Morgunblaðið - 04.04.1995, Blaðsíða 24

24 ÞRIÐJUDAGUR 4. APRÍL 1995
ERLEIMT
MORGUNBLAÐIÐ
Þrýst á um
stækkun
til austurs
JOZEF Oleksy, forsætisráð-
herra Póllands, sagðist í gær
ætla að þrýsta á um stækkun
Evrópusambandsins og Atl-
antshafsbandalagsins til aust-
urs fyrir árið 2000. Oleksy
heldur í heimsókn til Brussel
seinna í vikunni.
Vilja ekkju
Hoxa lausa
ALBÖNSK mannréttindasam-
tök hvöttu í gær til þess að
ekkju Envers Hoxa, fyrrum
leiðtoga landsins, yrði sleppt
úr fangelsi. Hún situr nú af sér
6 ára dóm fyrir valdníðslu og
fjárdrátt. Ástæðan fyrir beiðn-
inni er aldur ekkjunnar, Nex-
hmije, sem er 73 ára.
Þingmenn
snupraðir
TONY Blair, leiðtogi Verka-
mannaflokksins breska, vék í
gær tveimur þingmönnum úr
ábyrgarstöð-
um fyrir
flokkinn.
Ástæðan er
ferð þeirra til
Tyrklands og
Norður-
íraks, sem
farin var án
leyfis Blairs.
Vegna henn-
ar voru þingmennimir ekki við-
staddir mikilvæga atkvæða-
greiðslu í þinginu.
Glæpaalda í
Suður-Afríku
ÍBÚAR Suður-Afríku standa
frammi fyrir mestu glæpaöldu
sem riðið hefur yfír landið, að
sögn lögreglustjórans í Gau-
teng-héraði. Árið 1994 voru að
jafnaði 50 manns myrtir á degi
hveijum í landinu.
Flóðí
Marokkó
AÐ MINNSTA kosti þrettán
manns létust og fímm er sakn-
að í flóðum í suð-»austurhluta
Marokkó, sem orðið hafa vegna
gífurlegs úrhellis. Hundruð
manna em heimilislaus vegna
flóðanna.
Mannréttinda-
brot í Kenýa
MANNRÉTTINDASAMTÖKIN
Article 19 sökuðu yfírvöld í
Kenýa í gær um koma fram
með upplognar sakir á hendur
andstæðingum sínum, ofsækja
stjórnmálamenn í stjórnarand-
stöðu og hafa afskipti af fjöl-
miðlum. Segja samtökin að
ekki sé nægur þrýstingur á
yfirvöld í Kenýa til úrbóta.
Áfall fyrir
Seles
MAÐUR, sem réðst á tennis-
stjörnuna Monicu Seles á tenn-
ismóti fyrir tveimur árum og
stakk hana með hnífi í bakið,
komst í gær hjá fangavist er
þýskur dómstóll hafnaði kröfu
um að skilorðsbundnum dómi
yfir manninum yrði breytt.
Dómurinn er áfall fyrir Seles
sem hefur ekki keppt á mótum
frá því að árásin var gerð.
Tony Blair
ÍSLAMSKIR HEITTRÚARMENN SÆKJA í SIG VEÐRIÐ
RÁrásir herskárra múslima sem berjast fyrir íslömskum ríkjum í nokkrum löndum og uppreistir
aöskilnaöarsinna f öörum hafa valdiö ráöamönnum á Vesturlöndum áhyggjum
Aisfr IKKMHBHNHHHHHHMKHM8HHHÍ
Um 40.000 manns hafa falliö frá því herskáir múslimar hófu vopnaða
baráttu gegn stjórninni áriö 1992 eftir aö ákveðið var að aflýsa
kosningum til að koma í veg fyrir að íslamskur flokkur kæmist til valda
Egyptaland
Herská hreyfing, Gama's al-lslamiya, reynir að steypa stjórninni og stofna
íslamskt ríki. Margar árásir á útlendinga. Meira en 660 manns hafa beðið
bana á þrem árum
ísrael
Herskáir múslimar í Hamas-hreyfingunni reyna að grafa undan friðar-
samningi ísraela og PLO og hindra frekari friðarumleitanir.
Sjálfsmorðsárásir kostuðu nítján ísraela lífið í janúar
Pakistan
Að minnsta kosti 339 manns hafa hnigið í valinn í átökum stríðandi
fylkinga, meðal annars síta og súnníta
Kashmfr
117.000 hafa látið lífið frá því uppreisn múslimskra aðskilnaðarsinna
gegn Indverjum í Jammu og Kashmír blossaði upp árið 1990
Iran, Irak, Lfbýa
Eru á lista Bandaríkjastjórnar yfir ríki sem sökuð eru um að hafa stutt
starfsemi hryðjuverkasamtaka
Súdan
íslömsk stjórn við völd og sökuð um að styðja hermdarverkamenn
Kfna
ISprengjuárásir í Xinjiang-héraði, vestast í landinu, þar sem aðskilnaðar-
sinnar eru að sækja í sig veðrið meðal átta milljóna múslima
Flllppseyjar
Múslimahreyfing hefur barist fyrir sjálfstjórn á eyjunni Mindanao.
Fámennar hreyfingar íslamskra heittrúarmanna berjast fyrir aðskilnaði
og íslömsku ríki
Fulltrúar íslamskra hreyfinga á ráðstefnu í Súdan
Styðja vopnaða bar-
áttu gegn Israelum
Khartoum. Reuter.
FULLTRÚAR íslamskra hreyfinga
út um allan heim komu saman í
Khartoum í Súdan um helgina og
samþykktu að styðja vopnaða bar-
áttu múslimahreyfinga gegn
friðarsamningi ísraela og Frelsis-
samtaka Palestínumanna (PLO).
Leiðtogar herskárra múslima
fengu þama tækifæri til að sam-
hæfa baráttu sína og vestrænir
stjómarerindrekar sögðu viðræður
þeirra utan ráðstefnusalarins
meira áhyggjuefni en yfírlýsingar
þeirra á ráðstefnunni sjálfri.
Ráðstefnan stóð í þrjá daga og
fátt kom á óvart í lokayfírlýsing-
unni. „Eins og á öllum ráðstefnum
út allan heim var starfíð ekki ein-
skorðað við ráðstefnuna sjálfa.
Viðræðurnar fara aðallega fram
Mestar áhyggjur
af leynilegu ráða-
bruggi á göngunum
utan ráðstefnusalarins," sagði
Hassan al Tourabi, sem hafði yfir-
umsjón með fundinum.
„Við höfum áhyggjur af því
hvers konar fundir fóru fram utan
ráðstefnunnar," sagði vestrænn
stjórnarerindreki sem fylgdist með
atburðinum.
Hófsamar kröfur
Fulltrúar frá 80 ríkjum sátu
ráðstefnuna, þeirra á meðal menn
frá Hamas-hreyfingu Palestínu-
manna, og heittrúarmenn frá Alsír
og Múslimsku bræðralagi í
Egyptalandi.
Ennfremur vom þarna háttsettir
menn frá Tsjetsjníju og Bosníu,
auk forystumanna múslimáhreyf-
inga í Afríku, Norður-Ameríku,
Evrópu og Asíu.
Fulltrúarnir höfnuðu friðar-
samningi ísraela og PLO og lýstu
yfír stuðningi við vopnaða baráttu
gegn ísraelum. Hvatt var til þess
að refsiaðgerðum Sameinuðu þjóð-
anna gegn írak og Líbýu yrði af-
létt og skorað á múslimaþjóðir að
stofna íslömsk ríki.
Flestar kröfurnar, sem voru
samþykktar á ráðstefnunni, virtust
hófsamar miðað við harðorðar
ræður ýmissa ráðstefnugesta sem
fordæmdu Vesturlönd.
Eldgos á Græn-
höfðaeyjum
Stjómvöld
reyna að
róa íbúana
ELDGOS hófst á Fogo, einni af
Grænhöfðaeyjum við vesturströnd
Afríku, í gærmorgun en ekki mun
hafa orðið tjón á fólki eða mann-
virkjum, að sögn iteuíers-frétta-
stofunnar.
íbúar á svæðum næst fjallinu
hafa verið fluttir á brott til helstu
borga á Fogo, Sao Filipe og Mos-
teiros, en alls búa um 33.000
manns á eyjunni og lifa einkum á
kakórækt.
200 metra sprunga
Vísindamenn sögðu að jarð-
skjálfti hefði orðið um nóttina en
síðar hefði orðið sprenging í fjall-
inu og opnast 200 metra löng
sprunga á því.
Gísli Pálsson býr í Mindelo á
eyjunni Sao Vicente sem er
skammt frá Fogo, um hálfa
klukkustund tekur að fljúga á
milli.
Gísli starfar að verkefni fyrir
Þróunarsamvinnustofnun íslands
en stjómandi verkefnisins er Dóra
Stefánsdóttir.
Lítið vitað um gosið
Gísli sagði að yfírvöld gerðu
ekki ráð fyrir að gosið væri fyrir-
boði stærri og meiri náttúruhamf-
ara en hann sagði að í reynd væri
lítið vitað um gosið og allar að-
stæður. Þau væru þó viðbúin öliu.
„Mælitæki og sérfræðingar eru
af skornum skammti hérna á eyj-
unum. Sem dæmi má nefna að það
hefur ekki verið hægt að birta
tölur um stærð jarðskjálftanna
sem hafa fylgt þessu. Það er verið
að bíða eftir mælitækjum frá Port-
úgal sem munu ekki berast hingað
fyrr en eftir tvo daga.
Óskhyggja
Það má frekar segja að þessar
spár stjórnvalda séu frekar byggð-
ar á óskum en nokkru öðru og séu
ætlaðar til þess róa fólk og kom-
ast hjá því að skapa æsing.“
Gísli sagði hraðann á hraunelf-
unni um fímm metra á klukku-
stund sem ekki væri mjög mikið
og hann hefði ekki aukist. Straum-
urinn lægi ekki að neinni byggð.
Russlandsforseti undirritar umdeild lög
Útlendingar sýni
alnæmisvottorð
Moskvu. Reuter.
BORÍS Jeltsín, forseti Rússlands,
hefur undirritað umdeild lög, sem
skylda útlendinga, sem hyggja á
langa dvöl í landinu, að sýna fram
á, að þeir séu ekki smitaðir af al-
næmi. Margir læknar börðust gegn
lagasetningunni og bentu á, að sum
ákvæði hennar væru læknisfræði-
lega út í hött en áskoranir þeirra
höfðu engin áhrif á Jeltsín.
Talsmaður Jeltsíns sagði í gær,
að hann hefði undirritað lögin sl.
föstudag í borginni Kislovodsk í
Suður-Rússlandi en forsetinn hefur
verið þar í fríi. Taka þau gildi 1.
ágúst nk. en dúman samþykkti þau
í febrúar sl.
Nýtt járntjald
Oleg Frolov, starfsmaður stofnun-
ar í Moskvu, sem veitir upplýsingar
um og rekur áróður fyrir öruggu
kynlífí, sagði, að því hefði verið trú-
að til síðustu stundar, að Jeltsín
myndi ekki undirrita lögin. Með und-
irrituninni væri hins vegar verið að
reisa nýtt járntjald um Rússland.
Samkvæmt lögunum verða út-
lendingar, sem ætla að vera lengur
en þijá mánuði í Rússlandi, að sýna
það svart á hvítu, að þeir séu ekki
smitaðir af alnæmi. Komi í Ijós, að
útlendingur í landinu, sé smitaður,
má flytja hann úr landi.
Vadím Pokrovskíj, forstöðumaður
rússnesku alnæmismiðstöðvarinnar,
segirj að það muni ekki breyta neinu
um gang sjúkdómsins í Rússlandi
að taka fyrir einhvem hóp útlend-
inga. Rússar sjálfír séu famir að
ferðast mikið erlendis og séu því
einfærir um að breiða hann út.
Afturhaldsöflin eru í meirihluta í
dúmunni og margir sjá fyrir sér
„vestræna úrkynjun" hvert sem litið
er í Rússlandi. Bella Denísenko, for-
maður heilbrigðisnefndar þingsins,
sagði í umræðum um þetta mál, að
kynmök við útlendinga væru „100
sinnum hættulegri en við Rússa“.
gÉffij
■ ■' •; ■ , V .
Reuter
Leifar úr fyrri
heimsstyrjöld
SKIP ór hollenska flotanum sést
hér sprengja tvö tundurskeyti
úr breska herskipinu HMS
Tornado sem sökk við strönd
landsins í fyrri heimsstyijöld.
Tundurskeytin voru við sigl-
ingaleiðina Nieuwe Waterweg
og gátu verið hættuleg skipum.