Morgunblaðið - 31.12.1986, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. DESEMBER 1986
11
Whitney-safnið í New York.
Whitney-safninu í sjónvarpinu á
meðan við vorum í borginni og vafa-
laust í blöðunum einnig og slíkur
manngrúi var á sýningunni, er okk-
ur bar að, að ekki var viðlit að skoða
hana að neinu gagni.
A Whitney-safninu voru m.a.
nokkrar myndir hinnar nafntoguðu
Georgiu O’Keffe, er lést á þessu
ári 99 ára að aldri. Hér var um
skömmu eftir að hann kom til Lond-
on frá París eftir hneykslið. Þetta
sýnir að tilhneigingin til að þóknast
fólki hefur verið ríkari listrænu
stolti hans.
John Singer Sargent var á mikil-
vægum vegamótum í list sinni, er
hann málaði myndina Madame X
en valdi svo auðfömustu leiðina að
markinu ...
Mikið var látið með sýninguna á
Svo sem sjá má var múgur og margmenni á sýn-
ingu verka Johns Singer Sargent. Hér virðir fólkið
fyrir sér myndina af Madame X. Þetta var eina
myndin, sem mér tókst að taka á sýningunni, enda
stranglega bannað að ljósmynda, sem ég fékk
sannarlega að vita, um leið og ég tók myndina ...
Á tuttugu ára timabili var Gertrude Vanderbilt
Whitney atkvæðamesti safnari bandariskrar nú-
tímalistar og er Whitney-safnið reist yfir verk
hennar. Hún var merkileg kona og á hennar tima,
i upphafi aldarinnnar, tiðkaðist það varla að kona
mótaði sér lífsstarf og síst á sviði lista.
Þannig býður lífíð upp á ríkar
andstæður, en heldur rólegt og
miskunnarlaust áfram. Ber að
fagna hveijum degi og hvetju nýju
ári með sömu eftirvæntingu og litla
stúlkan á myndinni, er kyssir á
kvið móður sinnar með djúpri lotn-
ingu fýrir lífínu.
fagra og svipsterka konu að ræða,
er hélt reisn sinni og starfskröftum
fram í andlátið, fullkomna and-
stæðu Virginiu Avegno. Um hana
rita ég fljótlega sérstaka grein í
Lesbók, og mætti tilefnið m.a. vera,
að hundrað ár eru frá fæðingu
hennar, frá og með morgundegin-
um!
ent er það að segja, að hann dvaldi
ýmist í London eða París næstu
árin og gerði m.a. tilraunir í tækni
impressjónistanna og þá aðallega
vinar síns, Claude Monet. Settist
svo að í lundúnum fyrir fullt og
allt árið 1866, þar fékk hann mörg
verkefni og var einnig sóttur til
Ameríku. Hann varð vinur rithöf-
undanna Henry James og Roberts
Louis Stevenson og málarans og
háðflugsins James Abbot McNeill
Whistler, er einnig voru þá búsettir
í London.
Með hinni yfírgripsmiklu yfirlits-
sýningu verka hans í Boston árið
1888 hófst frami hans fyrir alvöru
og hann gerist málari ensku yfir-
stéttarinnar og bandarískra auð-
jöfra af gyðingaætt. Hinum miklu
meðfæddu hæfileikum sínum og
yfírgripsmiklu tækni sóaði hann
þannig í glæsilega yfirborðslega
myndgerð og hitti hér hinn breiða
fjölda beint í hjartastað.
Myndin af Madame X kom hins
vegar ekki aftur fram í dagsljósið
fyrr en árið 1903 og þá í bók um
listamanninn eftir Alice Meynell,
og þá var axlarhlírinn kominn aftur
á sinn lögboðna stað! í ljós kom að
Sargent hafði málað hann á öxlina
Svona var myndin í sinni upp-
runalegu og „hneykslanlegu*1
gerð. Axlarhlírinn er enn niður
á handlegg.