Morgunblaðið - 29.10.1987, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. OKTÓBER 1987
13
Skynjun
andartaksíns
Bókmenntir
Siglaugur Brynleifsson
Kristján Karlsson. Kvæði '84.
Almenna bókafélagið 1984.
„Hvert einasta skáld, sem verð-
skuldar það heiti, stendur sér á
parti, og hvert einasta kvæði, sem
máli skiptir, lifír sjálfstæðu lífí ...“
(Kr. K.: Formáli: íslenzkt ijóðasafn
D3.)
I Kvæðum ’84 er kvæðunum
skipt í fímm þætti. Fyrsta kvæðið,
„Guðríður á vori", er safn andar-
taks skynjana og svipmynda. Hvert
orð er hnitmiðað í átakaleysi sínu
og látleysi. Tærleikinn er einkenni
þessa ljóðs, örstuttar svipmyndir,
sem tjá tilfínningaólgu og sam-
svörun hennar í hafí og festingu,
tímann og eyðinguna og árstíða-
bundið líf lifandi náttúru.
í þessu ljóði og reyndar fleirum
er algjörlega ný náttúruskynjun,
nýr tónn, sem brýtur blað í
íslenskri lýrik, lýsingar eða innlif-
uriin tjáist með fullkomnu yfírlæt-
isleysi og litum:
„Við græna hlein sig hefur þang
í hljóðri fyllu í stefnu á gult
djúp þögnin grænkar hægt og hægt
ég hlusta á þangið sterkt og brúnt
sem fyrir augans grun um grænt
og gult er hverfult eilift líf.“
Tíminn eða staða utan tímans:
„löng bið sem eyðist; eg er bið / á
eyðslu tímans hér og nú“. í þessu
ljóði lifa kvæðin vissulega sjálf-
stæðu lífí, þessar stuttu og
gagnorðu setningar, sem stefna
að lokum að undrinu:
„Ó spor f hrími. Sporlaust haf
ég spyr þig einskis heldur bíð
án ótta og vonar eftir því
sem eilífð hafsins treinir mig
hver spuming byði spuming heim
eitt spor á vatni nægði mér“

téfn
AUCLÝSINGASTOFA
MYNDAMÓTA HF
Kristján Karlsson
Hugtök bókmenntafræðinnar
verða alltaf hálfmött og oft merk-
ingarrýr þegar um sérstæð,
persónuleg og lifandi verk er að
ræða, þau hemjast ekki í formúl-
um. Meðal bestu Ijóða Kr. K. í
þessari bók er:
„Hann gekk um áðan,
eftir þögn
er eins og fótatak
létt óvisst fótatak,
hann sefur enn,
útifyrir fellur regn
á fjajl og stétt og menn
og eftir stund hefst önur þögn
líkt eins og fyr
útifyrir fellur snjór
á flall og glugga og dyr
útifyrir fellur snjór
á fönn og skugga og dyr“
í „Guðríður á vori“ segir: „Ég
skammta engum skýring neins / ég
skil mig sjálf sem mynd á vegg/
sem hangir augljós opinská / svo
orðin þagna á miðri leið ...“
Þetta myndi vera umsögn um
þetta ljóð.
Kr. K. hefur með þessum ljóðum
endumýjað og endurlífgað „orðið".
Góður skáldskapur er alltaf „nýr“,
heimurinn birtist undir nýju sjónar-
homi og „opnar öðmhvom fyrir
dýpri kendir og skynjun sem býr í
hveijum rnanni" (Eliot: The Use of
Poetry...)
„í eigin mynd / er skáldskapur-
inn grænn hvemig sem viðrar" (Frá
degi til dags). Meðal snjöllustu
líkinga-ljóða bókarinnar er „Dauf
fyrirmynd“, snilldarlegar samlík-
ingar, stuttar og skýrar.
„því dagsins mynd á sér stað
í einu daufu ljósi og flýr
við dagrenning en líking ljóðs
af ljósi er aftur dagur nýr
dymar opnast, eins og fyrr
og einhver kveikir, stendur kyrr.“
Eitt er það sem skilur á milli
ljóðagerðar Kr. K. og annarrar
íslenskrar ljóðagerðar, en það er
óvenjuleg þekking hans á samtíma
og eldri skáldskap, bæði íslenskuiri
og erlendum. Sjóndeildarhringur
hans er víðari, svo að ljóð hans
verða alþjóðlegri og hann auðgar
tunguna og skynjun hans verður
ferskari í tjáningu ljóðanna. Hann
fjallar um „ofríki bókmenntasög-
unnar“ í formálanum að íslenzku
ljóðasafni, en hann hefur með Ijóð-
um sínum sigrast á þessu „ofríki"
með þeirri endumýjun og nýsköp-
un sem ágætir kvæði hans. Hann
yrkir sig frá „ofríkinu" en jafn-
framt inn í „ofríki" bókmennta-
sögu framtíðarinnar með sínum
ágætu kvæðum.
Kópavogur
— einbýli
Bráðvantar einbýli
i ___t.d. í Víðigrund
|14120’ 20424 eðaBirkigrund.
®622030® SfboOi.
Sýniahorn úrsöluskrá l
Bólstaðarhlíð - 5 herb.
Mjög rúmgóð og skemmtileg rúmlega 120 fm
(nettó) íbúð á 4. hæð í þríb. 4 svefnherb. Mikil
og góð sameign. Bílskréttur. Verð 5,1 millj.
Eskihlíð - 3ja-4ra herb.
Góð ca 110 fm (nettó) íbúð á 3. hæð. Gott út-
sýni. Óvenju gott skápapláss. Aukaherb. í kj. Verð
4,3 millj.
Kjarrmóar Gbæ - endaraðhús
Nýlegt ca 170 fm endaraðhús á tveimur hæðum
með innb. bílskúr. Skemmtileg eign á þessum vin-
sæla stað.
Breiðvangur Hf. - 5 herb.
Ca 140 fm íbúð á 1. hæð ásamt bílskúr. Fæst í
skiptum fyrir raðhús eða einbýli í Hafnarfirði eða
Garðabæ.
Garðabær - einbýli
- tvær íbúðir
Bráðvantar ca 150-200 fm einbýli á einni hæð
fyrir góðan kaupanda. Hugsanleg skipti á 300 fm
húseign með tveimur íbúðum á góðum stað í
Garðabæ.
HEIMASÍMAR: 622825 - 667030
miðstöðin
HATUNI 2B • STOFNSETT 1958
Sveinn Skúlason hdl. ÍEI
Y VÍKURHUGBÚNADUR
HEILDARLAUSN
UM
HELGINA
Víkurhugbúnaður kynnir:
Ráð-sölukerfi,
Ráð-viðskiptamannakerfi,
Ráð-lagerkerfi,
Ráð-fjárhagsbókhald,
Ráð-launabókhald.
Tölvurnar frá Fjölkaup eru:
Bondwell og Lingo.
LAUGAVEGI 163, Athugiö! Gengiö inn Skúlagötumegin.
Sýning á tölvum og hugbún-
aði verður haldinn í Fjölkaup
um helgina -
laugardag 31. október
kl. 10.00 -18.00,
sunnudag 1. nóvember
kl. 10.00 -18.00.
Það eru Fjölkaup hf. og
Víkurhugbúnaður sem
standa að þessari sýningu.
Þetta er sölusýning og
verður boðið upp á pakka-
sölu - tölvur frá Fjölkaup hf.
og hugbúnað frá Víkurhug-
búnaði, hvort tveggja á mjög
hagstæðu verði.
Leysum vanda um helgina -
lítum á heildarlausnina í
Fjölkaup.
FJÖLKAUP HF