Morgunblaðið - 30.08.1998, Blaðsíða 48

48 SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
TAAÚK BK KALTOG HBlTr)
( 'A VÍX.L.
HlTASTlLLllZlNfi)
í ÓLAGI
J?M PAV?£> 5-lí
Tommi og Jenni
Púttarinn minn var einmitt Ég hugsa að hann hafi skriðið í
hérna ... hvað varð um hann? burtu ...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Það er vont
Frá Vigfúsi Ingvarssyni:
ÞAÐ ER vont að vera migren-
sjúklingur og ýmislegt sem þarf
að varast. T.d. eru margir ostar á
boðstólum sem ég má ekki borða
því ég veit að það verður stutt
gaman. Eins er með margar rauð-
vínstegundir og margar krydd-
blöndur, þá sérstaklega þar sem
hið s.k. þriðja krydd kemur við
sögu. Þetta veit ég og varast því
annars ligg ég klukkutímum sam-
an með dúndrandi hausverk og
hef á tilfinningunni að augað í
mér sé að rifna úr hausnum á mér
og öll birta og hávaði gerir illt
margfalt verra. Bömin læðast
með veggjum eða eru send út því
pabbi er með hausverk. Allir í
fjölskyldunni virða sjúkdóminn.
Eftir kastið nagar samviskan
sjúklinginn af því það var ætlunin
að gera eitthvað með fjölskyld-
unni á þessum laugardegi sem
maður lá í rúminu út af hausverk
sem maður gat ef til vill forðast...
Ef maður hefði ekki... og allt það.
Ég hef sótt kynningarfundi hjá
hinum stórgóðu Migrensamtökum
sem oft kalla til sín sérfræðinga
til að halda fyrirlestra og í gagn-
legum umræðum á eftir kemst
maður að því að oftast er einhver
annar sem hefur svipuð einkenni
og maður sjálfur sem miðlar
reynslu sinni, í hverju hann hefur
lent og hvað hann gerir til að
komast hjá kasti.
Sem dæmi má nefna þann vís-
dóm að fara alltaf á fætur á sama
tíma hvort sem maður er að fara
til vinnu eða á frí, leggja sig frek-
ar aftur en að sofa út í fríum. Ég
tók upp þennan sið með þeim ár-
angri að köstum mínum hefur
fækkað til muna.
Makar sjúklinganna hefðu ekki
síður gagn af að mæta á þessa
fundi, vegna þess að það hlýtur að
vera mikið álag á maka migren-
sjúklings þegar hann fær kast.
Er þá komið að orsök þess að
ég sest niður og skrifa þessar lín-
ur. Nú er ég alveg sérstaklega vel
giftur maður. Konan mín hefur
lagt mikið á sig til að finna út
hvaða fæðutegundir og fæðu:
blöndur hafa slæm áhrif á mig. I
seinni tíð er það svo að sumar
fæðutegundir hef ég aldrei
smakkað, svo sem girnilega Pírí
Píri kjúklinga, glæsilegt mexík-
ansk-kryddað lambakjöt og margt
fleira. Eg er mikill sælkeri og for-
vitinn að eðlisfari, og vil endilega
smakka þessar nýju vörutegundir
en af því ég er migrensjúklingur,
lesum við hjónin ávallt innihalds-
lýsingar til að sjá hvort í vörunni
sé eitthvað sem valdið getur
migreni. Þar er ég einkum að tala
um þriðja kryddið, gjarnan auð-
kennt MSG. Ég verð alltaf jafn
pirraður þegar eina merkingin er
„kryddblanda“ eða eitthvað slíkt.
Það segir náttúrlega ekki neitt.
Ekki veit ég hvort nýju lögin um
innihaldsmerkingar ná til þess að
greina skuli frá því hvaða krydd-
blöndur eru í vörunni. Það má
hins vegar alltaf sleppa því að
kaupa tilbúnar kryddaðar vörur í
verslununum, en það er verra
þegar keyptur er matur frá
veislueldhúsi á vinnustaðinn. Ekki
ætla ég að gera upp á milli þess-
ara staða, en minn vinnustaður
hefur skipt við tvo slíka. Annað
fyrirtækið býður nokkuð venju-
legan mat en hitt er með heldur
fjölbreyttari mat á boðstólum.
Það er allskyns kryddaður matur,
af innlendum og erlendum toga.
Það útaf fyrir sig er allt í lagi og
allt gott um það að segja. En þeg-
ar spurt er hvað sé í þessum mat,
hvaða krydd, hvort um reykt kjöt
sé að ræða og svo framvegis, þá
verður fátt um svör. Starfsfólk
eldhússins vissi það aldrei. Taki
maður áhættuna getur farið illa
og endað með slæmu kasti.
Ekki er það bara maturinn, eða
matarúrvalið sem maður þarf að
vara sig á nú í seinni tíð, heldur er
sífellt verið að bjóða nýjai- og
spennandi kryddblöndur. Þar les
ég líka innhaldslýsingarnar. Ný-
lega sá ég þrjár nýjar kryddteg-
undir frá hinu ágæta fyiirtæki
Gevalía. Tvær kryddblöndur af
þessum þrem innihalda efni sem á
glösunum heitir Glutomat. Ég
þori ekki að kaupa þessi krydd af
því mig grunar að þar sé á ferð-
inni þriðja kryddið, monosodium
glutamat eða MSG. Rannsóknir
hafa leitt í ljós að þetta krydd get-
ur valdið krabbameini. Ekki vil ég
fullyrða að þarna sé verið að fela
eitthvað, en fyrir migrensjúklinga
að minnsta kosti og marga of-
næmissjúklinga líka verður frum-
skógurinn sífellt þéttari og erfið-
ara að finna greiða götu að mat
sem óhætt er að borða.
Ekki vil ég heldur fullyrða að
tilgangurinn með þessum loðnu
innihaldslýsingum „krydd-
blandna“ sé að villa um fýrir
keppinautunum og koma í veg
fyrir eftirlíkingar, en mér og
mörgum öðrum er mjög nauðsyn-
legt að fá nákvæma innihaldslýs-
ingu þess sem við kaupum. En af
hverju er ég að skrifa þetta? Nú í
seinni tíð erum við Islendingar
orðnir miklir heimsborgarar. Eins
og að framan greinir er mörland-
inn farinn að bjóða upp á allskyns
framandi rétti, bæði í heimahús-
um og stórmörkuðum. Afskaplega
væri nú gaman í því sambandi að
þessar vörur verði þannig merkt-
ar að ég og allir aðrir migrensjúk-
lingar getum óhrædd bragðað á
góðgætinu til jafns við aðra án
þess að óttast eftirköstin,
migrenkast sem getur varað frá
nokkrum klukkustundum upp í
nokkra daga.
Pað er vont.
VIGFÚSINGVARSSON,
Nesvegi 49,107 Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.