Morgunblaðið - 20.04.1988, Síða 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. APRÍL 1988
Mjólkurbú Flóamanna:
Varað við skerðingu á
framleiðslurétti mjólkur
„Létt og laggott“ sló í gegn á síðasta ári
Selfossi.
BIRGIR Guðmundsson, mjólkur-
bússtjóri Mjólkurbús Flóamanna,
varaði eindregið við þvi á aðal-
fundi búsins, sem nýlega var hald-
inn, að frekari samdráttur yrði á
framleiðslurétti mjólkur á svæði
MBF og reyndar 1. sölusvæði öllu.
Innvegin mjólk hjá MBF nam alls
38.267.947 Utrum á síðasta ári og
er það 430.535 Utrum minna en
1986. Samdrátturinn hjá MBF
nemur 1,11%, á 1. sölusvæði 1,04%
og um 3% á landinu öUu en fyrsta
sölusvæði nær frá Lómagnúp f
Þorskafjarðarbotn. HlutdeUd
MBF f mjólkurmagni á landinu er
35,89%. Rekstrartekjur á árinu
námu 1.623.619.070 krónum og
rekstrargjöld 1.562.198.330 krón-
um.
Innleggjendur mjólkur hjá MBF
voru 582, 15 færri en 1986. Kýmar
eru alls 11.644 og fækkaði um 402
frá árinu áður. Mjólk sem framleidd
var umfram fullvirðisrétt var
956.754 lítrar. Þetta magn fór til
útflutnings og greiddu bændur og
MBF með því 34.601.157 krónur.
Framleiðsluréttur á svæði MBF á
yfirstandandi ári er 36.250 þúsund
lítrar eða einni milljón lítrum minni
en á sl ári. í máli Birgis Guðmunds-
sonar mjólkurbússtjóra á aðalfundin-
um kom fram að þetta gerðist vegna
uppkaupa ríkisins og leigu á fram-
leiðslurétti. Hann kvað erfitt að spá
fyrir um uppkaup á ónotuðum rétti
í ár en í fyrra var ónotuðum fullvirð-
isrétti jaftiað út milli framleiðenda,
alls 306.997 lítrum. Þá hefði verið
heimilað að flytja rétt milli búa og
því væri raunhæfara að miða við
árin 1985/86 en þá var ónotaður
réttur 533.423 lítrar. Hann sagði að
búast mætti við að kaup á ónotuðum
rétti gætu orðið á umtalsverðu magni
á svæði MBF. „En að mínu viti er
framleiðsluréttur á svæðinu þegar
orðinn það naumur miðað við sölu-
þróun og birgðastöðu að það er alger
tímaskekkja að slfk uppkaup eigi sér
stað hér á þessu svseði og raunar á
fyrsta sölusvæði öllu,“ sagði Birgir
Guðmundsson mjólkurbússtjóri er
hann flutti skýrslu sína á aðalfundin-
um.
Gæði innlagðrar mjólkur jukust
verulega á síðasta ári. Nýjar og hert-
ar reglur um flokkun mjólkur tóku
gildi á árinu. 54 framleiðendur fengu
viðurkenningu fyrir að framleiða að
staðaldri mjólk með gerlafjölda 30
þúsund eða minni í millilítra og 16
framleiðendur að auki fengu viður-
kenningu fyrir að framleiða úrvals-
mjólk. Samkvæmt flokkun heilbrigð-
isyfirvalda fer mjólk í fyrsta flokk
hafi hún upp í 100 þúsund gerla í
millilítra. 97,78% mjólkurinnar í
MBF fór í fyrsta flokk. í þessu efni
standa framleiðendur á svæði MBF
betur en meðaltal framleiðenda á
landinu og jafnfætis Norðmönnum.
Viðar Steinarsson og Sigríður Heið-
mundsdóttir á Kaldbak á Rangárvöll-
um voru þriðja árið í röð með lægsta
meðaltalsgerlatal.
Sala mjólkur og mjólkurvara gekk
vel á árinu og jókst árssala á landinu
um 3,5 milljónir lítra. Viðbitið „Létt
og laggott" átti mestan þátt í þeirri
aukningu. Alls seldust 318 tonn af
þessari vöru á síðastliðnu ári en
bjartsýnustu spár gerðu ráð fyrir 200
tonnum. í þessa framleiðslu fóru 2,9
milljónir lítra af mjólk.
Sala á G-mjólk jókst um 45 þús-
und lítra, á kaffiijóma um 5 þúsund
lítra og sala á kókómjólk um 230
þúsund lítra og fór í rúmlega 2 millj-
ónir lítra á árinu. Jógúrtsala jókst
um 70 þús lítra, sala á súrmjólk
minnkaði en AB-mjólkin seldist í 204
þúsund lítrum. Sala á hreinu skyri
minnkaði en ávaxta- og ijómaskyr
jók skyrsöluna um 32 tonn. Sala á
ijómaosti jókst um 8% og sala á
Camembert um 30%. Sala á duftaf-
urðum dróst saman og er kálfafóðrið
komið í 97 tonn en var þegar best lét
í 350 tonnum.
Hin góða sala á árinu varð til
þess að gengið var á birgðir um tvær
milljónir lítra þrátt fyrir að tekið
hafi verið á móti um einni milljón
lítra af umframmjólk. Þar munar
mest um birgðaminnkun á smjör,i
sem er í beinu sambandi við „Létt
og laggott" framleiðsluna. Fram-
leiðsla þess losaði um flármagn sem
bundið var í birgðum og hafði bæt-
andi áhrif á reksturinn og bætti
lausafjárstöðu búsins verulega frá
fyrra ári. Það kemur meðal annars
fram í því að vaxtagjöld jukust að-
eins um 12,12% en vaxtatekjur aftur
um 44,8%. Heildarverðmæti mjólkur-
vörubirgða var um síðustu áramót
172,4 milljónir króna sem er 2,73%
hærri upphæð en árið áður.
Fjárfestingar á síðasta ári námu
50,5 milljónum króna. Byggð var ný
tankbílamóttaka fyrir 14,8 milljónir,
keypt ný tæki til G-vöruframleiðslu
og til ijómaostagerðar fyrir um 33,1
milljón ogtil bflakaupa fóru 2,5 millj-
ónir króna. Fjöldi starfsmanna var á
síðasta ári 118.
Rekstrartekjur á árinu jukust um
8. þmg Landssambands iðnverkafólks
gerði auknar kröfur til starfsgrein-
anna.
Ásmundur Stefánsson, forseti
ASÍ, flutti ávarp og sagði meðal
annars að verkalýðshreyfingin
þyrfti að bijóta leið til virkari þátt-
töku í stefnumótun í atvinnulífínu.
Veita þyrfti umhverfi á vinnustöð-
um meiri athygli og gefa starfsfólki
kleift að hafa áhrif þar á. Hann vék
að verðbólguáhrifum og gat þess
að auknir skattar, óráðsía í fjárfest-
ingum og launaskrið væru verð-
bólguvaldar sem verkafólk hefði
lítið við að gera.
Stjóm landssambandsins var
endurkjörin. Formaður er Guð-
mundur Þ. Jónsson, varaformaður
Kristín Hjálmarsdóttir, Akureyri,
ritari Hildur Kjartansdóttir,
Reykjavík, gjaldkeri Dröfn Jóns-
dóttir, Egilsstöðum, meðstjómend-
ur Freyja Benediktsdóttir, Selfossi,
Sigurbjörg Sveinsdóttir, Hafnar-
firði og Vigfús Þorsteinsson, Sauð-
árkróki.
— Sig. Jóns.
Oryggi iðnverka-
fólks víða ótryggt
Selfossi.
VÍÐA er pottur brotinn í öryggis-
málum og aðbúnaði hjá iðnverka-
fólki. Það er niðurstaða nefndar
sem starfaði á 8. þingi Landssam-
bands iðnverkafólks. Nefndin
telur að kynna þurfi betur lög
og reglugerðir um öryggismál
en verið hefur.
í niðurstöðu nefndarinnar segir:
„Til dæmis er vitað að skupulag á
vinnustöðum er oft mjög slæmt og
vinnuaðstaða starfsmanna erfíð. Og
menn þurfa að troða sér milli véla.
Kaffistofumál em víða einnig í
miklum ólestri, loftræstikerfi em
mjög víða í ólagi eða jafnvel engin.
Einnig kom fram að óþrifnaður á
vinnustöðum er víða þannig að óvið-
unandi er og vart þrifín ákveðin
svæði svo sem loft, veggir, vélar
og loftstokkar nema með nokkurra
ára millibili."
Nefndin beindi því til stjómar
landssambandsins að auka kynn-
ingu á öryggismálum og auka um-
ræðu um þau.
— Sig. Jóns.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Frá 8. þingi Landssambands iðnverkafólks sem haldið var á Selfossi. Friðrik Sophusson, iðnaðarráð-
herra, ávarpar þingið. Guðmundur Þ. Jónsson, formaður Landssambands iðnverkafólks, er til hægri á
myndinni.
Mikill áhugi á verkmennt-
un meðal iðnverkafólks
menntun fólks í matvælaiðnaði en
í tengslum við kjarasamningana var
gengið frá 15 milljónum til verk-
menntunar í þeirri grein.
Varðandi öryggis- og aðbúnaðar-
mál sagði Guðmundur að víða væri
pottur brotinn. Umræðan á þinginu
snerist um það að virkja þyrfti bet-
ur hinn almenna félaga til að hafa
vakandi auga með þessum málum,
hver á sínum vinnustað.
Friðrik Sophusson, iðnaðarráð-
herra, ávarpaði þingið og benti
meðal annars á að með tilkomu
þess að innri markaður Evrópu opn-
aðist þá ykjust möguleikar iðnðar-
ins og um leið samkeppnin. Þetta
Atvinnu- og kjaramál voru aðalmál þingsins
Selfossi.
KJARAMÁL og verkmenntun ásamt atvinnumálum almennt voru
aðalmálin á 8. þingi Landssambands iðnverkafólks sem hldið var á
Selfossi sl. föstudag og laugardag. Nýir kjarasamningar settu svip
sinn á umræðumar á þinginu. „Við náðum árangri með fastlauna-
samningunum en okkur tókst ekki að verja kaupmátt þeirra," sagði
Guðmundur Þ. Jónsson, formaður landssambandsins. „Við viljum búa
okkur undir að treysta kaupmáttinn og afkomu okkar i heild.“
Guðmundur sagði sundurlyndið Guðmundur sagði óviðunandi
verkalýðshreyfingarinnar ástand ríkjandi hjá fólki í fata- og
mnan
óviðunandi. „Það verður að nást
meiri samstaða, við erum sterkari
þannig. Það þarf að vinna að því
að skyldir hópar vinni saman að
sínum málum. Gerist það ekki verða
menn að tomma þetta hver í sínu
lagi.“
vefjariðnaði. Þar væru uppsagnir í
gangi og lokanir. „Þegar svo er
leitar fólk í aðrar atvinnugreinar
þar sem störf eru traustari. Þannig
týnist dýrmæt reynsla fólks og það
er mjög alvarlegt mál. Við erum
að reyna að höfða til fólks að það
velji íslenska framleiðslu og að verð
og gæði séu sambærileg við aðrar
vörur. íslenskur iðnaður er mjög
góður en margt sem flutt er inn
er oft ódýrara og um leið lélegra.
Besta tryggingin í þessu efni er að
við notum okkar eigin framleiðslu."
Að sögn Guðmundar er brenn-
andi áhugi fyrir verkmenntunar-
málum. Sá málaflokkur fékk góðar
viðtökur 1986 og áhuginn heldur
áfram. Gott samstarf er um þetta
milli allra ráðandi aðila enda áhugi
fólksins mikill. Næsta verkefni er