Morgunblaðið - 03.03.1979, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. MARZ 1979
„LEITUM
NÝRRA LEIÐA
Umsjón:
Fríða Proppé
Landssamband sjálfstæðiskvenna og Hvöt, félag sjálfstæðiskvenna í Reykjavík, efndu til opinnar
ráðstefnu hinn 18. nóv. s.l. um „Vinnumarkaðinn og fjölskylduna“. Margt athyglisvert kom fram í
niðurstöðum ráðstefnunnar og má þar sérstaklega minna á hugmyndir um sveigjanlegan vinnutíma.
Landssambandið og Hvöt hafa nýverið gefið út einblöðung til að árétta nokkur meginsjónarmið, er fram
komu á ráðstefnunni með sérstöku tilliti til „Árs barnsins 1979“. Hvöt mun einnig gangast fyrir
umræðufundi um þetta málefni n.k. mánudag 5. marz í Valhöll við Háaleitisbraut og hefst fundurinn kl.
8.30.
Umsjónarmaður Gangskarar ræddi í þessu tilefni við Sigurlaugu Bjarnadóttur formann Landssambands
sjálfstæðiskvenna.
Barnið
fjölskyldan
vinnan
Leitum nýrra
leiða!
þrlr þættlr ..mt4l.9»l"» nít.rrgdlr. B.mlð
getur ekkl án f|6lskyl*jnnar varH. f|6l»kyldan okkl án
vinnunnar, .tvlnnuliflí ekkl án vlnnu.fl». Arí«.ndl er.
»6 jafnvægl rlkl I ..msklþtum Þ«»».r» »611» - »«
gangl ekkl á .nn.rs hlut. B.rnlð er v.kt.rbrodlfur þ|6«-
fólagslns. Ef þ|ó«álagl« hlúlr ekkl a« þelm vaxtar-
broddl, eyðlr það sjálfu sér.
Barnið 6 rétt á að n|óta samvtsta vlð foreldra slna.
BarnlS á rátt á a« fá a« þroska elnstakllngsbundna
hæfllelk. slna I þágu .Jálfs sln 09 »amfálag»ln». Helh
brlgölr elnstakllngar skapa hellbrlgt þ|6«félag. A«-
gangsharðar þarflr vlnnumarka«arln». óhæfllegt vlnnu-
álag og strelta mega ekkl fyrlrgera mðgulelkum félks
til a« njóta elnkallfs I skjóll f|6lskyldu og helmllla.
þarflr f|OI*lcyl«lunr»ar
Samraemum
og athalnalHslns
meO þvl sO:
. leita nýrra leiða I nýtlngu vlnnuafls og sklpulagn-
ingu vinnunnar.
• taka upp sveigjanlegan vlnnutlfca þar sem þvl
verður við komið.
. taka tlllit til ungra foreldra á vlnnumarkaðlnum
. virða rétt kvenna Jafnt og karla til a« nýta starfa-
menntun sína.
Drögum úr óhæfllegu vlnnuálagl og streltu
meO þwl aö:
• draga úr yfirvin^u.
• launa betur dagvinnu.
• takmarka lengd vlnnutfma.
. auka aðstoð til framlelðniaukandl aðgerða I atvlnnu-
líflnu.
• gefa fólki kost á að laga vinnutlma sinn að breytl-
legum einkahögum og fjölskyldulífl.
"tee Þvl „ °° ■háanitnæ,
* eðatoða foreldra vlð a«
* ko*< á hagkvamu;:kJS uppe*ðlshlutv.rk »,„.
* *“"» rym, 4 dagv,s,Unarhe,mgffl^,8,knUm ”
ujz:zt:
; - - ** m,„„ug Z700 .......................-
ZZZXX"..............* -«r,„m „ ”ð ^ «
"9 umburd,r,y„d( , f„d*m'"'íur" slnum ,r|áiT.T “" ‘lm<‘k"°<,, .h<r h r
• hess ,d * kr,at,„„.r "9
W»haml„g,u Þófl M"'"9ar séu „auðs , ' ,rume„„»ku
V|a ""r^^-kkMaJá,,..,^
Wö V,*|UITI!
* »« helmllld ,á gridastadur u
* 'eggja rakt vld ,mkvl. J«'sky,du„„ar.
slóðatenga, ,i6lsk>"ðut.„gs| _ r/úfc ^ ^
ekk, ei„a„gra bar„,d ,
* »''» tengs, hefmflla,
* ^u-numarkadmaed:^ ^
.m.v.::::'—-
—"u-hærr,,.,^^
„Dagvistunarheimili
leysa ekki allan vanda“
„í yfirskrift á dreifibréfi
ykkar segist þið vilja „leita
nýrra leiða“ í sambandi við
barnið, fjölskylduna og vinn-
una. Við hvað er átt?“
„Það er alveg ljóst, að þróun
síðari ára í gerð vinnu-
markaðarins er sú, að hlutur
giftra kvenna hefir farið þar
sívaxandi. Bæði er, að ae fleiri
konur afla sér ákveðinnar
starfsmenntunar og er eðlilegt
og sjálfsagt að þær vilji nýta
hana í eigin þágu og sam-
félagsins sem heildar. Þetta er
þróun sem ekki þýðir að ætla
sér að snúa við. Hún er stað-
reynd, sem þjóðfélagið verður
að viðurkenna og koma til móts
við.
Eftirspurn eftir vinnuafli
hefir verið mikil og dýrtíð og
verðbólga hefir gert það að
verkum, að fjölskyldunni er í
mörgum tilvikum nauðugur
einn kostur að bæði hjónin afli
tekna utan heimilis til að
tryggja fjárhagslega afkomu
þess. Þetta á ekki hvað sízt við
um ungt fólk sem er að basla
við að eignast þak yfir höfuðið
og byggja upp nýtt heimili —
með ung börn, sem þarfnast og
eiga heimtingu á beztu umönn-
un sem völ er á, jafnvægi og
öryggi. Hér verður of oft mis-
brestur á. Fjölskyldan í dag á í
vök að verjast. Samfélagið
hefir ekki tekið það tillit sem
skyldi til þeirrar staðreyndar.
Að vísu hefir verið gert
töluvert átak í byggingu dag-
vistunarheimila og leikskóla til
að létta undir með foreldrum.
Þó vantar mikið á að nóg sé að
gert á því sviði. En á hitt ber
jafnframt að líta, og það vil ég
leggja áherzlu á, að við megum
ómögulega einblína á þessa
lausn sem hina einu réttu og
hina einu færu. Við sjálf-
stæðismenn lítum svo á að það
sé í sjálfu sér óæskilegt og
neikvætt markmið að öll börn
alizt að miklu leyti upp á
dagvistunarstofnunum, hversu
nauðsynlegar sem þær eru til
tímabundinnar aðstoðar ung-
um foreldrum. Þær eiga ekki
og mega ekki koma í stað
heimilis og fjölskyldu, heldur
öllu fremur að stuðla að því og
Uyggja það að fólk eigi frjálst
val um hvernig það vill haga
sínum málum í þessu efni sem
öðrum.
Við sjálfstæðiskonur teljum
að með tilliti til aðstæðna eins
og þær eru í dag verðum við að
leita nýrra leiða, sem miði að
því að treysta fjölskylduna en
ekki veikja. Og við bendum
þarna á nýja leið: að gera
vinnutíma fólks sveigjanlegri
en nú er, gefa því í auknum
mæli kost á hlutastörfum og
hvetja jafnframt foreldra til að
skipta með sér fyrirvinnuhlut-
verkinu og uppeldishlutverkinu
á þann veg að hjónin verji
vinnudeginum heima og heim-
an þannig að annað hjónanna
sé heima við og gæti bús og
barna á meðan hitt er við
vinnu utan heimilisins. Þetta
er nokkuð róttæk hugmynd,
sem krefst töluverðrar
almennrar hugarfarsbreyting-
ar, eh er í alveg rökréttu
samhengi við nútíma hug-
myndir um jafnrétti kynjanna.
Og það sem meira er um vert
— hún tryggir margfalt betur
en nú er rétt barnsins til að
njóta samvista við foreldra
sína báða, föður og móður,
innan vébanda heimilisins."
„Hver telur þú að viðbrögð
atvinnurekenda verði við þess-
ari hugmynd um sveigjanlegan
vinnutíma?"
„Sveigjanlegur vinnutími
ryður sér til rúms víða erlendis
og hefir raunar verið tekinn
upp hjá nokkrum ísl. fyrir-
tækjum. Skeljungur h.f. reið á
vaðið, Flugleiðir og fleiri fyrir-
tæki hafa komið í kjölfarið.
Þessi vinnutilhögun hefir auð-
vitað ýmsa annmarka bæði
Sigurlaug Bjarnadóttir.
fyrir vinnuveitandann og laun-
þegann, en sú reynsla sem
þegar er fengin af henni
hérlendis virðist ákveðið gefa
til kynna, að kostirnir séu þó
fleiri fyrir báða aðila.“
„Hafið þið kynnt þessar hug-
myndir ykkar fyrir aðilum
vinnumarkaðarins?"
„Við höfum nýlega sent út
bréf til rúmlega eitt hundruð
fyrirtækja, launþegasamtaka
og starfsmannafélaga um land
allt, þar sem við kynnum þessa
hugmynd og förum þess á leit
að hún verði tekin til gaum-
gæfilegrar athugunar, og
sveigjanlegur vinnutími tekinn
upp þar sem honum á annað
borð verður við komið. Við
vonum að undirtektir verði
jákvæðar. Og í stefnuyfirlýs-
ingu Sjálfstæðisflokksins í
efnahagsmálum, sem kom
fram fyrir skömmu var bent á
sveigjanlegan vinnutíma sem
eitt af markmiðum flokksins í
launa- og kjaramálum."
„Þið bendið á að auka þurfi
samvinnu heimilis, skóla og
kirkju — hvernig?"
„Þetta er stærra mál en svo,
að hægt sé að gera því nokkur
skil í stuttu samtali. En ég
held, að um þetta séum við
flest sammála. Við komust ekki
fram hjá þeirri staðreynd að
uppeldisleg mótun barna og
unglinga hefir færst í vaxandi
mæli frá foreldrum og heimili
yfir til opinberra aðila og þá
sér í lagi skólans. Starf kirkj-
unnar hefir hingað til verið of
mikið utanveltu, þrátt fyrir
góða viðleitni ýmissra kirkj-
unnar manna. Það varðar
auðvitað miklu máli, að þessir
áhrifamiklu aðilar vinni sam-
eiginlega að sama marki, en
ekki hver gegn öðrum.
En hvað sem líður samvinnu
heimilis, skóla og kirkju hljót-
um við þó að ganga út frá því
sem sjálfsögðum hlut að það
séu fyrst og fremst foreldrarn-
ir sjálfir sem bera ábyrgðina á
velferð barna sinna. Þeim tjóar
ekki að slaka á kröfum til
sjálfra sín og varpa áhyggjum
sínum yfir á aðra aðila í sam-
félaginu, þótt vissulega geti
þeir og eigi að vera foreldrum
að mikilvægu liði í vandasömu
uppeldisstarfi."
„Þið takið fram, að þessi
einblöðungur ykkar sjálf-
stæðiskvenna sé gefinn út með
sérstöku tilliti til „Árs barns-
ins 1979“.
„Já, það er rétt. — Það kom
eins og af sjálfu sér að málið
þróaðist í þá átt. Við viljum í
stuttu máli leggja áherzlu á í
öllu hinu mikla orðaflóði í
tilefni barnaársins, að sjálf-
sagðasta leiðin til að tryggja
velferð barnsins er að treysta
sem bezt fjölskylduna sem
félagslega einingu þannig að
heimilið geti verið griðarstað-
ur, skjöldur og skjól á tímum
> Aff oinnm, «