Morgunblaðið - 26.06.1993, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 26. JÚNÍ 1993
17
Morgunblaðið/Bjami
Kveðjuskál
JÓHANNES Nordal lætur af störfum í Seðlabankanum um þess-
ar mundir og var af því tilefni haldin móttaka honum til heiðurs
að loknum vinnudegi í bankanum í gær. Hér sést Jóhannes skála
við félaga sína í bankastjóm Seðlabankans, þá Tómas Ámason
og Birgi ísleif Gunnarsson, sem ávarpaði Jóhannes fyrir hönd
stjórnenda bankans. Fyrir hönd starfsfólks flutti Bjöm Tryggva-
son aðstoðarbankastjóri ávarp til Jóhannesar Nordals.
1.000 bílar skemmd-
Stóru útgerðarfyrirtækin nmnu geyma kvóta milli ára
Skagstrendingur full-
nýtir geymslurétt sinn
STÆRSTU útgerðarfyrirtæki landsins reikna með að geyma kvóta
á milli fiskveiðiára nú í haust og eitt þeirra, Skagstrendingur, reikn-
ar með að fullnýta geymslurétt sinn eða 1.400 þorskígildistonn. Hjá
Útgerðarfélagi Akureyrar og Samherja er einnig reiknað með
geymslu á nokkru magni en samt minna en í fyrra. UA geymdi 1.600
þorskigildistonn í fyrra og Samherji 1.500 tonn. Haraldur Böðvars-
son hf. reiknar ekki með að þurfa að geyma nema lítið magn enda
fór töluvert af kvóta hjá þeim í vetur í tonn á móti tonni viðskipti
hjá minni bátum.
Sveinn Ingólfsson framkvæmda-
stjóri Skagstrendings segir að léleg
aflabrögð séu ástæðan fyrir þessu
mikla magni en þess beri einnig að
geta að útgerðin hefur keypt mikið
af kvóta á undanförnum tveimur
árum. Sveinn sagði að útgerðin
myndi geyma 20% af 7.000 þorsk-
ígildistonna kvóta sínum nú. Að-
spurður um hvort eitthvað af kvóta
félagsins myndi glatast í ár kvað
Sveinn svo ekki vera utan að spurn-
ing væri með ýsuna. „Við höfum
að undanförnu verið að skipta á
tegundum og semja við menn um
að veiða fyrir okkur og mér sýnist
sem þetta bjargist fyrir horn,“ seg-
ir Sveinn en eins og greint var frá
í Morgunblaðinu í gærdag er útlit
fyrir að um 10.000 tonn af ýsu-
kvóta glatist í ár.
Erfitt að segja til um magn
Bæði Gunnar Ragnars fram-
kvæmdastjóri ÚA og Þorsteinn Már
Baldvinsson framkvæmdastjóri
Samheija segja að erfítt sé að nefna
nákvæmar tölur um hve mikið út-
gerðirnar geyma i haust, það fari
eftir aflabrögðum næstu tvo mán-
uði. Þó sé ljóst að magnið verði
minna en í fyrra. Þorsteinn Már
nefnir að geymsla Samheija á 1.500
tonnum í fyrra hafi að stórum hluta
verið stjórnunarlegs eðlis þar sem
þeir hafí séð fram á samdráttinn í
úthlutuninni í ár. Samheiji lætur
ekki minni báta veiða fyrir sig kvóta
þar sem þeir hafa ekki umráð yfir
frystihúsi í landi.
Gunnar Ragnars segir að ÚA
hafi í töluverðum mæli samið við
minni báta, einkum á línuveiðum í
vetur, um veiðar úr kvótum útgerð-
arinnar og því reiknar hann með
að þeim takist að komast hjá þvi
að glata kvóta. „í því sambandi er
hinsvegar spuming með ýsuna og
kvóta okkar á henni. Við erum að
semja við aðra um skipti á ýsu fyr-
ir aðrar tegundir eins og hægt er,“
segir Gunnar.
800 tonn til neta-og línubáta
Að sögn Haraldar Sturlaugsson-
ar framkvæmdastjóra hjá Haraldi
Böðvarssyni hf. reiknar útgerðin
ekki með að þurfa að geyma mikinn
kvóta í ár en í fyrra geymdu þeir
400 tonn af þorski. „Við létum neta-
og línubáta veiða fyrir okkur í vet-
ur í tonn á móti tonni viðskiptum
og þannig fóru um 800 tonn af
kvótanum,“ segir Haraldur. „Þetta
kom meðal annars til af því að tog-
arinn Sturlaugur var stopp í tvo
mánuði og við vildum ekki að fisk-
vinnslan stöðvaðist einnig."
Að sögn Haraldar er það helst
ýsukvóti sem þeir reikna með að
þurfa að geyma en eru nú að skipta
á honum fyrir ufsa.
ir í árekstrum í júní
Steypustöðin hf. sendir kæru til Samkeppnisstofnunar
Iðnlánasjóður ásakaður
um óheiðarlega samkeppni
BRAGI Hannesson, forstjóri Iðnlánasjóðs, segir það úr lausu
lofti gripið að Iðnlánasjóður hafi lagt Hrauni hf., sem stofnað
var til að reka steypuverksmiðju þrotabús Óss-Húseininga hf.,
til rekstrarfé. Sjóðurinn hafi eingöngu lagt fram eina milljón kr.
í hlutafé þegar Hraun hf. var stofnað. Steypustöðin hf. hefur
kært Iðnlánasjóð til samkeppnisráðs fyrir brot á samkeppnislög-
um og segir Halldór Jónsson, forsljóri Steypustöðvarinnar, úti-
lokað að verksmiðjunni sé haldið í rekstri fyrir aðeins einnar
milljóna kr. hlutafé og vill að rannsakað verði hvort sjóðurinn
leggur Hrauni til rekstrarfé.
ÞRÁTT fyrir að akstursskilyrði
séu með besta móti á þessum
árstíma skráðu tryggingafélög-
in fyrstu 20 daga júnímánaðar
1.000 bíla skemmda eftir um-
ferðaróhöpp.
Þessar tölur tryggingafélag-
anna um tjónatíðni eru allt aðrar
og margfalt hærri en þær sem
lögreglan og að sínu leyti Umferð-
endur úr sínum hópi. Undirritaður
veit ekki um neina stofnun fatlaðra
þar sem stjórnendum er veitt jafn-
mikið aðhald í rekstri og starfi. í
núverandi 5 manna stjórn Sólheima
eru tveir aðstandendur. Þetta stjórn-
kerfí hefur reynst Sólheimum frá-
bærlega vel. Úndirritaður telur að
færa megi fyrir því gild rök að meiri
en minni líkur væru á því að enginn
fatlaður heimilismaður væri á Sól-
heimum í dag hefði ekki fulltrúaráð
Sólheima notið við. Allar áætlanir
eru gefnar út prentaðar og dreift.
Slíkt er mjög sjaldgæft um stofnanir
fatlaðra hér á landi. Hafi einhveijir
fyrrverandi eða núverandi starfs-
menn út á sjórnunarkerfi heimilisins
að setja, er ekki við fulltrúaráðsmenn
að sakast.
Uppsögn starfsfólks
1. júní sl. tók gildi nýtt skipurit
fyrir starfsemi Sólheima. Skipuritið
er samið í samráði við endurskoðend-
ur heimilisins þar sem verksvið yfír-
manna eru skilgreind með nýjum
hætti. Frá upphafi hefur það verið
vilji stjórnar Sólheima að breytinga
þessar næðu fram að ganga án þess
að til uppsagnar starfsmanna þyrfti
að koma. Hins vegar kom í ljós að
það reyndist því miður ekki unnt.
Húsnæði fyrir starfsmenn á Sólheim-
um hefur verið mjög takmarkað og
fylgt ákveðnum störfum. Mistök í
stjórnun heimilisins undanfarin tvö
ár eru þó m.a. ástæða þess að stjórn-
in var neydd til að grípa til þessara
aðgerða. Milli fyrrverandi forstöðu-
manns og stjórnar varð trúnaðar-
brestur og útilokað að ná fram nauð-
synlegum breytingum nema með
uppsögn allra starfsmanna. Mun
stjóm heimilisins gera ýtarlegri grein
fyrir uppsögn forstöðumanns, gerist
þess þörf. Stjóm Sólheima var einnig
gert að fella niður matarfríðindi
starfsmanna frá 1. júní. Breyting
verður gerð á rekstri mötuneytis og
eldhúss Sólheima. Hætt verður að
afgreiða mat út á heimilin en opnuð
verslun á staðnum þar sem heimilis-
fólk og starfsmenn eiga kost á að
kaupa matvæli og aðrar nauðsynja-
arráð gefa upp, þar sem lögreglan
hefur ekki afskipti af nema litlum
hluta umferðaróhappa. Ungir
ökumenn eiga hluta að máli í
mörgum þessara umferðaró-
happa.
Bætur bifreiðatryggingafélag-
anna sökum tjóna af völdum öku-
manna 17-20 ára á árinu 1992
námu rúmum milljarði króna.
vörur. Enginn málefnaiegur ágrein-
ingur hefur komið upp milli stjórnar
heimilisins og fyrrum forstöðumanns
sem setið hefur alla fundi fulltrúar-
áðsins og nær alla stjórnarfundi á
starfstíma sínum og ekki gert neina
tillögu um breytta stefnumótun né
andmælt þeirri stefnumótun sem
unnið er eftir. Sama má í raun segja
um aðra starfsmenn. Ágreiningur
um stefnumótun Sólheima kom ekki
fram fyrr en að til uppsagna starfs-
manna kom. Allar aðdróttanir og
órökstuddar dylgjur um starfsemi
Sólheima og sérstaklega styrktarsjóð
heimilisins geta valdið heimilinu
óbætanlegu tjóni. Starfsmenn Sól-
heima hafa reynst heimilinu vel og
stefnt er að endurráðningu sem
flestra. Heimilisfólk á Sólheimum
nýtur sömu réttinda og annað fólk
hvað varðar friðhelgi heimilis þeirra.
Öll neikvæð umræða, dylgjur og
ásakanir um heimilið bitnar fyrst og
síðast á þeim sem þar búa og eiga
þess ekki kost að koma á framfæri
sínum skoðunum. Þetta ættu starfs-
menn, jafnt núverandi sem fyrrver-
andi, að vita og gera sér grein fyrir.
Fyrir nokkru voru stofnanir fyrir
þroskahefta lagðar niður í Noregi
(vistheimili og sambýli). Upp kom
þá ágreiningur þar sem starfsmenn
beittu hagsmunum þroskaheftra fyr-
ir sig í baráttu um eigin hagsmuni.
Slíkt má ekki henda. í flestum tilfell-
um fara saman hagsmunir fatlaðra
heimilismanna Sólheima og starfs-
manna heimilisins. Skarist þeir hags-
munir tekur stjóm heimilisins óhikað
hagsmuni fatiaðra heimilismanna
fram yfír hagsmuni starfsfólks.
Stjóm Sólheima leggur áhersiu á
að gott samstarf náist við starfsfólk
um fyrmefndar breytingar og mun
leggja sitt af mörkum til þess að
breytingarnar verði sem sársaukam-
innstar og taki sem stystan tíma.
Komi upp ágreiningsmál á heimilinu
er æskilegt að deilum sé haldið innan
vébanda þess — eins og á hveiju
öðm góðu heimili.
Höfundur er formaður sijórnar
Sólheima.
Kæra Steypustöðvarinnar snýst
um það hvort Iðnlánasjóður hafi
styrkt Hraun hf. með sérstökum
rekstrarframlögum og veiti þar með
óheiðarlega samkeppni á markaðin-
um.
Grimm undirboð
Halldór sagði að verksmiðja
Hrauns hf. hefði þegar framleitt
mikið magn steina og útilokað sé
að tekist hafi að halda rekstrinum
gangandi fýrir aðeins eina milljón
króna. „Þeir kaupa sement fyrir upp
undir milljón á dag og svo þurfa
þeir að borga laun og fleira. Þeir
hafa skaðað okkur stórkostlega og
hafa stundað grimm undirboð sem
við höfum skriflegar sannanir fyrir.
Þeir eru þegar búnir að valda okkur
stórtjóni," sagði Halldór.
„Við lögðum milljón krónur í
hlutafé í Hraun hf. og það hefur
sáralítið komið inn til viðbótar,“
sagði Bragi Hannesson. „Það er því
algerlega úr lausu lofti gripið að
halda því fram að við séum að borga
þarna rekstrarfé. Við þurfum þess
heldur ekki því það kemur inn sem
greiðsla fyrir vörur enda stendur
aðal sölutíminn yfir núna,“ sagði
hann.
Skiptastjóri þrotabús Óss-hús-
eininga hefur verið í viðræðum við
stærstu veðhafa að undanförnu og
kvaðst Bragi eiga von á að tilboði
Iðnlánasjóðs yrði svarað í næstu
viku. „Það hefur engin breyting
orðið á því að ef við fáum formlegt
eignarhald yfír þrotabúinu munum
við auglýsa eignimar strax til sölu.
Ég vonast til að það geti orðið í
næsta mánuði,“ sagði hann.
Samkeppnisráð krefst
skýringa
Að sögn Brynjólfs Sigurðssonar,
formanns samkeppnisráðs, verður
erindi Steypustöðvarinnar þegar
tekið til umfjöllunar og verður Iðn-
lánasjóði fljótlega skrifað bréf þar
sem spurst verður fyrir um rétt-
mæti fullyrðinga sem fram koma í
bréfi Steypustöðvarinnar til Sam-
keppnisstofnunar. Sagði hann þó
óvíst hversu langan tíma afgreiðsla
málsins tæki en sagði að samkeppn-
isráð myndi hraða því eftir föngum.
1MYNDLIST
ÚTILJÓS^^
VELJIÐ
ÍSLENSKAR GJAFAVÖRUR
o
Höfum opnað
glaesilega verslun að Fákafeni 9.
Aðalsmerki okkar er ALLT ÍSLENSKT,
myndlist, nytjalist, úti og inniljós og gjafávara í miklu úrvali.
Verið velkomin.
ÍSLENSK^
<$} NYTJALIST
Fákafeni 9, sími 682268
Opið 9-18, lau. 10-14
GJAFAVARA^^