Morgunblaðið - 26.02.1983, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. FEBRÚAR 1983
9
ÉöamM œeID
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 183. þáttur
Burðarás er sama og mátt-
arstólpi, sá ás sem ber eitthvað
uppi. Burðarliður er alls ekki hið
sama. Þegar eitthvað er að fæð-
ast, geta menn sagt að það sé í
burðarliðnum.
Tilefni þessara orða er það,
að samstarfsmaður minn sagð-
ist hafa heyrt í útvarpinu, í
fréttaþætti frá Danmörku, svo
til orða tekið, að verksmiðjurn-
ar margfrægu og rosknu, sem
framleiða Carlsberg- og Tu-
borgöl, þær væru burðarliðir
dansks menningarlífs á ýmsum
sviðum. Hér virðist maðurinn
hafa ruglast illilega. Væntan-
lega hefur hann ætlað að segja
að þessar verksmiðjur styddu
eða bæru uppi danskt menning-
arlíf að einhverju leyti. En
vissulega er dönsk menning
eldri en svo að hún sé í burðar-
lið þessara títtnefndu fyrir-
tækja.
Gunnar Bjarnason í Reykja-
vík átti við mig langt símtal út
af dýraheitum í síðasta þætti.
Ég vona að hann geri mér bréf
úr meginefni máls síns, en eigi
að síður ætla ég að minnast hér
á nokkur orð sem við töluðum
um í símann.
Karldýr laxfiska heitir hæng-
ur. Á uppruna þess eru fleiri
skýringar en ein. Ég ætla um
sinn að setja þá fram sem mér
þykir tækilegust. Til er hór í
merkingunni krókur. Talað var
um hóbönd á pottum í hlóða-
eldhúsum. Neðri skoltur karl-
laxins beygist upp í krók.
Skyldi hann ekki vera nefndur
hængur þess vegna? En orðsins
hingst, sem í skyldum málum
merkir graðfoli, veit ég engin
merki í íslensku.
Aftur á móti þekki ég orðið
reini í þessari sömu merkingu.
Best man ég eftir því í Hrím-
gerðarmálum, en þau eru hluti
af Helga kviðu Hjörvarðssonar:
(in«KHja myndir, Atli,
ef geldur né værir,
hrettir sinn Mrímgeróur hala.
Aftarla hjarta
hygg aó þitt, Atli, sé,
þólt hafi reina rödd.
Og næsta vísa hefst á orðun-
um: Reini mun ek þér þykkja.
Orðið reini á sér mörg frænd-
yrði í öðrum germönskum mál-
um, svo sem dönsku vrinske =
hneggja og sænskum mállýsk-
um vrinsk = graðfoli.
Stedda kemur fyrir í
merkingunni meri, stóðmeri.
Svo hafa menn kallað að það
væri sambærilegt við stóð (sbr.
ledda og lóð, edda og óður) og
sjálfsagt er þetta skylt forn-
enska orðinu stæda = graðfoli.
Um apal- í samsetningum
eins og apalgrár, apalgengur og
apalhraun ætla ég að biðja skýr-
inga frá lesendum.
Sögnin að tendra tekur með
sér þolfall. Ég tendra ljósið.
Páli Helgasyni á Akureyri þótti
að vonum álappalegt það les-
mál sem hér fer á eftir:
„Á sunnudaginn fer fram at-
höfn á Austurvelli í Reykjavík
þegar tendrað verður jólatré
því sem Oslóarbúar gefa
Reykvíkingum." Úr sama blaði
hafði Páll þennan afkáralega
samsetning: „... að íslend-
ingar yrðu að varast að glata
ekki brageyranu er íhugunar-
efni.“
Ég held það fari að verða
íhugunarefni, hvort brageyrað
skipti miklu, ef ekki er hægt að
skrifa og tala óbundið mál með
allmiklu skaplegri hætti en
þessum. Svo er hér að lokum úr
Pálsbréfi dæmi þess að stagl-
stíllinn er enn í fullu fjöri þrátt
fyrir marga atlöguna:
„Get ég nefnt að British
Airways tapaði á síðasta ári allt
að tveimur og hálfri milljón
dollara á dag á síðasta ári.“
Jæja, við vitum þá að minnsta
kosti að þetta mikla tap var í
fyrra. Mig rámar í erfiljóð sem
endaði á þessum áhrifamiklu
braglínum:
llér er orðió heljar stjörnuhrap,
1 OO't, það er mikið tap."
Vinur minn, Sverrir Páll,
sendir mér svo skörulegt bréf
að ég hlýt að hneigja mig í þökk
og birta það eins og það leggur
sig:
„Gísli minn.
Nú þykir mér orðið marggef-
ið tilefni að senda bréf milli
húsa. Morgunblaðið okkar í
gær fyllir þó mælinn — og það
svo um munar.
Mér hefur lengi verið þyrnir í
augum og raunar undrast að
svo greint fólk sem Norðlend-
ingar létu draga sig ofan í þann
aurna poll að taka sér í munn
orð á borð við SNJÓSLEÐA.
Þessi skepna er þó orðin svo
eftirsóknarverð að hún virðist
hafa verið veidd nokkuð að
undanförnu og ekki allir verið á
sama máli um það. Að minnsta
kosti segir Moggi: „Skiptar
skoðanir á snjósleðaveiðum.“
í fyrsta lagi get ég alls ekki
skilið hvað rekur fólk til að tala
um snjósleða. í ungdæmi mínu
léku börn sér á sleða þann tíma
ársins sem þau héngu ekki á
tunnubarmi á síldarplani. Og
sleðar voru margskonar: spark-
sleðar, magasleðar, sumir töl-
uðu um skíðasleða og jafnvel
stýrissleða ef stýri var á. Sleða
notaði enginn óvitlaus nema í
snjó. Sleði rennur nefnilega.
Sumir vissu að vísu af annars
konar sleðum, til dæmis leiðin-
lega lötum mönnum eða þeim
tækjum sem heysátur voru
dregnar á til hlöðu í sveitum.
En það var allt annað mál.
Upp rann sú tíð að hingað
komu farartæki, einbeltungar
drifnir af vél. Málklúðursmeist-
arar á borð við þá sem fundu
ekkert einfaldara nafn á skelli-
nöðru en — létt bifhjól eða —
reiðhjól með hjálparvél — settu
nú af stað hugsunarhjólið og
gáfu einbeltungnum nafnið
BELTABIFHJÓL. Það notar
náttúrulega enginn enda með
öllu ómögulegt að skilja slíka
samsuðu — að minnsta kosti
held ég að lengi megi leita til að
finna fráleitara nafn eða asna-
legra á þetta farartæki. Upp
komu vísir menn sem kölluðu
einbeltunginn VÉLSLEÐA og
það er ágætt nafn. Snjósleði,
sem mér skilst að ættað sé að
sunnan, er hins vegar jafn-
fáránlegt og talað væri um
vegbíl, svellskauta, naglfest-
ingarhamar eða fótaskó.
Sleði er notaður í snjó, a.m.k.
alltaf þegar hann er farartæki.
Sé hann drifinn af vél má hann
heita vélsleði en vélknúinn ein-
beltungur er í sjálfu sér ekkert
tengdari snjó en magasleði —
nema síður sé.
Velvakandi er gjarn á að
birta rugl. Síðast þetta með
sleðaveiðarnar. Láir þú mér að
leggja í fyrrgreinda fyrirsögn
skilninginn að menn séu ekki á
einu máli um það hversu skuli
veiða sleða? Eða jafnvel að
menn sem voru að veiða sleða
hafi orðið ósammála? Eða ætli
sé nokkur von til þess að blöðin
hætti að nauðga mannamáli?"
Stykkishólmur:
Góa heils-
ar með
góðu veðri
Stykkishólmi, 20. rebrúar.
EFTIR rigningar og þíðviðri und-
anfarna daga er jörð nú svo að
segja alauð. Góa heilsar með góðu
veðri, sól og sunnan andvara.
Mikill snjór er þó enn í hlíð-
um fjalla og hefir sá snjór sem
fallið hefir eftir áramót verið
vel notaður af börnum og ungl-
ingum til skíðaiðkana og hafa
íþróttakennarar stutt vel að því.
Margir hafa í vetur keypt sér
skíði.
Þá hafa frjálsíþróttir verið
æfðar hér og ýmsar aðrar
íþróttir og má telja þar grósku
í.
83000
Parhús viö Reynimel
Vandað parhús á einni hæð um 120 fm. Samliggjandi stofur, 3
svefnherb., baðherb., eldhús með borðkrók, þvottahús og
geymsla innaf eldhúsi. (Einkasala).
Kjarrhólmi Kóp.
Vönduð og falleg 4ra herb. íbúð á 4. hæð í blokk. Stór stofa, 3
svefnherb., flisalagt bað, fallegt eldhús með borðkrók og búr innaf.
Sér þvottahús í íbúðinni. Stórar suðursvalir. í kjallara góð geymsla
og mikil sameign. (Einkasala).
Sérhæð við Bústaðaveg
Góð 4ra herb. sér efri hæð í tvíbýlishúsi, ásamt risi, sem er harövið-
arklætt. Verð 1150 þús. (Einkasala).
Við Hofteig
Falleg og góö 3ja herb. kjallaraíbuð um 85 fm. Stór stofa, svefn-
herb., gott baðherb., eldhús og bað. Nýtt tvöfalt gler. Nýir gluggar.
Nýjar leiðslur úr eir meö Danfoss á öllum ofnum. Stór trjágaröur.
Tvær góöar geymslur. Gott þvottahús. Samþykkt.
Viö Hrísateig
Góð 3ja herb. íbúö um 55—60 fm. Ný eldhúsinnrétting. Lagt fyrir
þvottavel í eldhúsi. Nýr sturtuklefi i baðherbergi. Sór inngangur.
Samþykkt. (Einkasala).
FASTEICNAÚRVALIÐ
10 ARA1973-1983
Silfurteigil
Sölustjóri: Auðunn Hermannsson. Kristján Eiríksson hæstaréttarlógmaður
Til sölu
Glæsilegt einbýlishús 136 fm + tvöfaldur
bílskúr. Verö 720 þúsund.
Hagstæðir greiösluskilmálar. Uppl. í síma
92-8294.
FASTEIGIMAMIOLUIM
SVERRIR KRISTJÁNSSON
LINDARGÖTU 6 101 REYKJAVÍK
Opið í dag 1—5
Lokað á morgun, sunnudag
Hafnarfjörður einbýlishús við Jófríöastaöaveg
Til sölu eitt af þessu gömlu og sjarmerandi húsum í Hafnarfirði. i
kjallara eru 2 herb., þvottaherb. og geymsla. Á hæðinni eru sam-
liggjandi stofur, hol og eldhús með nýrri innréttingu. i risi eru 3—4
svefnherb. og gott bað. Á hanabjálka er mikið geymslurými. Bíl-
skúr, trjágaröur. Verö 2 millj. Ákv. sala eöa skipti á 2ja herb. ibúö.
Norðurbær Hafnarfirði einbýli — tvíbýli
Til sölu ca. 340 fm einbýlishús ásamt ca. 45 fm bilskúr. Til greina
kemur aö taka minni eign upp í. Teikning og nánari upplýsingar á
skrifstofunni.
Lindarhvammur Kóp. einbýli — tvíbýli
Til sölu stórt hús á skjólgóöum stað rétt viö Skrúögaröinn. Húsiö
skiptist í 60 fm 2ja herb. nýja íbúð og ca. 115 fm 4ra—5 herb. íbúð
á aðalhæð ásamt 2 herb. og geymslum o.fl. í kjallara. Innbyggður
bilskúr. 900 fm lóð. Gott útsýni. Húsiö er að miklu leyti ný endur-
byggt þó ekki alveg fullgert. Til greina kemur aö taka minni eign
upp í.
Seljahverfi einbýli
Til sölu ca. 150—160 fm einbýlishús á 900 fm hornlóð. Stórfallegt
útsýni. Húsiö er ekki alveg fullgert. Möguleiki á lítilli einstaklings-
íbúð. Skipti á raöhúsi í Fossvogi koma til greina.
Einbýli í Blesugróf
Til sölu vandaó 140 fm einbýli ásamt bilskúr. Stór verönd meö
hitapotti. Ræktuð lóð með stórum trjám. Lltsýni. Skipti á lítilli
sérhæö koma til greina.
Einbýli í Smáíbúðahverfi
Til sölu einbýlishús sem er 90 fm hæð og ca. 60 fm í risi ásamt
bílskúr. Á hæðinni eru samliggjandi stofur 2 svefnherb., lítö baö
eldhús o.fl. j risi eru 3 svefnherb. og baö. Möguleiki á sér íbúð i risi.
Bílskúr. Skjólgóð ræktuö lóö
Raðhús í Hvassaleiti
Til sölu raðhús á tveimru hæðum. Á neðri hæö er innbyggður
bilskúr, forstofa, skáli, samliggjandi stofur o.fl. Uppi eru 4 svefn-
herb. og bað. Góð lóð.
Raðhús í Mosfeilssveit
Ca. 310 fm raöhús meö innb. bílskúr. I kjallara eru 4 svefnherb.
geymslur o.fl. (m.a. möguleiki á sér íbúð.) Á hæöinni er innbyggður
bílskúr. Vandað eldhús. samlíggjandi stofur, arinn. Uppi 4 rúmgóö
svefnherb., bað o.fl. Stórar svalir. Mikið útsýni. Skipti á 4ra—5
herb. íbúð í Reykjavík koma til greina.
Raðhús í smíðum
Viö Frostaskjól, og í Hálsaseli. Afh. uppsteypt meö gleri og svo til
fullgert aö utan.
Raöhús í Seljahverfi
Til sölu ca. 200 fm endaraöhús á tveim hæðum með 25 fm innb.
bílskúr og ca. 40 fm óinnréttuðu risi.
Sérhæð í Kópavogi
Til sölu ca. 140 fm. efri sérhæð í tvibýlishúsi ásamt bílskúr við
Nýbýlaveg. Laus í maí—júní nk. Til greina kemur að taka minni eign
upp i.
4ra herb.
Engihjalli. Til sölu 105 fm 4ra
herb. íbúð á 8. hæð Ný íbúó
með vönduóum innréttingum.
Mikið útsýni. Laus 1. júlí nk.
Bergstaðastræti. Til sölu ca.
110 fm 4ra herb. íbúð á 1. hæð
í nýlegu steinhúsi. Laus í maí
nk.
3ja herb.
Kóngsbakki. Til sölu ca. 90 fm
3ja herb. íbúð á 2. hæð. Laus í
apríl nk.
Hraunbær. til sölu ca. 90 fm 3ja
herb. íbúö á 2. hæó. Suður
svalir. Laus fljótt.
Framnesvegur. Til sölu 85 fm
3ja herb. íbúð á 1. hæð í stein-
húsi.
Frostaskjól. Til sölu ca. 75 fm
3ja herb. kjallaraibúð. Allt sér.
Laus 1. mars nk.
2ja herb.
Spóahólar. Til sölu vönduö 2ja
herb. íbúð á 3. hæð.
Boðagrandi. Til sölu 2ja herb.
íbúð á 1. hæð.
Krummahólar. Til sölu 2ja
herb. íbúð á 1. hæö.
Suöurvangur Hf. Til sölu 70 fm
2ja herb. íbúð á 3. hæð. Þvotta-
herb. inn af eldhúsi.
Sléttahraun. Til sölu ca. 65 fm
2ja herb. ibúö á 2. hæö. Suður
svalir. Þvottaherb. inn af eld-
húsi. Laus.
Grettisgata. til sölu 68 fm 2ja
herb. risíbúð. Sér inng.
Grettisgata. Til sölu lítil ný-
standsett einstaklingsibúð.
Laus strax.
Hef kaupanda
að þriggja herb. íbúð i nýlegu
húsi með bilskur. Til greina
koma skipti á vönduðu 160 fm
penthouse ásamt bílskúr í Hóla-
hverti.
Hef kaupanda
að góðri sérhæð eða 4ra—5
herb. íbúð með bílskúr helst í
lyftuhúsi. Mikil útborgun.
Hef kaupanda
að vönduöu einbýlishúsi í
Fossvogi eða á sunnanverðum
Flötum, Sunnuflöt, Markarflöt
eða Bakkaflöt. Skipti geta
komið til greina á vandaöri
sérhæð með bílskúr i Holtum.
Vantar ávallt góðar
eignir á söluskrá.
Málflutningsstofa,
Sigriður Ásgeirsdóttir hdl.
Hafsteinn Baldvinsson hrl.
Fréttaritari