Morgunblaðið - 18.12.1985, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLADUD, MIÐVIKUDAGUR18. DESEMBER1985
Tillögur endurskoðunamefndar matskerfa:
Matsstofnun íslands taki við
fasteigna- og brunabótamati
ENDURSKOÐUNARNEFND matskerfa hefur skilað skýrslu til félagsmála-
ráðherra. Nefndin leggur til að hin opinberu matskerfi, fasteignamat og
brunabótamat, verði sameinuð í eina sjálfstæða matsstofnun, Matsstofnun
íslands, I eigu ríkis, sveitarfélaga, tryggingafélaga og lánastofnana. Lagt
er til að stofnunin taki til starfa árið 1990 og tíminn þangað til nýttur til
undirbúnings og til að gera nauðsynlegar breytingar á þeim matskerfum
sem fyrir eru.
Alexander Stefánsson félags-
málaráðherra skipaði nefndina í
ágúst 1983. Hlutverk hennar var
að endurskoða matskerfi Fast-
eignamats ríkisins og brunabóta-
mats, uppbyggingu þeirra og fram-
kvæmd. I nefndinni áttu sæti Pét-
ur Stefánsson verkfræðingur, sem
var formaður, Garðar Sigurgeirs-
son viðskiptafræðingur fyrir Sam-
band íslenskra sveitarfélaga,
Guttormur Sigurbjörnsson for-
stjóri Fasteignamats ríkisins,
Héðinn Emilsson deildarstjóri hjá
Samvinnutryggingum, Ingi R.
Helgason forstjóri Brunabótafé-
lags íslands og Kristinn ó. Guð-
mundsson forstöðumaður Húsa-
trygginga Reykjavíkurborgar.
í niðurstöðum nefndarinnar
segir að ríki, sveitarfélög, trygg-
ingafélög og lánastofnanir þurfi
sífellt á traustum upplýsingum um
fasteignir að halda svo og fjöl-
margar stofnanir og einkaaðilar.
Því fari fram umfangsmikil upp-
lýsingaöflum um fasteignir, en
hún sé lítt samræmd og mikill
tvíverknaður eigi sér stað. Enginn
einn staðall fyrir stærðarútreikn-
ing húsa hafi hlotið almenna við-
urkenningu. Ekkert samræmt
númerakerfi sé til sem tekur til
allra fasteigna í landinu og því
óhægt um vik fyrir stofnanirnar
að skiptast á véltækum upplýsing-
um. Skipan þessara mála er að
mati nefndarinnar óhagkvæm og
ekki í samræmi við kröfur tímans,
og hin opinberu matskerfi ekki
nægilega örugg og veita borgurun-
um ekki það öryggi sem löggjafinn
ætlast til.
Nefndin telur að viðunandi ör-
yggi og fyllstu hagkvæmni sé best
náð með því að sameina hin opin-
beru matskerfi, fasteignamat og
brunabótamat, í eina sjálfstæða
matsstofnun í eigu ríkis, sveitarfé-
laga, tryggingafélaga og lána-
stofnana. Slík stofnun gæti aflað
upplýsinga í samræmi við þarfir
eigenda sinna og annarra notenda
eftir því sem um semst og unnið
hinar ýmsu matsgjörðir úr sömu
upplýsingum. Jafnframt verði
stærðarútreikningur húsa sam-
ræmdur og komið upp samræmdu
í stráhúsi
Um þversagnir Jóhanns Hjálmarssonar
— eftir Bolla
Gústavsson
Meistari Jón Vídalín kemst svo
að orði, að hinn reiðigjarni sé „eins
og sá, er býr í stráhúsi" og mælir
þar af skáldlegu innsæi. f sömu
prédikun sagði hann: „Það er varla
mannkostur þvílíkur sem að hafa
vald á tungu sinni, og það er svo
nauðsynlegt, að st. Pétur segir (1.
Post. 3): Hver sem vill elska lífið
og sjá góða daga, hann haldi tungu
sinni frá illu. En það er honum
ómögulegt, sem reiðin er, því hann
hefur ekkert vald á neinum sínum
lim, auk heldur tungunni, er Jakob
segir bágara sé að temja en alla
náttúru dýranna, fuglanna og fisk-
anna (Jac. 3)“. Enginn skyldi álíta,
að mér komi til hugar að hafa
þessi helgu orð í skimpingum. En
þau vöktu mér þá hugsun, að illa
hefði ég misreiknað mig á lundar-
fari Jóhanns Hjálmarssonar þegar
ég sendi honum leiðréttingarpistil
í Morgunblaðinu þann 10. desem-
ber sl. Tel ég ólfklegt að ég hefði
sent þá grein til birtingar hefði ég
séð fyrir þá heift, sem hún kveikti
í huga ritdómarans, er af hefur
hlotist það dapurlega reiðarslag,
sem birtist undir fyrirsöginni Illa
innrættur prestur í Morgunblað-
inu 13. desember sl. Jóhann sést
ekki fyrir í þeirri þverstæðu-
kenndu ritsmíð. Hann leikur sjálf-
an sig svo grátt, að mér óar við
að svara honum, enda mun það
varla sefa reiði hans.
í upphafi greinarinnar kemst
hann svo að orði, að Bolli Gústavs-
son hafi „áður sýnt að hann svarar
fyrir sig sé fundið að ritmennsku
hans og eru það vissulega mannleg
viðbrögð, en ekki að sama skapi
skynsamleg. Hann virðist mjög
hörundssár höfundur."
Síðar í greininni telur Jóhann
hins vegar rétt af mér að vekja
athygli á mistökum hans í ritdómi
hvað varðar ljóð Karls tsfelds, ort
í orðastað ritdómara. Það gat ég
alls ekki nema með því móti aö
skrifa greinarkorn til leiðréttingar
á frumhlaupi hans og birta í
Morgunblaðinu. Þá lá beint við að
taka til umfjöllunar önnur atriði,
sem flokkast undir óþarfar smekk-
leysur I ritdómi Jóhanns. En þver-
sögnin er augljós. Að mati Jóhanns
númerakerfi fyrir allar fasteignir
í landinu, þannig að stofnunin geti
miðlað notendum öruggum upplýs-
ingum á vélrænan hátt í samræmi
við kröfur tímans.
Nefndin telur að nokkurn tíma
taki að koma Matsstofnun íslands
á fót og nefnir árið 1990 í því
sambandi. Leggur hún til að
tíminn þangað til verði notaður til
undirbúnings og til að treysta nú-
verandi matskerfi og þróa þau
áfram til aukinnar hagkvæmni og
aukins öryggis. f því sambandi
leggur nefndin áherslu á nokkur
atriði. Öll skráning tryggingafé-
laganna verði samræmd skrám
Fasteignamats ríkisins eins og
þegar er í Reykjavík. Útbúnar
verði reglur um stærðarútreikning
húsa. Stjórn verði skipuð yfir
Fasteignamat ríkisins með fulltrú-
um notenda. Heimild verði veitt
til að stjórnin geti ráðið utanað-
komandi menn til að endurskoða
fasteignamatið eða einstaka þætti
þess. Lögfest verði að hús verði
endurmetin reglulega. Ráðherra
verði heimilað að fela Fasteigna-
mati ríkisins að framkvæma
brunabótamat í einstökum sveitar-
félögum ef þau óska þess og að
fengnu samþykki viðkomandi
tryggingafélaga. Verði slík heimild
lögfest má búast við því að Húsa-
tryggingar Reykjavíkur muni fela
sýni ég ekki skynsamleg viðbrögð
með því að skrifa þessa athuga-
semd, en þó telur hann rétt af mér
að vekja athygli á mistökum sínum
á prenti.
Hvað snertir þá setningu gagn-
rýnandans í upphafi greinarinnar,
að ég hafi áður svarað fyrir mig,
er fundið var að ritmennsku minni
(hér er nær réttu máli að nota
orðið ritleikni eða ritfærni) þá á
það við stutta grein (ekki bók), sem
ég ritaði fyrir nokkrum árum í
Kirkjuritið og fjallaði um sálma-
söng. Jóhann fann þá að því í
Morgunblaðinu, að ég teldi órímuð
nútímaljóð erfið til söngs. Svaraði
ég honum í léttum tón í grein, sem
nefnist Eigum vió að syngja saman,
Jóhann minn? Af ástæðum, sem
mér eru ókunnar, svaraði Jóhann
þeirri ritsmíð aldrei, en nú læðist
að mér sá grunur, að fyrsti sproti
reiði hans í minn garð hafi þá náð
að skjóta rótum í viðkvæmum
huga hans og því miður aldrei fún-
að, heldur vaxið og sameinast
þeirri arfabendu heiftrækninnar,
sem þvælist fyrir skýrri hugsun í
svargrein hans nú. En í hvorugri
greina minna var ég að svara
gagnrýni Jóhanns á ritfærni mína.
Það er einmitt höfuðmeinið, að
Jóhann fer engum orðum um ritun
Fasteignamatinu brunabótamat
þegar það verður orðið nægilega
vel þróað. Til þess yrði notað af-
skrifað endurstofnverð. Varðandi
endurbætur á brunabótamati legg-
ur nefndin til að matsumdæmun-
um verði fækkað. Matsumdæmi
miðast nú við sveitarfélög, 223
talsins, en nefndin leggur til að
mörk lögsagnarumdæma verði lát-
in ráða, og mun þeim þá fækka
niður í 46. Matsmönnum mun við
þetta fækka úr 446 í 92. Þá leggur
nefndin til að lögfest verði endur-
mat húsa á 5-10 ára fresti.
Varðandi tillögu um Matsstofn-
un íslands, sem gert er ráð fyrir
að taki til starfa eigi síðar en árið
1990, telur nefndin að slík stofnun
verði í eigu stærstu notenda mats-
kerfisins, það er ríkis, sveitarfé-
laga, tryggingafélaga og lána-
stofnana. Að hún hafi sjálfstæðan
fjárhag, það er selji þjónustu sína
líkt og til dæmis Skýrsluvélar
ríkisins og Reykjavíkurborgar. Og
að hún lúti óháðri endurskoðun og
starfi eftir sérstökum lögum. Lagt
er til að skipuð verði nefnd til að
annast undirbúning málsins. Alex-
ander Stefánsson félagsmálaráð-
herra sagði á blaðamannafundi
þar sem tillögur nefndarinnar
voru kynntar að hann væri þeim
hlynntur í meginatriðum og bjóst
við að þær yrðu framkvæmdar.
Bolli Gústavsson
bókar minnar, t.d. um mál eða stíl.
Hann fer út í allt aðra sálma, slær
úr og í svo maður veit ekki hvort
honum líkar betur eða verr um
það, sem máli skiptir. Það háttalag
er raunar samnefnari þeirrar al-
gengu bókmenntagagnrýni, sem ég
fæ ekki skilið, að skáld og rit-
höfundar á íslandi geti unað öllu
lengur. Þjóðina skortir ekki há-
skólamenntaða bókmenntafræð-
inga.
Sé aftur vikið að hinni dapurlegu
svargrein Jóhanns Hjálmarssonar
þá rísa logar heiftrækninnar hæst
í eftirfarandi setningum: „En ég
verð að segja það að Sigurbirni
Einarssyni hlýtur að ofbjóða allt
það smjaður og þau fleðulæti sem
Bolli Gústavsson viðhefur við
hann, samanber Litið út um ljóra
og nýjustu ritsmíðina Hnusað af
bókum."
Orðið smjaður merkir hræsnis-
Bæjarráð
Siglufjarðar:
Heimamenn
stjórni snjó-
mokstrinum
Siglunrói, 17. de.sember.
B/EJARRÁÐ Siglufjarðar sam-
þykkti nýlega tillögu Axels Axels-
sonar að krcfjast þess af Vegagerð
ríkisins og þingmönnum kjördæm-
isins að snjómoksturstæki verði
staðsett á Siglufirði og mokstrin-
um stjórnað héðan.
Siglufjarðarvegur teppist að-
allega á nokkrum stöðum á leið-
inni frá Siglufirði að Ketilási í
Fljótum. Snjómoksturstækin og
stjórnun mokstursins er hins
vegar á Sauðárkróki, í 100 km
fjarlægð, og átta þeir sig ekki
vel á hvenær best er að moka,
eins og von er. Við höfum líka
nóg af fólki til að sjá um mokst-
urinn.
Blaðið Siglfirðingur fjallar um
þetta mál í nýútkomnu tölublaði
og kemst þar vel að orði: Siglfirð-
ingar una því hreint ekki lengur
að vera komnir undir náð og
miskunn fjarlægra ráðamanna
Vegagerðarinnar með það hvort
þeir bregða sér bæjarleið í góð-
viðrinu vegna skilningsskorts
valdamanna sem búa við gjör-
ólíkar aðstæður hvað snjóalög
snertir og vilja fá að ákveða
sjálfir aukamokstur. Þar af leið-
andi er það krafa til Vegagerðar
ríkisins að staðsetja snjómokst-
urstæki á Siglufirði og að
mokstrinum sé stjórnað héðan.
Undir þessi orð er auðvelt að
taka.
m.j.
Leiðrétting
f AUGLÝSINGABLAÐI Morgun-
blaðsins í gær frá „Gamla mið-
bænum" er á bls. 7 sagt að Bráð-
ræði, sem heiti á húsi við Lauga-
veg. Það er rangt, Bráðræði var
vestur í bæ, á Bráðræðisholti.
Ennfremur segir að Ráðleysa hafi
verið heiti á húsi í vesturbænum,
en Ráðleysa var kallað húsið að
Laugavegi 40. Þetta leiðréttist hér
með.
fullt lof eða fagurgali og fleðulæti
merkir það að viðra sig upp við
einhvern sér til framdráttar. Ég
dreg í efa að Jóhann hafi brotið
þessi orð til mergjar, áður en þau
hrutu úr penna hans. Þarna birtist
einhver hryggilegasta þversögnin
við ummæli í ritdómi hans um
Litið út um ljóra, þar sem hann
fer mjög góðum orðum um það,
hver skil ég geri listrænum hæfi-
leikum Sigurbjarnar Einarssonar.
Ef til vill er svar við þessari þver-
sögn að finna i ummælum Jó-
hanns, sem ég vitnaði til í grein-
inni Hnusað af bókum og birtust
í ritdómi um ungt og efnilegt skáld
þar sem gagnrýnandinn kemst svo
að orði: „Miöaldra skáld og eldri
geta gælt viö form í friði, enda vænta
ungir menn sér cinskis af þeim“
(leturbr. mín, B.G.). Þessi kaldr-
analega fullyrðing Jóhanns
Hjálmarssonar stangast á við þá
afdráttarlausu skoðun mína, að
lúalegt sé að ala á tortryggni milli
kynslóða og fyrirlitningu ungra
manna á verkum eldri listamanna.
Þessi orð fela einvörðungu í sér
eftirsókn Jóhanns eftir hylli ungra
manna, sem hefjast munu til
áhrifa í lista- og menningarlífi á
íslandi. Þessari viðleitni hans vil
ég ekki gefa viðeigandi nafn.
Þáttur minn um Sigurbjörn
Einarsson var samin á þeim tíma-
mótum er biskupinn lét af störfum
fyrir aldurs sakir. Ég fæ með engu
móti skilið hverrar fyrirgreiðslu
Jóhann gerir ráð fyrir að ég gæti
vænst af þeim mæta kirkjuhöfð-
ingja með marklausum fagurgala
Morgunblaðið/Árni Sæberg.
Hluti nefndarmanna í endurskoðunarnefnd matskerfa, ráðherra og ráðuneytismenn kynna tillögur nefndarinnar: F.v.: Kristinn Ó. Guðmundsson, forstöðu-
maður Húsatryggingar Reykjavfkurborgar, Guttormur Sigurbjörnsson, forstjórí Fasteignamats ríksins, Pétur Stefánsson, verkfræðingur, sem var formaður
nefndarinnar, Jóhann Einvarðsson, aðstoðarmaður félagsmálaráðherra, Alexander Stefánsson, félagsmálaráðherra og Hallgrímur Dalberg, ráðuneytisstjóri.