Heimskringla - 24.10.1928, Blaðsíða 6

6. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINQLA
WINNIPEG 24. OKT. 1928
Sérhver sína skyldu
(Eftír Randolph Lichfield)
Hann hélt áfram að spyrja án þess að
svara- meðan móðirin, sem stóð og hélt sér
við rúmið með báðum höndum, horfði á hann
óttaslegnum augum, skjálfandi til hvirfli til
ilja.
Allt í einu hristi læknirinn höfuðið.
“Endinn er mjög nálægur,” sagði hann
lágt. “Það hefði átt að flytja hana í sjúkra-
húsið fyrir mörgum stundum síðan. En nú
er of seint að flytja hana þangað. Það er
sannarlega enginn tim;. til að útvega hjá'p.
Jæja, þér verðið að hjálpa mér, og við skulum
gera allt sem við getum.”
“Ó, hvað ætlið þér að gera?” stundi móð
irinn.
“Gera holdskurð,” svaraði hann fljótlega,
um leið og hann tók úlnliðalínið af sér og
bretti upp ermarnar. “Það er ekkert annað
sem getur bjargað lífi hennar.”
“Nei,” sagði hás rödd bak við þau. “Eg
vil engan holdskurð. Hún er áreiðanlega
ekki svo veik.”
“Góði maður minn,” sagði læknirinn við
föður litlu stúlkunnar, sem studdist, við dyra-
stafinn. “Barnið. deyr; ekkert annað en
strax framkvæmdur höldskúrður getur bjarg-
að henni. Ef þér neitið samþykt yðar.” —
Hann ypti öxlunum átakanlega. — ‘“Ef ekki,
farið þér til hallarinnar og biðjið lafði Brant-
on að gera svo vel og lána bifreið og bifreiðar-
stjóra til minna umráða, þar eð hér er um líf
eða dauða að tefla.”
“Eg skal fara,” tautaði maðurinn, og
snéri sér við. “Eg skal fara.”
“Það er rétt,” svaraði lækniiinn. “Eg
\ oi i5 að fá hana til þess að senda boð til bæj-
arins. Nú frú — hvað sem þér heitið- herð-
ið upp hugann. Þér vitið að líf hennar er í
okkar höndum. Eg þarf sjóðandi heitt vatn.”
“Grátekki heyrðist um leið og hún þaut
ofan í eldhúsið.
Læknirinn andvarpaði, hristi höfuðið og
fór að leita í töskunni sinni.
“Þetta er hættulegra en nokkurt annað
tilfelli sem ég hefi átt við,” tautaði hann og
beit á jaxlinn. Eg skyldi gefa fimtíu pund
til að þurfa ekki að eiga við þetta — vesalings
litla barnið.”
“Missið ekki alla von ennþá,” sagði lækn-
irinn, um leið og hann þurkaði kvíðasvitann
af enni sínu, og rétti hina hendina að borðinu.
Nú reyndi einhver að opna dyrnar, sem
voru lokaðar, og þau heyrðu að sagt var:
“Bifreiðin er komin — bíður.”
“Biðjið manninn að hraða sér til sjúkra-
hússins, og koma þaðan með einhverja hjúkr-
unarkonu hingað,” sagði læknirinn. “Seg-
ið þér honum að flýta sér. Missið þér ekki
kjarkinn, móðir, ítrekaði hann. “Þér hafið
verið duglegar, og það versta er búið. Hún
er þess verð að berjast fyrir hana.”
Holdskurðurinn var afstaðinn, og móðir-
in, sem var næstum meðvitundarlaus, sat á
rúmstokknu-m og reyndi að drekka kalt vatn
úr bolla.
Mann læknir knéféll við hina hlið rúmsins
þreifaði á slagæð bamsins með annari hendi-
en hinni studdi hann á hjarta hennar og
horfði rannsakandi augum á föla andlitið.
1 Holdskurðurinn var afstaðinn, en ásigkomu-
lagið var efasamt, eins og hann hafði búist
við.
Þegar hann leit upp sá hann að móðirinn
. var komin að því að falla í öngvit.
“Það er betra að þér farið frá rúminu og
Jeggist á gólfið,” sagði hann að hálfu leyti
utan við sig og snéri sér að barninu. “Legg-
ið þér fæturnar upp á stól eða eitthvað ann-
að.”
Um leið og hún stóð upp tók einhver í
skráarhún hurðarinnar, og barði svo.
“Hjúkrunarstúlkan — hjúkrunarstúlka,
Wilson, læknir,” hvíslaði alúðleg rödd.
Læknirinn stóð upp og náði mátulega
snemma í móðirina, sem var að detta. Hlý-
lega en fljótt lagði hann hana niður og lét
skemil undir fætur hennar. Svo opnaði
hann dyrnar fyrir hjúkrunarstúlkuna, sem leit
á hann með slíkum ákafa eins og hún vildi
segja honum eitthvað. En áður en hún gat
sagt nokkuð, hafði það verið áform hennar,
fór hann undireins að segja henni frá kring-
umstæðunum
“Stór hætta, — voðaleg hætta, systir,”
sagði hann að lokum, “og ég er hræddur. Lít-
ið þér nú eftir vesalings konunni, viljið þér?
Hún hefir verið dugleg.”
Hann var aftur þotinn að rúmi barnsins,
en nú horfði hann ekki á það, heldur á úrið
sem lá á borðinu.
“Henni batnar,” sagði hann, og varð glað-
ari á svip en hann áður var, “áreiðanlega.”
Öll eftirtekt hans var hjá barninu og úr-
inu, meðan systirin vakti konuna til meðvit-
undar og fylgdi henni ofan. Þegar hún kom
aftur og gekk hávaðalaust að rúminu, leit
hann á hana og sá eitthvað undarlegt í augum
hennar, svo hann horfði enn fastara á hana.
Hún leit undireins niður og á andlit barns-
ins, og tautaði eitthvað um það, hve erfitt og
hættulekt væri að gera lioldskurð undir þess-
um kringumstæðum.
“Setjist þér niður systir, setjið þér yður —
þér gerið mig viðkvæmann,” sagði hann í lág-
um róm.
Hún settist, leysti línhúfuböndin sín og
fleygði þeim aftur yfir axlimar. Og um leið
og hún stundi þungan stóð hún upp, eins og
hún væri komin að því að hljóða.
Þegar hún settist aftur, leit læknirinn
fast á hana.
“Verið þér rólegar,” sagði hann í skip-
andi róm.
“Getið þér ekki farið héðan núna?” sagði
hún, um leið og hún hvíldarlaust spenti greipar
og losaði hendumar sundur aftur. “Þér get-
ið komið aftur.”
Hann leit á hana undrandi.
“Þér megið treysta mér,” sagði hún og
hreyfði sig óróleg. “Farið þér heim, Mann
læknir, farið þér heim — þér getið komið aft-
ur seinna.”
“Systir Wilson,” sagði hann hörkulega,
emð þér búnar að missa vitið?”
Hún þrýsti annari hendinni á brjóstið en
rétti hina að honum.
“Húsið yðar er að brenna, við sáum það
um leið og við fórum framhjá. Og einhver
hljóðaði — hljóðaði,” sagði hún andvarpandi.
Tom stóð upp á augabragði.
“Guð minn góður,” hrópaði hann og hljóp
til dyra, en snéri sér aftur. “Eruð þér vissar,
alveg vissar, að það hafi verið mitt hús?”
Hún kinkaði kolli og strauk línhúfuna af
höfði sínu.
Tom gekk aftur til dyranna, nam þar
staðar og leit eftir frakkanum sínum, lagaði
svo treyjuermarnar. Um leið og hann tók
frakkann varð honum litið á áhöldin, sem lágu
á borðinu og hann stóð kyr.
Höfuð hans hné niður á brjóstið og axl-
irnar eins og lyftust. Frá hinum skjálfandi
fingrum hans datt frakkinn á gólfið. Hann
lagði annan framhandlegginn yfir augun og
varir hans hreyfðu sig.
Um leið og hann lét handlegginn síga nið-
ur, andvarpaði hann og axlirnar lækkuðu.
“Nei” sagði hann í viðkvæmum róm, og
kné niður við rúmstokkinn. “Nei! þessu
lífi verð ég að bjarga — þetta er mín vinna!
Guð og einhverjir aðrir fyrir þau, guð hjálpi
þeim!”
Þegar fingur hans fundu aftur slagæð
bamsins og hin hendin hjarta þess, leit hann
tryllingslega til systurinnar, sem hafði hulið
andlitið í höndum sínum og sýndist gráta.
“Sendið þér vagnin tQ að komast eftir hvað
skeð hefir,” sagði hann hörkulega.
Hún stökk á fætur og flýtti sér ofan.
“Gladys!” andvarpaði hann um leið og
hann laut niður að barninu. “Svo lík henni!
Er það ekki undarlegt! Góði guð svo voða-
legt.”
“Systir,” sagði hann skjálfandi, þegar
:hún kom inn aftur, “lítið þér á þetta barn.
íÞér — þér hafið séð elztu dóttur mína, —
Gladys?”
“Eg sá það næstum á sama augnabliki og
ég kom inn,” svaraði hún í mikilli geðshrær-
ingu. “Ó farið þér nú heim — farið þér
heim.”
“Eg fer — ó, ég verða að fara,” hrópaði
hann hásum róm og reis til hálfs á fætur, en
kné svo niður aftur.
“Já,” sagði hann litlu síðar; “henni batn-
ar nú. Eg — ég ætla að fara. Hún er frels
uð. Eg kem aftur.”
“Tefjið mig ekki,” sagði hann við mann,
sem hann mætti í stiganum. Hjúkrunarkon-
an segir yður frá öllu.”
Tveim sekúndum síðar þaut bifreiðin
ofan brekkuna.
“Guð hjálpi þeim! Guð hjálpi þeim!
Guð hjálpi þeim!” tautaði hann viðstöðulaust.
Allt í einu rann bifreiðin ofan í skurð og
stöðvaðist svo skyndilega, að það lá við að
hann kastaðist út úr henni.
Önnur bifreið kom upp brekkuna.
“Er þetta vagn lafði Brentons,, spurði
Tom og hoppaði út.
“Já, vona að þér hafið ekki meiðst.”
ee*.í' •>»*
“Nei, hjálpið mér dálítið; ég verða að
halda áfram.”
Bifreiðin var óskemd og hann hélt áfram.
Mikill mannfjöldi hafði hópast kringum
húsið hans, sem var eitt eldbál. Hann stökk
ofan úr vagninum og fór að ryðja sér braut.
“Nei, afsakið. í guðanna bænum, lof-
ið mér að komast áfram. Afsakið! — afsak-
ið!” Hann hrinti mönnum frá sér til þess að
komast áfram.
“Gladys! — Ronny, hvítvoðungur! og —
ó, Fló! Fló!” hvíslaði hann og ruddist á
fram.
“Snúðu við,” hrópaði lögregluþjónn til
hans.
“Þetta er læknirinn Mann,” sagði einhver
fyrir aftan hann.
“Litla stúlkan mín! Drengurinn minn!
konan mín!” stamaði hann.
“Öllu líður vel, læknir, líður vel,” sögðu
eldliðsmaðurinn og lögregluþjónninn sem ein-
um munni. Allir eru frelsaðir.”
“Allir? — Allir?” endurtók Tom.
“Já, allir eru frelsaðir og óskemdir, for-
maðurinn okkar frelsaði þau, ekki hættulaust
fyrir sjálfan sig.”
“Þarna er frúin — þarna yfirfrá,” sagði
hann. Börnin eru í húsi frú Dixons.”
“Þarna? Hvar? — hvar?,” hvíslaði
Tom, og braust áfram.
Hann rasaði, datt að hálfu leyti, reisti
sig við og datt aftur við fætur hennar. Hún
hljóðaði, laut niður að honum til að hjálpa
honum á fætur.
“Þið eruð heilbrigð, — öll,” andvarpaði
hann.
“Já, já; það var einhver sem frelsaði þau.”
Annar maður, auk hans sjálfs, þessa nótt
hafði gert skyldu sína.
ENDIR.
-------x-------
Hútan og hárlokkurinn
(Eftir Molly Doddson)
Það var kaldur dagur í lok janúar árið
1900, og þó að viðfeldnara væri að mega vera
inni í dagstofum sínum hjá ofninum, var
fjöldi manna saman kominn hjá aðalstöðinni í
Southampton, bíðandi eftir hermannalestinni
frá Aldershot. Tvær tvífylkisdeildir af sjálf-
boðariddaraliði áttu að koma með þessari lest
og fara með flutningaskipinu, Úranía, sem
var aðeins steinsnar frá stöðinni. Flestir
þessara sjálfboðaliöa voru af auðugu og vel
megandi fólki, sem nú var saman komið til að
kveðja þá.
Auk foreldra, systkina og ástvina her-
mannanna, var mikill grúi af fólki saman kom
inn þarna, til að sjá þenna óvanaleg viðburð,
og til að vekja kjark og kæti landa sinna, sem
lögðu af stað til að berjast fyrir föðurlandið,
meðan hinir voru heima.
Aðskildar frá fremstu hópunum á stöðv-
arpallinum stóðu tvær stúlkur. Sú eldri, sem
leit út fyrir að vera um fertugt, var há og eft-
irtektaverð persóna, skrautlega klædd. í
handskýli sínu hafði hún geymdan laglegan
böggul og skrautlegan vasaklút. Þessi stúlka
var frú Roland Longstaffe, rík ekkja, sem var
komin frá London til að kveðja vin sinn. Þessi
vinur, major Sholto, var vígamannlegur að
útliti, sem fyrir stuttu síðan hafði verið for-
ingi Madigal riddaranna, var nú einn af sjálf-
boðaliðunum. Frúin, sem þrátt fyrir fjör
sitt var varkár og hyggin, fékk aldrei ná-
grönnum sínum ástæður til að fara með slúð-
ur, og þess vegna var hún heldur ekki ein-
sömul, falleg, dökkeygð, tvítug stúlka var
með henni. Sibylle Hampden átti heima í
þriðja húsi frá frú Longstaffe í Drotningar-
götu, og átti samkvæmt skoðun þessarar konu
mjög ömurlega tilveru. í raun réttri átti
unga stúlkan þessari konu að þakka hinar fáu
skemtanir sínar, og við þetta tækifæri hafði
frúin tekið hana með sér til Southampton svo
hún gæti fengið að sjá flutning hermannanna
út í skipið, samhliða því að hún sjálf naut
góðs af samveru hennar.
“Hún kemur aldrei þessi lest,” sagði frú
Longstaffe, um leið og hún fór að ganga fram
og aftur um pallinn. “Mér er kalt á fótum
af því að standa hér og bíða.”
“Hvað hafið þér í bögglinum?” spurði
unga stúlkan. “Á ég ekki að bera hann?”
“Það er aðeins vasaklútar, sem hann hef-
ir áreiðanlega ekki hugsað um, og tveir sápu-
molar. Það eru auðvitað ekki mjög glæsi-
legar kveðjugjafir, en þar á móti mjög notasæl
ar. Því hagsýn er ég, ekki verður því neit-
að; er það ekki satt, kæra barn?”
“Jú, það er áreiðanlegt,” sagði unga
stúlkan.
“Eg hef komið því þannig fyrir, að í
hverri viku verður honum sendur kassi með
sælgæti og bögugll með skyrtum og sokkum,
svo hann þarf einskis að sakna.”
“Ef hann aðeins fær sendingarnar.”
“Ó, þú litla ógæfu spákona. Hvers vegna
ætti hann ekki að fá þær?”
“Honum þykir efalaust leitt að verða að
fara.”
“Já, í gærkveldi sagði hann mjög hnugg-
inn, að þetta yrði í síðasta sinni, í marga mán-
uði, sem hann fengi að bera úlnliðalín. Nú,
þvottakonan hans fær nú frí um tíma.”
“Sko, þama kemur lestin,” sagði unga
stúlkan áköf. “Nei, en hvað það er gaman
að sjá.”
Undireins og lestin nam staðar varð mik*
il hreyfing á stöðinni. Vagnadyrnar voru
opnaðar og út streymdu hermennirnir — al-
staðar hávaði, köll kveðjur, spaug og kát hróp,
hvað innan um annan.
. . . .Frú Longstaffe var fljót að finna vin sinn.
Sibylle snéri sér frá þeim til að horfa á mann-
fjöldann, en frúin og hinn veðurbitni herfor-
ingi töluðu saman fáein orð. Allir höfðu
einhvern til að tala við, allir virtust eiga ann-
ríkt, nema Sibylle. Sjálfboðaliðarnir voru
umkringdir af ættingjum og vinum.
Hljóðlistarflokkur úr fastaliðinu lék liinn
gamla, skozka þjóðsöng “AuJd Lang Syne,” og
hávaðinn, sem eimreiðin í sambandi við hinar
mörgu raddir og trumbuna gcrði, var svo mikill
að hann hefði auðveldlega getað sprengt hljóð-
himnu einhvers.
Sibylle leit af einum hópnum á annan.
Hún vildi sjáanlega festa sér í minni þessa ein-
kennilegu sýn. Allir vom masandi, hún ein
hafði engann að tala við. En stóð ekki þama
hjá farangrinum ungur maður sem vörður, er
enginn skeytti neitt um? Jú, það var enginn
til að kveðja hann né óska honum gæfuríkrar
heimkomu. Hún leit á hann ennþá einu
sinni; hann var á meðalhæð, beinvaxinn, hálf-
þrítugur, með fjörleg, blá augu og fallegt and-
lit. Hann tók líka eftir henni — dökkeygð,
töfrandi fögur ung stúlka í brúnum kjól með
rauðan hatt, og sem sjáanlega var ekki kom-
in til að kveðja neinn. Hún stóð þarna alein,
aðeins sem áhorfandi, og þessar tvær ókunnu
persónur horfðu alvarlega hvor á aðra í tæp-
lega þrjátíu feta fjarlægð hver frá annari.
Feimið var tillit hennar, hans djarft og ákveð,
ið, en eitt var sameiginlegt hjá þeim, þesi ein-
manalega tilvera þama.
Nú var merkið gefið tH að fara út í skip-
ið. Og þama var hermönnunum raðað í þil-
farinu.
Frú Longstaffe var búin að kveðja vin
sinn, og kom nú allhnuggin til fylgdarmeyjar
sinnar. Hljóðfærin léku kveðjusöng meðan
festar vom leystar.
Þegar Úranía fór að hreyfa sig þá byrjuðu
kveðju hróp og allir veifuðu vasaklútum sín-
um. Vasaklútur frú Longstaffe var votur af
támm. Með hægð fjarlægðist skipið, en frá
þilfarinu var ennþá veifað kveðjum. Einn
út af fyrir sig í nánd við stýrishjólið stóð hinn
einmanalegi ungi maður, og af ómótstæðileg-
um innblástri og áhrifum varð Sybylla Hamp-
den að veifa fjörlega og alúðlega klútnum sín-
um í kveðjuskyni til þessa unga manns, og
hann svaraði þesari kveðju jafn fjörlega og inni
lega.
Svo hvarf skipið skyndilega bak við nes,
sem lá út í sjóinn, og þögn mannfjöldans varð
eins og greftmn hefði átt sér stað.
“Móti hverjum varst þú að veifa Sybilla?”
spurði vinkona hennar á heimleiðinni. “Eg
hélt að þú þekktir engann.”
“Nei, ég þekki engann nema major Sholto.
Eg veifaði til hugsjónar.”
“Hugsaðrar tilveru,” leiðrétti frúin.
“Til gæfu fyrir alla. Ó, ég gleymi aldrei
þessum myndum og áhrifum þeirra.”
“Hugsið yður hvemig geðslag yðar myndi
vera, ef þér bæmð sérstaka vinsemd til ein-
hvers af farþegunum,” sagði frúin kjökrandL
“Eg hefi verið furðu staðföst, og naumast felt
eitt tár, en ég veit að ég get enga manneskju
séð í marga daga, og ég ætla að þakka helm-
ingin af heimboðunum, sem ég hefi fengið.”
(Framhald)