Morgunblaðið - 11.01.1991, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 1991
// yManstu &kJci númerié frtt ? "
Ást er...
. .. að láta hana keyra, þegar
þú hefur fengið þér drykk.
TMReg. U.S. PatOff. -all rights reserved
© 1991 Los AngelesTimesSyndicate
t*k»oh¥ki ^ *"lV?
Með
morgunkafílnu
Hvernig gekk svo afmælis-
veislan hans Lilla?
HÖGNI HREKKVfSI
/rVlLTO SJÁ E:l^OiKO^a^JABÓKl^JA/Vli^/A/A^?,"
Mannsæmandi laun
Velvakandi góður.
Miðvikudaginn 2. janúar birtist
í DV opið bréf til verkamanna Dags-
brúnar eftir Þórarin Víking, fisk-
vinnslumann og frambjóðanda.
Kveðst hann ekki þekkja neinn
verkamann sem lýst hafi yfir
ánægju með þjóðarsáttina. Það
skyldi þó aldrei mega skilja svo, að
hann viti um fjölda verkamanna
sem láta þjóðarsáttina sér vel líka
og að hann þekki þá alla, nema
aðeins einn, sem að hann viti ekki
deili á!
Nei, sjálfsagt á þetta ekki að
skiljast þannig, heldur er auðvitað
meint að mikil óánægja ríki útaf
„sáttinni“ margumtöluðu. Ég held
þó að hún eigi marga fylgjendur,
enda væri annað einkenniiegt, svo
sem hún hefur verið mikill hemill á
víxlhækkun kaupgjalds og verðlags.
Til Velvakanda.
5. janúar sl. birtist grein mín,
Til varnar lítilmagnanum, í dálkum
þínum. Þakka ég fyrir það. Því
miður fóru smávægileg mistök í
setningu en mikilvæg fýrir efni
greinarinnar framhjá prófarkales-
ara. Þetta verð ég að skýra í sam-
hengi og endurtek því eina máls-
grein:
„Ber ekki löggjafanum að meta
heimaumönnun barna til fjár svo
fólk, sem er að vinna þjóðfélaginu
annað eins gagn og gott foreldri
gerir, þurfi ekki að ganga um með
betlistaf? Alþingismenn hlupu upp
til handa og fóta og flýttu sér að
samþykkja Eýmkun fóstureyðinga-
laga 1975. Þeir voru (á að vera
eru) ekki alveg jafnfljótir að meta
það við fólk að það nenni að eign-
ast börn. Samt er framtíð þjóðarinn-
ar undir því komin að börnin fái
að fæðast.“
Það vantar mikið á að alþingis-
menn séu búnir að rétta hlut barna-
fjölskyldna. Aðstoð við þær hingað
til nægir engan veginn.
Greinarhöfundur spyr hver sé til-
gangur þjóðarsáttarinnar og svarar
því sjálfur, að hún eigi að drepa
allar kröfur verkafólks með verð-
bólgu- og atvinnuleysisgrýlunni og
að heilaþvo þjóðina einu sinni enn
með þeirri lygi að laun verkafóiks
skapi verðbólgu. Já, svo mörg voru
þau orð.
Ég hélt í fáfræði minni að flestir
vissu nú orðið hvernig vítahringur-
inn hefur rúllað áfram áratugum
saman í fjármálunum hér á landi.
Oftast hefur fyrst komið rama-
kvein um þá lægst launuðu, að þeir
geti ekki lifað mannsæmandi lífi á
þessum sultarlaunum. En þetta út-
þvælda „mannsæmandi líf“ þykir
mér vera orðið heldur hvimleitt
umræðuefni.
Omögulegt er að setja nein mörk
þar sem „mannsæmandi lífið“ byiji
Grein mín 5. janúar var skrifuð
sem viðbrögð við grein „Bjarkar“ í
dálkum þínum 28. desember sl.
Eftir að grein mín birtist var mér
bent á að hún lét ekki getið barna-
bóta frá skattinum sem voru til ein-
stæðra foreldra 1. nóvember sl. kr.
20.049 á mánuði með þremur börn-
um. Auk meðlags og mæðralauna,
sem Tryggingastofnun greiðir, kr.
21.126 og kr. 20.507 ogörorkubóta
með veiku barni, kr. 8.386, fær hún
alls á mánuði kr. 70.068.
Sem framfærsla fyrir fjögurra
manna fjölskyldu, Björku og þrjú
ung börn, það elsta 5 ára og veikt,
er þetta alls ófullnægjandi. I húsa-
leigu greiðir hún kr. 35.000 á mán-
uði, auk þess sem hún skuldar tæpa
milljón, lögfræðikostnað að meiri-
hluta.
Er ekki löngu orðið tímabært að
hækka skattleysismörk? Þau miðast
nú við mánaðartekjur að upphæð
kr. 57.378.
Rannveig Tryggvadóttir
eða endi. Tveim fjölskyldum jafn
stórum með jafn miklar, eða við
skulum segja jafn litlar tekjur, til
að halda okkur við barlóminn, getur
liðið mjög misvel, eða, sagt á lak-
ari íslenzku, haft það mjög misgott.
Annarri Ijölskyldunni er í blóð
borinn eiginleiki sem áður taldist
til mannkosta, en virðist ekki vera
það lengur, hæfileg sparsemi og
ráðdeild. Fyrir þá fjölskyldu eru
„sultarlaunin“, svo að við lemjum
lóminn áfram, alveg nægjanleg, en
fyrir hina fjölskylduna eru þau ekki
„mannsæmandi“. Mig langar til að
árétta þetta með vísu:
Einn þótt miklu eyði fé
ekkert þykir skrýtinn,
en spaugilegt ef spyrzt hann sé
sparsamur og nýtinn.
Ég ætla að fara að gera grein
fyrir hvernig þetta „rúllaði" þótt
allir í sjálfu sér viti það. Fyrst hafa
oft þeir lægstu launuðu fengið
hækkun, en þá hafa aðrir hópar
venjulega fylgt í kjölfarið með verk-
fallshótunum og eftir fáa mánuði
er komin launahækkun yfir alla
línuna.
Mótmæli þeir sem geta!
Svo kemur óviðráðanleg verð-
hækkun á öllum sviðum. Því er
stundum haldið fram að kauphækk-
unin sé ekki bein orsök verðhækk-
ananna, en mér a.m.k. finnst ekki
orsökin vera mjög „bogin“.
Talað er um í áðurnefndri grein
í DV að hægt sé að stórhækka laun
verkfólks án þess að hrinda af stað
verðbólgu.
Ætli að margir séu innst inni
sammála þessu? Ég skal játa að ég
get ekki fært sönnur á neitt með
leik með tölum, en ég er þáð ekki.
Ég hef meira gaman af vísum og
læt hér aðra til fljóta með, þar sem
hugsun * „mannsæmandi-launa-
vantandi mannsins" er snúið í bund-
ið mál:
Vart þó skil ég vaxi og stækki
verðbólgan með afhroð sitt,
eg sem vil að ekkert hækki,
utan bara kaupið mitt!
Magnús Jónsson
Leiðrétting
Yíkverji skrifar
Tveir nýir sendiherrar voru skip-
aðir um áramótin. Það þótti
að vonum fréttnæmt að Sigríður
Snævarr varð sendiherra, fyrst
íslenzkra kvenna. En hitt hefur
ekki komið fram að Gunnar Pálsson
er yngsti sendiherra utanríkisþjón-
ustunnar frá upphafi, 35 ára að
aldri. Pétur J. Thorsteinsson var
36 ára þegar hann varð sendiherra
í Sovétríkjunum 1953. Sigríður
Snævarr er 38 ára og Einar Bene-
diktsson varð sendiherra 39 ára
gamall.
Það er að mati Víkveija tímanna
tákn að tveir af hæfustu yngri
starfsmönnum utanríkisþjón-
ustunnar skuli gerðir að sendiherr-
um svona ungir. Starf sendiherra
hefur verið að breytast undanfarin
ár hjá flestum þjóðum heims. Með
nýjum háttum eru gerðar aðrar
kröfur en áður og yngra fólk haslar
sér völl á þessu sviði.
XXX
Kunningi Víkveija varð fyrir
óskemmtilegri reynslu á að-
fangadag jóla. Hann fór til aftan-
söngs í Dómkirkjunni ásamt fjöl-
skyldu sinni. Öll voru þau prúðbúin
og í jólaskapi.
En jólaskapið rauk út í veður og
vind þegar 'nalda átti heim á leið.
Fjölskyldubílhum hafði verið lagt á
bílastæði á móti happdrætti Háskól-
ans. Að sjálfsögðu er ekki gjald-
skylda á svona helgum degi en engu
að síður neitaði tölvubúnaðurinn að
hleypa bílnum út heldur heimtaði í
sífellu meiri peninga. Þegar allar
peningabuddur voru tæmdar þraut
þolinmæðina og var þá sterkasti
fjölskyldumeðlimurinn sendur út til
að lyfta bómunni. Það tókst og
bíllinn smaug út.
Eftir þessa lífsreynslu fékk kunn-
ingi Víkverja þá snjöllu hugmynd
að Reykjavíkurborg seldi kort sem
gengi að öllum gjaldskyldum bfla-
stæðum' og stöðumælum. Kortið
væri samsvarandi kortum Pósts og
síma sem ganga að kortasímum.
Þannig gætu bíleigendur keypt kort
fyrir t.d. 3.000 krónur. Þessari hug-
mynd er hér með komið á framfæri
við borgaryfirvöld.
XXX
Bjami FriðHksson hefur verið
útnefndur íþróttamaður árs-
ins 1990. Er valið fyllilega verð-
skuldað að mati Víkveija. Hins veg-
ar var útnefningin sl. þriðjudag ris-
minni en Víkveiji átti að venjast
fyrir allmörgum árum þegar hann
stóð með fleirum-að þessu vali og
var viðstaddur margar afhendingar.
Þetta voru hátíðlegar stundir og
mikil spenna í loftinu. Nu virðist
afhendingin miðast við þarfir sjón-
varps og öllu hespað af á skömmum
tíma. Þá var einkennilegt að sjá
hinn nýkjörna íþróttamann ársins
tyggja tyggigúmmi í gríð og erg á
þessari hátíðlegu stund.
xxx
Iþessum dálki hefur stundum ver-
ið fjallað um gatnamótin Mikla-
braut/Kringlumýrarbraut og þann
ósið margra bílstjóra að aka þar
yfir löngu eftir að rauða ljósið er
komið. Víkveiji ók þarna um í fyrra-
dag og blöskraði framferði bílstjór-
anna. Ekki var lögreglan nálæg
fremur en venjulega. Ætlar lögregl-
an ekkert að gera til að stemma
stigu við þessu ófremdarástandi?
xxx
Lesandi hafði samband við
Víkveija vegna pistils hans
síðasta þriðjudag þar sem bent var
á mikinn verðmun á milli verslana
á einum lítra af appelsínusafa frá
Sól hf. Þar kom fram að Víkveiji
hafði séð að þessi drykkur kostaði
77 kr. í einni búð, 99 í annarri og
106 krónur í þeirri þriðju. Les-
andinn sagðist hafa keypt þessa
sömu vöru í stórmarkaði í Reykjavík
á 117 krónur. Verðmunurinn er því
enn meiri en Víkveiji hafði tekið
eftir í sinni litlu athugun, eða heilar
40 krónur sem er yfir 50%, og ekki
er ólíklegt að hægt sé að finna
dæmi um enn hærra verð. Það borg-
ar sig áreiðanlega ekki að sofa á
verðlagsverðinum. <