Morgunblaðið - 22.01.1997, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Rök íslenzkra sljórnvalda fyrir banni við innflutningi dansks kjöts
Segja fúkkalyf í
kjöti geta vald-
ið lyfjaónæmi
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
FULLTRÚAR danskra stjórnvalda koma af fundi embættis-
manna í utanríkisráðuneytinu í gærmorgun. T.h. Klaus Kappel,
sendiherra Dana, og t.v. Ernst Hemmingsen, viðskiptafulltrúi
danska sendiráðsins.
RÖK íslenzkra stjórnvalda fyrir að
leyfa ekki innflutning á hráu svína-
og fuglakjöti frá Danmörku eru með-
al annars notkun fúkkalyfja við kjöt-
framleiðslu hjá dönskum bændum,
að sögn Guðmundar Sigþórssonar,
skrifstofustjóra í landbúnaðarráðu-
neytinu. Guðmundur segir að at-
hugasemdir danskra stjórnvalda við
framkvæmd íslands á GATT-sam-
komulaginu verði þó teknar til ræki-
legrar skoðunar.
Danski sendiherrann og viðskipta-
fulltrúi danska sendiráðsins áttu í
gærmorgun fund með embættis-
mönnum úr utanríkis- og landbúnað-
arráðuneytum. Þeir ítrekuðu þar at-
hugasemdir Dana við framkvæmd
íslands á GATT. Annars vegar telja
Danir að uppboð á innflutningskvóta
á lágum tollum hækki vöruverð og
geri innflutning lítt fýsilegan. Hins
vegar telja þeir innflutningsbann á
danskar kjötvörur með tilvísan til
heilbrigðissjónarmiða ástæðulaust,
þar sem danskt kjöt uppfylli heil-
brigðisskilyrði og sé flutt út til fjölda
ríkja.
Emst Hemmingsen viðskiptafull-
trúi sagði í samtali við Morgunblaðið
að fundurinn hefði verið jákvæður
og gagnlegur. „Við lögðum fram
spurningar og íslenzk stjómvöld
Vatnselgur
á vegum í
Skafta-
fellssýslum
Fagradal. Morgunblaðið.
MIKIÐ vatnsveður og hlýindi
gerði í Skaftafellssýslum í byijun
viku. Vatn flæddi yfir þjóðveginn
á Mýrdalssandi á tveimur stöðum,
en skemmdir urðu ekki miklar.
Eihnig rann vatn yfir nýja bráða-
birgðaveginn á Skeiðarársandi og
varð hann fyrir miklum skemmd-
um.
Að sögn Gylfa Júliussonar,
vegaverkstjóra í Vík í Mýrdal, var
orsök flóðanna snögg umskipti frá
snjókomu og slyddu í hlýja rign-
ingu á aðfaranótt þriðjudagsins.
Hann sagði vatnsflauminn hafa
verið það mikinn að ræsin sem eru
á Mýrdalssandinum tóku ekki
nærri við því vatnsmagni, sem
þurfti að fara í gegnum þau, þótt
þau væru öll opin.
Hann sagði að ef vegurinn hefði
ekki verið frosinn hefði trúlega
munu svara þeim. Við ákváðum að
hittast aftur upp úr miðjum febr-
úar,“ sagði Hemmingsen.
Guðmundur Sigþórsson segir að
aðildarríki Heimsviðskiptastofnun-
arinnar (WTO) hafi mismunandi fyr-
irkomuiag á úthlutun innflutnings-
kvóta á lágmarkstolli og séu skiptar
skoðanir á því innan stofnunarinnar
hvaða fýrirkomulag sé heimilt sam-
kvæmt GATT-samkomulaginu. Þau
ríki, sem eigi mestra útflutnings-
hagsmuna að gæta, séu á móti því
kerfí, sem notað sé á íslandi, en
önnur telji það réttlátustu leiðina til
að úthluta takmörkuðum kvóta til
umsækjenda. „Ég sé ekki að inn-
flutningur kæmi frá öðrum löndum
en hann gerir í dag þótt annað fyrir-
komulag væri á þessu, nema tilvilj-
anakerfi réði,“ segir Guðmundur.
Svæðin með líkasta
vernd valin
Hann segir að rök íslenzkra stjórn-
valda fyrir að leyfa innflutning svína-
og fuglakjöts frá Noregi, Svíþjóð og
Finnlandi en ekki frá Danmörku séu
meðal annars þau að Danmörk og
önnur ríki Evrópusambandsins leyfi
vaxtaraukandi lyf við kjötfram-
leiðslu, þar á meðal fúkkalyf. Land-
læknisembættið hafi bent á að slík
farið verr. Einu alvarlegu
skemmdirnar sem vitað er um
urðu á þjóðvegi 214, Kerlingadals-
lyf geti valdið lyfjaónæmi hjá mönn-
um, sé þau að finna í matvælum.
ÉSB leyfir hins vegar ekki
hormónagjöf við kjötframleiðslu.
Bandaríkin hafa kært til WTO að
ESB banni innflutning á kjöti, sem
inniheldur hormónaefni. „Það er auð-
vitað spurning hvernig það mál fer.
Öll slík mál hljóta að verða stefnu-
markandi um framkvæmd GATT-
reglnanna," segir Guðmundur.
Ástæða þess að Svíþjóð og Finn-
land, sem eru aðildarríki Evrópusam-
bandsins, hafa fengið innflutnings-
vegi, en hann fór í sundur við
bæinn Höfðabrekku i Mýrdal.
Ljósleiðari og símakapall sem
leyfi hér er að ríkin hafa enn aðlög-
unartíma að heilbrigðisreglum ESB
í landbúnaði. „Eftir að innflutningur
á hráu kjöti var leyfður var farin sú
leið að velja þau svæði, sem voru
með líkasta vemd og heilbrigðiskröf-
ur og við höfum, bæði hvað varðar
hreinleika vöru gagnvart hugsanlegri
mengun á borð við salmonellu, og
vaxtaraukandi lyfjum," segir Guð-
mundur.
Hann segir að fleiri ríki en ísland
banni innflutning á hráu, dönsku
svínakjöti, þar á meðal Ástralía.
voru I vegkantinum sluppu
óskemmdir en u.þ.b. 10 m skarð
kom í veginn.
EMI svarar Evrópu-
samtökunum
Hönnun
evró-seðla
endurskoðuð
FRAMKVÆMDASTJÓRI Pen-
ingamálastofnunar Evrópu
(EMI) í Frankfurt hefur svarað
bréfi íslenzku Evrópusamtak-
anna, sem skrifuðu Alexandre
Lamfalussy, forseta stofnunar-
innar; fyrir stuttu og fóru fram
á að Island yrði haft með á Evr-
ópukortinu sem á að prýða seðla
og mynt evrósins, hins væntan-
lega Evrópugjaldmiðils. í verð-
launatillögu austurríska hönnuð-
arins Roberts Kalina að útliti
evró-seðlanna vantar ísland á
Evrópukortið.
Hanspeter K. Scheller, fram-
kvæmdastjóri EMI, skilar í bréfi
sínu til Evrópusamtakanna þakk-
læti frá Lamfalussy fyrir sýndan
áhuga á útliti evró-seðlanna.
Framkvæmdastjórinn segir að
enn sem komið er sé verðlauna-
tillagan aðeins uppkast, sem
þurfi að ljúka á næstu mánuðum
í samráði við höfundinn. „Endur-
gerð Evrópukortsins á seðlunum
verður athuguð sérstaklega í
þessari framhaldsvinnu. Við átt-
um fund með hr. Robert Kalina,
verðlaunahönnuðinum, hinn 19.
desember 1996 og höfum þegar
rætt við hann nauðsynlegar
breytingar á hönnuninni," skrif-
ar Scheller.
Svíar banna
spilakassa
Líknarfélög
meðal þeirra
sem reka
kassana hér
SPILAKASSAR sem gefa af sér
peningavinning hafa frá og með
áramótum verið bannaðir í Sví-
þjóð á þeirri forsendu að þeir séu
iðulega undirrót margvíslegra
félagslegra vandræða.
Spilakassar hér á landi eru
m.a. reknir af SÁÁ. Aðspurður
hvort þar skjóti ekki skökku við,
segir Þórarinn Tyrfingsson, yfir-
læknir á Vogi, að vissulega hafi
það verið rætt innan stjórnar
samtakanna. Þar séu menn sem
finnist óviðeigandi að taka þátt
í slíku en á hinn bóginn sé þetta
réttlætt með því að spilakassar
muni hvort sem er verða í land-
inu og þá sé eins gott að ágóð-
inn renni til góðra málefna.
Þórarinn segir að árlega leiti
20-30 einstaklingar til SÁÁ
vegna spilafíknar. „Við höfum
verið að reyna að þróa meðferð-
arúrræði fyrir þá sem fara illa
út úr þessu og ég veit að aðilar
sem standa að spilakössunum
hafa lagt íjármuni til þess verk-
efnis“.
■ Spilakassar/16
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
KERLINGADALSVEGUR í sundur við bæinn Höfðabrekku í Mýrdal.
Framkvæmdastjórn Ferðamálaráðs ályktar
Ahyggjur vegna áætlana um
virkjanir og stóriðju
BLAÐINU í dag fylgir fjögurra
síðna auglýsingablað frá Nóatúni.
FRAMKVÆMDASTJÓRN Ferða-
málaráðs telur að þegar hafi orðið
umhverfisslys með tilliti til útlits
og staðsetningar stóriðjuvera. í
ályktun sem samþykkt hefur verið
lýsir stjórnin miklum áhyggjum af
afleiðingum áætlana um virkjanir
og stóriðjuuppbyggingu sem nú sé
unnið eftir hérlendis.
í ályktuninni er vísað til niður-
staðna kannana Ferðamálaráðs ís-
lands og Atvinnu- og ferðamála-
stofu Reykjavíkur sem taldar eru
sýna að nánast hver einasti erlend-
ur ferðamaður telji íslenska náttúru
hafa haft mikil áhrif á ákvörðun
sína um ferð til landsins.
„Áform um umfangsmikla stór-
iðju og virkjanir á viðkvæmum stöð-
um með tilheyrandi náttúruspjöllum
og sjónmengun skjóta því verulega
skökku við ímynd landsins meðal
erlendra ferðamanna,“ segir í álykt-
uninni.
Það er skoðun stjórnarinnar að
mikils þjóðhagslegs hagnaðar sé að
vænta af ferðaþjónustu í framtíð-
inni og bendir hún á að gjaldeyris-
tekjur af henni nemi nú þegar um
20 milljörðum króna árlega.
í niðurlagi ályktunarinnar segir:
„Framkvæmdastjórn Ferðamála-
ráðs lýsir því miklum áhyggjum af
afleiðingum áætlana um virkjanir
og stóriðjuuppbyggingu, sem nú er
unnið eftir hérlendis og hvetur
stjómvöld til þess að samræma
þessar áætlanir öllum skilyrðum
fyrir áframhaldandi vexti íslenskrar
ferðaþjónustu."