að ákveða sig. Ekki
hljómaði sú afsökun sannfær-
andi og heldur ólíklegt að lagn-
ing þjóðvegar geti tafizt um
árabil vegna þess eins að ekki
hafi verið til fulls gengið frá
skipulagi í einhverju sveitarfé-
lagi á leiðinni.
Lausnin er til — en einungis
á pappirnum. Sú lausn gerir
ráð fyrir nýjum tveggja ak-
brauta Hafnarfjarðarvegi milli
Kópavogs og Hafnarfjarðar.
Með vegamótamannvirkjum á
þremur stöðum yrði kostnaður
miðað við núverandi verðlag
596 milljónir króna. Einnig er
gert ráð fyrir að leggja svokall-
aða Reykjanesbraut; nýjan veg
úr Breiðholti og allar götur um
Vífilstaði og suður á Kefla-
víkurveg við Hafnarfjörð.
Áætlunin um þann veg, tveggja
akbrauta frá Vífilstöðum til
Breiðholts, hljóðar uppá sam-
tals 739 milljónir króna. Auk
þess er gert ráð fyrir því að
þessar tvær megin umferðar-
æðar tengist.
Þetta er gott svo langt sem
það nær, en litil huggun felst í
því, þegar framkvæmdaviljann
vantar. En gerum nú samt ráð
fyrir að hinir vísu landsfeður
vakni af værum svefni, þegar
allt er komió í óefni og ákveði
að gera eitthvað raunhæft
þarna i stað þess að fleygja
peningum i álíka þarfar sam-
göngur og nýja Gjábakka-
veginn sællar minningar. Þá er
sennilega augljóst, að ekki
verður allt gert í senn. Og á
hverju á þá að byrja; hvar
kreppir skórinn verst að?
1 fróðlegri og ágætri grein
um þessi efni eftir Margréti
Bjarnason, sem birtist i Morg-
unblaðinu 17. nóvember sl., var
þess getið, að Sigfús Örn Sig-
fússon, yfirverkfræðingur
brautadeildar hjá Vegagerð
ríkisins, teldi vænlegast að
haga röð framkvæmda þannig:
1) Brú yfir Kópavogslæk
gerð á þessu og næsta ári, en
ekkert gert við Hafnarfjarðar-
veginn fyrst um sinn.
2) Gerð einföld akbraut ofan
úr Breiðholtshverfi og suður að
tengibrautinni i Arnarnes —
einnig gerð þessi tengibraut
með tilheyrandi gatnamótum
við Hafnarfjarðarveg. Þetta
leggur verkfræðingurinn til að
verði lagt til málanna árin 1975
og 1976.
3) A árunum 1976—77 verði
síðan lögð áframhaldandi
áherzla á þessa Reykjanesbraut
hér ofan við byggðina og ein-
faldri akbraut komið suður að
Vífilstöðum.
4) A árunum 1977—78 vill
verkfræðingurinn umfram allt
halda áfram með Reykjanes-
brautina og gera nú einfalda
akbraut frá Vífilstaðavegi að
Alftanesvegi.
Sem sagt: Það eina sem veru-
lega vantar og skiptir máli,
sjálfur Hafnarfjarðarvegurinn,
á enn um ókomin ár að standa
óbættur. En skyldi nú röðin
koma að honum næst?
5) Onei, mfnir elskanlegu,
engar úrbætur f fimmta
áfanga, sem samkvæmt til-
lögum verkfræðingsins ættu að
eiga sér stað á árunum
1978—79. Aður en von sé um
nokkrar framfarir, sem máli
skipta, vill verkfræðingurinn
halda svolitið áfram með þetta
merkilega hugarfóstur,
Reykjanesbrautina, og koma
henni allargötur suður að
kirkjugarði f Hafnarfirði.
6) En bfðum við. Það mun
væntanlega koma ár eftir þessi
ár og í tillögum Sigfúsar er lagt
til að það reki lestina og mæti
afgangi á árunum 1980—85 að
taka Hafnarfjarðarveginn i
gegn.
Eins og þeir sem daglega fara
þessa leið hljóta að sjá, eru
þetta aldeilis frábærar tillögur
og bera vitni um alveg einstæð-
an skilning á aðalatriðum og
aukaatriðum. Og þá er það enn
ótalið, sem er sjálf rúsínan í
þessum pylsuenda snilld-
arinnar: Gert er ráð fyrir að
þetta glæsilega 700 milljóna
króna mannvirki fyrir ofan
garð, Reykjanesbrautin, eigi að
taka heil 18% af umferðinni af
Hafnarf jarðarveginum. Átján
prósent.
Þetta má nú kalla grand ideu
og viturlega ráðstöfun á
þessum fáu vegakrónum. En
góðir hálsar, hvernig er það
reiknað út, að 18% umferðar-
þungans muni lenda á þessari
aukaveg, sem kannski tekur
18% af umferðinni — og láta
það ganga fyrir. Það kostar
samkvæmt áætluninni um 500
milljónir króna að fullgera tví-
breiðan veg með gatnamóta-
mannvirkjum, sem flytja
mundi 80—90% af umferðinni.
Ég held að verkfræðingurinn
hljóti að hafa litið skakkt á
kvarðann sinn. Betra væri að
stinga kvarðanum í vasann og
reyna að hugsa raunhæft. Rétt
er það að vísu, að bráðabirgða-
varaveg eða. neyðarveg þyrfti
að gera sem fyrst hér ofanvið.
En til þess dugar venjulegur
malarvegur.
Það sem máli skiptir fyrir.
þessi byggðarlög sunnan við
höfuðborgina er, að sjálfur
Hafnarfjarðarvegurinn verði
undir eins gerður að góðri og
greiðfærri leið meó.tveimur ak-
reinum í hvora átt og tilheyr-
andi gatnamótamannvirkjum.
Að því loknu er alveg sjálfsagt
að snúa sér að þessari Reykja-
nesbraut — svo og tengiveg-
unum. Allt annað er kukl og
jaml og japl og fuður og miðar
að þvi að viðhalda núverandi
öngþveiti sem lengst. Að byrja
á þvi sem okkur vantar alls
ekki og kosta til þess stórfé, það
er eins og að pissa upp i
vindinn.
Varla gera yerkfræðingar
það.
Gisli Sigurðsson.
fyrirhuguðu Reykjanesbraut?
Sú áætlun er út i bláinn og
mætti ugglaust með jafn gild-
um rökum halda því fram, að
aðeins 10% umferðarinnar færi
þama bakdyramegin. Við
skulum í þessu sambandi minn-
ast þess, að úr stórum hluta
Reykjavíkurborgar tekur jafn
langan tima að aka upp í Breið-
holtshverfi eins og suður i
Garðahrepp. Fæstir, sem
sunnan að aka, munu eiga er-
indi i Breiðholtshverfi; leiðin
liggur til atvinnu eða útrétt-
inga hingað og þangað niður í
borgina. Menn munu trúlega
áfram eins og hingað til hafa
tilhneigingu til að aka þá leið-
ina, sem skemmri er og ég er
sannfærður um, að 90% um-
ferðarinnar verður eftir sem
áður á Hafnarfjarðarveginum.
Og annað er nokkurn veginn
vist: Um 1980 verða það ekki
tuttugu þúsund bílar á sólar-
hring; þeir gætu miklu frekar
orðið 30 þúsund og það þótt
Reykjanesbrautin væri komin.
Verkfræðingurinn gerir ráð
fyrir að heila gillið kosti 1409
milljónir króna miðað við nú-
gildi. Vel má vera að það fái
staðizt. En það þarf meiri vits-
muni en kollurinn á mér rúmar
að sjá og skilja nauðsyn þess að
verja 700 milljónum króna í