Morgunblaðið - 04.10.1987, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. OKTÓBER 1987
Greinarhöfundur horfir yfir Uinakor River Valley, en Klettafjöllin eru hulin skýjum.
LÖNG
ERFÖR
Frásögn Sveinbjargar Sveinbjörnsdóttur
af 6.000 km ferðalagi frá Colorado til Alaska
Seinni hluti
Montana er fallegt
fjallaríki og er við
ókum af stað stytti upp
og einstöku sinnum sást til sólar.
Við ókum rólega í gegnum Liv-
ingston og Bozeman og beygðum
svo norður í átt til Helena, sem er
höfuðborg Montana, en þó alls
ekki stærsta borgin. Helena stend-
ur í dalverpi umlokin skógi vöxn-
um hlíðum, snyrtileg borg á þlý-
legum stað. Um 20 mílur norður af
borginni fórum við út af hrað-
brautinni inn í þjóðgarð í leit að
tjaldstæði. Við komumst fljótlega
að því að þarna mátti-tjalda hvar
sem var, en ef fólk vildi vera ná-
lægt kamri og rennandi vatni var
erfiðara að finna réttu leiðina. Við
spurðumst fyrir um bestu tjald-
stæðin og með góðar ieiðbeiningar
í pokahorninu fundum við yndis-
legan stað við vatn sem kallast
Holter Lake. Hingað kemur fólk
með bátadellu því að flestir höfðu
bæði bát og húsvagn í eftirdragi.
Eftir að við komum að vatninu
birti alveg upp og það sem eftir
var dags var steikjandi hiti svo að
gott var að þurrka tjaldið og það
sem blautt var af dótinu.
Það var 17. júní og ég fann
kaffilyktina í gegnum svefninn.
Ég skreið undan tjaldskörinni og
fékk ilmandi kaffi í pappaglas.
Klukkan var hálf níu og eins og
venjulega voru Kanarnir löngu
komnir á fætur. Ég fór að velta
því fyrir mér, að síðan við lögðum
af stað í ferðalagið höfðum við séð
afar lítið af lituðu fólki, eiginiega
ekki eitt einasta þeldökkt andlit
síðustu þrjá dagana. Hvernig
skyldi standa á því?
Arnþór byrjaði daginn með því
að fá sér sprett á gúmmíbátnum
og í þetta sinn ákvað ég að freista
örlaganna og fara með. Við sigld-
um út á vatnið og ég sá mest eftir
því að hafa ekki tekiö myndavél-
ina með, það var svo fallegt að
horfa til lands. Skógi vaxnir hólar
mynduðust kring um þetta litla
vatn og í fjarska sáum við Davíð
og Atla sniglast í kringum tjaldið.
Við þorðum ekki Iangt út því að
fólk sat í bátum sínum hér og þar
og dorgaði, en gúmmíbátur er ekki
öruggt farartæki við slíkar að-
stæður. Eftir u.þ.b. klukkutíma
dól á vatninu réri Arnþór í land og
með aðstoð fullorðins manns tókst
okkur að landa við grýtt fjöru-
borðið. Við flýttum okkur ekki
sérlega mikið í burtu frá þessu
svæði, sem ég held að hljóti að
vera eitt aðalútivistarsvæði Hel-
enabúa. Þegar við ætluðum að
renna úr hlaði barst undurfagur
hljómur ísbílsins að eyrum okkar
en ísbíll með spiladós hefur ótrú-
lega mikið aðdráttarafl.
í hátíðarskapi
Pyrsti viðkomustaður okkar
þennan dag var borgin Great
Falls, en hún er næststærsta borg
Montana. Charles M. Russel er
nafn sem Great Falls-búar eru
hreyknir af. Charles þessi fæddist
í Kaliforníu árið 1864 en kom 16
ára gamall til Montana. Þetta var
listrænn drengur og fljótt fór
hann að teikna það sem fyrir aug-
un bar. Hann er nú kallaður „The
Cowboy Artist" því að indíánar,
buffalóar og í raun daglegt líf kú-
rekans varð honum ótæmandi
efniviður í teikningar, málverk og
listaverk skorin út í tré. Við skoð-
uðum safn sem reist hefur verið
undir nafni þessa fágæta lista-
manns en auk hans eigin verka
mátti finna þar ljósmyndir, verk-
færi, fatnað og ýmsa fleiri muni
sem hann hafði safnað, sérstak-
lega frá indíánum á síðari hluta
19. aldar.
Áfram var haldið, nauðsynjar
keyptar og loks tjaldað til einnar
nætur í bænum Shelby, sem er í
u.þ.b. 30 mílna fjarlægð frá kan-
adísku landamærunum. Þjóðhá-
tíðarmatur okkar ferðalanganna
var T-bone-steik, grænar baunir
og gulrætur og við höfðum keypt
rauðvín í tilefni dagsins. Svo und-
arlega vildi til, að þjóðhátíðardag
okkar íslendinganna bar upp á há-
tíðardag sem kallast „Fathers’
day“ hér í Bandaríkjunum svo við
vorum ekki eina fólkið í hátíðar-
skapi. Það var nærri eingöngu
roskið fólk sem gisti á tjaldstæð-
inu þessa nótt, en þvílíkt fjör!
Fólkið hópaðist saman, skálaði,
galsaðist og skemmti sér konung-
lega fram yfir miðnætti, en þegar
við skriðum framúr morguninn
eftir var það allt horfið. Það var
eins og jörðin hefði gieypt það
með húð og hári!
Þungbúnir
landamæraverðir
Áður en við lögðum af stað þann
18. júní reiknaðist mér til að við
værum búin að aka u.þ.b. einn
þriðja leiðarinnar. Við vorum
skammt frá landamærunum og
ókum því aðeins rúman hálftíma
áður en við fórum í gegnum eldlín-
una. Og það tók svo sannarlega á
taugarnar að hrista af sér landa-
mæraverðina. Við vorum tekin til
yfirheyrslu og spurð í þaula í
hvaða tilgangi við værum að fara
til Alaska, hve mikla peninga við
hefðum með okkur til þess að
komast í gegn og hvernig við ætl-
uðum að fjármagna leiðina til
baka. Okkur þótti landamæra-
vörðurinn nokkuð nærgöngull og
þegar við gáfum upp upphæðina,
500 dollara, sem við áttum eftir til
þess að komast alla leið hló hann
og sagði að við værum nokkuð
bjartsýn. Mér var skapi næst að
senda honum einn með leiðbein-
ingum um það hvernig hægt væri
að ferðast á ódýrari máta daginn
sem við ókum inn í Anchorage-
borg með 50 dollara í vasanum.
Við fengum 14 daga landvistar-
leyfi til þess að aka í gegnum
Kanada. Það tók okkur dálítinn
tíma að ná okkur eftir yfirheyrsl-
una og við fórum að efast um að
útreikningar okkar stæðust — eitt
var víst,. ekkert mátti fara úr-
skeiðis. Davíð gaf í og við þeytt-
umst norður eftir þjóðveginum.
Kannski er allt dýrara hér í Kan-
ada, hugsaði ég, og við hétum því í
hljóði hvert fyrir sig að hraða ögn
ferðinni og herða sultarólina.
Eftir rúman einn og hálfan tíma
komum við' til Lethbridge í Al-
bertafylki, sem er rúmlega 50 þús-
und manna borg. Við fórum fyrst í
banka, því að nú urðum við að
skipta yfir í kanadadollara en síð-
ar röltum við um bæinn og tókum
þá eftir því að hér eru aðrir siðir
en suður í Bandaríkjunum. Hér
talar fólk dálítið öðruvísi og allt
annar bragur er á mannlífinu.
Meðfram þjóðveginum bar mest á
hveitihjöllum, en hveitirækt virð-
ist vera aðalatvinnuvegur hér um
slóðir. Það sem einnig vakti at-
hygli okkar var að nú vorum við
komin í kílómetrakerfið og út-
varpið tilkynnti hitastigiö á celci-
us.
f 50 kílómetra fjarlægð frá
Lethbridge er smáþorp sem heitir
Fork Macleod, eftir virki sem
staðið hafði í nágrenninu á eyju
úti í breiðu fljóti, sem kallast Old
Man River. Sögusafni, sem byggt
var 1956, er haganlega komið fyrir
í nákvæmri eftirlíkingu virkisins,
en hluti þess er upprunalegur, og
þar mátti sjá uppstoppaða buff-
alóa, standandi úti á miðju gólfi,
skrifstofur lögmanns og lögreglu,
læknisstofu og tannlæknastofu
með mjög svo frumlegum áhöld-
um. Gömul dægurtónlist var spil-
uð af gömlum grammófóni til þess
að auka á stemmninguna.
Áfram var haldið, beint í norður
og tjaldað í smábænum Nanton.
Förinni hraðaö
Þegar á leið kvöldið gerði mikið
rok. Vindurinn söng í greinum
trjánna, en við höfðum tjaldað
undir stærsta trénu, þar sem há-
vaðinn varð hvað mestur. Það var
notalegt að hreiðra um sig í tjald-
inu og sofna undir þessari nátt-
úrulegu symfóníu. Rétt áður en
við lögðum af stað morguninn eft-
ir ruddist stór kvíguhjörð inn á
tjaldstæðið og geistist í átt til
okkar. Litlu seinna birtist ung
stúlka á fallegum hesti og ungur
maður á tveimur jafnfljótum og
ráku þau kvígurnar í burtu með
miklum látum.
Þegar við ókum á brott var orð-
ið hrollkalt, alskýjað og skömmu
seinna fór að rigna. Þennan dag
ætluðum við að aka a.m.k. 400 km
og reyna að komast til Edmonton.
Við fórum hratt yfir því að lítið
var að sjá vegna veðurs. Við ókum
framhjá borginni Calgary og
heyrðum sagt í útvarpinu, að hún
ætti eitt hundrað ára afmæli um
þessar mundir. Þetta er sögð með
eindæmum falleg borg.
Það var komið fram yfir miðjan
dag þegar við nálguðumst
Edmonton og sólin farin að
þurrka upp bleytuna eftir regnið.
Við ókum eftir hlykkjóttum vegin-
um í átt að miðborginni, en hjarta
borgarinnar liggur efst uppi á hæð
þar sem útsýnið er til allra átta.
Breið á hlykkjast í gegnum borg-
ina, Saskatchewan River, kennd
við fylkið sem liggur austan við
Alberta og á sér sennilega upp-
sprettu þar. Við lögðum bílnum á
neðanjarðarbílastæði og það
fyrsta sem við sáum þegar við
komum upp á yfirborð jarðar, var
borgarbókasafnið. Fyrir framan
safnið er myndarleg stytta af
tveimur mönnum í viðskiptahug-
leiðingum. Indíáni sýnir hvítum
manni í jakkafötum loðfeld en
hvíti maðurinn heldur á klæð-
isstranga. Við gengum fram á út-
sýnissvæði og virtum fyrir okkur
borgina, breiða og lygna ána, brýr
og háhýsi. Við hliðina á útsýnis-
staðnum er sérstæð glerbygging,
sem kallast Aviation Hall of
Fame, en gömul tignarleg tvíþekja
hékk þar í loftinu. Það var gott að
viðra sig og anda að sér svölu úti-
loftinu eftir að hafa setið inni í bíl
mestallan daginn. Við röltum um
götur Edmonton og virtum fyrir
okkur mannlífið. Ég hef heyrt að
einstaklega gott lestarkerfi sé í
þessari borg á milli miðborgar og
úthverfa og þar af ieiðandi minni
mengun frá fólksbílum en í öðrum
stórborgum. Pláss fyrir einkabíla
er líka frekar lítið í miðborginni
og öll umferð frekar hæcr.
Alberta Beach
Okkur gekk illa að finna réttu
leiðina út á þjóðveginn í norð-
vestur og hávært rifrildi í aftur-
sætinu bætti ekki úr skák, en
klukkutíma síðar hafði greiðst úr
öllum flækjum er við renndum
upp að vatni sem kallast Alberta
Beach. Það var farið að kvölda en
þrjú lítil börn léku sér fáklædd við
fjöruborðið. Mér varð um og ó þeg-
ar það yngsta, ekki eldra en 2ja