Morgunblaðið - 18.03.1980, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. MARZ 1980
37
Sigrún Gísladóltir skrifar frá Stokkhólmi:
Sænskir skóiar IV
náminu ákveðinn tilgang. „Það
er þá eitthvað að vinna að,“
sögðu margir þeirra. Þeim var
bent á, að samkv. nýrri reglu-
gerð á einkunnakúrfan að verða
sveigjanlegri, en þau gáfu lítið
fyrir þá breytingu. Aðalgalli
kerfisins yrði samt sem áður
áfram. Nefnilega sá, að nemend-
ur væru metnir með samanburði
hver við annan, en ekki eftir því
hvernig þau sem einstaklingar
hefðu staðið sig.
Einkunnir eru aðeins gefnar á
unglingastigi en á grundvelli
þeirra byggjast síðar valmögu-
leikar nemandans á framhalds-
námi. Reyndar hefur verið slak-
að mjög á einkunnakröfum fyrir
ýmsar línur í menntaskólunum.
Astæðan er sú, að atvinnuleysi
unglinga hefur stóraukist. Um
10% af öllum atvinnulausum í
landinu eru unglingar, þess
vegna hefur verið þrýst á fram-
haldsskólana að lækka kröfurn-
ar og taka við enn fleiri nemend-
um en áður.
Einkunnir
Sænskar skólabyggingar eru ekki tilkomumiklar að sjá. Á veturna er skautasvell við alla skóla
og eru þau mikið notuð.
Einkunnir og próf hafa einnig
verið felld niður í öllum eldri
deildum barnaskólans. Það er
því ekki fyrr en á unglingastigi,
sem einkunnir koma til sögunn-
ar. Miklar umræður hafa farið
fram um framtíð prófa og ein-
kunna. Þegar kannanir eru gerð-
ar, kemur greinilega í ljós að
meirihluti nemenda og foreldra
vilja að gefnar séu einkunnir, en
þeir, sem eru á móti, hafa látið
mun meira til sín heyra.
Einkunnakerfið, sem notað er
í dag, er all ólíkt því sem við
flest þekkjum. Það er byggt á
stærðfræðilegri kúrfu fyrir
normaldreifingu, en það var tek-
ið upp um 1960. Einkunnirnar
eru frá einum (sem er lægst) og
upp í fimm. Samkvæmt kúrfunni
á dreifingin að vera þessi: 7%
nemenda fá einkunnina 1, 24%
fá 2, 38% fá 3, 24% fá 4 og 7% fá
5.
Þetta einkunnakerfi hefur
leitt til harðrar og neikvæðrar
samkeppni milli nemenda hvers
bekkjar, eins og það hefur verið
framkvæmt í Svíþjóð. I reynd
hefur kúrfan verið notuð fyrir
einstaka bekki. Ef tekinn er sem
dæmi bekkur með 28 nemendum
verður dreifingin á eftirfarandi
hátt:
Einkunn Fjöldi
1 2 nem.
2 7 nem.
3 10 nem.
4 7 nem.
5 2 nem.
Samtals 28 nem.
Það sem er alrangt og órétt-
látt, þegar kerfið er notað á
þennan hátt, er að engu máli
skiptir hvort bekkurinn sem
heild stendur sig afbragðs vel
eða mjög illa á prófi. Einkunn-
irnar segja ekkert um það, þær
verða alltaf þær sömu, jafn-
margir nemendur fá fimm, fjóra
o.s.frv. Kennari kemst oft í þá
aðstöðu að verða að segja við
nemanda: Eiginlega svaraðir þú
prófinu upp á einkunnina 5, en
ég hef ekki fleiri 5-um til að
dreifa (samkvæmt kúrfunni geta
aðeins tveir í bekknum fengið
fimm).
Við háskólann í Umeá var
nýlega gerð athugun á afstöðu
nemenda til einkunna í grunn-;
skólum og framhaldsskólum. I
ljós kom að níu nemendur af
hverjum tíu vildu hætta að nota
núverandi einkunnakerfi. Þau
bentu á, að það hindraði sam-
vinnu milli nemenda, þar sem
þau væru metin með samanburði
hvert við annað, þegar einkunnir
væru gefnar samkv. kúrfunni.
Þrátt fyrir það vildu langflestir
hafa einkunnir áfram, í ein-
hverju formi. Aðeins 11% af
grunnskólanemendum og 22% í
framhaldsskólum vildu leggja
einkunnir niður. Nemendur voru
sammála um, að einkunnir gáfu
Gunnar Örn ísleifsson:
Að eiga hross í útlöndum
Menn heima á íslandi reyna
oft að gera sér í hugarlund
hvernig búið er að íslenska
hestinum þegar hann kemur til í
framandi landi. Ég hef undan-
farið haft tækifæri til að kynn-
ast aðferðum Þjóðverja hvað
varðar meðhöndlun og fóðrun
„þarfasta þjónsins" í megin-
dráttum.
Á veturna, sem standa yfir í 4
mánuði, desember til marsloka,
eru hestar á „húsi“, eða er gefið
úti eins og tíðkast heima á
Fróni. Þau hross sem eru svo
lánsöm að komast á „hús“ eru
gjarnan brúkuð þegar Guð og
veður leyfa. Þessi svokölluðu
hesthús eru oftast í reynd óein-
angruð skýli með gerði í kring-
um sem þakið er sandi eða
hellulögðu plani sem auðvelt er
að hreinsa.
Fóðrað er á heyi sem er
orkumeira en hjá okkur, gróf-
gerðum hafra- og hveitistöngl-
um, sem kallast „strá“. Þau eru
aðallega notuð sem uppfylling
með öðru fóðri, eða til að bera
undir hrossin, eins og við notum
spæni. Kraftfóður er gefið í
töluverðum mæli, þá gjarnan í
formi hafra eða reiðhestablöndu,
ekki má gleyma „desetnum" sem
er alls konar grænmeti, t.d. epli,
gulrætur og fl.
Utan þessara fjögurra mánaða
á „húsi“ eru hrossin á landspild-
um sem á okkar mælikvarða
mundu kallast tún. Hér eru tún
venjulega slegin tvisvar á ári (í
maí og um mánaðamót júlí/
ágúst.) Hestaeigendur skipta
túnunum í tvennt, ef land leyfir,
önnur sprettan er notuð til
beitar en hin til heyverkunar.
Margir hestaeigendur hreinsa
upp hvern einasta taðköggul sem
fellur til jarðar á túnum sínum
til að koma í veg fyrir sjúkdóma.
Allt þetta umstang endurspeglar
í reynd hin gífurlegu land-
þrengsli sem setur mönnum og
dýrum þröngar skorður hér í
Þýskalandi.
Gunnar örn ísleifsson
3504 Kaufungen 1
4. marz 1980.
BITTE NICHT FUTTERN ■
KOLIKGEFAHR! ■
Hestaeigendur setja upp svona skilti til þess að vara menn við að
fóðra hestana vegna hættu á meltingartruflunum, hrossasótt.
„Hesthiis“ sem talið er nægja islenska hestinum á veturna i verstu veðrum.
„Að moka flórinn“ í Þýskalandi.