Morgunblaðið - 23.05.1993, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ VELVAKAMPI SUNNjdDAGUR 23. MAÍ 1993
B 29
----—--
Ferðaþjónusta -
alvöru atvinnugrein
Frá Birnu G. Bjarnleifsdóttur:
og ýtt heimafólki til hliðar. Er þá
t.d. átt við þjóna, kokka og annað
starfsfólk á veitingastöðum.
Þeir sérfræðingar sem hafa
kynnt sér lagalega hlið málsins,
hafa ekki viljað láta hafa neitt eftir
sér og fjölmiðlafólk hefur tjáð mér
að mjög erfiðlega gangi að fá grein-
argóðar upplýsingar, ekki eingöngu
um áhrif EES heldur um ferðaþjón-
ustuna yfírleitt. Það hefur sagt mér
að svo virtist sem íslensk ferðaþjón-
ustufyrirtæki væru ekki æst í um-
fjöllun fjölmiðla og vildu bara starfa
í friði í sínu horni.
Fagleg umijöllun um ferðaþjón-
ustu sem atvinnugrein er af mjög
skornum skammti hér á landi. Rétt
er þó að geta greina Magnúsar
Oddssonar, markaðsstjóra Ferða-
málaráðs, sem birtast annað veifið
í Ferðablaði Morgunblaðsins. Að
öðru leyti er lítið um faglega um-
fjöllun þar sem málin eru krufin til
mergjar frá ýmsum hliðum. Ef ís-
lenskt fiskiskip selur afla erlendis
er þess snarlega getið í fréttum
hvað söluverðið er pr. kíló og hversu
mikils gjaldeyris hafí verið aflað
með sölunni. Fjallað er um fisk-
kvóta og sjávarútvegsstefnu í tíma
og ótíma og birtar aflatölur ein-
stakra fiskiskipa. Ef bóndi norður
í landi ákveður að selja lambakjötið
sitt beint er strax birt við hann við-
tal.
Það telst hins vegar ekki frétt-
næmt þótt hér á jandi sé haldin
fjölmenn fjölþjóðaráðstefna eða
hversu mikils gjaldeyris hún aflar.
Helstu fréttirnar úr ferðaþjón-
ustunni birtast ársíjórðungslega
þar sem greint er frá fjölda ferða-
manna án nokkurra nánari skýr-
inga um orsök eða afleiðingu. Hvers
vegna hefur t.d. Bandaríkjamönn-
um fækkað? Er það vegna minnk-
andi starfsemi landkynningarskrif-
stofu Ferðamálaráðs í Bandaríkjun-
um eða aðstæðna innanlands í
Bandaríkjunum? Hvers vegna hefur
Þjóðveijum ijölgað? Er það vegna
aukinnar starfsemi landkynningar-
skrifstofu Ferðamálaráðs í Þýska-
landi eða koma aðrir þættir inn?
Hefur japönskum ferðamönnum
fjölgað eftir að opnuð var landkynn-
ingarskrifstofa fyrir ísland í Japan?
Geta íslensk hótel uppfyllt sérkröfur
japanska ferðamanna, t.d. hvað
snertir baðaðstöðu og matarvenjur?
Eru japanskir ferðamenn yfírhöfuð
taldir eftirsóknarverðir með tilliti
til arðsemi?
Ætli þessi takmarkaða umíjöllun
íslenskra Ijölmiðla um ferðaþjón-
ustu stafí af áhugaleysi ferðaþjón-
ustuaðilanna sjálfra eða athugunar-
leysi fjölmiðlanna? Eða er það
skortur á faglegri þekkingu? Hvar
er allur sá fjöldi íslendinga sem
numið hefur ferðamálafræði í er-
lendum skólum undanfarin ár?
Margt af því fólki hefur leitað sér
að atvinnu innan ferðaþjónustunnar
hér, án árangurs. Er ekki tími til
kominn að fjalla faglega um ferða-
þjónustuna eins og aðrar atvirmu-
greinar?
BIRNA G. BJARNLEIFSDÓTTIR,
forstöðumaður Leiðsöguskóla
íslands.
Eru mannréttíndi söluvara?
Frá Sveinbirni Jónssyni:
í ÞEIM kafla Ríó-sáttmálans sem
íjallar um nýtingu á auðlindum
hafsins, kemur mjög vel fram mis-
munandi réttarstaða einstaklinga
°g byggðarlaga eftir staðsetningu,
hefðum og tæknistigi. í sáttmálan-
um er ríkjum gert skylt að tryggja
réttindi einstaklinga og byggðar-
laga til varanlegrar nýtingar þeirra
náttúruauðlinda sem viðkomandi
byggja afkomu sína á, ogjafnframt
lögð á herðar þeim sú skylda að
vernda viðkomandi auðlindir gegn
rányrkju stórvirkrar tækni sem
gæti skaðað auðlindimar og þannig
rýrt afkomumöguleika þeirra sem
eiga allt sitt undir þeim.
I ljósi þess að Islendingar eru á
alþjóðavettvangi taldir meðal frum-
kvöðla í þessum málum og meðal
annars í stjóm Umhverfisnefndar
Sameinuðu þjóðanna er fróðlegt að
skoða aðfarir þeirra sjálfra heima-
fyrir. Stjórnvöld á íslandi hafa ver-
ið kvótakerfið. í þessu kerfi er
ákvarðaður leyfilegur heildarafli
hverrar tegundar og honum síðan
úthlutað sem aflamarki á hverja
útgerð. Allt kapp er lagt á að við-
komandi aflamark sé framseljan-
legt eins og hver önnur vara og á
það að stuðla að aukinni hag-
kvæmni í sjávarútvegi þjóðarinnar.
I slíku kerfi er ekkert rúm fyrir
mismunandi réttarstöðu einstakl-
inga eða samfélaga. í slíku kerfí
er ekkert rúm til að taka tillit til
mismunandi skaðsemi veiðarfæra.
I slíku kerfi ræður aðeins aðgangur-
inn að ijármagni því hver fær að
lifa og hver skal deyja.
Frá Halldóri S. Gröndal:
I tilefni af fréttatilkynningu Sam-
útgáfunnar um að þeir ætli ekki að
fara í mál við Snorra Óskarsson
forstöðumann Betels, langar mig
að segja nokkur orð.
Eg er annar tveggja fulltrúa Þjóð-
kirkjunnar í Samstarfsnefnd krist-
inna safnaða, sem stóð fyrir um-
ræddri messu þar sem Snorri flutti
prédikun sína. Við ræddum um
prédikun hans nokkru síðar á fundi
og sáum enga ástæðu til að finna
neitt að henni.
Ekki hefi ég orðið var við, að
Snorri hafi orðið fyrir aðkasti vegna
ræðu sinnar, heldur þvert á móti
hefur kristið fólk tekið un dir orð
hans og þótt tímabært að mótmæla
kröftuglega því efni, sem birtist í
umræddum tímaritum útgáfunnar.
Mér finnst margt af þessu efni nán-
ast mannskemmandi lágkúra og
kristinn maður á að vita, að hann
kallar yfir sig bölvun ef hann boðar
djöfladýrkun.
Við Vestfirðingar höfum á und-
anförnum kvóta-árum fengið að
horfa upp á hvert þorpið af öðru
glata tilverugrundvelli sínum og
þegna sinna á altari þessa kerfis.
Islenskum sjávarútvegi og efna-
hagsmálum er stjórnað á þann veg
að hægt sé að nota erfiðleika fyrir-
tækja til að gera upptækan rétt
einstaklinga og samfélaga og selja
hann hæstbjóðanda undir yfirskini
aukinnar hagkvæmni. Hvaðan kem-
ur stjórnvöldum slíkur réttur?
Á undanförnum vikum höfum við
fengið að fylgjast með lífróðri Bol-
víkinga við að halda umráðum yfir
lífsbjargarrétti sínum eftir að aðal-
atvinnufyrirtæki bæjarins varð ís-
lenska hagkerfinu að bráð. Undir-
ritaður hefur persónulega reýnslu
af samskonar baráttu Súgfirðinga
og hefur því mikla samúð með for-
ráðamönnum og almenningi í Bol-
ungarvík við núverandi aðstæður.
Stjórnvöld munu án efa reyna að
láta málið snúast um peninga en
það er mín skoðun og ég þykist
vita að það sé einnig alþjóðlega við-
urkennt að málið snúist um mann-
réttindi fremur en peninga. Með
dugnaði sínum allt frá landnámi
Bolungarvíkur hafa Bolvíkingar
áunnið sér rétt til nýtingar þeirra
auðlinda sem þeir byggja afkomu
sína á og það hafa engin stjórnvöld
rétt á að láta selja þann rétt frá
þeim hvorki fyrir peninga, skuldir
né annað. Það sama gildir um Pat-
reksfírðinga og Súgfirðinga og
reyndar íbúa annarra sjávarþorpa
vítt og breitt um landið. Það er
kominn tími til að einhver láti reyna
Við í þjóðkirkjunni hefðum átt
að vera búnir fyrir löngu að mót-
mæla og vara við þessum tímaritum,
svo og því hömlulausa ofbeldi, já
og siðleysi sem stundum birtist á
skjánum hjá sjónvarpsstöðvunum
okkar. Gegn þessu verður að spyrna
fótum, þessu verður að linna. Og
það gerist með hugarfarsbreytingu
hjá fólkinu, að það hætti að kaupa
tímaritin og hætti að horfa á slíkt
sjónvarpsefni og mótmæli.
Prédikun Snorra hefur ekki
„dæmt sig sjálf“ eins og forsvars-
menn Samútgáfunnar segja. Hún
stendur vel fyrir sínu og hefur vak-
ið fólk til umhugsunar á þessari
skömm. Ræðan var biblíuleg, orð
Guðs var boðað eins og það er að
finna í heilagri ritningu.
Og menn heyra orð Guðs og vilja
hans, annaðhvort sér til blessunar
eða bölvunar.
HALLDÓR S. GRÖNDAL,
sóknarprestur.
á það á alþjóðavettvangi hvort ís-
lensk stjórnvöld hafí rétt til að
breyta mannréttindum þegna sjáv-
arþorpanna í söluvöru og setja hana
á almennan uppboðsmarkað. Ég tel
að niðurstaða slíkra málaferla
mundi verða íslenskum stjórnvöld-
um slík hneisa að það tæki marga
áratugi að rétta úr kútnum.
SVEINBJÖRN JÓNSSON,
Hjallavegi 21,
Suðureyri.
LEIÐRÉTTING
Vantar ferða-
skrifstofuleyfi
Vegna fréttar um Framtíðarferðir
í Morgunblaðinu sl. laugardag, skal
tekið fram, að samgönguráðuneytið
hefur ekki ekki tilkynnt fyrirtækinu
að það fái ekki ferðaskrifstofuleyfi,
heldur að fyrirtækinu sé óheimilt
að starfa sem ferðaskrifstofa • á
meðan það hefur ekki fengið slíkt
leyfí.
HARÐVIÐflRVAL
HARÐVIÐARVAL HF.
KRÓKHÁLSI 4 R. SÍMI 671010
VINKLAR Á TRÉ
HVERGI LÆGRI VERÐ
ÞÝZKIR GÆÐAVINKLAR
OG KAMBSAUMUR
ÁVALLT FYRIRLIGGJANDI
^ EINKAUMBOÐ
cö Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
Ármúla 29 - Reykjavík - sími 38640
VZterkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!
Blessun eða bölvun
Indverskar
mottur í
sumarbústaðinn
Faxafeni við Suóurlandsbraut, sfmi 686999.
aíiUjHiii iíj'j ;3jjj) gjjiii sím iuí ú; j r rtji

FAGOR :;g|
1
rra r fy, |
,

-|V

FAGOR FE54
Magn af þvotti 4,5kg
Þvottakerfi 17
Afgangsraki 77%
Hitastillir *-90°C
Rúmmál tronilu 42 1
Hraðþvottur •
Áfangaþeytivinda •
Sjálfvirkt vatnsmagn •
Hæg vatnskæling •
Barnavernd •
■Hljóðlát •
VORTILBOÐ
GERÐ FE54 - STAÐGREITT KR.
39.900-
KR. 41990 - MEÐ AFBORGUNDM
RONNING
SUNDABORG 15
SÍMl 68 58 68
Þessi miði á húsgögnum verslunarinnar
tryggir þér lægsta verð á íslandi.

mismumnn e^urf
flúsgagaaúöttta
Góð húsgögn og lægsta verðið -um það
snýst allt í Húsgagnahöllinni.
Húsgapahöllin
BILDSHÖFÐA 20 - 112 REYKJAVÍK - SÍMI 91-681199