Morgunblaðið - 15.09.1989, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ FÖSÍUDAGUR 15. SEPTEMBER 1989
Jóhannes Nordal:
Sjálfstæði
seðlabanka
víða meira
en hérlendis
STEINGRÍMUR Hermannsson,
forsætisráðherra, segir að ríkis-
stjórnin sé langt frá því að hafa
náð markmiðum sínum í peninga-
málum. Seðlabankanum hafí ekki
tekist það hlutverk sitt að stjórna
peningamarkaðnum og hafi
hindrað ríkisstjórnina í að ná
markmiðum sínum. Jóhannes
Nordal, seðlabankastjóri, kveðst
hins vegar ekki kannast við
ágreining við ríkisstjórnina um
þá stefnu sem íylgt hafi verið í
peningamálum á þessu ári. Hann
segir Seðlabankann hafa beitt sér
fyrir lækkandi vöxtum og það
hafi tekist í samræmi við batn-
andi jafnvægi á peningamark-
aðnum.
Á fundi hjá Alþýðubandalaginu
á miðvikudagskvöld veittist
Steingrímur Hermannsson harka-
lega að Seðlabankanum og hafði
m.a. á orði að bankinn væri „ónýt
stofnun fyrir ríkisvaldið". Hann
viðraði einnig hugmyndir um
breytta yfírstjórn bankans og stöðu
í stjórnkerfinu.
Jóhannes Nordal segir skoðanir
manna í þeim löndum, sem íslend-
ingar beri sig saman við, ganga í
þá átt að fremur eigi að auka held-
ur en draga úr sjálfstæði seðía-
banka en um leið sé æskilegt að
skilgreina að hvaða markmiðum
seðlabankinn eigi að vinna. Hann
bendir á seðlabankar í Danmörku
og Finnlandi hafi mun meira sjálf-
stæði en Seðlabankinn hér á landi.
Sjá nánar viðtöl á bls. 16.
Voveiflegt manns-
lát rannsakað:
íjórir látn-
ir lausir
að lokinni
krufiiingu
Rannsóknarlögregla ríkisins
hafði í gær þijá karla og konu í
haldi vegna rannsóknar á hvern-
ig andlát fertugs manns, sem
fannst látinn í húsi í Austurbæn-
um, hefði borið að höndum.
Eftir bráðabirgðakrufningu, en
niðurstöður hennar lágu fyrir á
tólfta tímanum í gærkvöldi, þótti
ljóst að dauði mannsins yrði ekki
rakinn til lítilsháttar ytri áverka
sem á hdnum fundust, og var fólk-
ið þá látið laust að lokinni skýrslu-
töku.
Skákþing Islands:
Karl Þor-
steins efstur
KARL Þorsteins er efstur með
þijá vinninga eftir þijár um-
ferðir á Skákþingi íslands. I öðru
sæti er Björgvin Jónsson með tvo
vinninga.
Þriðja umferð var tefld í gær-
kvöldi. Urðu úrslit þau að Þröstur
Árnason vann Guðmund Gíslason,
Karl Þorsteins vann Jón L. Áma-
son, Ágúst Karlsson vann Rúnar
Sigurpálsson, Þröstur Þórhallsson
vann Hannes Hlífar Stefánsson,
Björgvin Jónsson vann Sigurð Daða
Sigfússon og Jón G. Viðarsson og
Tómas Björnsson gerðu jafntefli.
Stálskip hf. óska efltir að
yfirtaka lán Signreyjar
Erindinu firestað á stjórnarfundi Byggðastofitiunar í gær
STÁLSKIP hf. í Hafnarfirði hafa óskað eftir því við stjóm Byggðastofn-
unar að fá að yfirtaka lán stofnunarinnar sem hvílir á togaranum Sig-
urey BA 25, en vanskil verði greidd upp. Lánið nemur um 40 milljón-
um kr., þar af em um 5 milljónir kr. í vanskilum. Nokkrar umræður
urðu um erindið á stjórnarfiindi Byggðastofhunar í gær. Málinu var
hinsvegar frestað til næsta stjórnarfundar, sem haldinn verður í Stykk-
ishólmi eftir aðra helgi. Áður en togarinn Sigurey var boðinn upp,
hafði stjóm Byggðastofiiunar samþykkt að gjaldfella lánið á alla nema
Patreksfirðinga.
Staða Patreksijarðar var ekki
rædd á fundinum í gær, en fram kom
að ríkisstjómin hefði á fundum sínum
rætt erfiðleika í atvinnumálum á
Patreksfírði og teldi hún rétt að Hlut-
afjársjóður Byggðastofnunar tæki
þátt í fjárhagslegri endurskipulagn-
ingu á Patreksfírði með þátttöku í
stofnun nýrra fyrirtækja er tækju
við starfsemi eldri útflutningsfyrir-
tækja. Ríkisstjórnin hefur samþykkt
að Hlutafjársjóði verði lagt til fé á
þessu ári og því næsta til þess að
auðvelda honum að standa við hiut-
verk sitt. í þessu sambandi hefur
sjávarútvegsráðherra lagt til að 100
milljónum verði veitt til sjóðsins á
þessu ári og annarri eins upphæð á
því næsta.
Helgi Bergs, stjórnarformaður
Hlutafjársjóðs, sagði að vissulega
væru bein peningaframlög stefnu-
breyting. Hinsvegar hefði upphaf-
lega verið gert ráð fyrir því í reglu-
gerð sjóðsins að hann fengi fjárveit-
ingar eftir því sem Alþingi myndi
ákveða hveiju sinni. Fram að þessu
hefði sjóðurinn ekki haft yfír beinum
peningum að ráða, heldur aðeins
brúkað skuldabréfaskipti. Þegar Al-
þingi kemur saman, er gert ráð fyrir
að afgreidd verði fjáraukalög fyrir
árið 1989 og yrðu fyrstu 100 milljón-
irnar inni í þeim. Öðrum hundrað
milljónum yrði komið inn á fjárlög
næsta árs.
Helgi sagði að enn hefðu Patreks-
fírðingar ekki lagt neinar tillögur
fyrir sjóðsstjórn sem hægt væri að
taka afstöðu til. „Það verður auðvit-
að ekki fyrr en þing kemur saman
sem hægt verður að gera skuld-
bindandi ákvarðanir fyrir Hlutafjár-
sjóð vegna þess að fyrr veit hann
ekki hvort hann fær peninga. Eg
veit ekki ennþá hvernig menn hugsa
sér að útdeila fé úr sjóðnum, en mér
þykir ekki ólíklegt að fjárveitinga-
valdið láti fylgja einhveijar vinnu-
reglur, samþykki það að veita þess-
um peningum á annað borð,“ sagði
Helgi.
Halldór Blöndal, stjórnarmaður í
Byggðastofnun, sagði að réttlæting-
in fyrir Hlutafjársjóði hefði verið sú
að bjarga tímabundnum vanda í
ýmsum byggðalögum úti á landi.
Hallinn í sjávarútveginum hefði hins-
vegar haldið áfram og væru fyrir-
tæki, sem fengið hefðu aðstoð sl.
haust og í vetur, nú aftur að leita á
náðir sjóðsinsí „Þetta er pólitísk
millifærsla í þjóðfélaginu sem er
auðvitað ekkert annað en þjóðnýting
í sjávarútveginum," sagði Halldór.
„Ef Hlutafjársjóður ætlar áð
hjálpa upp á fyrirtæki, sem standa
höllum fæti, verða þau vel í stakk
búin til að keppa við hin fyrirtækin
um aflaheimildir. Þar með geta þau
farið að draga hráefni frá þeim stöð-
um, sem hafa staðið undir sér fram
að þessu. Ef ríkið ætlar að leggja
fram peninga til að auka á sam-
keppnina um hráefnið, þá endar það
í sjálfheldu. Eina lausnin er að sjáv-
arútvegurinn í landinu standi undir
sér. Að öðrum kosti getur ekki orðið
nein hagræðing í sjávarútvegi,“ sagði
Halldór.
Götum lokað eftir sprengjuhótun
LÖGREGLAN í Reykjavík var í
gærkvöldi kölluð út vegna hót-
unar um að sprengja yrði
sprengd við hús sendiráðs
Bandaríkjanna við Laufásveg.
Var götum í nágrenni hússins
lokað og leitað að sprengjunni,
en hér reyndist um blekkingu
að ræða.
Það var laust fyrir klukkan níu
í gærkvöldi að hringt var í sendi-
ráðið og tilkynnt að sprengja yrði
sprengd við húsið klukkan tíu. Var
sagt að þarna væru á ferðinni
sömu aðilar og stóðu að sprenging-
unum á Öldugötu og Bergþórugötu
í fyrrinótt. Sendiráðið gerði lög-
reglu viðvart þegar í stað og var
gerð tilraun til að rekja símtalið,
en það bar ekki árangur. Tiltækt
lið lögreglunnar var kallað út, þar
á meðal sprengjusérfræðingar, og
götum í nágrenni sendiráðsins lok-
að.
Lögreglan leitaði sprengjunnar
árangurslaust í nágrenni sendi-
ráðsins en hér reyndist vera um
blekkingu að ræða.
Dínamítsprengjur í Miðbænum:
Lífshættulegar í 5-6 m flarlægð
AÐ SÖGN Gylfa Geirssonar
sprengjusérfræðings hjá Land-
helgisgæslunni hefur kraftur
sprenginganna, sem urðu á ‘
Bergþórugötu og Öldugötu
iaust fyrir miðnætti á miðviku-
dag verið slíkur að þær hefðu
verið lífshættulegar fólki í 5-6
metra radíus og hefðu slasað
fólk á víðavangi lengra frá.
Einnig hefðu fljúgandi glerbrot-
in valdið nærstöddum háska.
Enginn var á ferli um göturnar
þegar sprengjurnar sprungu.
Hvellurinn frá þeim heyrðist
allt suður í Kópavog. Talið er
fúllvíst að um dínamítsprengju
hafi verið að ræða. Síðdegis í
gær hafði enginn verið hand-
tekinn í tengslum við málið.
Að sögn Rannsókriarlögreglu
ríkisins höfðu engar vísbendingar
borist um grunsamlegar manna-
ferðir í grennd við sprengjustaðinn
og ekki var vitað til að haft hefði
verið í hótunum við nokkurn mann
í grenndinni.
Við athugun sprengjusérfræð-
inga lögreglu og Landhelgisgæslu
fundust leifar af púðurkveikju-
þræði við lófastóran sprengjugig á
Bergþórugötu og púðurleifar fund-
ust á Öldugötu. Að sögn Gylfa
Geirssonar er talið fullvíst að
sprengt hafí verið dínamít, ein túba
á hvorum stað, og hafí verið kveikt
í púðurþræði, til að sprengja hvell-
hettu. Við sprengingnna hefur
mikil höggbylgja leyst úr læðingi
og áhrif hennar og endurkastsins
frá henni urðu meiri á Bergþóru-
götunni, en þar brotnuðu um 40
rúður, vegna þess að þar er sam-
felld húsaröð beggja vegna gö-
tunnar en á Öldugötu eru húsarað-
Morgunblaðið/Júlíus
Glerisetningamenn voru önn-
um kafnir við vinnu á Berg-
þórugötunni í gær.
ir gisnari og skilja garðar hús að.
Þar brotnuðu 8 rúður.
Að sögn lögreglu er ekki vitað
til þess að dínamíti hafi nýlega
verið stolið nokkurs staðar en það
er víða að finna þar sem' unnið ér
að hvers konar jarðvinnslu. Hins
vegar er óupplýstur þjófnaður á
dínamíti af vinnusævði í Gufunesi
fyrir um það bil einu ári. Gylfi
Geirsson sagði að hérlendis væri
tiltölulega auðvelt fyrir þá sem
vildu að komast yfir dínamít þar
sem landlægt væri á íslandi að
sýna hirðuleysi í meðferð og
geymslu þessa hættulega efnis.
Gylfi sagði að dínamiít væri vara-
samt og ekki síst hættulegt þeim
sem vildu sprengja það, það sýndi
reynsla erlendis. Hann minntist
þess ekki að jafnöflug sprengja
hefði sprungið í þéttbýli hér frá
því að hafmeyjustyttan við Tjöm-
ina var sprengd um áramót fyrir
aldarfjórðungi síðan.
Götum í nágrenni bandaríska sendiráðsins var lokað í gærkvöldi vegna sprengjuhótunar.
Morgunblaöið/Júlíus