Morgunblaðið - 15.11.1985, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR15. NÓVEMBER1985
Betra umhverfi
— betra mannlíf
ú

^ t
.^1; '•
Breytingar á Laugavegi, sem nú er unnið að eru til verulegra hagsbóta fyrir gangandi fólk á þessu svæði. Arkitekt-
ar Jóhannes Kjarval og Kristján Ásgeirsson, Borgarskipulagi.
— eftir Gest ólafsson
Fyrir röskum áratug, eða
1974, var bryddað upp á merki-
legri nýjung í skipulagsmálum
Reykjavíkur, þegar gerð fyrstu
göngugötu á íslandi, Austur-
strætis var hafin. Þetta átak
var því merkara að þá voru
einungis sjö ár liðin frá því að
fyrsta göngugatan var gerð (í
Norwich í Englandi, árið 1967).
Nýjar hugmyndir mæta líka
yfirleitt andstöðu einhverra,
þótt eitt af hlutverkum höfuð-
borga sé óumdeilanlega að
veita þannig hugmyndum
brautargengi. Enda fór það
líka svo með Austurstræti að
einungis hluti af fyrirhugaðri
göngugötu var gerður. Mörgum
fleiri hugmyndum sem tengd-
ust gerð þessarar göngugötu
(t.d. yfirbyggt Hallærisplan og
Austurstræti) var slegið á
frest eða fóru í glatkistuna.
Engu að síður var ísinn
brotinn og átta árum seinna,
eða árið 1982 var Hafnarstræti
á Akureyri breytt í göngugötu
af miklum myndarskap. Með
Gestur Ólafsson
þessum breytingum var eins
og með göngugötunni í Reykja-
vík boðið upp á nýja tegund
af mannlífi utan dyra.
í dag eru göngugötur engin
nýlunda. Frá því að göngugat-
an í Norwich var gerð hefur
fyrri akstursgötum verið
breytt í göngugötur í fleiri en
600 borgum og bæjum og lífs-
gæði fólks í miðbæjum verið
bætt til muna. í Vestur-Þýska-
landi einu eru nú t.d. fleiri en
350 göngugötur og hafa þessar
aðgerðir fyrir löngu sannað
ágæti sitt.
í Reykjavík lá frekari gerð
göngugatna hinsvegar niðri
um árabil, þar til núverandi
skipulagsnefnd, undir forystu
Vilhjálms Þ. Vilhjálmssonar,
átti frumkvæði að því að nýtt
átak var gert í þessum efnum
með þeim breytingum sem nú
er verið að gera á Laugavegi
frá Klapparstíg að Banka-
stræti og með breytingu á
Þórsgötu í vistgötu. Báðar
þessar aðgerðir eru mjög mik-
ilvæg skref í þá átt að bæta
umhverfi gangandi fólks á
þessu svæði og með þessu er
Reykjavíkurborg líka að rækja
það forystuhlutverk sem henni
ber, sem höfuðborg.
Hugmyndir um yfirbyggð
torg eða götur hafa hins vegar
ekki átt miklu fylgi að fagna
hér á landi frá því að horfið
var frá því að byggja glerþak
yfir Hallærisplanið fyrir hart-
nær 10 árum. Þó hafa ýmsir
orðið til að leggja þessum
hugmyndum lið. Fyrir nokkr-

V/SA
Greiðslukorta-
viðskipti
Nú geta auglýsendur Morgunblaösins
greitt auglýsingar sínar
meö VISA og EUROCARD.
Auglýsendur geta hringt inn auglýs-
ingar, gefið upp kortnúmer sitt og
verður þá reikningurinn sendur kort-
hafa frá VISA og EUROCARP.
Um leiö og þessi þjónusta veröur tekin
upp þá munum viö veita þeim sem
staögreiöa auglýsingar 5% afslátt.
Auglýsingadeild
Minning:
Sigurður Jónsson
frá Haukagili
Fæddur 21. mars 1912
Dáinn 7. nóvember 1985
Falleg og skjólsæl byggð er
Hvítársíðan og hefur alið merkis-
fólk fyrr og síðar og þar á meðal
frábær skáld og hagsmiði bragar.
Þetta kemur fyrst upp i hugann
þegar Sigurður frá Haukagili er
kvaddur. Alla ævi bar hann með
sér sterk einkenni sinna heima-
slóða og kenndi sig við þá jörð þar
sem faðir hans og afi bjuggu og
þar sem vagga hans var.
Ekki man eg nú lengur hvenær
fundum okkar Sigurðar frá
Haukagili bar fyrst saman, en tel
víst að þá hafi flogið okkar í milli
einhverjar stökur eins og margoft
síðan. Um margra ára skeið var
eg tíður gestur hjá Sigurði, og
ævinlega fór eg glaðari og hressari
af hans fundi en eg þangað kom.
Ungur að árum hóf Sigurður á
Haukagili vísnasöfnun sína, og
hana stundaði hann af mikilli elju
ævilangt. Gekk hann jafnan með
rissbók í vasa sínum og færði í
hana afrakstur dagsins í vísum og
fleiri þjóðlegum verðmætum sem
honum bárust í hendur, og þegar
á leið fannst hagyrðingum og
vísnavinum sjálfsagt að víkja að
Sigurði nýjum stökum eftir sjálfa
sig og aðra. Mun hann hafa átt
að lokum stærra safn alþýðukveð-
skapar en þekkst hefur á landi hér
fyrr eða síðar. Flutti hann um
árabil sýnishorn vísna í útvarps-
þáttum og sá um útgáfu þriggja
binda úr vísnasafni sínu. Það mun
þó varla hafa verið nema sem dropi
úr hafinu. Sigurður var formaður
kvæðamannafélagsins Iðunnar í
átta ár.
Þó að starfsvettvangur Sigurðar
á Haukagili væri allan síðari hluta
ævi hans á sviði atvinnurekstrar,
og þó að hann væri áhugasamur
og áreiðanlegur í þeim efnum sem
öðrum, þá sá eg aldrei neina talna-
dálka á skrifborði hans, en ævin-
lega eitthvað ljóðakyns.
Sigurður frá Haukagili gat
áreiðanlega tekið undir með
Stephani G. Stephanssyni er hann
kvað um stökuna, þetta einstak-
lega þjóðlega fyrirbæri:
Undarleg er íslensk þjóð!
Allt sem hefur lifað,
hugsun sína og hag í ljóð
hefur hún sett og skrifað.
Hlustir þú og sé þér sögð
samankveðna bagan;
þéreruppílófalögð
landið, þjóðin, sagan.
Þannig gat stakan orðið upp-
spretta hinna fjölbreytilegustu
umræðna um landið og fólk þess
í ótal tilbrigðum. Það var einlægt
tilhlökkunarefni að ganga á fund
Sigurðar, hlusta á hann fara með
vísur og rekja tildrög þeirra og
kringumstæður. Þá var hann í
essinu sínu, þar sem hann sat í
notalegri stofu sinni í fallegu safni
valinna bóka. Hann var alinn upp
f íslensku menningarumhverfi og
allt í kringum hann bar þess ljósan
vott. Mér fannst hann alltaf bera
klassísk einkenni íslensks stór-
bónda. Hann var þéttur á velli og
svipmikill, hreyfingar hægar en
þróttugar. Á yngri árum hafði
hann um alllangt skeið verið lög-
reglumaður í Reykjavík.
Jón Sigurðsson á Haukagili,
faðir Sigurðar, var alþingismaður
á árunum 1908-1911 og jafnan einn
af forystumönnum sinnar sveitar.
Var hann í þriðja lið kominn af
Helgu, föðursystur Jóns forseta,
en á aðra hlið af Kortsætt í Kjós.
Annars munu flestir ættleggir
Sigurðar frá Haukagili hafa verið
borgfirskir, þótt ekki verði þeir
raktir hér. Sigurður var tvfkvænt-
ur. Fyrri kona hans var Vilborg
Þóra Karelsdóttir úr Reykjavík.
Hún andaðist 1966. Þeim Sigurði
varð tveggja barna auðið. Síðari
kona og eftirlifandi ekkja Sigurðar
er Sigríður Steingrímsdóttir frá
Hörglandskoti á Síðu. Báðar voru