Morgunblaðið - 06.09.1988, Qupperneq 41
41
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. SEPTEMBER 1988
Fjárfestum í trú
á framtíðina
- segir Geir Zoega framkvæmda-
stjóri Krossanesverksmiðjunnar
FRAMKVÆMDIR upp á um 100
milljónir króna standa nú yfir við
loðnubræðsluna i Krossanesi. í
byggingu er nýtt hús utan um
verksmiðjuna sem tilbúið verður
nm miðjan vetur. Þá er unnið að
uppsetningu nýs mjölblöndunar-
kerfis inni i verksmiðjunni sem
tekið verður i notkun að ári liðnu.
Framkvæmdir við það hafa þá
staðið hátt í fjögur ár. Nýja
mjölblöndunarkerfið er samansett
í Krossanesi og hafa hlutar í það
verið pantaðir viða að, t.d. frá
Þýskalandi, Danmörku og Siglu-
firði. Að sögn Geirs Zoega fram-
kvæmdastjóra Krossanesverk-
smiðjunnar er reynt að velja það
besta frá hveijum framleiðanda
og kaupin þar af leiðandi mjög
hagstæð miðað við að kaupa allt
kerfið frá einum aðila.
Geir sagði að rekstur Krossanes-
verksmiðrjunnar, eins og annarra
loðnubræðslna, hefði verið mjög erf-
iður síðustu þrjú árin. Markaðsað-
stæður hefðu verið þannig að tekjur
hefðu farið síminnkandi vegna verð-
lækkunar. „Fyrir um tíu árum var
verið að selja próteineininguna af
mjöli á 9,50 til 10,50 dollara og ton-
nið af lýsi fór á 480 til 510 dollara.
Á vertíðinni í fyrra fór tonnið af lýsi
á 150 til 300 dollara og mjöltonnið
fór á 6 til 8 dollara svo það er eigin-
lega furðulegt að nokkur verksmiðja
skuli ennþá vera uppistandandi. Doll-
arinn var miklu sterkari í þá daga
og olían að sama skapi ódýrari.
Vinnslukostnaðurinn var þó meiri og
nýting öll miklu lélegri. Vélakostin-
um hefur fleygt fram til lækkunar
reksturskostnaði og sú er ástæðan
fyrir því að verksmiðjumar hafa
staðið þessa miklu verðlækkun af
sér. Mat eigenda Krossanesverk-
smiðjunnar er að vera ekki í sam-
keppni við niðurgreitt jurtaprótein
enda ekki framtíð í því. Þó að rekst-
urinn sé ekki í lagi eins og er, erum
við að fjárfesta í trú á framtíðina
og lítum í því sambandi til fóðurfram-
leiðslu til fískeldis- og loðdýrarækt-
ar. Við teljum að þetta fjögurra ára
flárfestingarplan skili sér vel. Einn
liðurinn I þessu er 26% eignarhluti
Krossanesverksmiðjunnar í ístess
hf., sem flytur fóður meðal annars
til Noregs og Færeyja, og síðan vinn-
um við hörðum höndum að markaðs-
setningu fískeldismjöls og fískeld-
islýsis til annarra fiskeldisfóðurfram-
leiðenda úti í heimi. Sú vinna er að
byija að skila árangri núna þó fulls-
nemmt sé að spá neinu ennþá um
þróun mála. Þetta er langtímaáætlun
og búið er að spenna bogann hátt,
en við lifum í góðri trú á að áætlun-
in gangi upp. Hinsvegar er afskap-
lega erfitt að standa í miklum fram-
kvæmdum þegar rekstrarafkoman
leyfír það ekki. Þó teljum við meiri
áhættu felast í því að sitja aðgerðar-
lausir," sagði Geir.
Undir eðlilegum kringumstæðum
tvöfaldar Krossanesverksmiðjan
aflaverðmætið þegar búið er að selja
hráefnið úr landi. Með öðrum orðum
er hráefnisverðið helmingur á við
afurðaverðið þó þau skipti sveiflist á
milli ára eftir því hvað loðnuskipin
heimta til sín, að sögn Geirs. Verk-
smiðjumar gerðu ekki mikið án hrá-
efnis og því væru skipin í töluverðri
lykilaðstöðu. Á síðustu vertíð bárust
til Krossanesverksmiðjunnar um
50.000 tonn af loðnu og sagði Geir
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Miklar framkvæmdir standa nú yfir í Krossanesverksmiðjunni. Framkvæmdastjóri verksmiðjunnar seg-
ir að verulega hafi hallað á reksturshlið hennar á síðustu árum, en telur að betra sé að fara í upp-
byggmgu og markaðsleit erlendis heldur en að sitja aðgerðarlaus heima og bíða eftir að úr rætist.
að menn vonuðust í ár að fá þetta
10.000 tonn á mánuði þannig að alls
bærusttil verksmiðjunnar um 60.000
tonn. Hann sagði að von væri á Finn-
um til Akureyrar í lok vikunnar til
viðræðna um veruleg kaup á físki-
mjöli. Fyrirtækið sem um ræðir notar
um 5.000 tonn af fiskimjöli á ári sem
er um þriðjungur þess magns, sem
Krossanes framleiðir á ári. Geir sagði
að Finnamir væru ekki þeir einu, sem
væru á leiðinni til viðræðna við
Krossanes um fískeldisfóður, heldur
væru aðilar annars staðar að einnig
á leiðinni, meðal annars tveir stórir
framleiðendur í Bretlandi.
Geir sagði að eftir erfíða tíma
undanfarin ár, sæju þeir Krossanes-
menn ljósu punktana í tilverunni.
„Við sjáum fram á að það er að birta
til yfír rekstrinum, en það birtir ekki
endanlega fyrr en skipin halda á
miðin. Stærsta málið fyrir verksmið-
umar er að samið verði við Græn-
Sigursveit karla á sjóstangaveiðimótinu er frá Akureyri. Frá vinstri að telja eru Stefán Einarsson,
Jóhann Einarsson, Matthías Einarsson og Karl Jörundsson.
lendinga um þeirra hluta í loðnukvót-
anum. Samningur er á milli Norð-
manna og íslendinga um að okkar
skip fái að fara til Jan Mayen og
Norðmenn fái með leyfí íslendinga
að koma inn í íslenska landhelgi. Ef
gerður yrði svipaður samningur við
Grænlendinga, fengju íslendingar
sennilega að fara inn í grænlenska
lögsögu og Grænlendingar inn í okk- ,
ar lögsögu þegar loðnan færði sig '
nær okkur. Þetta myndi gera okkar
loðnuflota kleift að byija vertíð mun
fýrr og þar af leiðandi fæm loðnu-
bræðslumar að snúast fýrr," sagði
Geir.
í fyrra bauð Krossanesverksmiðj-
an upp á töluvert hærra verð en út-
gefíð hafði verið og sagði Geir það
hafa einungis verið gert til að ýta á
eftir skipunum að fara út. Ekki væri
það á döfínni nú þar sem aðstæður
væm aðrar. Veiðin væri einfaldlega
engin og því þýddi lítið að ýta á eft- }
ir skipunum með slikum ráðum. Við
höldum okkur við það verð, sem
menn ræða nú um, þetta 3.100 til
3.300 krónur fyrir tonnið. Hækkunin
nemur því um 40% á milli ára. Geir
sagði óvíst hvemig loðnuverðið kæmi
til með að halda sér á mörkuðum
þar sem eftirspum eftir mjöli væri
lítil og verð á niðurleið.
Sjóstangaveiðimót á Akureyri:
Karlmenn frá Akureyri og konur
frá Eyjum náðu bestum árangri
ÁRLEGT sjóstangaveiðimót Sjó-
stangaveiðifélags Akureyrar fór
fram dagana 2. og 3. september
og var óvepjugóð aðsókn. Þátt
tóku 64 sjóstangaveiðimenn og
-konur. Keppendur voru þó ekki
nægilega ánægðir með veður á
Eyjafjarðarsvæðinu og bar veiðin
þess merki. Hún var dræm miðað
við það sem gengur og gerist á
slíkum mótum. Bræla var sérstak-
lega mikil seinni dag mótsins.
Heildaraflinn nam 4.489 kg, en
að sögn Júlíusar Snorrasonar, for-
manns SJÓAK, telur hann meðalmót
vera um 6 tonn. Sigursveitina skip-
uðu Akureyringamir Karl Jömnds-
son, Matthías Einarsson, Jóhann
Einarsson, og Stefán Einarsson, með
tæp 347 kg. Aflahæstur einstaklinga
var Karl Jörundsson með rúm 148
Morgunblaðið/Rúnar Þór.
Tvö umferðar-
óhöpp um
helgina
TÍU ökumenn voru teknir fyrir
ölvun við akstur um helgina.
Auk þeirra urðu tvö umferð-
aróhöpp og voru ökumenn i
báðum tilvikum grunaðir um
ölvun við akstur.
Fyrra umferðaróhappið varð
hjá Bifreiðastöð Norðurlands við
Hafnarstræti aðfaranótt laugar-
dags. Þá ók bifreið á kyrrstæðan
tengivagn, sem geymdur var hjá
stöðinni. Nokkuð sást á bílnum,
en ökumaður slapp ómeiddur.
Aðfaranótt sunnudags varð síðan
árekstur tveggja bifreiða í Kaup-
vangsstræti og var ökumaður
annarrar bifreiðarinnar grunaður
um ölvunarakstur. Meiðsl urðu
engin og skemmdir á bílum frem-
ur litlar.
kg. Garðar Jóhannsson, Reykjavík,
náði öðru sætinu og Kristmundur
Bjömsson, Akureyri, því þriðja. Afla-
hæsta sveit kvenna kom frá Vest-
mannaeyjum og fískaði hún alls 296
kg. Hana skipuðu Elínborg Bemód-
usdóttir, Alda Harðardóttir, Helga
Tómasdóttir og Freyja Önundardótt-
ir. Aflahæst kvenna í einstaklings-
keppni var^Freyja með rúm 106 kg,
Friðrikka Amadóttir, Akureyri, náði
öðru sætinu og Alda hafnaði í þriðja
sætinu.
Úrslit í hinum einstöku greinum
urðu eftirfarandi: Valdimar Gunnars-
son, Akureyri, náði stærsta þorskin-
um, Bogi Sigurðsson náði stærstu
ýsunni, Rúnar Andrason, Akureyri,
stærsta ufsanum, Helga Tómasdótt-
ir, Vestmannaeyjum, stærsta karfan-
um, Kristmundur Bjömsson, Akur-
eyri, stærsta steinbítinum, Ægir
Geirdal, stærstu lúðunni, Freyja Ön-
undardóttir, Vestmannaeyjum,
stærsta kolanum, Hörður Runólfs-
son, Vestmannaeyjum, fékk stærstu
iýsuna og Alda Harðardóttir, Vest-
mannaeyjum, fékk bæði stærstu keil-
una og stærsta marhnútinn.
■Lokahóf mótsins fór fram á Hótel
KEA á laugardagskvöld og þar vom
jafnframt afhentar viðurkenningar.
Næsta sjóstangaveiðimót fer fram
um hvítasunnuna á vegum Sjó-
stangaveiðifélags Vestmannaeyja,
og þamæst er komið að ísfirðingum .
í byijun júlí á næsta ári.