Morgunblaðið - 22.09.1996, Blaðsíða 10
10 B SUNNUDAGUR 22. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
EFTIR nokkrar árangurs-
lausar tilraunir til að ná
tali af Sigurði Flosasyni,
saxófónleikara og yfír-
kennara jazzdeildar tón-
listarskóla FÍH, tókst það
loks þriðjudagsmorgun í
byijun septembermánað-
ar. Hann hefur verið at-
vinnuhljóðfæraleikari um árabil og lengi verið
í fremstu röð íslenskra jazzleikara.
Sigurður lauk meistaranámi við Blooming-
tonháskólann í Indiana árið 1988 og næsta
vetur dvaldi hann í New York og stundaði
m.a. nám hjá tenór- saxófónleikaranum
George Coleman. Það var á námsárunum þar
ytra að Sigurður Flosason hlaut fyrstu verð-
laun, 1.000 dali, fyrir lag sem hann sendi í
tónsmíðakeppni í Indíanafylki og tileinkaði
Sveini heitnum Ólafssyni sem var einn af
frumherjum íslensks tónlistarlífs á þessari
öld og kunnur tenórsaxófónleikari. Það voru
töluverðir peningar fyrir fátækan námsmann
á þeim árum.
Orðstír Sigurðar Flosasonar sem saxófón-
leikara hefur spurst víða um lönd og sjálf-
sagt gæti hann sest að erlendis og skapað
sér öruggan starfsgrundvöll, en ekki er ólík-
legt að hér heima vilji hann búa sér og sínum
öruggt skjól í ótryggum heimi og geta sjálf-
ur valið þau verkefni sem bjóðast hveiju sinni
hér á landi sem erlendis.
Hógværð og lítillæti eru áberandi í fari
Sigurðar Flosasonar. Það er ekki meira en
svo að hann kannist við það að vera eitt
helsta átrúnaðargoð íslenskra jazzgeggjara
og að diskurinn Gengið á lagið, sem kom út
á vegum Jazzís árið 1993 með tónlist hans,
tíu lögum, sé kjörgripur á heimilum jazzunn-
enda. Á mínu heimili er
hann gjarna tekinn fram
og á hann hlustað eftir að
ég hef hlustað á fréttir og
hugvekju dagsins í morg-
unútvarpi, og maður spyr
sjálfan sig: Hvernig.stendur
á því að þessir piltar eru
ekki allt árið um kring á
listamannalaunum?
Sigurður Flosason hefur
búið fjölskyldu sinni mynd-
arlegt heimili að Hraunteigi
7 í steinhúsi sem byggt er
árið 1951. Þangað kom ég
þeirra erinda að eiga við
hann tal um feril hans í tón-
listinni og að forvitnast um
ýmislegt sem hann er að
fást við og það sem er fram-
undan á tónlistarsviðinu.
Sigurður er ljósskolhærður,
meðalmaður á hæð, fremur
grannvaxinn. Hann tók á
móti mér með bros á vör,
klæddur dökkblárri skyrtu
og ljósbláum gallabuxum.
Það var þoka eða rigning-
arsuddi í borginni, hlýtt
miðað við árstíma og ég
veitti athygli óvenjulegri
gróðursæld þama í næsta
nágrenni heimilis Sigurðar
og fjölskyldu, konu hans,
Vilborgar Önnu Bjömsdótt-
ur, og þriggja dætra þeirra
hjóna, Sigríðar Huldu 6 ára,
Önnu Grétu 2 ára og Sól-
veigar Erlu, rúmlega ijög-
urra mánaða, sem er fædd
á baráttudegi verkalýðsins,
1. maí. Við Hraunteig 7 hafa
vaxið himinhá reyniviðartré
sem skyggja svolítið á út-
sýnið yfir á götuna. Þetta
er kyrrlátt og rótgróið hverfi
í austurhluta borgarinnar,
fjarri skarkala og umferðar-
þunga, í næsta nágrenni við
Laugardalslaugina, þar sem
tónlistarmaðurinn segir að-
spurður að hann komi stöku
sinnum en þó alltof sjaldan.
Við Sigurður gengum
yfir í vinnuherbergi hans sem ber sannarlega
merki að þar búi tónlistarmaður. Þar eru
stórir og fyrirferðarmiklir hátalarar og á
miðju gólfi stendur rafmagnspíanó,
Congatrommur, töskur undan hljóðfærum
og stórar og voldugar hillur við veggina,
þaktar hljómplötum og geisladiskum. Við
settumst í djúpa hægindastóla, síðan var
upptökutækið sett í gang og Sigurður Flosa-
son hóf að segja frá ýmsu á fremur stuttum
en athyglisverðum og viðburðaríkum ferli
sínum sem tónlistarmanns. En fyrst ræddi
hann um bernskurárin, námsárin þegar hann
var að alast upp í Reykjavík á sjöunda og
áttunda áratugnum.
Uppruni, mótunarár og áhrifavaldar
„Ég er fæddur í Hlíðahverfi í Reykjavík
árið 1964. Foreldrar mínir eru Hulda Heiður
deildar tónlistarskóla Félags íslenskra hljómlistarmanna,
hefur undanfarin ár verið í fremstu röð íslenskra hljóm-
listarmanna. Hann er rétt rúmlega þrítugur og hefur
fyrir löngu vakið athygli sem saxófónleikari og lagahöf-
undur. Þessa dagana er að koma á markaðinn nýr disk-
ur með fjölþjóðlegri hljómsveit Sigurðar þar sem hún
-------------------------3*-------------------------
flytur ný lög eftir hann. Olafur Ormsson ræddi við
Sigurð Flosason um nýja diskinn, Rúrekjazzhátíðina sem
hefst einmitt í dag og ýmislegt fleira.
SIGURÐUR Flosason.
Sigfúsdóttir, bókasafnsfræðingur, og Flosi
Hrafn Sigurðsson, veðurfræðingur. Ég gekk
eins og lög gera ráð fyrir í skólann í hverf-
inu, Hlíðaskóla, og síðan fór ég í Menntaskól-
ann í Hamrahlíð og lauk þaðan stúdentsprófi
árið 1983 og sama ár einleikaraprófi frá
Tónlistarskólanum í Reykjavík.“
Hvaðan kemur þessi tónlistarþörf? Er eitt-
hvað af tónlistarfólki í þinni ætt?
„Nei. Þetta er sjálfsprottið. Einhvetja fjar-
skylda ættingja held ég að megi fínna sem
hafa starfað að tónlist, einna helst Þórarin
Guðmundsson. Þetta er kannski angi af því
að finna sína eigin leið í lífinu. Að fara ekki
sömu slóðir og foreldarnir. Hvorki foreldrar
rnínir, afar né ömmur hafa iðkað tónlist.
Aftur er frændi minn og samtíðarmaður,
Kolbeinn Bjarnason, tónlistarmaður og fæst
aðallega við nútímamúsík.
Ég fór fimm ára gamall í Barnamúsíkskól-
ann í Reykjavík, sem síðar hét Tónmennta-
skólinn í Reykjavík, og var ákaflega góður
skóli og er enn í dag, sjálfsagt einn besti
tónlistarskóli landsins og þó víðar væri leit-
að. Frá og með tólf ára aldri held ég að ég
hafi fengið jazzdellu."
Hvar heyrðir þú fyrst jazzmúsík? í útvarpi
eða af plötum?
„Bæði í útvarpi og af plötum. Ég hlustaði
á jazzþætti Jóns Múla í Ríkisútvarpinu. Ég
byijaði í flautunámi og spiiaði á flautu fram-
an af, en fékk svo þá hugmynd að saxófónn-
inn væri skemmtilegra hljóðfæri. Þetta þróað-
ist svo yfir í jazzinn, að leita að einhverri
músík þar sem þetta hljóðfæri væri notað.
Þá kom það svona af sjálfu sér að ég fór að
hlusta á jazzmúsík. Framan af svona frekar
á eldri músík, swingmúsík, t.d. Louis Amstr-
ong, en síðan þróaðist ég áfram í gegnum
jazzsöguna. Hvað varðar jazzmúsík er það
Það þurfa ýmsir að
bera margs konar erindi
undir Sigurð og ýmis
skilaboð koma reglulega
inn á símsvarann sem
yfirkennarinn þarf að at-
huga nánar. Hann brá sér
frá yfir í forstofuna þeirra
erinda að athuga ýmis-
legt varðandi slík mál en
kom til baka inn í vinnu-
herbergið að stuttri
stundu liðinni. Þar var
komið frásögninni úr lífi
tónlistarmannsins að
hann tekur stórar ákvarð-
anir og heldur til Banda-
ríkjanna í framhaldsnám.
að loknu stúdentsprófi.
„Já, ég fór í framhalds-
nám við Bloomingtonhá-
skólann í Indiana í
Morgunbiaðið/Kristinn Bandaríkjunum árið 1988
og þar var ég við nám í
fimm ár. Lauk fyrst Bac-
helorsgráðum í klassískri músík ogjazztónl-
ist og síðan mastersnámi þar á eftir og líka
með tvöföldum hætti, bæði í jazzi og klas-
sík. Þannig að ég hélt áfram að stunda klass-
íska músík þó að á síðari tímum hafi það
minnkað hjá mér og ég hafi ekki fylgt því
eftir að sama skapi og jazzinum. Þegar ég
útskrifaðist þaðan dvaldi ég einn vetur í New
York og sótti einkatíma hjá George Coleman
veturinn 1992-93.“
Nú er Bloomingtonháskólinn einn virtasti
tónlistarháskóli Bandaríkjanna. Var þetta
ekki dýrt nám?
„Jú. Á þeim tíma var hægt að fjármagna
þetta með námslánum sem ég er að burðast
við að borga núna og það er sko ekkert
grín. Lánið var nefnilega nokkuð stórt og
því eru afborganir þungar."
Á skólinn sér langa sögu?
algengara í dag að krakkar eða ungir tónlist-
arnemendur komi inn um hinar dyrnar, að
þeir kynnist nútímalegri músík,, jazzrokk-
músík, og rekji sig síðan sumir aftur eftir
jazzsögunni í hlustunaráhuga sínum. I mínu
tilviki byijaði ég á upphafinu og fikraði mig
síðan áfram upp og fór að hlusta á bebop
kynslóðina, Charlie Parker og Dizzy Gill-
espie, Bill Evans tríóið og síðan á allt sem
kemur þar á eftir, ekki síst nútímabebop.“
En hvað með aðra tónlist, t.d. poppmúsík?
Hún hefur þá ekki höfðað til þín á ungl-
ingsárum?
„Eiginlega mjög lítið. Ég leiddi megnið
af þessu hjá mér. Eftir að jazzdellan varð
allsráðandi hætti ég alveg að fylgjast með
poppmúsík. Það er frekar á síðari árum að
einhver áhugi hefur kviknað á þessari tón-
list aftur og ég reyni að víkka sjóndeildar-
hringinn út frá mjög þröngum jazzramma.
Það er algengt að strákar sem éru að byija
í tónlist á unglingsárum spili í popphljóm-
sveitum. Það gerði ég aldrei. Ég spilaði hins
vegar í einhveijum jazzlegum hljómsveitum
á unglingsárum. Ég fór eiginlega á mis við
þetta „bílskúrspopphljómsveitatímabil". Ég
hef svo síðar reynt að bæta mér þetta upp
og spilað dansmúsik mér til mikillar
ánægju.“
Þú lærðir mjög snemma á flautu. Spilarðu
eitthvað á það hljóðfæri í dag?
„Já. Ég lærði fyrst í Barnamúsíkskólanum
og síðan í Tónlistarskólanum í Reykjavík.
Ég hélt síðan áfram að spila á flautu fyrstu
árin og nota þetta hljóðfæri enn í dag. Ég
byijaði að spila á saxófón tólf ára. Fyrsti
einkakennari minn á blokkflautu var Njáll
Sigurðsson sem nú er námsstjóri í tónmennt
í menntamálaráðuneytinu. Nú liggja leiðir
okkar Njáls aftur saman
þar sem ég hef undanfar-
in ár starfað að nám-
skrárgerð í tónlist á veg-
um menntamálaráðu-
neytisins. Ég hafði ýmsa
aðra kennara, Hafstein
Guðmundsson fagottleik-
ara í Sinfónínunni öðrum
fremur. Hann var ákaf-
lega góður kennari og
heppilegur uppalandi.
Hann var fyrsti leiðbein-
andi minn og kennari á
saxófón og hann kenndi
mér mestallan tímann hér
heima. Ég lærði klassísk-
an saxófónleik hjá Haf-
steini. Síðustu tvö árin
áður en ég hélt utan til
náms hafði starfað tón-
listarskóli FÍH og þar
sótti ég bóklega tíma hjá
Vilhjálmi Guðjónssyni
sem var þá yfirkennari
jazzdeildarinnar.“
í framhaldsnám
erlendis
Gengið á
hljóðið
Sigurður Flosason, saxófónleikarí og yfírkennarijazz-