Tíminn - 04.06.1965, Blaðsíða 9

FÖSTUDAGUR 4. júní 1965
TÍMSNN
?
basta úr því, og til
þess að efckert væri ósagt, er
hin ihlið sðmu manna og sömu
dýra höggvin út á væng hins
stigans með ótrúlegri ná-
bvæmni. Hversu mörg handtök
in þau hatfa verið, og hve marg
gr svitadropar hafa fallið í
brennheitri sól suðursins, verð
ur aldrei í tölum mælt. Því
miður hafa myndimar á nyrðri
stiganum látið á sjá fyrir tím-
aSs tðnn, þar eð sá stigi var
oíaaa jarðar, en hinn eystri var
hulínn mold, og þegar hann var
grafínn upp, voru myndir hans
algerlega óskemmdar.
Hvor stigi er raunverujega
flórskiptur. Anddyrin á austur-
og norðurhliðunum voru jafn-
löng aðalsailnum, en við enda
iþeirra, og í hornum bygging-
arinnar voru þjónustuherbergi,
sem ekki náðu alveg eins langt
út og anddyrin. í krikanum,
sem myndaðist þannig, við
sinn hvom enda anddyranna,
lágu gagnstæðir stigar upp.
Utan á anddyrinu fyrir miðju
lágu svo aðrir stigar upp, einn
ig gagnstæðir, og er aðeins
stuttur pallur milli þeirra efst.
Á vængnum milli ytri stiganna
era Wöggnar út myndir af ljón
um, sem ávallt hafa verið þjóð-
artákn Persa, og hermönnum
af ættflokkum Meda og Persa.
Eru myndir þessar samhverfa
um miðju vængsins. Meðfram
með hest og stóran keramik-
vasa, við sjáum Babýloníumenn
koma með skálar fylltar gulli
og silfri, vísund og dýr klæði.
Indverjar koma með sínar gjaf
ir i körfum, sem þeir bera hang
andi í stöngum yfir axlir sér.
og þeir koma einnig með asna.
og líka halda þeir á öxum
handa konungi sínum, og þann-
ig mætti lengi telja. Maður get
ur rétt gert sér í hugarlund
eftirvæntingu fornleifafræðing
anna, þegar hver myndin af
annarri kom í dagsins ljós.
Ég hef verið margorður um
Apadana, enda hefur hún vafa-
laust tekið öllu öðru fram í
Persepolis í þá daga, og ef til
vjll hefur hún verið veglegasta
bygging heimsins alls á sinni
tjð. Þó var hún aðeins eitt af
mörgum húsum og náði aðeins
yfir lítinn hluta Persepolis. Við
suðausturhom Apadana var
höll sú, sem nú er nefnd „Mið-
höllin“, og hún var einnig á-
heyrnarhöll, en í henni mun
konúngur hafa veitt áheyrn hin-
um tignari gestum og rætt við
foringja sendiflokka áður en
hann ræddi við fylgdarmenn
þeirra. Stigavængir þessarar
hallar eru ejnnig skreyttir lág-
myndum og þeir gefa til kynna,
að þangað hafi aðallega verið
ætlað að koma fyrirmönnum
Meda og Persa, svo og æðstu
herforingjum og meðlimum
menn ekki hvort heldur veldur
lélegra byggingarefni eða þá
að skemmdarverk mannanna
hafa þar verið meirj, en sjálf-
sagt hefur íburður þar verið
engu minni í Tachara Höll
Daríusar nefndist Hadish Vest-
an við Hadish og sunnan Tac-
hara eru svo rústir lítillar hall-
ar, sem talið er að Artaxerxes
hinn þrjðji hafi reist sér, en
þær geyma fátt merkilegt. Suð-
ur undan Hadish og í vinkil
austur fyrir hana eru svo rúst-
ir hallar, sem mun hafa verið
aðsetur drottninganna og
þeirra kvenna, sem voru hand-
gengnar henni og konunginum.
Svæði það, sem nú hefur ver-
ið lýst, tekur yfir nálægt
þrjá fimmtu hluta und-
irstöðunnar miklu og vestur-
hluta hennar. Á eystri hlutan-
um hafa tvær byggingar verið
mest áberandi.
Önnur þeirra var Hundrað
súlna höllin og hún var stærst
allra húsa í Persepolis að flat-
armáli, aðalsalur hennar var 70
metrar á hvern veg, þannig að
flatarmál hans hefur verið nær
hálfur hektari. Eins og nafnið
ber með sér var þakinu haldjð
uppi með 100 súlum. Þær voru
í tiu samhliða röðum, en þær
voru þriðjungi lægri en súlur
Apadana, þannig að rúmtak sal-
arins hefur verið allmiklu
minna. Engin hinna hundrað
Hér sér yfir rústir hundrað súina hallarinnar. Ekkert er eftir af súlunum, nema undirstöðurnar. í
baksýn sjást einar dyrnar.
þessum ytri stigu eru svo væng
ir innri stiganna, og eru þeir
samtals sextíu metrar á lengd.
að frádregnum sjálfum ytri stig
unum og vængjum þeirra. Á
hægri vængnum eru myndir af
hermönnum konungsins og
varðmönnum, og eru þeir af
flokkum' Meda og Persa. Mynd-
ir þessar gefa frábæra yfirsýn
yfir búnað hermannanna og
hersveitanna. því þar getur
einnig að líta léttivagna. sem
hestum er beitt fyrir.
En það er vinstri vængur
innri stiganna, sem fyrst og
fremst er stórkostleg söguleg
heimild. Þar sýna listamennirn
ir fulltrúa 28 þjóða koma til
þess að votta konunginum holl-
ustu sína nn tera honum gjaf
ir sínar. Pessar myndir sýna
okkur klæðnað allra þessara
þjóða fyrir 2500 árum, og einn
ig það hvað þessar þjóðir færðu
konungi sínum að gjöf, sem gef
ur nútimamönnum upplýsingar
um lifnaðarháttu þeirra, dýra
líf landa þeirra og gróðurfar
á þessum löngu liðnu tímum.
Við sjáum Armeníumenn koma
konungsfjölskyldunnar. Við
vesturvegg þessarar hallar er
svo svæði, sem enn er ókannað.
en við suðvesturhorn Apadana
hefur verið einkahöll Daríusar,
Tachara. Hvergi hefur íburður.
inn verið mejri en í Tachara,
og enn stendur mikið af veggj-
um og hliðum þeirrar hallar.
Þar hefur allur borðbúnaður
verið úr skíra gulli, hurðir og
dyraumbúnaður allur gullsleg-
in og húsgögn öll af dýrasta
viði og fílabeini. Veggir hafa
verjð skreyttir myndum gerð-
um af fremstu listamönnum og
gullofin veggtjöld úr pelli og
purpura hafa náð frá gólfi til
lofts. Tachara stóð hæst allra
bygginga í Persepolis. þaðan
gat Daríus horft yfir borg sjna
Á stigavængjum þessarar hall-
ar gefur einnig að líta lág
myndir af þegnum hans með
gjafir sínar og hermönnum úi
ríki hans i öllum herklæðum
Sunnan við ókannaða svæðjð
milli hallar Daríusar og Mið
hallarinnar hefur svo höll Xer
xesar staðið. Af henni sjást nú
aðeins litlar leifar og vita
súlna stendur uppi í dag, og
öskulag yfir rústum hallarinn-
ar sýnir að hún hefur verjð
brennd. Þó standa enn uppi
veggir átta dyra, allir skreyttir
lágmyndum, sumar þeirra eru
af hermönnum og fyrirfólki,
aðrar sýna konunginn berjast
við illar vættir. Enginn vafi
leikur á því, að þessi höll hefur
ejnnig verið móttökuhöll, og
við norðurenda hennar hefur
verið geysimikill forgarður.
skreyttur höggmyndum og öðr-
um listaverkum.
Þá er ótalin sú byggingin,
sem geymt hefur mesta dýr-
gripina, meðan Persepolis var
og hét Það er fjárhirzla kon
unganna. sem stóð sunnan við
100 súlna höllina. Enginn mað
ur getur með nejnni vissu gizk
að á hver óhemju auðæfi hafa
þar verið saman komin en
þegai dýrgripir Persepolis voru
fluttii burtu. segir sagan að
notaðir hafi verið ,þrju þús
und ’úlfaldai og óteljand: i-
ar‘ Einhverjir sagnfræðingai
hafa gizkað á að fjársjóðjrnir
P'-imnair » s -ie
#

Kynnir nseiferi ú
sauðfjárklinnum
Hingað til lands er kominn sér-
fræðingur í sauðfjárrúningum frá
Sunbeam-verksmiðjunum í Banda-
ríkjunum til að kynna nýja og full-
komna tegund af rafknúnum sauð-
fjárklippum, auk þess sem hann
mun kenna mönnum meðferð á
þessum tækjum. Þessi maður heit-
ir Ed Warner, og er hann sá sami
og bjó þes§a klipputegund til, og
heitjr hún { höfuðið á honum EW
Shearmaster.
Ed Warner kemur hingað úr
kynningarferðalagi um Kanada,
Spán, Engljand, Skotland og Nor-
eg. Klippurtiar, sem Ed mun sýna
hér, hafa verið rómaðar fyrir
gæði, fljótleika, og fjölbreytni.
Það tók þennan sérfræðing mörg
ár að gera tilraunir með klippurn-
ar og fullkþmna þær áður en Sun-
bean verksmiðjurnar byrjuðu fram-
leiðsluna, sem síðan hefur farjð
sigurför á meðal sauðfjárbænda.
Nú álítur Sunbeam, að tími sé til
kominn að kynna þessar rafknúnu
klippur hér á landi fyrir íslenzka
bændur, og sendir félagið Warner
hingað í því skyni, á vegum um-
boðsins hér, sem er O. Johnson &
Kaaber h.f.i
Warner mun ferðast um nokkra
staði hér og' sýna klippurnar, og
þann útbúnað, sem hægt er að fá
með þejm. Eins mun hann skýra
fyrir mönnum hvernig bezt sé
hægt að nota þær og leyfa mönn-
um að reyna klippurnar. Hann
mun fyrst sýna:
Þriðjudaginn 8. júní að Ærlækj-
arseli, Norður-Þingeyjarsýslu og
hefst námsk'eið þar''kl 14.00.
Miðvikudaginn 9. júní að Björg-
um í Hörgárdal, Eyjafirði og
hefst ná^iskeið þar kl 13.80
Fimmtudágjnn 10. júnj að Vega-
mótum, Miklaholtshreppi. Snæ-
fellsnesi og hefst námskeið þar
kl. 13.30Föstudaginn 11. júní
að Holti. Stokkseyrarhreppi, Ár-
nessýslu. og hefst námskeið þar
kl. 14.00
Ed Warner hefur BS- og MS-
gráður frá ríkisháskólanum i Okla-
homa i búfjár og erfðafræði.
Hann kenndj um skeið landbúnað-
arfræði við* landbúnaðarskóla og
náskóla í Bandaríkjunum Hann
hefut lengj • vel verið aðaldómari
keppnum; i sauðfjárrúmngum
fyrir bændur á mörgum landbún-
aðarsýningupr i Bandaríkjunum.
Arið 1945 byrjaði hann að vinna
hjá Sunbeam sem sérfræðingur í
búfénaði og rúningum. Hann hef-
ur unnið í tuttugu ár við rannsókn-
ir og endurbætur ■ rúningarað-
ferðum og rúningartækjum. Á
þessu tímabili hefur hann kennt
um 29.000 manns rúnjng með raf-
klippum, bæði í heimalandi sínu
svo og víða um heim. Einnig hefur
hann fundið upp fullkomnar klipp-
ur, eins og t.d. þær sem hann sýnir
hér, og aðrar, sem nota^-má á
nautpeningö"-'og annan búPénað.
Ed Warné'r hefur lýst‘‘ánægju
sinni yfir tækifærjnu að koma
hingað til lands og sýna bændum
hinar fullkomnu EW Shearmaster-
klippur. Hann vonast til að fá góða
aðsókn frá bændum og öðrum,
sem áhuga hafa á þessum klipp-
um og meðferð þeirra.
Fermingar
Fermingarbörn í Kálfatjarnar-
kirkju á hvítasunnudag kl. 2.
(Séra Garðar Þorsteinsson).
Drengir:
Andrés Ágúst Þorkell Guðmunds-
son, Hlíðarenda.
Eiríkur Kristján Þorbjörnsson,
Hátúni.
Gunnlaugur Kristján Gunnlaugs-
son, Melásí 12, Garðahreppi.
Hjalti Kristinsson, Skipholti.
Jónas Þorkell Jónsson, Hlíð.
Stúlkur:
Gróa Kristbjörg Aðalsteinsdóttir,
Suðurkoti.
Ingigerður Jónsdóttir, Höfða.
Kolbrún Skjaldberg Nóadóttir,
Laugavegi 49, Reykjavík.
Margrét Guðrún Brynjólfsdóttir,
Hellum.
Þorbjörg Stefania Þorvarðardótt-
ir, Hábæ.
Þórunn Halldórsdóttir, Ásgarði.
Fermingarbörn i Sauðárkróks-
kirkju, hvítasunnudag 6. júní n. k.
kl. 10.30 f. h. og kl 1.30 e. h.
'* estur: sr. Þórir Stephensen.
Stúlkur:
Anna Birna Ólafsdóttir Kirkjut. 5.
Anna Katrín Hjaltadóttir, Öldus 3.
Ásta Margrét Agnarsdóttir. Heiði,
Skarðshreppi.
Edda Marianne Bang, Aðalg. 19.
Elísabet Skarphéðinsdóttir, Gili,
Skarðshreppi.
Framhaid á 14. slðu.