Morgunblaðið - 04.06.2000, Blaðsíða 56
MORGUNBLAÐIÐ
56 SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 2000
FÓLK í FRÉTTUM
Ray Davies spiiar um næstu heigi á Tónlistarhátíðinni í Reykjavík
Minnist glöggt tónl
anna í Austurbæjar
Ray Davies söngvari og aðallagahöfundur Kinks er löngu orðinn goðsögn.
wUndanfarið hefur hann ferðast um heiminn og sagt sögur frá ferli sveitar-
innar í tali og tónum og er nú röðin komin að landinu þar sem hann
spilaði fyrst í september árið 1965 fyrir troðfullu Austurbæjarbíói af
óðum táningum. Skarphéðinn Guðmundsson var ekki þeirra á meðal
en sló samt á þráðinn til þessa sanna Islandsvinar og spjallaði við
hann um minningar, Arsenal, Damon og Lolu.
„HALLÓ,“ heyrist frá hinum enda
línunnar eða réttara sagt bylgjunn-
ar. „Halló! - halló!“ Röddin ráðvillt
en kunnugleg þó.
- „Herra Davies?“ Blaðamaður er
viðlíka ráðvilltur og talar háum rómi
4%vo að bylgjan beri
hann nú örugglega
alla leið. „Herra
Davies heyrirðu í
mér?“
- „Halló, þú
þarna hinum meg-
in, ég held að þú
verðir bara að
hringja aftur, ég
heyri ekkert í
þér...“
Blaðamaður
^Heggur á og slær
símanúmerið inn á
ný. - „Jæja, heyr-
irðu núna í mér?“
- „Já blessaður,
blaðamaðurinn frá
íslandi geri ég ráð
fyrir?“
- „Jú, það passar. Hvar ertu eigin-
lega niðurkominn, ef ég leyfi mér að
gerast svo nærgöngull?"
- „Sambandið er svo slæmt af því
að ég er í farsíma, þú verður að fyrir-
gefa mér. Ég er staddur á írlandi og
er einmitt núna á leið til Galway til
að flytja „Storyteller“-dagskrána
mína... Bíddu ég ætla að stoppa bíl-
inn ... svona, nú er ég klár.“
Pú ert að fara að endurnýja kynni
-Sþín við ísland, hvernig leggst það í
Þig?
„Það leggst ákaflega vel í mig skal
ég segja þér, það er orðið allt of langt
síðan ég sótti landið heim síðast og
ég get ímyndað mér að ansi margt
hafi breyst. Ef ég man rétt hef ég
spilað þar tvisvar áður og eftir
standa einungis ljúfar og góðar
minningar, sérstaklega frá fyrri
ferðinni. Hún var alveg einstök og ég
minnist hennar glöggt því að þá virt-
. ist vera algjört Kinks-æði á íslandi."
Kjaftshögg Kinksaranna
Ray er að tala um það þegar Kinks
komu hingað til lands í september
árið 1965 á hátindi frægðar sinnar og
•ibkki nóg með það heldur einnig á
hátindi Bítlaæðisins hér á landi. Þá
höfðu þegar á því ári komið nokkrir
minni spámenn og gert góða reisu
miðað við aðstæður en þegar Kinks
komu ætlaði allt að verða vitlaust.
Kinksarar, eins og þeir voru stund-
um kallaðir hérna, héldu tvenna tón-
leika í Austurbæjarbíói og gerðu
æsku landsins þar með kleift að
þreifa berum og sveittum höndum á
einni mestu tónlistarbyltingu sög-
unnar. Eftir að unglingaböndin
Bravó og Tempó höfðu lokið sér af
voru hráir og háværir upphafshljóm-
'ámir í „You Really Got Me“ sem
vænt kjaftshögg á viðstadda og
sveitin vann sér varanlegan sess í
hugum þeirra. „Ég man vel eftir
þessum mögnuðu viðbrögðum," seg-
ir Ray, „öll heimsóknin var mjög
ruglingsleg, allt of stutt og tvennir
tónleikar sem mæltust alveg ótrú-
. jpga vel fyrir. Svei mér þá, þegar ég
hugsa út í það er þessi heimsókn
hreinlega einn af mínum hápun-
ktum. Viðbrögðin komu okkur svo í
opna skjöldu, þessi gríðarlega
stemmning og sanni tónlistaráhugi."
Nýbakaðir og aðrir vanari Kinks-
aðdáendur héngu í rigningu og
sudda fyrir utan hótelið þar sem
sveitin gisti og í einhveijum látum
fótbrotnaði ung stúlka og öðlingarn-
ir sem stórstjömurnar vora tóku sig
til og heimsóttu hana á spítalann og
skrifuðu nöfn sín á gifsið.
Manstu eftir þessari spítalaheim-
sókn?
„Já svona óljóst. Aumingja stúlk-
an, ég vona að árin hafi verið góð við
hana.“
- „Það gekk víst ansi brösulega
hjá foreldrunum að reyna að ná gifs-
inu af.“
- „Það er eitthvað við slíkar minn-
ingar sem færir okkur vellíðan. Eftir
tónleikana í gær var ég t.d. beðinn
um að skrifa nafnið mitt á vélhjóla-
varahlut. Minjagripir era okkur öll-
um kærir; t.d geymi ég bæklinginn
sem ég fékk á úrslitaleiknum í
Evrópukeppni félagsliða milli
Arsenal og Galatasaray um daginn.“
Ég geng út frá að þú sért stuðn-
ingsmaður Arsenal og því sár yfir
úrslitunum?
„Ég veit það ekki, mér var eigin-
lega orðið sama þegar kom að gull-
markinu, en ég skemmti mér alveg
konunglega. Það er algjör pína og
kvöl að styðja fótboltalið því áföllin
era oftast fleiri en gleðistundirnar
og síðasta tímabil hefur verið hlaðið
áföllum hjá okkur Arsenal-mönn-
um.“
- „Jæja, við komumst þó í Meist-
aradeildina."
- „Jú reyndar, þetta verður allt í
lagi hjá okkur, Wenger á eftir að
kaupa einhveija góða leikmenn.“
Rifja upp íslandsferðir
á tönleikunum
Hvað langar þig til að gera á Is-
landi?
„Það verður gaman að koma aftur
eftir svona langa fjarvera, tækninni
hefur fleygt fram og eflaust komnar
lestir og annað því um líkt.“
- „Nei, það era reyndar ekki enn
komnar neinar lestir."
- „Jæja, en ég var annars að velta
því fyrir mér að kíkja á nokkur hljóð-
ver líka því að ég frétti að Blur hefðu
hljóðritað í Reykjavík."
Nú, ertu að hugsa um að leika
þann leik eftir?
„Það er aldrei að vita. Síðan lang-
ar mig einfaldlega að slaka á og njóta
heimsóknarinnar, kíkja á kaffihús og
fá mér eins og einn eða tvo bjóra.
Geturðu bent mér
á einhvem góðan
íslenskan bjór?“
- „Já, já, íslenski
bjórinn er fínn,
hafðu auga með
Gulli, Thule ogVik-
ing, þeir félagar
era allir íslenskir."
Segðu mér eilítið
frá því sem þú
hyggst bjóða ís-
lendingum upp á.
„Ég mun flytja
samþjappaða út-
gáfu af „Storytell-
er“-dagskránni
minni þar sem ég
segi sögur frá til-
urð og gullöld
Kinks og tengi þær vel völdum og
eftirminnilegum lögum sem ég flyt
við annan mann í órafmagnaðri út-
gáfu. Þessi dagskrá varð til í kring-
um 1995 og byggir á sjálfsævisögu
minni X-Ray. Hún hefur vægast sagt
fallið vel í kramið og eiginlega endur-
reist feril minn, enda hafa margir
leikið eftir þetta fyrirkomulag."
Ætlarðu að segja einhverjar sögur
af íslandsferðum ?
„Ég ætla gera mitt besta í að að-
laga dagskrána íslenskum áhorfend-
um, bæði hvað lagaval varðar og þær
sögur sem ég segi. Ég er einmitt
núna að athuga hversu mikið ég hef
upp úr því að grafla í gamla heila-
búinu.“
Ég lofa þér að allt slíkt mun falla í
afar góðan jarðveg.
„Nú ég hef það þá í huga þegar ég
set saman dagskrána. Mun fólk al-
mennt skilja mig?“
- „Já, já, langflestir íslendingar
skilja orðið ensku.“
- „Fínt.“
Færðu mikið út úr því að rifja upp
gamla tíma, segja sögur af h'fshlaupi
þínu?
„Ég hef alltaf haft gaman af því að
segja sögur eins og vel má merkja á
textasmíðum mínum, en ég er hins-
vegar ekki haldinn neinni fortíðar-
þrá. Ég reyni fremur að horfa fram á
veginn og hlakka mikið til að hefja
vinnu síðar í sumar við nýja sólóskífu
með glænýju og framsömdu efni.
Það hefur samt sem áður verið afar
skemmtilegt að flytja „Storyteller"
og var í raun nokkuð sem ég hafði
vissa þörf fyrir að gera.“
Þú hefur þá enn gaman af því að
spila gömlu Kinks-slagarana?
„Já í því samhengi sem ég set þá í í
„Storyteller"; sögurnar sem ég segi
þar gefa tilefni til þess að flytja þau
og öfugt, auk þess sem flest lögin eru
í nýjum og einfaldari búningi."
Hefurðu alltaf verið svona mál-
glaðurá tónleikum?
„Nei, þvert á móti hefur það orð
farið af mér að ég mæli vart orð á
tónleikum og ég hef stundum verið
kallaður „þögli rokkarinn" sem em-
ungis tjáir sig í gegnum lög sín. Ég
sýni því á mér nýja hlið með „Story-
teller“.“
Ánægður með
Lolu í 101 Reykjavík
Þú hefur mikið fengist við skriftir
upp á síðkastið, skrifað bækur og
samið sjónvarpsefni; Uturðu fremur
áþigsem skáld en tónlistarmann?
„Ég hef alltaf litið á mig sem skáld
fyrst og fremst og tónlistin hefur
einfaldlega verið sá miðill sem ég hef
notast mest við. Reyndar dreymdi
mig alltaf um að verða blúsari; ég
ætlaði aldrei að verða söngvari og
varð það eiginlega fyrir slysni.
Skáldið kom síðan fram í mér í lista-
skóla.“
Ilvemig er hið daglega líf Ray
Daviesídag?
„Þessa stundina bý ég reyndar í
ferðatösku og er á nokkuð stífu tón-
leikaferðalagi og síðan helli ég mér
út í plötugerðina, þannig að það er
alveg fullt að gera hjá mér.“
Sem sagt ekkert farinn að íhuga
að setjast í helgan stein ?
„Nei, ég er ekki alveg reiðubúinn
að setjast í hjólastólinn ennþá.“
Hvað er að frétta af Kinks?
„Sveitin lagðist í dvala þegar ég
fór af stað með „Storyteller“, en ég
fór út að borða með Dave bróður
mínum í síðustu viku og við ákváðum
að koma saman næsta vor eftir að ég
hef lokið við vinnuna í kringum sóló-
plötuna og athuga hvort við höfum
eitthvað efni til að vinna með. Við
höfum ennþá gaman af því að spila
saman.“
Hvemig kanntu við að hafa haft
svo ríkuleg áhrif á margar samtíma-
sveitir eins og Blur og Pulp?
„Þeir segja mig ábyrgan fyrir
Brit-poppinu svokallaða, en ég held
að áhrifin felist reyndar fyrst og
fremst í því að þessar sveitir semja
líkt og ég um sitt nánasta umhverfi
og það sem þær þekkja fremur en
einhvern þjóðveg 66 í Vesturheimi."
Þær hafa nú samt stolið hellingi
frá ykkur er það ekki?
„Jú, jú, nokkram hljómum hér og
þar, Damon hefur verið nokkuð dug-
legur við það blessaður. En ekki
gleyma því að The Who stálu líka frá
okkur og við stálum eflaust frá ein-
hveijum öðrum, það er bara hluti af
dægurtónlist."
Eruð þið Damon kunningjar?
„Já við þekkjumst vel.“
Hann fékk einmitt „Lolu“ þína að
láni og setti í dansbúning ásamt ís-
lendingnum Einari Erni fyrir nýja
íslenska mynd, 101 Reykjavík, sem
verið var að frumsýna hér heima.
Hefurðu heyrt nýju „Lolu“?
„Já ég hef heyrt það og líkar bara
vel. Ef Damon verður á framsýning-
unni berðu honum þá kveðju mína og
segðu honum að hafa samband við
mig.“
Róttækur íhaldsmaður
Hvaða tónlist ertu að hlusta á
þessa dagana?
„Hitt og þetta, t.d. Travis og svo
er ég að rifja upp gamla blússtand-
arda mér til mikillar ánægju.“
Ertu undir áhrifum frá því sem er
aðgerastídag?
„Ég kynni mér vel það sem mér
líkar.“
Ertu ennþá jafn áhugasamur um
stjórnmál ogþú varst?
„Við skulum segja að ég fylgist
mjög vel með því sem er að gerast í
heiminum. En ég hef með tímanum
myndað mér mín eigin stjórnmála-
viðhorf sem ég á ansi erfitt með að
finna í einhveijum skipulögðum
stjórnmálasamtökum; ég er róttæk-
ur en um leið frekar íhaldssamur."
Hvað fínnst þér þá um nýja borg-
arstjórann þinn?
„Hann er fulldjarfur fyrir minn
smekk og tekur heldur mikla
áhættu, en ég vona að hann hugsi
samt vel um borgina mína sem er
mér svo kær. Málið er bara að hinir
færa og góðu vilja ekkert með
stjórnmál gera.“
Viltu nota tækifærið til að flytja
væntanlegum áhorfendum þínum
skilaboð?
„Komið á tónleikana með opið
hugarfar," segir Ray og hlær við.
„Það verður gaman að endurnýja
kynnin því að ég hef ekki gleymt
ykkur. Ég hlakka einnig til að kynn-
ast ykkur hinum sem enn hafið ekki
séð mig á sviði.“