Morgunblaðið - 10.01.1990, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. JANÚAR 1990
l

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhaonsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
*
Atakí
landgræðslu og
skógrækt
Grindavík:
Kvíabryggja gjörónýt
ar bryggjur stórskera
Unnið var að því að fjarlægja stórgrýti og möl sem hafði borist með
Asunnudaginn hófst „Land-
græðsluskógar — átak
1990“ formlega með athöfn á
Kjarvalsstöðum. Er þetta eitt
mesta átak í landgræðslu og
skógrækt hérlendis frá upphafi
vega. Átakið er gert í tilefni 60
ára afmælis Skógræktarfélags
íslands, sem er sambandsfélag
allra félaga áhugamanna um
skógrækt á íslandi, en félagar
eru alls um 7.000 talsins. Skóg-
rækt ríkisins, Landgræðsla Is-
lands og Iandbúnaðarráðuneytið
hafa gengið til samstarfs um
átakið. Til þess að það heppnist
þarf öll þjóðin að leggjast á eitt
me_ð þessum aðilum.
í ræðu sem Hulda Valtýs-
dóttir, formaður Skógræktarfé-
lags Islands, flutti á Kjarvals-
stöðum við upphaf átaksins sagði
hún meðal annars, að Skógrækt-
arfélagið væru einu félagasam-
tökin — grasrótarsamtökin —
sem hefðu gróðurvernd á dag-
skrá og taldi þess vegna eðlilegt,
að þeim væri ætlað mikið starf.
Síðan sagði Hulda orðrétt: „Það
er því ekki lítið gleðiefni að tek-
ist hefur að fá fjölda stofnana
og félagasamtaka til liðs við
málstaðinn og framkvæmdirnar.
Þær undirtektir sem við fengum
á fyrsta undirbúningsfundinum
með stuðningsaðilunum, rúm-
lega 40 talsins, voru okkur mikið
gleðiefni og þær gáfu strax von-
ir um að árangur verði góður og
að allir leggi fram sinn skerf
þegar til framkvæmda kemur á
þessu ári. Ég hlýt líka að nefna
mikilvægi þess að okkur takist
að afla fjármagns málefninu til
framgangs og veit að í þeirri
viðleitni stöndum við saman sem
einn. Ábyrgð okkar allra er vissu-
lega mikil — hér er um verk að
ræða sem vanda þarf til — en
þetta er líka verkefni sem gefur
öllum þátttakendum tækifæri til
að auka sér gleði og jákvæðan
tilgang í lífínu — verkefni sem
vísar fram á veg um leið og hug-
að er að fortíð. Það er von okkar
allra sem að þessu „átaki um
landgræðsluskóga 1990“ stönd-
um, að í framtíðinni verði þessa
árs minnst sérstaklega vegna
þess, að það var árið sem eitt
mesta og árangursríkasta skóg-
ræktar- og landverndarátakið
hófst — að þá hafi orðið tímamót
— og það hafi verið fyrir áhuga
og fórnfýsi þjóðarinnar allrar að
svo vel tókst til.“
Eins og þessi orð bera með
sér stefna forvígismenn átaksins
markvisst að því að virkja sem
allra flesta og fá þá til liðs við
hinn góða málstað. í skógrækt
og landgræðslu felst sjálfsögð
umhyggja fyrir landinu og við-
leitni til að gjalda því þá skuld
sem skapast hefur vegna ágangs
og ofnýtingar, nærfærni í um-
gengni við náttúruna og ræktun-
arstarf er til þess fallið að styrkja
innri mann hvers og eins sem
þar leggur hönd á plóginn. Um
það vitna fjölmörg dæmi.
Á þessu átaksári verður lögð
höfuðáhersla á að virkja sem
flesta til að gróðursetja um
1.500.000 tijáplöntur næsta vor
í gróðursnautt en friðað land.
Helst alla þjóðina, eins og að-
standendur átaksins segja og
bæta við: „Ekki aðeins til að afla
sjálfboðaliða í þetta mikla verk,
heldur ekki síður til að auka
skilning á skógrækt og land-
græðslu og á því hversu miklir
möguleikar okkar eru til að snúa
við óheillaþróun liðinna alda. Og
til þess að kenna fólki réttu hand-
tökin við gróðursetningu.“
Morgunblaðið hvetur alla sem
vettlingi geta valdið til að veita
þessu merka átaki lið. Fari svo
kann það markmið að nást, að á
þessu ári verði straumhvörf í
gróðursögu landsins.
Merkileg-
hljómsveit
Enn einu sinni hefur Paul
Zukofsky unnið listrænt af-
rek með Sinfóníuhljómsveit æsk-
unnar, er flutti Pelléas et Meli-
sande, tónaljóð eftir Arond
Schönberg á sunnudaginn. Af
þessu tilefni segir Jón Ásgeirs-
son, tónskáld og gagnrýnandi
Morgunblaðsins, í gær:
„Rétt er að hamra vel á því
að stjórnandinn, fiðlusnillingur-
inn Paul Zukofsky, hefur hafið
starf Sinfóníuhljómsveitar æsk-
unnar langt upp fyrir það svið
að vera aðeins góð æfing fyrir
efnilega tónlistarmenn og gert
tónleika sveitarinnar að listvið-
burði er auðgar íslenskt tónlist-
arlíf og lyftir því upp úr viðjum
vanans, ýtir við samtíðinni svo
spurt er: Hví hefur þessi tónlist
ekki verið flutt fyrr af þeim er
telja sig á því sviði fara fyrir
öðrum?“
Þeir sem vilja hlú að íslensku
tónlistarlífi og stuðla að því að
ungir tónlistarmenn takist á við
verkefni er efla þá til listrænna
stórátaka eiga að leggja Sin-
fóníuhljómsveit æskunnar undir
forystu Pauls Zukofskys lið.
SJÁVARHÆÐ í óveðrinu aðfara-
nótt þriðjudags í Grindavík er
talin hafa verið hátt í 23 metrar
þegar verst lét og Ijón sem varð
í bænum talið nema tugmiHjón-
um króna. Kvíabryggja eyðilagð-
ist gjörsamlega og miklar
skemmdir urðu á Eyjabakka, en
þar hafa miklar endurbætur farið
fram að undanfornu. Þá rofiiaði
vegurinn út að Reykjanesi á 150
metra kafla, en það er til marks
um veðurhaminn að vegurinn er
í um 400 metra fjarlægð frá sjó.
Björgunarsveitin Þorbjörn var
kvödd út um klukkan hálftvö að-
faranótt þriðjudags og skömmu
síðar var almannavarnanefnd stað-
irins gert aðvart. Björgunarsveitar-
menn brugðust skjótt við ogjgengu
í þau verk sem fyrir lágu. A Mið-
bryggju, sem var öll undir sjó, höfðu
festar báts slitnað og björgunar-
sveitarmenn komu í veg fyrir að
hann bæri á haf út. Sjórinn gekk
langt upp á land og flaut inn í sali
fiskvinnsluhúsanna Hópsness og
Þorbjörns. Þá færðust skip sem
voru á þurru landi ofar á bryggj-
unni og rof kom í brimgarða.
Á milli 60-70 manns voru við
björgunarstörf fram eftir nóttu og
langt fram eftir degi. Liðsauki barst
frá Björgunarsveitinni Stakk í
Njarðvík, alls 16 manns, auk þess
sem allt tiltækt lögreglulið og
slökkvilið bæjarins voru við störf.
Á Svírabryggju kubbuðust stál-
rör loðnubræðslunnar í sundur auk
þess sem stórgrýti og möl skall á
bryggjunni og virðist ljóst að tjónið
er gífurlegt.
Björgunarsveitin Þorbjörn varð
fyrir miklu tjóni þegar brotsjór gekk
Ekkert er enn vitað um eldsupp-
tök í Fiskverkun Erlings Jóns-
sonar í Sandgerði, sem brann
til kaldra kola í fyrrinótt.
Sjómenn, björgunarsveita-
menn,lögregla og slökkviliðsmenn
voru á þönum í Suðurnesjahöfnum
í fyrrinótt þegar Morgunblaðs-
menn fóru þar um í mesta veður-
hamnum. Veðurofsinn var slíkur
yfir skýli sveitarinnar við Eyja-
bakka og braut upp stálhurð á gafli
hússins. Tæki og ýmiss búnaður
björgunarsveitamanna hvarf út í
særokið og sagði Sigmar Eðvarðs-
son, formaður björgunarsveitarinn-
ar, að tjón sveitarinnar væri á aðra
milljón króna. Mesta mildi var að
þrír björgunarsveitarmenn sem
staddir voru í skýlinu skyldi ekki
saka. „Þegar mest gekk á var
að menn áttu fullt í fangi með að
halda sér á jörðu niðri hvað þá
að standa í ýmsum björgunarað-
gerðum, en tugir manna voru á
vakt á hverjum stað og engin slys
urðu á mönnum. I öðrum enda
hússins, sem brann í Sandgerði,
var Fiskverkun Erlings Jónssonar
sem m.a. hefur stundað útflutning
á ferskfiski,en í hinum enda húss-
vatnshæðin inni í húsinu um einn
metri og trjádrumbur og spýtna-
brak út um allt. Ég held að menn
muni ekki eftir öðrum eins ham-
förum,“ sagði Sigmar.
Á Eyjabakka flettist malbik ofan
af bryggjunni eins og roð af fiski
og skúr á bryggjusporðinum hvarf
út í veðrið.
Betur fór en á horfðist hjá Fisk-
ins var fiskvinnsla Arnbjörns
Eiríkssonar í húsnæði sem hann
leigði af Svavari Ingibergssyni.
Þegar Morgunblaðsmenn komu á
vettvang var Arnbjörn að kíkja
eftiur jeppabifreið sem hafði verið
inni í húsinu, en hann kvaðst ekki
geta séð annað en að hún hefði
bráðnað að mestu leiti niður í eld-
hafinu. Eldsins varð vart milli 2
Eldsupptök í Sandgerð