Morgunblaðið - 22.03.1984, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. MARZ 1984

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Svelnsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 250 kr. á mánuöi innanlands. i lausasölu 20 kr. eintakiö.
Peninga-
markaðurinn
Víglundur Þorsteinsson,
formaður FÍI, sagði á árs-
þingi samtakanna í fyrradag, að
frumaðgerðir nýrrar efna-
hagsstefnu þyrftu að vera á pen-
ingamarkaðinum. í því sam-
bandi drap hann á eftirfarin
efnisatriði:
• Þegar í óefni var komið með
erlendar skuldir sóiti hið opin-
bera í vaxandi mæli á innlendan
lánamarkað. Hætta er á að rík-
isbúskapurinn ryðji atvinnu-
rekstrinum út af þeim markaði.
• Heilbrigð samkeppni um
fjármagn er af hinu góða; leiðir
að öðru jöfnu til þess að fjár-
magnið leitar þangað sem það
gefur mestan arð. Samkeppnin
þarf hinsvegar að vera á jafn-
réttisgrundvelli. Stjórnmála-
menn hafa haft rangt við. Af-
leiðing pólitískrar miðstýringar
á lánsfjármarkaði hafi bæði
leitt til offjárfestingar og rang-
rar fjárfestingar, sem við blasa.
Fjárfesting, sem ekki gefur eðli-
legan arð, er jafnvel íþyngjandi
vegna beins taps, má ekki hafa
forgang umfram fjárfestingu,
sem Jiefur ótvírætt þjóðhagslegt
gildi.
• Frumaðgerðir nýrrar efna-
hagsstefnu þurfa að verða á
peningamarkaðinum. Stjórn-
málamenn verða að gefa eftir
þann forgang sem þeir hafa tek-
ið á lánsfjármarkaði. Atvinnu-
reksturinn þarf að komast þar
að.
• Örva þarf innlendan sparnað
með hvetjandi stjórnvaldsað-
gerðum og laða til þátttöku í at-
vinnurekstri. Virkja þarf banka-
kerfið til frjálsrar samkeppni á
peningamarkaðinum.
Orðrétt sagði formaður FÍI:
„Stjórnmálamenn hljóta að
ná meiri árangri með því að laða
þegnana til sjálfstæðra athafna
heldur en með því að skipa þeim
sífellt til verka. Hingað til hefur
það a.m.k. verið talið réttara að
beita dráttarklárunum fyrir
vagninn en hengja þá aftan í
hann."
Stjórnmálamenn eiga að erja
akur þjóðarbúskaparins svo, að
atvinnureksturinn hafi vaxt-
armöguleika; geti mætt atvinnu-
þörf vaxandi þjóðar og aukið svo
þjóðartekjur, að þær rís undir
batnandi lífskjörum. Til þess
þarf að virkja hugvit og framtak
fólksins í landinu. Frumaðgerðir
til breyttra viðhorfa þurfa að
segja til sín í innlendum sparn-
aði, á innlendum lánsfjármark-
aði og breyttri skattalöggjöf.
Nýsköpun atvinnulífsins
Ríkisstjórnin hefur náð
verulegum árangri í hjöðn-
un verðbólgu. Vextir hafa lækk-
að umtalsvert. Stöðugleiki í
verðlagi hefur tekið við af dag-
legu verðrisi vöru og þjónustu.
Gengi krónunnar er stöðugra en
verið hefur lengi. Viðskiptahall-
inn hefur skroppið saman.
Þjóðarframleiðsla dregst að
vísu saman, þriðja árið í röð.
Engu að síður hefur iðnaðurinn
í landinu eflzt. Útflutningsverð-
mæti iðnaðar var 5.500 m.kr. eða
30% af heildarútflutningi 1983.
Þetta er hæsta hlutfall iðnaðar í
vöruútflutningi frá upphafi.
Þrátt fyrir ýmis batamerki er
það rétt, sem formaður FÍI
sagði á ársþingi samtakanna, að
„íslendingar eru í ákveðinni
sjálfheldu í atvinnumálum".
Hann taldi skorta pólitískt
frumkvæði til að brjótast út úr
henni, ekki sízt á vettvangi
efnahags- og peningamála.
Þetta frumkvæði þarf fyrst og
fremst að miðast við það megin-
verkefni, að stuðla að nýsköpun
í atvinnuuppbyggingu.
Að mati formanns FÍI hefur
árangur ríkisstjórnarinnar í
hjöðnun verðbólgu vakið vissa
eftirvæntingu hjá alþjóð, að
stjórnin stígi næstu skref með
sama öryggi og árangri, þ.e. í
móti efnahagsstefnu, er leggi
grunn að alhliða uppgangi og
hagsæld hér á landi. Tækifærin
blasa víða við:
• Áframhaldandi uppbygging
stóriðju. „Þar er nærtækur
möguleiki til að skapa þúsundir
nýrra starfa", segir formaður
FÍI.
• Miklir möguleikar eru fólgnir
í útflutningi fjölþætts iðn-
varnings. Ellefu ný iðnfyrirtæki
hófu útflutning á liðnu ári. Ekki
færri en 50 iðnfyrirtæki huga nú
að tilraunum til útflutnings í
fyrsta sinn.
• Á sviði nýiðnaðar eru mögu-
leikar á sviði rafeindaiðnaðar og
fiskeldis.
• Síðast en ekki sízt verður að
nefna lífefnaiðnað, sem þegar er
mjög vaxandi þáttur í atvinnu-
lífi fjölda ríkja og margir spá að
verði meginþáttur nýsköpunar í
atvinnulífi iðnríkja á næstu ára-
tugum.
Alþingi samþykkti þings-
ályktun um könnun á möguleik-
um íslenzks lífefnaiðnaðar árið
1982. Þeirri þingsályktun var
stungið undir stól í tíð fyrrver-
andi iðnaðarráðherra. Það er
meir en tímabært að taka það
mál til gaumgæfilegrar yfirveg- -
unar á nýjan leik.
Málflutningur í „Skaftafellsmálinu:
MorgunblaJiS/RAX.
Akæruvaldíð krefst i
sautján ára fangelsii
ÞÓRÐIIR Björnsson, ríkissaksóknari, krafðist þess við málflutning í Hæstarétti í gær, að
Grétar Sigurður Árnason verði dæmdur í að minnsta kosti 17 íra fangelsi fyrir að hafa af
ásetningi orðið Yvette Marie Bahuaud að bana á Skeiðarársandi í ágúst 1982 og fyrir
stórfellda líkamsárás á systur hennar, Marie Luce Bahuaud og hafa skilið hana eftir
bjargarlausa. Þórður krafðist annars vegar, að Grétar verði dæmdur fyrir brot á 211.
grein almennra hegningarlaga, sem kveður á um manndráp.
Hins vegar fyrir stórfellda líkams-
árás og að skilja Marie Luce eftir
bjargarlausa í sæluhúsinu á Skeiðarár-
sandi og beinlínis að koma i veg fyrir að
henni yrði bjargað með því að gera við-
vart þegar hann átti þess kost. Með
þessu athæfi krefst ríkissaksóknari að
Grétari verði refsað fyrir brot á 2. máls-
grein 218. greinar hegningarlaganna,
samanber 1. málsgrein 220. grein lag-
anna. Hann nefndi þrjá dóma sem for-
dæmi, og tiltók dóma yfir Hallgrími
Inga Hallgrímssyni fyrir alvarlega lík-
amsárás á stúlku og að hafa skilið hana
eftir í blóði sínu og dóm yfir Sævari
Ciecelski, sem hlaut 17 ára fangelsi í
febrúar 1980. Refsing var ákvörðuð fyrir
brot á 218. grein og 215. grein hegn-
ingarlaganna með tilliti til 2. málsgrein-
ar 77. greinar laganna, sem kveður á um
að jafnan skuli takmarka refsingu
við hegningarákvæði, sem þyngsta
hegningu setur, en að heimilt sé eftir
málavöxtum að þyngja refsingu svo, að
bætt sé við hana allt að helmingi hennar
— samtals geti því refsing orðið 24 ár.
Taldi Þórður Björnsson að 77. greinin
ætti við nú og ákærði yrði dæmdur í að
minnsta kosti 17 ára fangelsi, enda for-
dæmi sett um 16 ára fangelsi í fjölmörg-
um „einföldum" manndrápsmálum.
ítarlega hefur verið greint frá málinu
í Mbl. bæði skömmu eftir að voðaat-
burðirnir áttu sér stað á Skeiöarársandi
og eins þegar málið var fyrir undirrétti.
í stuttu máli eru atvik þau, að þann 16.
ágúst 1982 tók Grétar Sigurður Árnason
tvær franskar systur, Marie Luce og
Yvette Marie, upp í bíl sinn skammt frá
Höfn í Hornafirði og ók þeim áleiðis I
Skaftafell. Grétar ók systrunum að
skála Jöklarannsóknafélagsins vestan
Jökulsár, en þar var eigi rúm fyrir syst-
urnar. Þá var ekið að skála Slysavarna-
félagsins á Breiðamerkursandi en ekk-
ert pláss var þar heldur. Því ók Grétar
þeim að skála á Skeiðarársandi og skildi
þar við þær um klukkan 20.
Systurnar snæddu og lögðust til
svefns um klukkan 21. Áður skrifuðu
þær í dagbók skálans í íslenzkri þýð-
ingu: „Þakkir til sheriff fyrir að hafa
flutt okkur í sæluhúsið." Grétar kvaðst
síðan hafa verið á ferðinni á sandinum
um klukkan 23. Hann ók að skálanum og
i kjölfarið fylgdi harmleikur sem ekki á
sér hliðstæðu hér á landi. Grétar sló
Marie Luce þrívegis í höfuðið með
þungu barefli, svo hún missti meðvit-
und. Hún höfuðkúpubrotnaði, hlaut
heilamar og blæddi milli heilabarkar og
heila. Þá hlaut hún slæma skurði.
Eftir að hafa veitt Marie Luce þessa
áverka veitti Grétar systur hennar,
Yvette, eftirför, sem lyktaði með því að
hann réð henni bana. I líki Yvette
fannst 51 hagl, 39 fundust í baki hennar,
8 í hálsi upp að hvirfli, eitt í hvirfli og
eitt hafði farið I gegn um gagnauga. Við
krufningu kom í ljós að Yvette hafði
látist af völdum skotsára, en andnauð
átt þátt í dauða hennar. Grétar setti
hana helsærða í farangursrými Merce-
des Benz-bifreiðarinnar, eftir að hafa
sagt vörubifreiðarstjóra, sem kom á
vettvang, að bflslys hefði átt sér stað og
stúlkan væri „geðveik". Hann bað bfl-
stjórann að sækja hjálp en tók stúlkuna
harkalega af bifreiðinni. „Please help
me — he tries to kill me,“ hrópaði stúlk-
an í örvæntingu sinni.
Þórður reifaði málið, og skýrði frá
framburðum vitna. Hann taldi fram-
burð ákærða lftt áreiðanlegan f veiga-
miklum atriðum. Efnislega sagðist
Þórður í niðurlagi ræðu sinnar hafa
komist að sömu niðurstöðu og héraðs-
dómari, sem dæmdi ákærða f 16 ára
fangelsi. Hann bar lof á rannsókn lög-
reglu, bæði Rannsóknarlögreglu rfkisins
og lögreglumanna í A-Skaftafellssýslu.
Hann sagði að játningar lægju ekki
fyrir og því kynnu að verða erfiðleikar á
sönnun sakar. En rannsókn væri á þann
veg, að óhætt væri að draga sterkar
ályktanir. Ákærði hefði tekið systurnar
Yvette Marie og Marie Luce upp í bif-
reið sína skammt frá Höfn í Hornafirði
16. ágúst 1982 um klukkan 17. Hann ók
þeim að sæluhúsi á Skeiðarársandi.
Hann hefði verið skamma stund í sælu-
húsinu, en komið aftur um klukkan 23.
Ákærði hafi ekkert erindi átt f sæluhús-
ið og hafi enga frambærilega skýringu á
erindi í sæluhúsið. Hann hafi farið
vopnaður í húsið og segist hafa fundið
hasslykt. Staðhæfa megi að engin hass-
lykt var í húsinu — annað hvort væri
það ímyndun hans eða vísvitandi ósann-
indi.
Upplýst væri í málinu að ákærði vildi
flytja þær til lögreglu. Marie Luce segði
að ákærði hafi verið vopnaður hagla-
byssu þegar hann kom inn í fyrsta sinn,
en ákærði segist ekki hafa verið vopnað-
ur en hafa komið með byssu í annað
sinn. Staðreyndin er að hann kom vopn-
aður haglabyssu þegar í upphafi og hlóð
byssuna á leið inn.
Staðreyndin væri sú, að ákærði hafi
ætlað að beita ofbeldi. Ákærði hafi bor-
ið að stúlkunar hefðu ráðist á sig —
skellt á sig hurðinni og klórað sig.
Ósennilegt sé í hæsta máta að 21 árs
stúlka í svefnrofunum hafi ráðist á fer-
tugan jaka, vopnaðan byssu. Eitt sagði
Þórður alveg upplýst f þessu máli og það
væri árásin á Marie Luce. Ákærði hafi
ekki látið sér nægja að slá hana eitt
högg, ekki tvö, heldur þrjú högg og valdi
höfuðið með þeim afleiðingum að hún
missti meðvitund og höfuðkúpubrotn-
aði.
Hin systirin hafi skelfingu lostin flúið
út f náttmyrkrið, en þegar Marie Luce
hafi komið til meðvitundar hafi hún
heyrt óp systur sinnar — síðan skot, þá
aftur óp og annað skot. Síðan hafi þögn-
in grúft sig yfir en nokkru síðar hafi
hún heyrt bifreið ekið á brott. Ákærði
hefði viðurkennt að hafa hleypt skoti úr
byssu í sæluhúsinu eða við það. Hvar
það skot lenti sé ekki upplýst. Hann hafi
síðan hafið leit að Yvette og skilið Marie
Samíð um vopnahlé
en getur það haldizt?
Frá Önou Bjarnadúttur, blaúamanni Mbl., i Lausanne.
Þjóðarsáttarfundurinn í Laus-
anne misheppnaðist. Eftir níu daga
fundahöld, þrætur og stórorðar yfir-
lýsingar sættust leiðtogar þjóðar-
brotanna í Líbanon loks á lágmarks
samkomulag til þess að Ijúka fund-
inum. Þeim tókst ekki að semja um
neinar breytingar á stjórnskipulagi
landsins en sættust á að halda
vopnahléð, sem hefur nú þegar
staðið í eina viku í Beirút. Öryggis-
nefnd verður sett á laggirnar til að
tryggja friðinn og forseti landsins á
að eiga forsæti í henni. Önnur
nefnd verður mynduð til að gera
drög að nýrri stórnarskrá. Hún
verður skipuð 32 sérfræðingum í
lögum og stjórnmálum og á að skila
áliti innan sex mánaða.
Mikil óþreyja hafði gripið um
sig í Lausanne á þriðjudag. Við-
ræðurnar sigldu í strand á mánu-
dagskvöld þegar Franjie, fyrrver-
andi forseti, þvertók fyrir að
sættast á tillögur Gemayels for-
seta. Þær voru samdar í samráði
við Khaddam, varaforseta Sýr-
lands, og Massoud, fulltrúa
Saudi-Arabíu, en þeir voru kall-
aðir áheyrnarfulltrúar á fundin-
um. Tillögurnar fólu í sér aukin
völd forsætisráðherrans, sem
yrði áfram sunníti, en mun minni
völd forsetans, sem yrði áfram
kristinn. Trúarbrögð myndu
skipta minna máli við val manna
í embætti, þingmönnum múham-
eðstrúarmanna yrði fjölgað til
jafns við kristna og ný nafnskír-
teini yrðu gefin út þar sem ekki
kæmi fram hvaða trúflokki ein-
-.1 v <i
Gei