Morgunblaðið - 14.04.1996, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 14. APRÍL 1996 9
FRETTIR
Frumvarp um aflahlutdeild smábáta var til fyrstu umræðu á Alþingi á f östudag
STJÓRNARANDSTÆÐINGAR
kröfðust þess við umræðu um frum-
varp um stjórn fiskveiða á Alþingi
á föstudag að sjávarútvegsráðherra
upplýsti hvort aflakvóti yrði aukinn
á yfirstandandi fiskveiðiári í kjölfar
upplýsinga Hafrannsóknastofn-
unarinnar og yfirlýsinga ýmissa
stjórnarþingmanna, þ. á m. forsæt-
isráðherra, þar að lútandi. Ákveðið
hefur verið að fram fari utandag-
skrárumræða um aukningu kvótans
á mánudaginn kemur, en þann dag,
15. apríl, rennur út frestur ráðherra
til að tilkynna hvort kvóti Verður
aukinn eða ekki.
Við umræðu um frumvarpið kom
fram mismunandi afstaða þing-
manna í sömu flokkum til þess og
gilti það bæði um stjórn og stjórnar-
andstöðu, en í frumvarpinu er afla-
hlutdeild smábáta ákveðin sem
hlutfall af heildarafla. Hjörleifur
Guttormsson, þingmaður Alþýðu-
bandalagsins, sagði að það væri
jákvætt að fram væru komnar
ákveðnar tillögur í þessum efnum.
Hann vildi ekki leggja á þær endan-
legan dóm, en teldi þó að þær
stefndu í rétta átt og væru mikil
framför frá þeim tillögum sem deilt
var um á næstsíðasta þingi um fyr-
irkomulag veiða smábáta.
Össur Skarphéðinsson, þingmað-
ur Alþýðuflokksins, fagnaði því að
frumvarpið væri fram komið.
Tómas Ingi Olrich, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, sagði að hann
væri mótfallinn því að veita smábát-
unum ákveðna hlutdeild í heildar-
aflamarkskerfinu og teldi það skaða
fiskveiðistjórnunarkerfið, sem væri
það skásta sem við hefðum, þótt
það væri ekki fullkomið. Smábát-
arnir hefðu verið að auka afla sinn
og leikið lausum hala á sama tíma
og aflaheimildir þeirra sem hefðu
verið á aflamarki hefðu verið að
skerðast.
Einar Oddur Kristjánsson, þing-
Skiptar skoðanir
um frumvarpið
maður Sjálfstæðisflokksins, sagði
að það frumvarp sem samþykkt
hefði verið á vorþingi í fyrra um
smábáta væri lykillinn að því sam-
komulagi sem nú hefði náðst og
þetta frumvarp endurspeglaði.
Hann skildi ekki að þessi niðurstaða
þyrfti að koma mönnum á óvart
miðað við þær yfirlýingar sem gefn-
ar hefðu verið við afgreiðslu máls-
ins í fyrra. Einar sagðist vera þeirr-
ar skoðunar að auka ætti þorsk-
kvótann, en það væri i verkahring
sjávarútvegsráðherra að ákveða
það.
Andvígur frumvarpinu
Lúðvík Bergvinsson lýsti því yfír
að hann væri gersamlega andvígur
þessu frumvarpi. Með því væri ver-
ið að opna fiskveiðistjórnunarkerfið
sem hefði reynst okkur vel og væri
að skila árangri nú þegar jiorsk-
stofninn væri að styrkjast. Á und-
anförnum árum mætti segja að það
hefði verið sátt um ósættið vegna
þess að það sama hefði gengið yfir
alla í þeim niðurskurði sem átt hefði
sér stað. Nú væri ekki lengur hægt
að treysta því að það sama gengi
yfir alla í þessum efnum.
Hjálmar Árnason fagnaði frum-
varpinu og sagði að meginatriðið
væri að frumvarpið væri flutt í sátt
við Landssamband smábátaeig-
enda. Hann sagðist vonast til að
það „rynni ljúflega gegnum þingið“.
Árni R. Árnason talaði um að
göt hefðu lengi verið í kerfinu, sem
gæti verið að hefðu verið viljandi
sett, en þar hefði mönnum verið
gefið færi á að koma sér upp króka-
bát. Þetta hefði valdið mikilli fjölg-
un krókabáta og leitt til þess að
krókabátar hefðu sífellt farið marg-
falt fram úr áætluðum afla þrátt
fyrir að viðmiðunarmörk hefðu far-
ið sífellt hækkandi. Þessi göt í lög-
unum væru á ábyrgð stjórnmála-
manna og þeir gætu ekki skotið sér
undan henni. Með þessu frumvarpi
væri því verið að koma til móts við
þennan hóp.
Þorsteinn Pálsson tók síðastur til
máls. Hann byrjaði á að svara
spurningu sem borin hafði verið
fram um það hvaða rök stæðu á
Rætt um prófessors-
embætti á vegum
UNESCO við HÍ
FEDERICO Mayor, aðalfram-
kvæmdastjóri Menningarmála-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna,
UNESCO, sagði á blaðamannafundi
á föstudag að hann hefði kynnt
Þorsteini Pálssyni, sjávarútvegsráð-
herra, hugmyndir um að stofnað
verði prófessorsembætti á vegum
UNESCO í haffræði við Háskóla
íslands.
Mayor kvaðst vilja þakka Norð-
urlöndunum, íslandi þar á meðal,
fyrir víðsýni þessara þjóða og stuðn-
ing við Sameinuðu þjóðirnar.
„Framlag íslendinga til Samein-
uðu þjóðanna, einkum lýðræðishug-
sjón þeirra og viðhorf til mannúðar-
mála, skiptir ekki minna máli en
það sem Islendingar hafa þegið á
móti frá Sameinuðu þjóðunum,"
sagði Mayor.
Mayor hitti Vigdísi Finnboga-
dóttur, forseta íslands, á föstudag.
Þá átti hann einnig fund með Þor-
steini Pálssyni, sjávarútvegsráð-
herra.
„Við ræddum um sjávarútvegs-
mál og hafrannsóknir. Þetta mál
er UNESCO afar mikilvægt og ég
Nöfn féllu
niður
NAFN Þorvalds Óskars Karlssonar,
Bæjargili 87, Garðabæ, sem fermist
í dag í Víðistaðakirkju klukkan
10:30, féll niður af lista yfir ferm-
ingarbörn í blaðinu í gær.
Þá féll niður nafn Ólafíu Ágústs-
dóttur, Smárarima 26, sem fermist
frá Grafai-vogskirkju kl. 13:30.
Beðizt er velvirðingar.
bak við það að blanda saman króka-
og línuveiðum. Svarið var á þann
veg að mönnum hefði ekki þótt
ástæða til að banna línubátum að
vera á handfærum þar sem þau
væru afkastaminni veiðarfæri. Þó
viðurkenndi hann að þau sjónarmið
gætu komið upp að þetta gæti tor-
veldað eftirlit.
Öll skip undir sama kerfi
Spurningu um það hvort það
væri hans mat að það væri efna-
hagslega æskilegt að æ stærri hluti
þorskaflans yrði veiddur af smábát-
um á sóknarmarki svaraði hann á
þann veg að hann teldi eðlilegast
að öll skip yrðu undir sama kerfi.
Þá myndi kerfið leiða í ljós hvaða
skip væru hentugust á hveijum
tíma. Það væri þannig æskilegast
að markaðurinn leysti vandamálið.
En þar sem ekki væri samkomu-
lag um þetta yrðu menn að leita
þeirra leiða sem skynsamlegastar
væru og stuðluðu að verndun og
uppbyggingu stofnanna. Þetta væri
skref í þá átt að bæta kerfið að því
leyti.
Hann svaraði þeirri gagnrýni að
eftir þetta gætu menn ekki treyst
því að hlutdeild væri hlutdeild með
því að sá hluti sem smábátunum
bæri væri afmarkaður með núgild-
andi fiskveiðistjórnunarlögum sem
13,9% af heildaraflanum. Með þessu
frumvarpi væri aðeins verið að festa
þessa hlutdeild í sessi. „Okkur get-
ur greint á um það hvort þetta sé
sanngjörn niðurstaða," sagði Þor-
steinn.
„Ég ætlast ekki til að allir fallist
á mína sanngirnismælikvarða. Hitt
liggur í augum upp að það er til
styrktar aflahlutdeildarkerfínu þeg-
ar þessi hluti er beint tengdur við
kerfið en stendur ekki hálflausbeisl-
aður fyrir utan með afmarkaðan
hlut.“ Þorsteinn sagði að þetta
styrkti því forsendur aflahlutdeild-
arkerfísins og drægi úr líkum á því
að menn væru að hræra í því fram
og til baka.
þarf ekki að taka fram mikilvægi
þess fyrir íslendinga. UNESCO
getur nýtt sér þekkingu íslendinga
á þessu sviði á þann hátt að bjóða
námsstyrki til nemenda frá þróun-
arlöndunum til að stunda nám á
íslandi. Þessi lönd geta öll dregið
lærdóm af þeirri reynslu sem íslend-
ingar búa yfir,“ sagði Mayor.
Prófessorsembætti
og námsstyrkir
Mayor kvaðst áhugasamur um
að íslendingar miðluðu í enn frek-
ari mæli til annarra þjóða vísindum,
ekki síst þekkingu á endurnýjanleg-
um orkuauðlindum landsins.
„Við erum að kanna hvernig
megi koma á fót prófessorsembætti
við Háskóla Islands á vegum
UNESCO á sumum þeirra sviða sem
höfðað gætu sérstaklega til annarra
landa. Eg ræddi það við sjávarút-
vegsráðherra á hvern hátt aðrar
þjóðir geti nieð bestum hætti nýtt
sér reynslu íslendinga í sjávarút-
vegsmálum og vísindum. Við erum
mjög áhugasamir um þetta mál því
Ijóst er að 62% mannkyns býr við
strendur og hagur sá sem fátækar
þjóðir geta haft af sjávarútvegi er
mikill. Einn kosturinn er að bjóða
fram námsstyrki til þeirra sem vilja
nema á íslandi en við skoðum líka
þann kost að stofna prófessorsemb-
ætti í haffræði á vegum UNESCO
á íslandi. Höfuðstöðvarnar yrðu við
Háskóla íslands en mér þætti einnig
fýsilegt að embættið stæði fyrir
öflugum námskeiðum í Afríku, Suð-
ur-Ameríku eða Asíu,“ sagði Mayor.
Fyrsta prófessorsembættið á
vegum UNESCO var stofnað 1989.
Þau eru nú 126 talsins hvarvetna
í heiminum.
Munið ráðstefnuna sem haldin verður í Húsi iðnaðarins að Hallveigarstíg 1, fimmtudaginn 18.
apríl 1996 á vegum Verkfræðingafélagsins og Tækniffæðingafélagsins í samvinnu við Samtök
iðnaðarins og lðnaðarráðuneytið.
12:30-13:00 Afhending ráðstefnugagna.
13:00-13:20 Formaður TFÍ, Páll Á. Jónsson, setur ráðstefnuna og skipar
ráðstefnustjóra, Pál Kr. Pálsson, Sól hf.
Ávarp. Finnur Ingólfsson, iðnaðar- og viðskiptaráðherra.
13:20-13:40 Framtíðarsýn iðnaðar á íslandi - möguleikar morgundagsins.
Jón Sigurðsson, framkvæmdastjóri íslenska jámblendifélagsins.
13:40-14:00 Starfsskilyrði og samkeppnishæfni - hver er staðan og hvað þarf til.
Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins.
14:00-14:20 Samspil iðnaðar og sjávarútvegs. Þorsteinn M. Jónsson,
framkvæmdastjóri Vífilfells. Helgi Geirharðsson, Samstarfsvettvangi
sjávarútvegs og iðnaðar.
14:20-14:40 Tækifæri á íslenskum og erlendum mörkuðum. Jón Ásbergsson,
Útflutningsráði íslands. Finnur Geirsson, Nóa Síríus.
14:40-15:10 Hlé.
15:10-15:25 Árangur í iðnaði. Bjarni Bjamason, Kísiliðjunni.
15:25-15:45 Fjármögnun iðnfyrirtækja. Þorkell Helgason, ráðuneytisstjóri í Iðnaðar-
og viðskiptaráðuneyti. Benedikt Árnason, hagfræðingur Iðnaðar- og
viðskiptaráðuneyti.
15:45-16:05 Nýsköpun og þróun. Baldur Hjaltason, Lýsi hf.
16:05-16:25 Starfsmenntun og uppbygging þekkingar. Ingi Bogi Bogason,
Samtökum iðnaðarins. Þorkell Sigurlaugsson, Eimskip hf.
16:25-16:40 Umhverfismál í iðnaði. Guðjón Jónsson, ísal.
16:40-17:20 Pallborðsumræður. Sveinn Hannesson, Jón Ásbergsson,
Þorkell Helgason, Baldur Hjaltason, Bjarni Bjarnason og
Þorkeil Sigurlaugsson. Stjórnandi, Páll Kr. Pálsson.
17:20 Ráðstefnuslit. Formaður VFI, Pétur Stefánsson.
Skráning þátttakenda á ráðstefnuna þarf að fara ffarn t' síðasta lagi þriðjudaginn 16. apríl á
skrifstoíu VFÍ og TFÍ í síma 568 8511. Verð er 5.000 kr. fyrir félagsmenn og 6.500 kr. fýrir aðra.
Innifalið í verði eru ráðstefnugögn og kaffiveitingar.
VERKFRÆ 3 ÍSLANDS
Tœknifrœöingafélag íslands
IÐNAÐARRÁÐUNEYTIÐ
<ð)
SAMTOK ■■■ IÐNAÐARINS