Norðanfari - 18.06.1877, Blaðsíða 4

— 88 —
$á mun eins vel mega segja: að eins og;
J>ær eru lagaðar sjeu pær hættulegar
vegna einstöku óróaseggja. Allra óheppi-
legust er klausan í 47. gr. : „Eigi má mað-
ur sækja inn á annars manns lancl pening
sinn, er pangað heíir gengið í óleyfi án
pess að hafa verið settur inn, nema hann
greiði fullt útlausnargjald fyrir“, pví hún
getur einnig náð yfir pann fjenað sem að
óvilja eigenda gengur í annars land og er
sóktur aptur, og pað er pó naumast mein-
ingin, pví par af yrðu óendanlegar misklíð-
ir. Enn er óskiljanlegt hversvegna hærri
sekt skal leggja við pví að taka sinn eigin
pening óútleystan, en við pví að reka ann-
ars pening úr högum hans. |>að getur pó
opt orðið meira tjón t. a. m. pegar upp-
rekstrar menn af skeytingarleysi reka mál-
nytufje manna á afrjett með rekstrum sín-
um, í staðinn fyrir allar pessar greinir,
sem hyggðar eru á úreltum hugmyndum,
mundi hollara að setja ákvarðanir sem
gjörði hlutaðeigendum að laga skyldu að
leggja allar pesskonar misklíðir í gjörðir
óvilhallra m anna.
9. Yið 50—55. gr.' ]>e'ssar greinir eiga
að koma pví til leiðar að gjörningum verði
pinglýst fremur hjer eptir en hjer til. Ef
petta á að koma í veg fyrir rjettar-óvíssu,
pá kemur 53. gr. hálf skrítilega við. ]>að
getur stundum borið við að pað komi í
góðar parfir að gjörningar sjeu innfærðir í
emhættishækur. En að birta pá (eða ann-
að) á manntalspingum er gagnslaust, og
eintóm form; ætti að hætta við pað, en
lög hjóða í staðinn birtingar í hlöðunum.
Annars ætti löggjöfin að binda sem fæst
við manntalsping, pví ekki má vita nema
svo verði til hagað að pau verði ópörf áður
langt lrður.
10. Yið 56. gr, Kaupgjalds-skatturinn
sem pessi grein talar um ætti ekki að tak-
ast af peim sem kaupa ábýlisjarðir sínar,
en eingöngu af peim sem kaupa leigujarð-
ir annara, ef menn annars vilja halda hon-
um. tíelzt ætti sjálfsagt að sleppa lionum
alveg, pví hann er mjög óeðlilégur, einkum
í tilliti til pess að pað er alls ekkert efamál
að pví fremur sem seljandi er hágstaddur
og neyðist til að selja, pví vissara er pað
að kaupandi færir skattinn yfir á hann, með
pví að kaupa peim mun ódýrra.
11. Við 62. gr. í ástæðum peirrar grein-
ar er pað tekið fram að tilgangurinn sje að
fyrirbyggja pað, að jarðir leggist í eyði um
skör fram eða gangi úr sjer, svo pær verði
óbyggilegar á eptir. En víst er ekki ætl-
ast .til, að fyrirbyggja, að leggja megi nið-
ur hinar ofmörgu hjáleigur og fjölbýli. sem
búið er að útarma einstöku jarðir .með, og
ætti að lögbanna slikt framvegis. Og ekki
mun heldur ætlast til að fyrirbyggja að
gjöra megi e i 11 viðunanlegt býli úr t v e i m
líttnýtum t. a. m. landbrotajörðum, parsem
pví verður við komið. En eptir pví sem
greinin er orðuð fyrirbyggir hún allt slíkt.
Og hún gjörir meira. Ef t. a. m. lítil ein-
býlisjörð er af atvikum gjörð að tvíbýlis-
jörð, g-reiða báðir bændurnir full lögskil af
henni, hvor fyrir sig borgar ljóstoll og
lambsfóður o. s. frv., ef svo annar fer burt
eptir nokkurn tíma en hinn tekur allajörð-
ina, pá skal hann, eptir pví sem skilja má
greinina, ávallt paðan í frá halda við á
henni tvennri hýsingu, borga tvo ljóstolla,
tvö lambsfóður og gjöra að öllu tvenn lög-
skil af jörðunni, jafnvel pó ganga megi að
pvi vísu að jörðin sje lakari eptir tvískipt-
inguna. þessi grein ætti að gefa sýslunefnd-
uin vald til að leyfa eða banna sameining-
ar jarða eptir pörfum.
12. Við 70. gr. ]>ar sem fráfaranda er
gjört að skyldu að bjóða viðtakanda hey-
leifar sínar, ásamt fleiru, til kaups eða í á-
lag, pá getur pað opt orðið hart aðgöngu,
t. a. m. ef maður flytur af heyskaparjörð á
aðra heyskaparlitla — sem ýmsar kringum-
stæður geta neytt mann til —, pá er pað
allt of h a r t að mega ekki flytja pangað
heyleyfar sínar. Og fari maður frá engja-
lausri jörð, par sem hann hefir keypt hey-
skap að, pá erbeinlínis rangt að skylda
hann til að bjóða heyleyfarnar, pó að í pví
t i 1 f e 11 i væri æ s k i 1 e g t að hann vi 1 di
gjöra pað. I pessu efni mun bezt að menn
hafi frjálsar hendur. Með hús er venjuleg-
ast farið eins og greinin mælir fyrir. ]>eg-
ar út af pví her, kemur pað optast af pví
að fráfaranda er meira mein aö láta húsin
en viðtakanda að fá pau ekki í pann svip-
inn. Og af pví að petta getur opt verið
tilfellið er ófært að lögbjóða petta án und-
antekningar. Löggjöfinni er jafnskylt að
vernda rjett íráfaranda sem viðtakanda.
Jpað er ómissandi að gefa úttektarmönnum
heimild til að gjöra undantekningar pegar
nauðsyn ber til.
13. Yið 71. gr. Ef fráfarandi ber ekki
tað á tún fyrr en síðustu dagana áður hann
fer burt, pá getur pað orðið meinlegt. Eæri
betur að i stað orðanna: „og hafi lokið pví
áður hann fer burt af henni“, sje sett: „og
hafi lokið pví svo tímanlega, að ávinnsla
geti farið fram í hæíilegan tíma“.
(Eramh. síðar).
Fr j ettir.
— Póstgmfuskipiö „Diana“ kom hing-
að í gær kl. 4. e. m. Hafði hún farið frá
Keykjavík, 12. p. m., en vegna ofviðurs á
leiðinni út Eaxaflóan og fyrir vestan Snæ-
fellsjökul, varð hún að lileypa inn á Grund-
arfjörð, er seinkaði henni um einn dag. Með
Diönu höfðu farið frá Reykjavík 70—80
farpegjar, er rúmið leyfir eigi að nafn-
greina. Einn peirra er síra Páll jporláks-
son frá Shawano í Wisconsin í Yesturheimi,
er sagt að hann ætli að dvelja hjer hjá
gömlum kunningjum og vinum, til pess Di-
ana kemur aptnr frá Khöfn.
— Að sunnan frjettist meðal annars, að
háyfirdómarinn í landsyfirrjettinum, herra
Th. Jónassen, sje búinn að fá lausn frá
embætti 1. júli næstk., en Jón yfirdómari
Pjetursson fengi embættið. I stað J. Pjet-
urssonar yrði M. Stephensen, en einbætti
hans fengi (eða væri búinn að fá) bæjarfógeti
L. Sveinbjörnsen. Sagt er að Jón landrit-
ari muui sækja um bæjarfógeta-embættið í
Keykjavík.
— Yeðráttan hefir verið köld og illviðra-
söm á Suðurlandi í vor, og var talið gróð-
urlaust pegar Diana fór. — Eiskilaust hefir
mátt heita í allt vor syðra, pó var nú nokk-
ur afli helzt 'af ísu á inn-nesjum. Aðfara-
nótt hins 11. p. m. fiskaðist og talsvert af
porski.
— Aj prcntsmiðja er nú komin í Reykja-
vík, er Björn ritstjórí Isafoldar hefir feng-
ið, ásamt prentara er var í Kmh. í vetur
til að verða fullnuma í prentara-ípróttinni.
— Bóka- og handritasafn Páls heitins
Pálssonar stúdents, er selt stiptsbókasafninu
fyrir 500 kr. ]>að er mikið safn og merki-
legt af íslenzkum bókum, er hann hafði
safnað og gengið frá, að mestu í bandi.
Frá Imeríku.
(Úr brjefi frá síra Jóni Bjarnasyni).
— — „Nú hefi jeg sjeð skólanefndar-
frumvarpið, og virðist mjer pað ekki vera
til annars en varpa pví í eldinn. Svo segja
líka — jafnvel — beztu menn við latínu-
skólann i Reykjavik. Hafi síra Eiríkur
B r i e m ekki verið kosinn til alpingis, vona
jeg lítils góðs af pinginu. — íslendingum
í Nýja íslandi líður nú vel: peir eru í óða
önn að sá og byggja hús. Kirkjufjelag eru
peir að stofna. Prentsmiðjan komin norður
og von á blaoinu „Framfara“ pá og pegar.
Jeg spái, að næsta ár verði „styrtende Ud-
vandring“ af Islandi; o'ddborgarar og aptur-
fararmenn geta ekki hept fólk heíina, svo
lengi sem skatía-álögur ekki eru minnkað-
ar. — Allt er hjer nú rólegt í politiskum
málum. — Yon um bezta ár fyrir bændur,
en dýrt mjög að lifa í borgum, vegna Tyrkja-
stríðsins“. — —
— Stríðið milli Tyrkja og Rússa held-
ur áfram. — (Nákvæmari frjettir síðar).
AUflLÍ SINflAR.
Ameríka.
Ankor- Línunnar atlantiska-hafs
gufuskipafjelag flytur vesturfara frá íslandi
yfir Skotland til allra hafna í Ameríku; og
á pað fjelag, eins og kunnugt er, hin beztu
skip til fólksflutninga.
Fæði ókeypis á ferðinni yfir Atlantshaf-
ið, svo og læknishjálp og meðul, ef pörf
gjörist.
Ef nægilega margir vildu fara, sendir
fjelagið eitt af hinum miklu skipum sínum
hingað til lands, og flytur pað pá beina leið
hjeðan til Ameríku.
]>eir, sem ætla sjer að fara til Yestur-
heims, ættu að hagnýta sjer tilboð pessa
fjelags.
Nánari upplýsingar og sannanir fást
hjá herra Egilsson í Reykjavík.
Akureyri, í maí 1877.
pr. Henderson Brothers.
W. Pay.
Orgei Harmoniíim
með ýmsu verði, frá 100 til 5 60 krónur,
eru til sölu hjá E. Thomeen í Kaupmanna-
höfn. Nákvæmari upplýsingar fást hjá
undirskrifuðum.
Akureyri, 15. júní 1877.
Pjetur Sæmundsen.
— Eyrir nokkru síðan fannst vestan í
Moldhaugnahálsi, „klubbur“ eður skrúflöð,
sem eigandi vildi vitja hjá ritstjóra Norðan-
fara, og um leið borga fundarlaunin.
— Hjer með lýsi jeg pví yfir, aðjeghefi
afsalað mjer eign á fjármarki mínu: sneitt
aptan hægra biti framan, tvístýft framan
vinstra, til konunnar Guðrúnar Sigríðar
Magnúsdóttur, sem var á Hólum í Yxna-
dal, en nú á Hlíðarhaga í Eyjafirði; svo að
kindur pær sem að nú eru með nefndu
fjármarki, eru hennar og mans hennar eign.
Kjarna í Arnaneshrepp 1877.
Jón Kristján Árnason,
— Fjármark Sigfúsar bónda Magnússonar
á Múla í Aðalreykjadal í Jþingeyjars: Hamar-
skorið hægra, stýft vinstra. Brm.: S. f. M.
— Fjármark Indriða gullsmiðs ]>orsteins-
sonar á Víðivöllum í Fnjóskadal: Tvístýft
framan hægra.
— Fjármark Kristjáns Kristjánssonar á
Yíkingavatni: Blaðstýft fr. hægra, sýlt og
gagnfjaðrað vinstra. Brm.: KKrs
— Ejármark Guðrúnar Eiríksdóttur i
Hríngsdal á Látraströnd: Sneitt framan
hægra, fjöður apt.; miðhlutað í heilt vinstra,
Brennimark: 7. 5.
— Brennimark Kristinns Tryggva Stef-
ánssonar bónda á Yztabæ í Hrísey íArnar
nesshrepp: K. T. S.
Eigandi og ábyrgðarm: Björn Jónsson
Prentari: Jónas Sveinsson.