Morgunblaðið - 06.02.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. FEBRÚAR1986
Svar ríkisstjórnarinnar til samninganefnda verkalýðshreyfingar og atvinnurekenda:
Samningar stuðli að hjöðnun verðbólgu
o g bættu jafnvægi í þj óðarbúskapnum
EFTIR fund Steingríms
Hermannssonar forsætis-
ráðherra og Þorsteins
Pálssonar fjármálaráð-
herra með aðilum vinnu-
markaðarins í gær var
gefin út svohljóðandi
fréttatilkynning frá ríkis-
stjórninni:
Ríkisstjómin hefur fjallað um
bréf frá aðilum vinnumarkaðarins
varðandi þjóðhagslegar forsendur
kjarasamninga_ og ákveðið við-
brögð við því. í dag var bréfritur-
um afhent svarbréf á þessa leið:
„Vísað er til sameiginlegs bréfs
Alþýðusambands íslands, Vinnu-
veitendasambands íslands og
Vinnumálasambands Samvinnu-
félaganna til ríkisstjómarinnar,
dags. 31. janúar 1986, og við-
ræðna við fulltrúa þeirra 3. febrú-
ar 1986. Ríkisstjómin þakkar
þetta bréf og tekur undir þá
skoðun, sem þar kemur fram, að
bætt viðskiptakjör gefi nú tæki-
færi til þess að snúa framvindu
íslenskra efnahagsmála til betri
vegar. Með sameiginiegu átaki
aðilanna á vinnumarkaðnum og
stjómvalda á að vera unnt að
draga verulega úr verðbólgu og
viðskiptahalla á árinu 1986. Af
þessu tilefni vill ríkisstjómin taka
fram eftirfarandi:
1. Ríkisstjómin og stjóm Seðla-
bankans eru sammála um það,
að meðalgengi krónunnar skuli
„VIÐ hljótum að vænta þess,
að ríkisstjórnin geri okkur nú
beint tilboð um nýjan kjara-
samning á grundvelli þess
bréfs, sem okkur hefur borist
í dag. Félagar i BSRB munu
dæma þann góða vilja, sem
fram kemur í bréfi ríldsstjóm-
arinnar, eftir því sem kemur
fram af hálfu ríkisvaldsins í
beinum viðræðum," sagði
Kristján Thorlacius, formaður
Bandalags starfsmanna ríkis
og bæja, þegar hann var inntur
álits á svari ríkisstjórnarinnar
til aðila vinnumarkaðarins í
framhaldi af sameiginlegu
bréfi þeirra fyrir helgina.
Kristján ítrekaði að markmið
BSRB í yfirstandandi samninga-
viðræðum væri að ná fram kaup-
tryggingu og auknum kaupmætti
þeirra launa, sem um semst.
„Svar ríkisstjómarinnar er vel-
viljuð yfirlýsing um að ríkisstjóm-
in vilji vinna að því, að samningar
náist um kjarabætur án þess að
það hafi verðbólgu í för með sér,“
sagði hann. „Við í BSRB erum
alveg sama sinnis - við höfum
allt frá upphafi lagt áherslu á að
við viljum gera samning, sem
dregur úr veðbólgu. En í þetta
bréf vantar allar tölur. Við lögðum
á það áherslu á fundi okkar með
forsætisráðherra og fjármálaráð-
herra í dag, að á sáttafundinum,
sem hefur verið boðaður á föstu-
daginn, leggi samningamenn rík-
isins fram tölur, sem staðfesta
þennan góða vilja."
Kristján benti á, að staða BSRB
í þessu máli væri nokkuð önnur
allt þetta ár haldið sem stöð-
ugustu, enda verði ekki
verulegar breytingar á við-
skiptakjörum eða öðrum ytri
aðstæðum þjóðarbúsins frá
því sem nú horfir.
2. Ríkisstjómin er reiðubúin til
að endurskoða fyrri ákvarð-
anir um álagningu skatta
með tilliti til breyttra aðstæðna
í launa- og verðlagsmálum.
Ríkisstjómin hefur rætt við
fulltrúa sveitarfélaga um
tilsvarandi endurskoðun fjár-
hagsáætlana þeirra, og mun
beina tilmælum til þeirra þess
efnis. Ríkisstjómin mun einnig
beita sér fyrir því, að ýmsar
reglur varðandi innheimtu og
álagningu opinberra gjalda,
sem miðast hafa við hærra
verðbólgustig, verði færðar til
samræmis við nýjar aðstæður.
3. Ríkisstjómin gerir sér þess
ljósa grein, að gengisfesta
nægir ekki ein sér til þess að
hamla á móti verðbólgu, né
heldur fær hún staðist, ef aðrir
þættir í stjóm efnahagsmála
bregðast. Ríkisstjómin ítrekar
því þann ásetning sinn að
fylgja gengisstefnunni eftir
með ýtrasta aðhaldi í fjár-
málum, peningamálum og
erlendum lántökum. Þetta
felur m.a. í sér, að nafn-
vextir lækki með verðbólg-
unni þegar í kjölfar kjara-
samninga. Raunvextir hald-
ist eðlilegir miðað við markaðs-
en staða Alþýðusambandsins, því
ríkisvaldið væri hinn eiginlegi
viðsemjandi samtaka opinberra
starfsmanna. „Ríkisstjómin er
ekki beinn aðili að samningum á
hinum almenna vinnumarkaði,
sem svo er nefndur, en hún er
„ÉG hafði gert mér vonir um
að svar ríkisstjórnarinnar yrði
skýrara, sérstaklega þannig að
stjómin myndi taka afdráttar-
laust af skaríð í viðnámi gegn
verðbólgu. Engu að síður - og
þrátt fyrir að svarið sé hlaðið
fyrirvörum - tel ég rétt að túlka
það sem jákvætt innlegg,“ sagði
Ásmundur Stefánsson, forseti
Alþýðusambands íslands, í
samtali við blm. Morgunblaðs-
ins eftir fund samningamanna
ASÍ, Vinnuveitendasambands-
ins og Vinnumálasambands
samvinnufélaganna með odd-
vitum ríkissljómarflokkanna í
aðstæður og nægi til þess að
hvetja til aukins sparnaðar
og stuðla að efnahagslegu
jafnvægi. Meginmarkmið fyrir
fjármála- og peningamála-
stefnu ríkisins er að halda
vexti þjóðarútgjalda innan
við 1% á árínu 1986.
4. Ríkisstjómin mun beita sér
fyrir því, að nýorðnar og
„SVAR ríkisstjóraarinnar er
gmndvöllur til að halda viðræð-
unum áfram. Nú er full ástæða
til að koma þeim á skríð. Ég
tel að það sé mikil vinna fram-
undan hjá samninganefndum
okkar og verkalýðshreyfingar-
innar á næstu dögum,“ sagði
Magnús Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambands íslands eftir fund
samningamanna vinnumarkað-
arins með fulltrúum ríkis-
stjóraarinnar síðdegis í gær.
hins vegar sá aðili, sem við þurf-
um að semja við. Því hljótum við
að búast við tilboði á þessum
grundvelli - og ég vil ekki trúa
öðru en að ráðherramir fylgi eftir
þeirri stefnu, sem þeir hafa sett
fram í bréfi sínu,“ sagði hann.
gær.
Þar var lagt fram svar ríkis-
stjómarinnar við sameiginlegu
bréfí ASÍ, VSÍ og VMSS um
afstöðu ríkisstjómarinnar til
ýmissa atriða varðandi þjóðhags-
legar forsendur yfírstandandi
samningaviðræðna.
Forseti ASÍ sagði mestu skipta
í svari ríkisstjómarinnar að tekið
væri undir með aðilum vinnu-
markaðarins að stöðugt gengi
væri forsenda stöðugs verðlags.
„Ráðherramir tóku fram á fund-
inum að ríkisstjómin væri tilbúin
að ræða nánast hvað sem væri
varðandi aðhald í verðlagsmálum
áformaðar breytingar á gjald-
skrám fyrirtækja ríkis og
sveitarfélaga og á verði opin-
berrar þjónustu verði teknar
til endurskoðunar í ljósi
breyttra aðstæðna.
5. Til þess að unnt reynist að
snúa efnahags- og verðlags-
þróuninni til betri vegar, er
ákaflega mikilvægt, að samn-
Magnús sagðist telja að í svari
ríkisstjómarinnar væri tekið já-
kvætt á þeim atriðum, sem samn-
ingsaðilamir hefðu vikið að í bréfí
sínu sl. föstudag. „Það er ekki
með sanngimi hægt að fara fram
á meira eða nánari svör með svo
stuttum fyrirvara," sagði hann,
„en að sjálfsögðu munum við
næstu daga fara fram á nánari
útskýringar á einstökum atriðum
eftir því sem viðræðunum vindur
fram. Kjami málsins er sá, að
þetta opnar möguleika á að halda
viðræðunum áfram af fullum
krafti."
Magnús tók undir þá skoðun,
sem fram hefur verið sett í ljósi
breyttra viðhorfa í efnahagsmál-
um þjóðarinnar í framhaldi af
lækkandi olíuverði og hækkandi
fiskverði, að umræðan fari að
snúast um minni launahækkanir
en um hefur verið talað til þessa.
í .kröfugerð Alþýðusambandsins
frá því í ársbyijun (og raunar
BSRB einnig) er miðað við að
verðbólga á þessu ári verði um
eða yfir 30% og því var gerð krafa
um og yfír 40% kauphækkun.
Fari svo sem horfír, og forsætis-
ráðherra hefur lýst sem raun-
hæfum möguleika, að verðbólga
verði jafnvel undir tíu af hundraði
í árslok, fylgist það að, að launa-
hækkanir verði umtalsvert minni.
og að það væri ekkert í okkar
hugmyndum, sem þeir teldu ekki
vert að ræða," sagði Ásmundur.
„Forsætisráðherra nefndi meðal
annars, að hann gæti hugsað sér
að taka til athugunar verðstöðv-
un, þótt það væri ekki beinlínis
sú leið, sem hann kysi sjálfur."
Það væri mest um vert í þessu
sambandi, sagði Ásmundur Stef-
ánsson, að fulltrúar atvinnurek-
enda hefðu lýst því yfír á fundin-
um, að þeir teldu svarið jákvætt
og fullnægjandi. „Þeir þekkja
okkar kröfur um 8% kaupmáttar-
aukningu og örugga kauptrygg-
ingsaðilarnir á vinnumarkaðn-
um semji sem fyrst um
launabreytingar á þessu ári,
sem stuðla að hjöðnun verð-
bólgu og bættu jafnvægi í þjóð-
arbúskapnum. Ríkisstjórnin
mun beita sér fyrir ofan-
greindum aðgerðum, ef
samningar takast á þessum
grundvelli“.“
Af hálfu atvinnurekenda hefur
verið bent á, að hvert prósent í
kauphækkun kosti um 450 millj-
ónir króna á ári og einnig að
raunverulega verðmætasköpun
þurfí til að mæta þeim auknu
útgjöldum. Og talsmenn verka-
lýðshreyfmgarinnar hafa marg-
sinnis ítrekað, að keppikeflið sé
ekki háar prósentu- eða krónutöl-
ur, heldur aukinn kaupmáttur og
trygginghans.
„Ef við ætlum að koma efna-
hagslífí hér á landi á sama grund-
völl og þekkist meðal siðmennt-
aðra þjóða í kringum okkur, þá
þurfum við að aðlaga okkur að
sömu stærðum í þessu sambandi,"
sagði Magnús Gunnarsson. „Það
er mín eindregna skoðun, að nú
þurfí að vinna hratt og ákveðið.
Það er nefnilega nauðsynlegt fyrir
ríkisvaldið að geta tekið ákvarð-
anir sem fyrst - draga úr hækkun-
um, lækka kostnað, draga úr fjár-
festingum og svo framvegis en
sumt af þessu hefur verið ákveðið
í fjárlögum. Það er sömuleiðis
nauðsynlegt, að launafólk fái
umsamdar kauphækkanir, en ekki
einhveijar gervihækkanir sem
hverfa strax, og loks er mikilvægt
að atvinnulífíð fái tækifæri til að
átta sig og gera áætlanir miðað
við nýjar forsendur og þá þróun,
sem nú er að verða."
þau efnisatriði í væntanlegum
samningi," sagði hann.
En er forseti Alþýðusambands-
ins bjartsýnni á farsæla lausn
yfírstandandi deilu eftir svar ríkis-
stjómarinnar en fyrir það?
„Það er ekki hægt að meta það
strax,“ svaraði Ásmundur. „Það
verður varla fyrr en á næsta fundi
með atvinnurekendum (sem hefst
kl. 14 í dag, innsk. Mbl.) að við
fáuín frekari viðbrögð við kröfum
okkar. Það er brýnt að mínu
mati að nú verði farið af fullum
krafti að fást við meginverkefnið,
sem er kaupmátturinn og kaup-
tryggingin.“
Kristján Thorlacius, formaður BSRB;
Yæntum tilboðs á
þessum grundvelli
Svar ríkisstjórnarinnar er jákvæð yfirlýsing en í hana vantar tölur
Forseti ASÍ um svar ríkisstj ór narinnar:
Jákvætt svar þótt það
sé hlaðið fyrirvörum
0 i 0 i jc í • j • »• • og því er næst á dagskrá
Nu brynt ao heija vioræour um megmatriði sammnganna að he§a viðræðumar á ný og festa
Magnús Gunnarsson framkvæmdastjóri VSÍ:
Samningaviðræðurn-
ar fari á fullan skrið
— í framhaldi af jákvæðum viðbrögðum ríkisstjórnarinnar