Morgunblaðið - 02.06.1987, Qupperneq 54

Morgunblaðið - 02.06.1987, Qupperneq 54
54 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚNÍ 1987 Hugleiðingar um út- varp, siónvarp o.fl. eftirJón Gunnarsson Það mun hafa verið árið 1931 að mér, þá ungum dreng, var boðið ásamt foreldrum mínum að hlusta á útvarp í fyrsta skipti. Það var að Kirkjubóli í Dýrafirði. Eftirvænting- in var mikil og ekki komið alveg að útsendingartíma er mætt var á staðnum. Elsti sonurinn á bænum hafði fengið tilsögn í meðferð tækjabúnaðar og skýrði hann fyrir okkur tilgang hins mismunandi búnaðar, sem virtist allflókinn og í fímm einingum. 1. Víraloftnet hátt yfír jörð, 25—30 m langt, með 4 dularfullum, hvítum kúlum á hvorum enda á netinu. Næst húsinu lá síðan vír í gegnum einangrara í glugga- póst og þaðan í útvarpstækið. Þetta var semsé hluti af veiði- tækjum fyrir hinar ósýnileguu útvarpsbylgjur. 2. Þá kom að hinu allra helgasta, sem var svartur kassi í líkingu við smá skrifpúlt með skáhall- andi fleti, er á voru nokkrir takkar svo og tvö augu með gulum augasteinum merktum strikum og tölum. Hér var köng- ullóin í miðju netinu, 3 lampa Philips-viðtæki. 3. Sérbyggður hátalari, all fyrir- ferðarmikill — allt í það að vera á við júgur á snemmbæru. Til viðbótar þessu komu svo afl- gjafarnir er voru: 1 stk. svokallað þurrbatterí, stórt og þungt, 80—120 volt, 1 stk. sýrurafgeymir, 4 volt. Og er þá allt upptalið. Nálgaðist nú útsendingartími út- varpsins og tók nú tækjamaður að stilla búnaðinn, ýmis konar ýlfur og tíst tók að streyma úr hátalaran- um í ýmsum tóntegundum. Fljót- lega tókst þó að handsama Útvarp Reykjavík. Þulur heilsaði hlustend- um og tilkynnti útvarpsmessu. Að messu lokinni söng Don kósakka- kórinn. Dagskrá var ekki lengri í það skiptið. Þetta var stórkostleg stund og ennþá í minnum höfð. Á þessum tíma er útvarpið nýlega tekið til starfa með all kraftmiklum langbylgjusendi (50KW?), sem virt- ist fara nokkuð létt með að ná til allmargra afskekktra staða. Árin líða. Útvarpið verður snar og ómissandi þáttur í lífí þjóðarinn- ar. Útsendingartími lengi framan af stuttur. Til starfa við útvarpið réðust nokkrir starfsmenn. Sumir í hlutastarfí: þulir, fréttamenn, fyrir- lesarar, sagnfræðingar o.s.frv. Myndir af þeim er urðu hvað vinsæl- astir hjá viðkomandi persónum voru klipptar úr blöðum og festar með teiknibólum við hliðina á útvarps- tækinu. Þótt margir útvarpsmenn væru vinsælir var þó sennilega einn mað- ur er hafði hvað mesta hylli en það var Helgi Hjörvar. Málsnilli Helga var slík að allt varð að skemmtan og fróðleik er hann flutti. Helgi hafði margra manna starf — hann var upplesari, fréttamaður, íþrótta- fréttamaður, stálþráðsfréttamaður o.m.fl. Til marks um vinsældir Helga má geta þess er hann las fram- haldssöguna Bör Börsson. Þá neituðu togarasjómenn á Vestfjarð- armiðum að vinna á dekki meðan á lestri stóð. Götur og stræti í borg og bæ tæmdust — enginn mátti missa af Helga. Árin líða. Útvarpsdagskráin lengist smám saman. Vandi reynist að velja milli margra ágætra dag- skrárliða. Tíminn leyfði nefnilega ekki alltaf að á allt væri hlustað — jafnvel þó dagskráin væri ekki löng og lítið um undratæki til að bera með sér út og suður. Sjónvarp fæðist með miklum glæsibrag m.a. vegna ágætrar þekkingar og útsjónarsemi þeirra ungu manna er við sendum til náms í sjónvarpsfræðum og virtust þeir skara alloft fram úr kolegum sínum á hinum Norðurlöndunum og svo er enn. Margar uppáhaldssjónvarps- stjömur eigum við núorðið — ef einhverjar taka upp á því að láta sig hverfa finnst manni stundum að heimilisvinur hafi tapast. Einhver vinsælasti og fjölhæfasti starfsmaður sjónvarpsins, að öðrum ólöstuðum, mun vera Ómar Ragn- arsson. Hann er nærgætinn og snjall sálfræðingur í alvöm og gamni sem hefur afburða hæfíleika til að nálgast menn, himin, haf og jörð á hrifnæman hátt og koma því til skila er hann nemur. Trúlega er hann Helgi Hjörvar vorra daga. Ennþá heldur þróunin áfram. Vel þegið litasjónvarp sér dagsins ljós og umdeild Raá 2 stekkur fram á sviðið. Harðsnúinn og duglegur frétta- stjóri, Ingvi Hrafn, tekur við hjá sjónvarpi, tæmir að mestu kofann, verður sér úti um alvöm stúdíó. Velur sér vel hæft og einart fólk sem leyfír sér jafnvel að brosa við viðeigandi tækifæri og tala til veð- urfræðinga, margir spyija er ekki möguleiki að fá hann Veður- Trausta aftur. Ýmsir töldu vont veður mun bærilegra ef Trausti hafði meðhöndlað þar, hvemig stóð á því? Og ennþá bætast við stöðvar. Útvarpsstöðin Bylgjan virðist hafa náð miklum vinsældum ákveðinna aldurshópa og ríflega það. Þá Sjónvarpsstöð 2 er fór þokka- lega af stað og færir sig markvisst upp á skaftið með þokkalega vand- aðri dagskrá, og ágætum starfs- kröftum. Og „fréttapolkinn rnikli" upphófst. Hinn ágæti fréttastjóri okkar á Sjónvarpinu brást ókvæða við og taldi skynsamlegast að jarðsetja króann áður en hann slyppi úr vöggu, ekki var þó vitað annað en að fæðingarvottorðið væri í besta lagi svo og einnig ættartalan, sem betur fór skarst nú formaður út- varpsráðs, Inga Jóna Þórðardóttir, — trú móðurhlutverkinu — í málið og stöðvaði ósköpin. Samkeppni stöðvanna hefur greinilega getið af sér marga góða hluti þótt um þverbak keyri stund- um. í sjónvarpsstöðvunum báðum hefur komið fram margs konar at- hyglisvert efni í skemmtan og Laugávegsgos II eftirPálma Örn Guðmundsson 1. Ég er skáld, hvorki mesta eða minnsta skáld í heimi, þó vissulega sé ég á heimsmælikvarða ef út í það er farið. Ég hef verið skáld í 18 ár (1969—1987) og hef auðvitað uppskorið ríkulega laun erfíðis míns, sem er einar 12 bækur (nokkrar óútg.), sem sagt 2 mánuð- ir í ritlaun úr Launasjóði rithöfunda. Ég var í morgun að tala við verkamann sem var að helluleggja í næsta húsi og spurði hvað hann gerði ef hann fengi 2 mán. borgaða á 18 árum í kaup fyrir vinnu sína. „Hættur," sagði hann. „Dauður,“ sagði ég. „Já DAUÐUR," sagði hann. I framhaldi af þessu spyr ég, þarf ekki rithöfundur að éta jafn- mikið hvort sem hann skrifar 20 eða 600 blaðsíður á ári? Ég er bara að tala um sjálfan mig, hvað með konu og böm? Hef einfaldlega ekki efni á þess- um munaði og gæti verið kominn með AIDS fyrir bragðið. Svo er það pottþétta liðið sem fær alltaf 6 mán. það vita allir hveijir þeir eru. Þeir eru nefnilega frægir. 2. Ég er öryrki. Sem skáld er kannski ekki svo agalegt að vera titiaður öryrki, það þýðir nefnilega á korrekt íslensku, „fljótur að yrkja,“ þó ég viti ekki til þess að kollegar mínir í öryrlg'astétt séu yfírleitt einhver góðskáld, nema ef til vill einn eða tveir. Og svo var ég rekinn að heiman 37 ára gam- all og átti að fara að lifa á örorku- styrknum. Óvinnufær vegna margra ára dópvímu í heilbrigðis- átt. (Ég hringdi í lækninn í gær og sagði við hann að það þýddi ekkert að gefa mér sprautu, ég dræpist hvort sem væri úr hungri.) Af hveiju fá kennarar 43 þús. af hveiju fá ekki öryrkjar 43—46 þús. einsog kvennaframboðið vill? Samt hefur maður ekki efni á að fá sér einstæða móður og konur sem eiga bara séns í þá lægst settu í þjóðfélaginu hafa ekki efni á að giftast öryrkja. Ég ræddi þetta við vin minn Magnús Briem í síma í dag og hann vitnaði bara í Frank Sinatra og sagði: „It rains pennies from hea- ven“. (Það rignir smápeningum), en þar dvelja nú í friði flestallir mínir gömlu vinir og jafnaldrar, samt er ég ekki gamall maður, að- eins 38. 3. Ég er listmálari og næsta haust ætla ég að fara að vinna á elliheimili svo ég nái því langþráða marki að verða kannski ellidauður í þessu frábærá íslenska þjóðfélagi og Ungfrú Reykjavík verði ekki ekkja fyrir aldur fram. Höfundur er skáld og listmálari í Reykjavík. Pálmi Örn Guðmundsson „Ég var í morgun aö tala við verkamann sem var aö helluleggja í næsta húsi og spurði hvað hann gerði ef hann fengi 2 mán. borg- aða á 18 árum í kaup fyrir vinnu sína. „Hætt- ur,“ sagði hann. „Dauður,“ sagði ég. „Já DAUÐUR,“ sagði hann.“ Jón Gunnarsson „Eitthvað mun bætast við áður en langt um líður af viðbótar út- varpsstöðvum. Er hugsanlegt að við get- um komist yf ir að nota þetta allt saman, eða erum við ef til vill orðin tækjaóð eða kannski trítilóð, ekki aldeilis. Ekkert mál, við þurfum miklu meira, líka af ýmsu öðru, fram fram fylking!“ alvöru, bar þó hæst a'tímabili um- ræðu um þá hugsanlega hrikaleg- ustu bráðapest allra tíma er sækir á mannkyn allt, óneitanlega sækir á sú spuming hvort hér sé um fjar- stýrða ákvörðun að ræða til hreins- unar þeirrar óværu er hefír misnotað ábýli jarðar um langa tíð, þeirrar djöfullegu oftækni elds, eit- urs og mannvonsku — meta sem umlykja stóran hluta hnattarins. Tæplega er möguleiki að sjá fyrir þau ósköp er kynnu að dynja yfir ef ekki verður vömum við komið tiltölulega fljótt. Stigmögnun þessa óhugnaðar yrði ótrúlega hröð sérstaklega hjá vanþróuðum þjóðum, aðrir kæmu smám saman á eftir, stór hluti þjóða spítalamatur, fjármálakerfí þjóða hrynja í rúst og endalokanna skammt að bíða. Það má segja að dagskrá útvarps og sjónvarps sé góð og nokkuð góð með nokkrum undantekningum þó; engilsaxnesk poppmúsík „grað- hestamúsík" með tilheyrandi hálf- gerðu aulakjaftæði tröllríður um of dagskrám. Hvað með léttsveit útvarpsins, mjög upplífgandi hljómsveit, hefur hún gleymst? Svo virðist sem ráðamenn út- varps/sjónvarps hafi haft litlar spurnir af viðurkenndri hágæðatón- list Frakka, Þjóðveija, Itala og Rússa, hvað veldur? Þá virðist af einhveijum ástæð- um innlendu efni í leiklist, tónlist og fleiru þröngur stakkur skorinn, þótt af allmiklu góðu efni sé þar af að taka, hver er ástæðan? Hávaði mikill er nú hafður uppi á talinni þörf hækkunar afnota- gjalda. Tæpast er orðum aukið að segja að núverandi innheimtukerfí út- varps/sjónvarps sé í meira lagi óréttlátt og úr sér gengið. Afnota- gjald greiða þeir einir er eiga skráð útvarps- og sjónvarpstæki. Vitað er að þúsundir óskráðra og rang- skráðra sjónvarps- og útvarpstækja eru í notkun. Nokkuð hefír verið bent á réttl- áta láusn er leysa myndi vandann, svo sem nefskatt sem kæmi þá ákaflega létt niður á gjaldendum, innheimt með öðrum gjöldum frá skattskyldualdri, enda allir lands- menn er komnir eru til vits og ára útvarps- og sjónvarpsnotendur. Einhvem veginn fínnst manni ekki sannfærandi álit útvarpsstjóra á málinu er hann telur að rfkissjóði sé ekki trúandi til að skila afnota- tollinum á sinn stað. Nú ef svo illa til tækist, myndi undirritaður leggja til hungurverkfall þar til húsbónd- inn skilaði meðlaginu. Erum sæmilega birgir af útvarps- og sjón- varpsstöðvum sem ekki loka á meðan. Hinn gífurlegi rekstrarhalli á síðastliðnu ári (um 150 milljónir eða meira) mun stafa að hluta til af ýmsum óvæntum uppákomum svo sem leiðtogafundi, þá gegndarlausri og óstöðvandi ofkeyrslu á íþrótta- efni (knattspyrnu) gegnum gervi- hnetti o.fl. Tæpast verður hjá því komis að veita því athygli að hagkvæmnis kostnaðarvitund hinna ýmsu deild- arstjóra stofnunarinnar virðist alloft vera með þeim endemum að furðulegt má teljast og ýmislegt má tilnefna. 1. Vandséð er hvaða tilgangi það þjónaði að senda stríðsfréttarit- ara til Afganistan og Filippseyja, auðvitað með gífurlegum til- kostnaði. Fréttamenn einnig settir í lífshættu, nokkuð oft hafa í álíka tilfellum frétta- og myndatökumenn verið skotnir af ýmiss konar púðurpáfum. Vonandi að enginn verði sendur til Líbanon. Nú, útkoman var svo sem ekkert smáræði! Nokkurra mínútna myndbandsspottar er víða voru fáanlegir með svipuð- um eða sömu upplýsingum fyrir lítið verð litlu síðar. 2. Óþarflega mikið er lagt upp úr fréttaefni staðbundinna frétta- manna í Skandinavíu og einnig í Bandaríkjunum. Yfírleitt held- ur ómerkilegt efni sem hægt er að nálgast á mun ódýrari hátt, hjáverka-fréttamennska náms- manna á viðkomandi stöðum ætti að duga. 3. Yfírgengilegknattspyrnudýrkun og endurvarp gegnum gervi- hnetti á því efni þarf endurskoð- unar við. Svo mikil áhersla er lögð á að ná þessu feikna dýr- keypta efni að heilir og hálfír dagar eru lagðir undir útsend- ingar og er þá öðru efni jafnan ruslað til hliðar ef fyrir er. Vissulega á að gera eitthvað af þessu og þá einkum er íslend- ingar keppa erlendis, en hér er í miklum mæli ofgert enda hægt að fá upplýsingar með ódýrum hætti á annan hátt svo sem símasambandi, radíósambandi frá fréttastofum og myndbönd- um síðar, ef þurfa þykir. 4. Ekki þarf mörgum orðum að eyða á áramótadansleikinn mikla! Sjaldan mun hafa heppn- ast að kaupa jafn lélegan árangur fyrir jafn mikið fé. 5. Á orði er haft og ekki grunlaust um að fijálslega sé farið með gull í sambandi við útvarpsstöð- ina er virkar sem „flugvélamóð- urskip" tilbúið til sjósetningar þar sem hún stendur í Efsta- leiti, ef til vill má þó segja að hugsanlega yrði dálítið flóknara fyrir útvarpið að bæta við húsa- kostinn jafnóðum og „afkvæm- um“ fjölgar þótt auðvelt reyndist það Sigurði á fjörðum vestra að nota þá aðferð. Eitthvað mun bætast við áður en langt um líður af viðbótar út- varpsstöðvum. Er hugsanlegt að við getum komist yfir að nota þetta allt saman, eða erum við ef til vill orðin tækjaóð eða kannski trítilóð, ekki aldeilis. Ekkert mál, við þurf- um miklu meira, líka af ýmsu öðru, fram fram fylking! Takmark: 2000 nýja bíla á mánuði, 2 st. sjónvarpstæki á kjaft. Vasadiskó og bílasíma í hvern vasa. Sjálfvirka bamapössunar-róbóta eftir þörfum, 2—3 myndbandstæki á kjaft, sjón- varp allan sólarhringinn. Til fjalla- ferða 100 þúsund torfæruhjól tafarlaust og margt fleira. Krass krass ú hú! Helvítis slysa- gildra er þessi Miklabraut. Sjón- varpstækið í mælaborðinu brotið í mask og 16 kerrur í klessu. Veit nokkur hvar hægt er að fá gervi- handlegg fyrir bílasíma? í botninn með vörpuna — upp með þorskinn! Meiri þorsk! Mikinn þorsk! Höfundur er fyrrverandi bóndi og vélstjóri Þveri, Snæfellsnesi.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.