Morgunblaðið - 25.11.1989, Blaðsíða 26

£6
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 1989
Utandagskrárumræða um undirbúning virðisaukaskatts:
Sjálfstæðisflokkur-
inn vill tvö skattstig
Fjármálaráðherra gagnrýndur fyrir óvönduð vinnubrögð
Stjórnarandstöðuþingmenn gagnrýndu Ólaf Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra harðlega í utandagskrárumræðu fyrir að sniðganga
þingkjörna nefnd, sem fjalla átti um framkvæmd virðisaukaskatts,
sem og þingflokka sljórnarandstöðu, við undirbúning málsins. Þeir
sögðu undirbúning óvandaðan af hálfú ráðherra og að enn væru
ýmis ágreiningsefni óleyst milli stjórnarflokka og ráðherra um fram-
kvæmd skattsins, sem þó ætti að koma til framkvæmda um áramótin.
Halldór Blöndal (S-Ne), sem
hóf umræðuna, sagði það hrein
ósannindi, sem fjármálaráðherra
hafi haldið fram í sjónvarpi, að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi sett fram
hugmyndir um 25% virðisauka-
skatt. Tillögur flokksins hafi verið
22% skattur. Að auki hafi flokkur-
inn krafizt tveggja skattþrepa, þ.e.
lægra þreps fyrir matvæli. Þing-
maðurinn gagnrýndi og ráðherrann
fyrir að sniðganga þingnefnd, sem
fjalla átti um framkvæmdina, sem
og þingflokka stjórnarandstöðunn-
• ar. Það kórónaði svo vandræðagang
ráðherrans að stjórnarflokkarnir
ættu enn óleystan alvarlegan
ágreining sín á milli um fram-
kvæmdina.
Ólafur Ragnar Grímsson ljár-
málaráðherra sagði að ríkisstjórn-
in væri þessa dagana að móta end-
anlega afstöðu til framkvæmdar
skattsins. Drög að frumvarpi hafi
þegar verið send þingflokkum
stjórnarinnar og yrðu einnig send
stjómarandstöðu. Hann sagði að
allir þingflokkar hafi átt þess kost
að fylgjast með framvindu málsins
og haft aðgang að embættismönn-
um, sem að undirbúningi unnu.
Fjármálaráðherra tók ekki aftur
fullyrðingu sína um meinta tillögu
Sjálfstæðisflokksins að 25% virðis-
aukaskatti. Hann kvaðst þurfa að
fletta nánar fjölmiðlum og gögnum
um málið áður en til þess kæmi.
Hreggviður Jónsson (FH-Rn)
gagnrýndi feluleik ijármálaráðherr-
ans, sem sniðgengið hafi þá þing-
nefnd, sem honum bar að hafa sam-
ráð við. Það, sem fela þurfti, var
ágreiningur um framkvæmdaatriði
skattsins, jafvel efnisatriði, hjá
getuleysisbandalaginu, eins og
ríkisstjórnin væri almennt kölluð
nú orðið.
Danfiríður Skarphéðinsdóttir
(SK-Vl) sakaði fjármálaráðherra
um hroka og valdníðslu. Það væri
og dæmigerður tvískinnungur að
kjósa þingnefnd til að sinna
ákveðnu máli og sniðganga hana
síðan í raun. Hún minnti á þann
atburð er íjármálaráðherra hafi
staðið upp á kassa í Miklagarði og
heimtað niðurfellingu matarskatta.
Nú væri hann í hlutverki íjármála-
ráðherra sem heimtaði hæsta
neyzluskatt í Evrópu á matvæli al-
mennings.
Jóhannes Sigurgeirsson (F-Ne)
kvaðst taka undir gagnrýni stjórn-
arandstöðunnar að hluta til. Stór
hluti þings og þjóðar vill tvö þrep
í skattinn, hið lægra á matvæli,
sagði hann. Hann vitnaði og í yfir-
lýsingu ASÍ, BSRB, Stéttarsam-
bands bænda og Neytendasamtak-
anna í þessa veru.
Eyjólfúr Konráð Jónsson (S-
Rv) krafðist þess að ijármálaráð-
au
&JÓNUSTA
Rafl. og dyrasímaþj.
Gestur rafverkt. s. 623445,19637.
Wélágsúf
□ MÍMIR 598911277-1 Atk Frl
□ GIMLI 598927117 = 1
Auðbrekku 2.200 Köpavogur
Almenn samkoma í kvöld kl.
20.30. Allir velkomnir.
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía
Samkoma kl. 19.30. Ræðumað-
ur Gunnar Sameland. Ath.
breyttan samkomutima.
íkíj Útivist
Dagsferð sunnd. 26. nóv.
Ný gönguleið um skemmtilegt
vatnasvæði sunnan við Úlfars-
fell:
Hafravatn - Langavatn - Reyn-
isvatn. Brottför kl. 13.00 frá
Umferðarmiðstöð-bensínsölu.
Sjáumst.
Útivist.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR11798 og 19533.
Dagsferð sunnud. 26. nóv.
Kl. 13 Helgafell (338 m)
Helgafell er i suðaustur frá Hafn-
arfirði. Gengið upp fjallið á rana
norðaustan í því. Létt fjallganga.
Verð kr. 800,-
Brottför frá Umferðarmiðstöðinni,
austanmegin. Farmiðar við bíl.
Frítt fyrir börn i fylgd fullorðinna.
Feröafélag íslands.
herra bæði afsökunar á ósannindum
fram settum í sjónvarpi um tillögu-
gerð Sjálfstæðisflokksins í þessu
máli.
Július Sólnes ráðherra Hag-
stofú sagðist ekki sérstakur aðdá-
andi virðisaukaskatts, sem kallaði
á mikið skrifræði. Hinsvegar hafi
hann gert samkomulag um málið
og við það yrði að standa.
Halldór Blöndal
Ragnhildur Helgadóttir (S-Rv)
sagði að slitnað hafi upp úr fyrra
stjórnarsamstarfi m.a. vegna kröfu
Sjálfstæðisflokks um tvö þrep í virð-
isaukaskatti. Sá hafi verið aðdrag-
andi núverandi ríkisstjórnar, sem
standi fyrir stöðugri kjaraskerðingu
í landinu.
Þorsteinn Pálsson (S-Sl) sagði
að Júlíus Sólnes hafi fremur talað
sem ráðherra Spaugstofu en Hag-
stofu. Þingflokkur Framsóknar
bæri fulla ábyrgð á stjórnarstefn-
unni um eitt virðisaukastig.
Olafúr Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra sagði verðlækkun
matvöru framundan, á fyrstu vikum
nýs árs: mjólk lækkaði um |I0%,
dilkakjöt um 5-10%, fiskur um '10%
og ferskt grænmeti um 10%.
Guðmundur H. Garðarsson (S-
Rv) sagði að heimildir Kjararann-
sóknarnefndar stæðu til þess að
kaupmáttur hafi rýrnað um 13-14%
í tíð þessarar ríkisstjórnar. Ljóst
væri að með komu virðisaukaskatts
rýrnaði hann enn, trúlega um allt
að 4%, hvað sem liði talnaleikjum
ijármálaráðherrans.
Fleiri þingmenn tóku þátt í um-
ræðunni.
Eyjólfur Konráð Jónsson í EFTA-EB umræðu:
Meiri kraft í tvíhliða
viðræður við EB
Samflot og tvíhliða viðræður, sagði
sj ávarútvegsráðherra
Eyjólfúr Konráð Jónsson (S-Rv) sagði það afdráttarlausa skoðun
Sjálfstæðisflokksins að taka eigi upp beinar viðræður við Evrópu-
bandalagið um breytingar á bókun 6 til að treysta viðskiptalega
stöðu okkar á Evrópumarkaði. Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráð-
herra sagði ekki um tvennt að velja, EFTA-viðræður við EB eða
tvíhliða viðræður íslands og EB, heldur þyrfti að fara báðar leiðirnar.
Ingi Björn Albertsson (FH-Rv)
var fyrstur á mælendaskrá í fram-
haldsumræðu um skýrslu utanríkis-
ráðherra [viðræður EFTA og EB],
sem fram var haldið á Alþingi í
gær. Ingi Björn sagði að við yrðum
að ganga til þessara viðræðna með
opnum, jákvæðum huga — en fara
þó að öllu með gát. Þróunin kunni
að vera í átt til Bandalags Evrópu,
það er til eins hagkerfis og eins
gjaldmiðils. Við mættum ekki ein-
angrast, en yrðum að standa vörð
um undirstöður efnahagslegs full-
veldis okkar: auðlindir sjávar og
orkuna. Ef rétt væri á málum hald-
ið gæti skammstöfunin EB staðið
fyrir eitthvað betra.
Eyjólfur Konráð Jónsson (S-
Rv) rakti ítarlega störf þingkjörinn-
ar nefndar, sem hann er formaður
í, og kannað hefur „þróun sem fyr-
ir dyrum stendur í Evrópu, einkan-
lega með tilliti til ákvörðunar EB
um sameiginlegan innri rnarkað".
Hann sagði sjálfsagt og eðlilegt að
halda áfram störfum í EFTA, enda
hafi vera okkar þar borið ríkulegan
árangur: EFTA-ríkin hafi lýst yfir
fríverzlun með fisk. Starfið næstu
vikur og mánuði eigi þó ekki að
einskorðast við viðræður um gagn-
kvæm samskipti EFTA og EB.
Leggja verði samliða ríka áherzlu
á tvíhliða viðræður milli Islands og
EB, m.a. um breytingar á bókun
6. Eyjólfur staðhæfði að „fiskveiði-
stefna“, sem mótaði afstöðu EB-
ríkja innbyrðis, þyrfti ekki að ná
til samninga við ríki utan EB, þ.e.
að fiskveiðiréttindi kæmu gegn
tollfríðindum. Enginn hefði umboð,
hvorki þings né þjóðar, til að semja
út á við á þeim forsendum. EB
hefur, sagði hann, gert fjölda samn-
inga við ýmsar þjóðir um viðskipta-
málefni án þess að fiskveiðiheimild-
ir bæri á góma — og hvaða fisk-
veiðiréttindi ætti EB að ásælast í
Sviss eða Austurríki eða Ungveija-
landi.
Eyjólfur sagði að eftir að þær
þjóðir, sem mest kaupa af saitfiski
héðan, gengu í EB, leggist mun
hærri tollar á þessa útflutningsvöru
okkar heldur en fyrirhugað var. í
bókun 6. Það er fullkomið sanngirn-
ismál, sagði hann, að Evrópubanda-
. lagið endurskoði þessi ákvæði. Við
höfum þegar fellt niður tolla af
meginþorra iðnvarnings frá EB-
löndum.
Halldór Ásgrímsson sjávarút-
vegsráðherra sagði ekki um
tvennt að velja, annaðhvort samflot
innan EFTA í viðræðum við EB eða
tvíhlíða viðræður íslands og EFTA,
heldur þyrfti að fara báðar leiðir.
Það hafi hinsvegar torveldað síðari
kostinn að EB hafi haft þá stefnu
að fiskveiðiréttindi komi fyrir toll-
fríðindi.
Sjávarútvegsráðherra sagði það
sína skoðun að á einhveiju stigi
máls kæmu tvíhliða viðræður ríku-
legar inn í myndina. Semja mætti
um rannsóknir og verndun fiski-
stofna, framboð og gæði á ferskum
fiski og hugsanlega gagnkvæm
skipti á veiðirétti. Hann sagði að
kolmunninn væri sameiginlegur
stofn sem semja þyrfti um eins og
samið hafi verið um loðnuna. Þar
hafi verið samið um gagnkvæman
veiðirétt.
Fleiri þingmenn tóku til máls þó
ekki verði frekar rakið að sinni.
mSELFOSSI.
Skotfélag Suðurlands tekur
formlega í notkun nýtt æfingasvæði
í skotfimi laugardaginn 25. nóvem-
ber. Æfingasvæðið er í Ölfusi, norð-
an Óseyrarvegar.
Á nýja æfingasvæðinu hefur ver-
ið komið upp tveimur leirdúfuköst-
urum og steyptum pöllum, fyrir
skytturnar, samkvæmt ólympíu-
staðli.
— Sig. Jóns.
■ AÐALFUNDUR Félagsins ís-
land—Palestína verður haldinn í
Lækjarbrekku sunnudaginn 26.
nóvember kl. 15. Á fundinum flytur
Salman Tamimi ávarp sem nefnist
„Intifada 2 ára“, og verða umræður
að því loknu.
■ NÁTTÚRUVERNDARFÉ-
LAG Suðvesturlands fer göngu-
ferð um Fossvogsdal sunnudag-
inn 26 nóvember. Farið verður
kl. 10 frá Skógræktarfélagi
Reykjavíkur í Fossvogsdal. Gengið
verður um dalinn að sunnanverðu
og til baka að norðan. Áætlað er
að gangan taki um tvo klukkutíma.
■ DANS- og dægurlagahljóm-
sveitin „Gömlu Brýnin“ fer í sína
fyrstu ferð út á landsbyggðina nú
um helgina, og mun hún skemmta
á Hótel Akranesi í kvöld, laugar-
dagskvöld. Um næstu helgi er för-
inni svo heitið til Vestmannaeyja.
Hljómsveitin hóf starfsemi nú í
haust, en liðsmenn hennar hafa
leikið með ýmsum þekktum rokk-
og danshljómsveitum í gegnum
tíðina^
■ JÓN Baldvinsson opnaði í
síðustu viku sýningu á rúmlega
tuttugu olíumálverkum í hliðarsöl-
um Islensku óperunnar. Opnun
sýningarinnar fór saman við frum-
sýningu á óperunni Tosca. Sýning-
in stendur um óákveðinn tíma og
er opin daglega frá kl. 16-19.
Vorum a.ö taka upp sendingar af:
Jakkafötum Stökum jökkum Peysum Sokkum
Ullarfrökkum Mittisjökkum Skyrtum Skóm
Vatteruðum frökkum Úlpum Bindum
Opiö virka daga frá kJL 9-18, laugardag frá kl. 10-16.