Morgunblaðið - 16.10.1977, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1977
7
Heimi trúarbragðanna má
líkja við víðlendan skóg, þar
sem vaxa hlið við hlið meiðir
margir og ólikir, bjarkir með
sin mjúku, Ijósgraenu lauf og
tannhvöss, dimmgræn barr-
tré, lágir runnar og risaeikur.
Þó á allur þessi fjölbreytti
skógur rætur í einni mold og
sýgur lifsmagn úr einu og
sama lofti Ef loftið hætti að
næra þennan fjölbreytta
gróður, yrði skóglendið inn-
an skamms að líflausri auðn
Ef moldin hætti að næra
hann og sólin hætti að skína,
yrðu örlög skógarins innsigl-
uð með eyðingu og dauða.
Svo eiga öll þessi ólíku tré
samflot um líf eða hel. Svo
mikið er þeim sameiginlegt
þrátt fyrir endalausa fjöl-
breytni.
Svo er um höfuðtrúar-
brögðin öll, að á bak við
fjölbreytnina má finna ein-
ingu. Þrátt fyrir allt, sem að-
skilur, má í þeim öllum finna
bræðralagshugsjón i ein-
hverjum mæli, þótt hún
krystallist hvergi eins og i lifi
og boðskapi lausnarans frá
Nasaret, sé hvergi eins og
þar þungamiðjan i öllu því,
sem um samskipti mann-
anna er kennt. Og þennan
meginboðskap um mannlegt
samfélag bereinn hinna
helgu höfunda Ritningarinn-
ar fram með þessum orðum:
„Vér erum hver annars lim-
ir".
Þjáist einn limur bera allir
hinir hans böl. Mannkynsfjöl-
skyldan er einn líkami,
mennirnir eru limir hans.
Þær breytingar hafa gerzt á
þjóðfélögunum, að skilyrðis-
laust lögmál samábyrgðar
borgaranna á að vera okkur
auðsærri staðreynd nú en áð-
ur var meðan ein stétt gat
látið eftir sér óhófslíf meðan
aðrar sultu, og er þó fjarri því
að náð sé þvi marki jafnaðar,
sem nauðsyn krefurað náist.
Þeir tímar eiga að vera liðnir,
að menn geti talað um jafn-
rétti og bræðralag með
viðkvæmnishjali sem fagran
framtíðardraum. Eins og
komið er, er líf borgaranna.
þegnanna, í bæ og borg, í
sveit og við sjó i miklu ríkara
mæli samtvinnað en áður
var. Okkur á að vera Ijóst, að
bræðralag i framkvæmd og
lifandi ábyrgðartilfinning
gagnvart öðrum mönnum og
þjóðfélagsheildinni er skilyrði
þess, að við fáum lifað í
landinu Okkar fitla þjóðfélag
getur ekki staðizt, ef skefja-
laus hagsmunahyggja,
sérdrægni og tillitsleysi við
þjóðarhag ræður athöfnum
borgaranna. Við verðum að
dýpka samfélagskenndina ef
við ætlum að varðveita lýð-
ræðið.
Þetta geta þeir, sem búa
við ofgnægð ekki sagt við þá,
sem búa við skarðan kost, en
einnig þeir verða að miða
kröfur við þjóðarhag Skiljum
við íslenzkir menn þetta eins
og skilja ber?
Á fyrstu þrem árum eftir
heimsstyrjöldina fyrri tapaði
brezka þjóðin 1 50 milljónum
vinnudaga vegna verkfalla. Á
þrem fyrstu árunum eftir
síðari heimsstyrjöld aðeins 7
milljónum vinnudaga. Svo
mikið höfðu menn þar í landi
lært og þó enn meira síðar. í
vestrænum ríkjum er
mönnum að skiljast það
betur en fyrr, bæði þeim sem
vinnu selja, og þeim sem
vinnu kaupa, að borgararnir
eru allir limir á einum líkama
og að aðeins með samstöðu
og samvinnu er stefnt að
aukinni farsæld allra.
Eigum við íslendingar ekki
eitthvað ólært í þeim efnum?
Erum við með öllu okkar vits-
munaágæti svo heimskir að
við sjáum ekki að við erum
,,hver annars limir", og að
engin stétt má ganga svo
freklega að hagsmuna-
kröfum sínum, að hún
sprengi þá umgerð, sem litlu
og fámennu þjóðfélagi er
óhjákvæmilega sett?
Engir forystumenn kunna
ráð til að leysa vanda þjóðar,
sem þetta vill ekki sjá og
virða. Á þegnskap okkar
borgaranna eiga þeir kröfu,
en við borgarar eigum líka
kröfu á þegnskap þeirra, að
til þeirra sjái menn þær til-
tektir er vekja traust. Víst
eigum við borgarar að vita,
að fámennu þjóðfélagi og
fátæku er skorinn stakkuG
sem hollur þegn verður að
sníða kröfur sfnar eftir, og
það verður auðvitað ekki
fyrst og fremst heimtað af
láglaunastéttum, sem sumar
vinna hvað þjóðnýtust störf í
þágu alþjóðar Hitt skaðar
þjóðareiningu og þjóðarhag,
þegar þegnar ætla sér stærri
hlut en hagsmunir ríkis og
einstaklinga þola og þeir,
sem til þess hafa aðstöðu,
gæta ekki þess að hafa hrein-
ar hendur og ábyrgðarkennd
gagnvart öllum þegnum
þjóðfélags
Hvorttveggja verður að
fara saman að þjóðarheiII:
Þegnskapur borgaranna og
athafnir valdhafa, sem veki
tiltrú og traust.
Hvar má þann grundvöll
finna? Hann er auðfundinn í
þeirri samfélagshyggju, sem
er grundvöllur kristinnar sið-
fræði. Án hennar geta vald-
hafar ekki stjórnað svo, að
þegnarnir treysti þeim. Án
hennar verður ekki vakin sú
samfélagskennd í sálum
borgaranna, sem ein er þess
megnug að varðveita lýð-
ræðið, sem allir virðast í orði
a.m.k. vilja varðveita, og
tryggja þjóðareiningu og
þjóðarhag
Bræðralagskenning Krists,
samfélagskenndin ein getur
kennt okkur þá dýrmætu lex-
íu að finna þau blóðbönd,
sem binda þjóðfélagsheildina
í eina fjölskyldu.
„Vér erum hver annars
limir", margir limir á einum
likama, sagði postulinn við
safnaðarmennina í Korintu-
borg á fyrstu öld, þegar þeim
gekk illa að skilja það skil-
yrðislausa lögmál og fara eft-
ir því.
Er okkar ástkæru þjóð
meiri nauðsyn á öðru en því,
að læra að lifa það lögmál?
Verður með öðrum hætti bet-
urafstýrt þeim verkföllum,
sem um allar byggðir lands
sá fræjum óvildar, tortryggni
og úlfúðar einstaklinga og
stétta, fá örfáum mönnum i
hendur vald yfir þúsundum
og koma harðast niður á
þeim, sem sízt skyldi: fátæk-
um mönnum og öldruðum?
íverkfalli
Tii“iu SAAB 99
COMBI
árgerð 1 974
Sjálfskipting, vökvastýri, litað gler, elektronísk innspýt-
ing, stereo útvarp og segulband. Ekin 43 þús. km.
Bíll í sérflokki til sýnis hjá Braut s.f., bílasölu, Skeifunni
11, simi 81502, eða hjá eiganda 81618.
AUGLÝSINGATEIKNISTOFA
MYNDAMÓTA
Adalstræti 6 simi 25810
Svipmyndir
á svipstundu
Svipmyndir í hvert skírteini
Svipmyndir sf.
Hverfisgötu 18 • Gegnt Þjódleikhúsinu
CATERPILLAR
Til sölu
D6C jarðýta með rifkló, árgerð 1971.
D7F jarðýta með rifkló árgerð 1 974.
Óskum eftir vinnuvélum á söluskrá.
VÉLADEILD
HEKLA HF
Laugavegi 170-172, — Sími 21240
CaterDÍUar, Cot, og Œ eru skrósetf vörumerki
Hestaflutningakerrur
Nokkrar hestaflutninqakerrur
væntanlegar
innan
skamms.
Vinsamlega
pantið
sem fyrst.
VELABORG
sími 86655 og 86680.
125P
ÁRGERÐ
19
78
ódýr
°9
goour
bíll
Fwi
íslenzkum Tj| öryrkja kr
og vegum. .030.000,-A
'
il afgreiðslu nú þegar / Davíð Sigurðsson hiJ/
'' SlÐUMULA 36. slmi 86865 //