Morgunblaðið - 13.03.1988, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. MARZ 1988
27
dönsum. Héraðið er auðugt, bænd-
umir hér geta raektað ávexti og
fyrsta grænmetið á markaðinn á
vorin. Auk baðstaðanna geta þeir
boðið ferðafólki upp á skíðasvæði í
Pyrenea-fjöllum. Þar er líka litli
bærinn Prades, sem frægur er fyrir
árlegar tónlistarhátíðir sínar, enda
bjó Pablo Casals þar fjöldamörg
síðustu ár sín. Stærsta borg héraðs-
ins er Perpignan. Þar eru fomar
byggingar, sem eru þess virði að
skoða þær, svo sem virkið Castillet,
sem hýsir lista- og byggðasafn,
dómkirkjan og torgið við hið foma
Loge de Mer frá 1397, þar sem
dansað er sardana á sumarkvöldum.
Undir lok nóvember er þó orðið of
seint fyrir slíkt, enda ferðamanna-
tímaiium að mestu lokið og ekki
ástæða til að elta litlu fallegu fiski-
þorpin, sem við þekkjum svo vel
af málverkum Matisses, Dufys og
hinna málaranna sem höfðu þama
sumardvöl eða Cedes inni í landi,
Á Avignon-brúnni dansar mað-
ur. Gamli söngurinn „Sur le
Pond d' Avignon, on y danse“,
sem allir Frakkar og fjöldi ann-
arra syngja enn þann dag í
dag, heldur við frægð þessarar
miðaldabrúar sem stendur
hálfa leið út í Rónfljót við
Avignon.
Rómverska hringleikahúsið í Nimes, sem tekur yfir
20 þúsund manns í sæti, er enn í fullri notkun. Þar
eru fluttar óperur og popptónleikar auk nautaatanna.
í borginni Avignon er leiklistarhátiðin mikla i
júlímánuði. Leikið undir berum himni við gðmlu
páfahöllina. Hér er höfundur hátíðanna, leik-
húsmaðurinn frægi Jean Vitar.
Nimeno II, fremsti nautabani Frakka, i Nimes. Þar er á hvitasunn-
unni haldin mikil hátið með nautaati í rómverska hringleikahúsinu
og með svörtu nautunum frá Camargue.
um gömlu borgina á hæðinni fljóð-
lýst og aldeilis sjón að sjá úr fjar-
lægð. Nýrri borgin í kring er ósKöp
hversdagsleg miðað við gömlu borg-
ina innan virkismúranna með sínum
mjóu götum. Þegar komið er yfir
virkisgröfina kemur í ljós að gamla
virkisborgin hýsir enn um 500 íbúa.
Ferðamannastrauminn á sumrum
má marka af öllum litlu verslunun-
um og veitingahúsunum sem þar
eru. Sjálfar völdum við okkur eitt
þeirra og borðuðum rétt Langu-
edoc-héraðs, Cassoulet, sem er pott-
réttur úr gæsa- eða andakjöti,
svína- eða lambakjöti, pylsum og
hvítum baunum. Átti vel við, því
rómverska innrásarliðið kom með
þennan rétt þangað fyrir 2000
árum. Rómveijar byijuðu á virkis-
veggjunum, sem vísigotar héldu svo
á 5. öld áfram með ’ ir til allir tum-
amir voru komnir. Karlamagnús
hélt virkisborginni í 5 ár á 9. öld
og er af því sígild saga, sem geng-
ur um öll lönd eins og íslenska út-
gáfan um Borgarvirki í Húnavatns-
sýslu og blóðmörsiðrið. Hér munu
trúbadorarnir löngu seinna hafa
soðið upp söguna um höfðingskon-
una Lady Carcass, sem hringdi við-
vörunarbjöllunum og tróð svo grís
út með komi í augsýn umsáturs-
manna og varpaði grísnum fram
af virkisveggnum svo hann sprakk
við fætur umsátursliðsins og sann-
færði Karlamagnús um að næg
fæða væri til í virkinu. Hann hvarf
á braut. Eftir það hét borgin Carc-
assonne (son táknar hringingu).
Ekki þarf að taka söguna bókstaf-
lega, enda höfðu Rómveijar löngu
fyrr þekkt borg þessa undir nafninu
Carcaso. Á kataratímanum féll
borgin á 13. öld til andstæðinga
þeirra með miklu blóðbaði. Heilagur
Lúðvík og Filipus sonur hans hinn
hugprúði styrktu vígið svo það
gæti staðist allar árásir og komu
þar fyrir innan múra hveitimyllum,
smiðjum og vatnstanki með sex
mánaða birgðum. Kirkjubyggingin,
sem hafín var 1130 og haldið áfram
á 12. og 13. öld, er þess virði að
skoða með fallegu steindu glugga-
rósunum, höggmyndum, glæsilegu
rómversku kirkjuskipi og gotnesku
þverskipi. Farið var að gera hana
upp um 1850. Öll virkisborgin hefur
síðan verið viðgerð. Virkisveggimir
eru tvöfaldir, enda áttu þeir að vera
góð vöm. Menn þurftu að geta
komist óhultir fyrir örvarskotum
milli tumanna og nú er verið að
smíða upp yfirbyggðu trébrýmar á
milli. Raufamar sem víða má sjá í
kastalaveggjum voru gerðar fyrir
stoðplankana undir brýmar, sem
eru auðvitað grotnaðar í burtu ann-
ars staðar.
Við ökum í suðurátt, nú að hluta
eftir hraðbrautinni til Barcelona,
en kjósum þó fremur mjórri sveita-
veg gegnum hæðimar. Það er dýrð-
leg leið, enda viða tré sem skarta
haustlitum og við blasa hvítir tindar
Pyrenea-fjallanna, fyrsti snjórinn
nýfallinn. Birtan er tær og glitrar
á allt í nóvembersólinni með haust-
litum á tijánum.
Syðsti hluti héraðsins, Roussill-
on, sem í rauninni er franski hlutinn
af Katalóníu handan spönsku landa-
mæranna, tilheyrði raunar Spáni til
1659. Mikið af íbúunum eru Katal-
óníumenn og það setur svip á
mannlífið í menningu, söngvum og
þar sem Picasso vann f nokkur ár
og skildi eftir myndir í saftii. Enda
hellist nú regnið niður um hríð
meðan við ökum heim.
Nýir ferðamannabæir
áströndinni
Meðfram allri Miðjarðarhafs-
ströndinni giitra ljósin í litlum bæj-
um, sem nú orðið standa svo þétt
að þeir sýnast eins og perlur á
bandi. Á þessari 190 km sendnu
strandlengju Laguedoc-Roussillon
héraðs hafa á undanfömum 25
ámm verið byggðir hraðar upp
nútíma ferðamannabæir en nokkurs
staðar annars staðar í Evrópulönd-
um. Á þessari sendnu strönd með
löngum saltvatnslónum upp af ríkti
fyrrum moskítóflugan og fældi frá
ferðamenn. En 1963 réðist ríkis-
stjóm De Gaulles í að gera strönd-
ina að ferðamannaparadís til að
taka við ferðafólki af yfirfullum
frægu strandbæjunum austar. Lón-
in voru þurrkuð, moskítóflugum
útrýmt, smábátahafnir byggðar og.
lagðir vegir. Þegar áætluninni lauk
um 1980 gátu nýju ferðamannabæ-
imir að sumrinu tekið við 280 þús-
und ferðamönnum, sem hafa alla
nútímaþjónustu. Einkum eru það
bæimir á Rivieranni niður af Mont-
pellier og þar í nánd sem draga að.
Cap d’Agde er byggður upp á gömlu
litlu fiskimannaþorpi með fallegum
húsum og hefur aðdráttarafl. Þar
skammt frá er vinsæl nektamý-
lenda með spilavíti, verslunarmörk-
uðum og næturklúbbum fyrir 20
þúsund ferðamenn, stærsta nekt-
amýlenda Evrópu, mikið sótt af vel
stæðum Þjóðveijum. Nektamýlend-
ur virðast reknar við vaxándi vin-
sældir á hlýjum stöðum. Afrodite-
nýlendan er önnur þama skammt
frá, rekin af Bretum af öilum þjóð-
um.
Ekki komum við þama við. En
fyrsta daginn var ekki látið undir
höfuð leggjast að heimsækja
strandbæina og sitja á útikaffihús-
unum og veitingastöðunum niðri við
sjóinn í 15 stiga hita þótt komið
væri fram í nóvember. Eftir að
ferðamennimir era famir, streyma
Frakkanir niður á ströndina og leika
sér þar við böm sín og hunda eða
sigla fyrir framan á seglbrettum '
og bátum sínum. La Grande Motte
er kunnur og einna mest auglýstur
af nýju bæjunum. Fyrir 20 áram
var þama ekki neitt, nú er þar
glæsilegur nútímabær með íbúða-
blokkum, búðum, diskótekum og
ráðstefnuhöll fyrir ferðamenn í stíl
Corbusiers, stundum kallað Bras-
ilía-við-hafið. Þar blasa við 10 hæða
pýramídahús og byggingar með
furðulegustu formum og litríkar,
eitt húsið líkist risastóra tívolíhjóli.
En þama hafa menn allan lúxus
sólarlandabæjarins. Þetta er spenn-
andi staður, nú á tveimur áratugum
fullbúinn með háum tijágróðri. Sjálf
kunni ég betur við mig í einhveijum
gömlu litlu bæjanna, sem iíka hafa
sínar smábátahafnir, hótel og þjón-
ustu. Og nokkrir slíkir á ströndinni
hafa lifað af tískuvæðinguna. Einn
þeirra er Sete, sem er nokkuð stór
fiskimannabær, kemur að stærð
næstur á eftir Marseilles á Miðjarð-
arhafsstöndinni. Þaðan era gerðir
út litlir togarar, en afli vlst ekki
mikill á okkar mælikvarða. Með-
fram höfninni og fjölda skurða upp
af henni er röð af skemmtilegum
litlum veitingastöðum með fiskrétt-
um. Þar er upplagt að fá sér hina
frægu Bouillabaise-fiskisúpu, sem
er heill réttur og getur verið soðin
úr upp í 20 fisk- og skelfisktegund-
um, auk tómata, lauks, hvítlauks
og margvíslegs krydds. Hún er eft-
irlætisréttur Suður-Frakka, og
kemur frá Marseilles. í þessum
gamla bæ er markaður sem gaman
er að koma á. Þaðan er og bjó þjóð-
skáld Frakka, Paul Vallery, en safn
er í bænum um hann. Og eins um
hinn dáða vísnasöngvara Brassens.
Upp af því er útsýnishæð með sjó-
mannakirkjugarðinum, sem varð
tilefni hins fræga ljóðs Vallerys,
Le Cimetiere Marin. Margir leggja
þangað leið sína að sumrinu. Og
þar hefur verið komið upp stóra
hringleikhúsi í rústum undir heiðum
himni, þar sem flutt era leikrit og
tónleikar á ferðamannatímanum.
En áhorfendur sjá ofan við sviðið
út á hafið á tunglskinsbjörtum sum-
arkvöldum. En merkari hringleika-
hús og fomfrægari áttum við eftir
að sjá austar í héraðinu.
í Avignon er
dansað og leikið
Sur le Pont, d’Avignon
on y danse, on y danse.
sur le Pont d’Avignon
on y danse tous en rond
Messieurs les Abbés font comm’ca...
Þessa gömlu vísu læra öll böm
í Frakklandi og hana syngja margir
utan Frakklandsstranda. Brúin við
Avignon þar sem menn dansa er
þama enn, það er að segja hálf og
skagar út í Rónfljótið. Þessi brú,
Pont Benezette, er frá 12. öld.
Þama hafði frá fomu fari verið
feijustaður yfír fljótið og einhver
trúarregla byggði þar brú og tók
toll af þeim sem um fóra, enda er
í miðri brúnni kapella á tveimur
hæðum. Einhvem tíma fyrr á öldum
fór hluti af brúnni í flóðum, en það
sem eftir stendur heldur frægð sinni
út af söngnum alþekkta.
Ferðamenn heimsækja hana og
auðvitað bregður maður fyrir sig
betri fætinum og tekur dansspor
úti á brúnni. Út á brúna er farið
úr gömlu borginni, sem er á
austurbakkanum og þá í
Provence-héraði, en nýja borgin er
vestan megin. Að ánni liggja gömlu
borgarmúramir, sem teygja sig 5
km kringum Avignon með ótal