Morgunblaðið - 13.11.1998, Blaðsíða 16
16 FÖSTUDAGUR 13. NÓVEMBER 1998
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Olíufélagið kaupir hlut ÍS í íshafi og Vinnslustöðinni
Tilgangiirinn að verja eig-
endahagsmuni félagsins
Olíufélagið á nú tæplega
31% í Vinnslustöðinni
OLÍUFÉLAGIÐ á nú eftir kaup á
hlutabréfum úr eigu Islenskra
sjávarafurða hf. beint og óbeint
tæplega 31% hlut í Vinnslustöðinni
hf. í Vestmannaeyjum og er
langstærsti einstaki hluthafinn.
Forstjóri Olíufélagsins segir að
kaup á hlutabréfum í Hlutabréfa-
sjóðnum Ishafí og Vinnslustöðinni
sé meðal annars gerð til að verja
hagsmuni Olíufélagsins sem hlut-
hafa í félögum sem Ishaf á í. Hluta-
bréf Olíufélagsins lækkuðu um
rúm 10% á Verðbréfaþingi í gær.
Meirihlutaeign
í Ishafí
Dótturfélag Olíufélagsins hf.,
Ker ehf., eignaðist í fyiradag um
56%'_ eignarhlut í Hlutabréfasjóðn-
um íshafí hf. og 8,94% Vinnslustöð-
inni hf. með kaupum á öllum hluta-
bréfum IS í þessum félögum. Fyi-ir
var Ker ehf. stærsti einstaki hlut-
hafínn í Vinnslustöðinni með
17,78% eignarhlut. Olíufélagið á
þar með 26,72% hlut í Vinnslustöð-
inni hf. í gegn um eignarhaldsfélag
sitt. Þar fyrir utan á íshaf sem nú
er í meirihlutaeigu Kers ehf. 7,35%
þannig að bein og óbein eignaraðild
Oíufélagsins að Vinnslustöðinni hf.
nemur nú tæpu 31%. Næst stærsti
hluthafínn er Vátryggingafélag Is-
lands hf. með 11% hlut.
SIGURGEIR Þorgeirsson, fram-
kvæmdastjóri Bændasamtakanna,
segir að samtökin hljóti að velta
fyrir sér í alvöru hvort bjóða eigi
hluti í Hótel íslandi og Hótel Sögu
á almennum markaði.
Sigurgeir segir að ýmislegt geti
flýtt fyrir þeirri þróun að hlutabréf
hótelanna, sem eru í eigu Bænda-
samtaka, verði sett á markað.
Hann bendir á að fyrirhugað sam-
starf hótelanna við alþjóðlegu Rad-
isson SAS hótelkeðjuna eigi eftir
að styrkja stöðu hótelanna og gera
þau að betri markaðskosti. „Ég
geri hins vegar ekki ráð fyrir að
samstarfið skili sýnilegum árangri
fyn- en að nokkrum árum liðnum,
en upp frá því eigum við að standa
uppi með betri eignir og fýsilegri
fj árfestingarkost. “
Forstjóri Olíufélagsins, Geir
Magnússon, segir að tilgangurinn
með kaupum á hlutabréfunum af
ÍS sé tvíþættur. Annars vegar að
verja hagsmuni Olíufélagsins. Fé-
lagið ^ ætti í mörgum fyrirtækjum
með Ishafí og teldi það geta gengið
gegn hagsmunum sínum ef aðrir
aðilar, óþekktir, kæmust í oddaað-
stöðu í þeim, félagið vildi að
minnsta kosti ráða því hverjir
kæmu þar að. Um hina ástæðu
kaupanna segir Geir að stjórnend-
ur Olíufélagsins teldu að veyð
margra þeirra fyrirtækja sem Is-
haf ætti hlut í væri í lágmarki en að
þau ættu mikla möguleika í fram-
tíðinni.
Ákvörðun
síns tíma
„Það verður ákvörðun síns
tíma,“ segir Geir þegar hann er
spurður að því hvort í svari hans
felist yfírlýsing um að hlutabréfín
verði seld aftur. Segir hann að eitt-
hvað verði selt enda sé það eðli
hlutabréfaviðskipta. Hins vegar sé
eftir að fara í gegn um það hvaða
bréf það verði.
Gengi hlutabréfa Olíufélagsins
Hótel Saga hefur komið til álita
fyrir byggingu ráðstefnu- og tón-
listarhúss. Sigurgeir segir að slíkar
framkvæmdir mundu kalla á fjár-
festingar og gætu ýtt undir
ákvarðanatöku um hvort setja eigi
hlutabréf hótelanna á markað.
Engin ákvörðun
verið tekin
Sigurgeir bendir hins vegar á
að engin ákvörðun hafí verið tekin
um hvort tímabært sé að bjóða
hlutafé hótelanna á almennum
markaði, en stjórn Bændasamtak-
anna hljóti að þurfa að skoða það
alvarlega á hverjum tíma hvernig
hægt sé að fá sem besta ávöxtun á
eignir samtakanna. Ein af þeim
leiðum sé að setja hlutafé hótel-
anna á markað.
hf. lækkaði úr 6,85 í 6,15 á Verð-
bréfaþingi Islands í gær, eða um
rúm 10%. Á bak við lækkunina
voru tvenn viðskipti, samtals að
fjárhæð tæplega 1,3 milljónir kr.
Spurður að því hvort líta megi á
þessa þróun sem mat hlutabréfa-
markaðarins á því að hlutabréfa-
kaup Olíufélagsins væru talin slæm
viðskipti segir Geir að það sé ekki
sitt að svara til um mat aðila á
hlutabréfamarkaðnum. Sjálfur seg-
ist hann telja kaupin góð, annars
hefðu þau ekki verið gerð. „Við
ætlum að fylgja kaupunum eftir
með hagræðingu og uppbyggingu
fyrii-tækjanna,“ segir hann. Spurð-
ur að því hvort til greina kæmi að
sameina eitthvað af fyidrtækjunum
sem Olíufélagið hefur nú eignast
stærri hlut í segir Geir að skoðaðh*
verði allir kostir sem gefí aukna
arðsemi.
Fjárfestir í
sjávarútvegi
Hlutabréfasjóðurinn Ishaf hf.
sem Olíufélagið hf. hefur nú eign-
ast meirihlutann í hét áður Útvegs-
félag samvinnumanna hf., gjarnan
nefnt ÚTSAM. Félagið var stofnað
HAGNAÐUR Fiskmarkaðar Suð-
urnesja hf. (FMS) nam 16,5 millj-
ónum króna fyrstu níu mánuði árs-
ins samkvæmt árshlutauppgjöri.
Hagnaður af rekstri félagsins var
27,7 milljónir og eftir fjármagnsliði
28 mkr. Skattar námu 9,3 milijón-
um og áhrif dóttur- og hlutdeildar-
félaga voni neikvæð um 2,2 millj.
Hagnaður tímabilsins er því 16,5
milijónir.
Sala á bolfíski þessa níu mánuði
var 25 þúsund tonn að verðmæti
2.300 milljónir. Það er 1.000 tonn-
um (7%) meira en sama tíma á síð-
asta ári og 400 milijónum (20%)
meiri verðmæti. Samkvæmt frétta-
tilkynningu felst breytingin aðal-
lega í hærra meðalverði á helstu
1987 í þeim tilgangi að fjárfesta í
íslenskum útgerðar- og físk-
vinnslufyrirtækjum. Því var breytt
í almenningshlutafélag fyrir tveim-
ur árum, nafni þess breytt í Hluta-
bréfasjóðinn Ishaf hf. og félagið
síðan skráð á Verðbréfaþing Is-
lands.
Eigið fé lækkaði
um 200 m.kr.
íshaf á hlut í 27 hlutafélögum og
er meðal stærstu hluthafa í nokkr-
um sjávarátvegsfyrirtækjum sem
skipta við Islenskar sjávarafurðir.
Hann á til dæmis hlutabréf í Bása-
felli, Borgey, Búlandstindi og Fisk-
iðjusamlagi Húsavíkur, auk Vinn-
nslustöðvarinnar. Vegna lækkunar
hlutabréfa á Verðbréfaþingi á fyrri
hluta ársins lækkaði eigið fé sjóðs-
ins um 200 milljónir frá áramótum
til júníloka. ÍS hefur átt meirihluta
hlutafjár í Ishafi hf. og er félagið
með skrifstofu í húsi IS við Sigtún.
Sighvatur Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri Vinnslustöðvarinnar
hf., telur að breytingar í hluthafa-
hópnum ættu að vera jákvæðar
fyrir Vinnslustöðina. Gott sé að
hafa sterka bakhjarla. Hann bend-
ir á Olíufélagið hafí verið stærsti
einstaki hluthafinn fyrir og Geir
Magnússon forstjóri Olíufélagsins
sé þar stjórnarformaður.
tegundum, sem hefur hækkað um
17-24% á milli ára.
Gera ekki ráð fyrir hagnaði
FMS rekur fiskmarkaði í Sand-
gerði, Reykjanesbæ, Grindavík og
Isafirði. Nýlega var gengið frá
samrunaáætlun milli FMS og Fisk-
markaðarins hf. í Hafnarfirði
(FMH) og verða félögin framvegis
rekin sameiginlega undir nafni
FMS. Með þessu fæst rekstrarleg
hagræðing segir í fréttinni, einkum
í Sandgerði, en þar hafa bæði fyrir-
tækin verið með starfsemi.
Samkvæmt áætlunum er ekki
gert ráð fyrir miklum hagnaði á ár-
inu vegna rekstrarbreytinga und-
anfarna mánuði.
Hlutafjárút-
boðiíFBA
lokið
SALA ríkisins á 49% eignarhlut í
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins
lauk í gær. Alls voru boðnar út
3.322 milljónir króna að nafnverði á
genginu 1,4 sem jafngildir söluverð-
mæti upp á 4,7 milljarða króna. Al-
menningi og lögaðilum gafst kostur
á að skrá sig fyrir hlutabréfum fyrir
allt að 3 milljónum króna að nafn-
verði, eða 4,2 milljónum að sölu-
verði.
Bjarni Ármannsson, forstjóri
FBÁ, vildi ekki tjá sig um útboðið í
samtali við Morgunblaðið í gær.
Hann sagðist gera ráð fyrir að
skráningu áskriftarblaða yrði lokið
seint í gærkvöld og að tilkynnt yrði
um endanlega niðurstöðu útboðsins
idag.
-------------
Flugfélagið
fækkar ferð-
um tíl Egils-
staða
FLUGFÉLAG íslands hefur
ákveðið að fella niður fjórar ferðir í
viku á milli Egilsstaða og Reykja-
víkur. Breytingin á vetraráætlun-
inni tekur gildi frá og með 16. nóv-
ember næstkomandi.
Akvörðunin kemur í kjölfar at-
hugasemda sem Islandsflug sendi
Samkeppnisstofnun í september.
Þar var bent á að Flugfélagið hafði
ekki skilað inn vetraráætlun sinni á
tilskildum tíma og eftir að tíma-
fresturinn rann út hafí félagið
markvisst aukið sætaframboð á
leiðinni með það fyrir augum að
veikja samkei^pnisstöðu Islands-
flugs. Þetta þótti brjóta í bága við
þau ákvæði Samkeppnisstofnunar
sem kveða á um að Flugfélagi Is-
lands, sem ráðandi aðila á markaðn-
um, sé óheimilt að auka ferðatíðni
sína í áætlunarflugi fram til 1. júlí
árið 2000, ef tilgangur aukinnar
ferðatíðni er að hamla samkeppni
frá núverandi eða tilvonandi keppi-
nautum. Ennfremur kveður Sam-
keppnisstofnun á um að Flugfélagi
Islands sé óheimilt að laga brottfar-
artíma félagsins á áætlunarleiðum
frá Reykjavík til Akureyrar, Isa-
fjarðar, Égilsstaða og Vestmanna-
eyja að brottfarartímum keppinaut-
ar fyi’stu þrjú árin eftir að keppi-
nautur hefur áætlunarflug á við-
komandi leiðum.
I bréfi Islandsflugs kom m.a.
fram að brottför viðbótarferða
Flugfélags Islands hafí verið innan
við eina klukkustund frá þeim flug-
tíma sem íslandsflug hefur flogið á
veturna og því auðsjáanlega til þess
eins fallið að skerða samkeppnis-
stöðu félagsins.
Talsmaður Samkeppnisstofnunar
sagði í samtali við Morgunblaðið að
Flugfélag íslands hefði ákveðið að
verða við tilmælum stofnunarinnar
og fella niður tilgreindar áætlunar-
ferðir til Egilsstaða. Af þeini sökum
mun Samkeppnisstofnun ekki haf-
ast frekar að vegna vetraráætlunar
félagsins.
-----*-*-*---
Verðbréfaþing
53 m.kr. hluta-
bréfaviðskipti
RÚMLEGA 10% lækkun varð á
gengi hlutabréfa Olíufélagsins á
Verðbréfaþingi íslands í gær.
Viðskipti á hlutabréfamarkaði námu
alls 53 milljónum ki’óna, mest með
bréf Tryggingamiðstöðvarinnar, 15
mkr., Eimskipafélagsins, 9 mkr., og
Haraldar Böðvarssonar, 8 mkr.
Viðskipti með hlutabréf Flugleiða
námu tæplega 4 milljónum og
hækkaði gengi bréfanna um 3,5%.
Úrvalsvísitala Aðallista hækkaði um
1,02% í gær.
Óvíst um framtíð Byggt
og búið í Kringlunni
ÓVÍST er um framtíð verslunar-
innar Byggt og búið í Kringl-
unni vegna fyrirhugaðrar
stækkunar verslunarmiðstöðv-
arinnar.
Byggingavöruverslunin Byko
á og rekur Byggt og búið. Jón
Helgi Guðmundsson, forstjóri
Byko, segir að gert sé ráð fyrir
að leggja tengibyggingu yfir í
nýjan hluta verslunarmiðstöðv-
arinnar þar sem Byggt og búið
er nú og því sé ekki ljóst hvort
verslunin verði áfram í Kringl-
unni.
„Ég geri ráð fyrir að mál okk-
ar skýrist fljótlega eftir áramót,
en það hefur engin ákvörðun
verið tekin um hvort verslunin
verður flutt.“ Jón Helgi sagði að
ekki stæði til að flytja rekstur
Byggt og búið yfir í verslunar-
miðstöðina Smáralind, sem
Byko á hlut í.
Byko hefur um nokkun’a ára
skeið rekið húsgagnaverslunina
Habitat, sem er í suðurálmu
Kringlunnar. Verslunin hefur nú
verið seld hjónunum Árna Ólafí
Lárussyni og Sólveigu Hannam,
sem tóku við rekstrinum um síð-
ustu mánaðamót.
Hótel Saga og Hótel ísland
Hlutabréf gætu
farið á markað
Fiskmarkaður Suðurnesja m.
Úr reikningum 30. sept. 1998
Rekstrarreikningur Miiijónir króna 1.1-30.9‘98 1.1-30.9'97 Breyting
Rekstrartekjur 153,0 125,2 22,2%
Rekstrargjöld 119.6 103,5 15,5%
Rekstrarhagnaður 27,7 15,5 79,0%
Fjármunatekjur og (fjármagnsgjöld) 0.3 (0,5) -
Hagnaður fyrir skatta 28.0 14,9 87,6%
Hagnaður ársins 16,5 14,0 17,8%
Efnahagsreikningur Miiyónir króna 30.09'98 30.09'97 Breyting
Eignir: Veltufjármunir 44,6 17,2 158,8%
Fastafjármunir 144,8 148,2 ■2,3%
Eignir samtals 189,4 165,4 14,5%
Skuldir Skammtímaskuldir 38,6 22,8 69,5%
og Langtímaskuldir 20,1 26,0 ■22,7%
eigið Eigiðfé 130,6 116,6 12,0%
fé: þar af hlutafé 31,9 32,2 ■0,9%
Skuldir og eigið fé samtals 189,4 165,4 14,5%
Fiskmarkaður Suðurnesja
16,5 milljóna
króna hagnaður