Lögberg - 21.02.1895, Blaðsíða 3
LÖGBEIIU FIMMTlJ DAGINN 21. FEBRUAR 1895.
3
Spanisli Fork, 12. iebr. ’95.
(Frá spánýjn’n frjettaritara Lögbergs).
Herra ritstjóri.
í peirri von, að enginn taki f>að
„upp“ fjrir opinberun, eða neitt sjer-
legt tímanna tákn á pes3utn sSðustu
dögum, ræðst jeg i að „bragga“ Lög-
berg með fáeinum frjetta línum lijeð-
sn, úr pessu undra-landi Mormón-
anna í Utha. Jeg verð samt — áður
en jeg fer algerlega í „essið“ mitt
með að skrifa — að viðurkenn, að jeg
er lítt vanur við pess háttar störf, og
Verð jeg pvf að biðja hinn heiðraða
ritstjóra pessa blaðs, og alla lesendur
Lögbergs, að virða á betra veg, pó
ftð pað sem jeg rita verði ekki eins
fullkomið, eins og pegar lögfræðing-
urinn Einar H. Johnson eða Dr. B.
Runólfsson eru að rita sínar fróðlegu
frjettagreinar hjeðan, sem af og til
eru að birtast I Islenzku blöðunum.
.Tæja, pað er pá líklegast bezt að
byrja á frjettunum, og segja fyrst frá
tiðarfarinu eins og menn g«ra vana-
lega. I>að hefur verið fremur gott í
vetur — lengra aptur f tímann er
Pýðingarlaust að fara. Hjer var al-
autt og mesta blfða til jóla, pá kom
að eins lítið föl, sem tók upp aptur
að mestu. Svo kom aptur fjórtán
pumlunga djúpur snjór seint f janú-
ar, og hefur legið á jörðu síðan; par á
eptir kom aptur staðviðri og góð veð-
ur, allt til hins 9.—10. p. m. að aptur
dreif niður töluverðan snjó, svo menn
hafa nú gott sleðafæri.
Heilsnfar b/st jeg við að eigi að
koma næst. I>að hefur mátt heita
gott f vetur, pótt stöku sinnum hafi
kvef og aðrir smákvillar verið að
stinga sjer niður hjer og par, en stór-
sóttir og manndauði hafa eigi gert
vart við sig, pað jeg til veit.
Fjenaðarhöld munu og einnig
vera fremur góð yfir höfuð, bæði hjá
sauða og nauta hjarðmönnum,sem hjer
um pláss eru bæði margir og miklir,
því svo telst mönnum til, að f Utah
sjeu 5,000,000 af sauðfje, 800,000
Uaut, og 250,000 hross, og er most af
þessu í stórum hjörðum og eign auð-
manna, sem halda pvf til haga víðs-
vegar um auðnir Utah Territoris.
Verzlunardeyfð er hjer, víst ekki
sfður en annars staðar, með meira
móti, og atvinnuleysi yfirleitt í öllum
greinum. Samt vona menn, að eitt-
hvað færist í lag með pað á næsta
sumri.
Sykur-rófu ræktan er hjer mikil
I Utah, og hefur sykur verksmiðjan f
Lehi búið til f haust og vetur 2,500-
000 pund af sykri, sem pó kvað ekki
fullnægja Utah Territoríi. Það er
þvf haft við orð, að auka pá atvinnu-
grein til muna, og jafnvel stofna
aðra sykurverksmiðju, helzt lijer f j
Spanish Fork á næsta sumri. Nytt
hlutafjelag kvað vera að myndast,sem
ætlar að koma pví til leiðar, ef efni
og kringumstæður leyfa.
Af löndum vorutn, íslendingum
bjer í Sp. Fork, hef jeg ekki neitt
frjettnæmt að segja, pví að pað er
mjög viðburðarlítið hjá oss nú. Mjer
er samt óhætt að segja, að peitn Hði
flestöllum f tfmaulegu tilliti fremur
bærilega; peir eru nærfellt allir iðju
og sparsertdar-menn, og pótt engir
peirra geti kallazt ríkir, pá eru peir
sa nt allir vel við efni, allir sjálfbjarga
og skulda mjög lítið, og er pað, að
minni hyggju, meira en hægt er að
segja um sa-nlanda vora, sem búa á
öðrum stöðum hjer í Ameríku.
í atvinnugreinum skiptast peir í
prjá flokka: jarðyrkjumenn, iðnaðar-
menn og daglaunamenn, og stunda
peir allar pessar atvinnugreinar mjög
vel —. Af lærðum mönnum erum
vjer ísl. hjer mjög fátækir. Vjer
höfum reyndar engan, en margir á
meðal vor eru samt töluvert .nenntað
ir, og hafa góða pekkingu á flestu,
sem fyrir kemur í lífinu. Vjer verð-
um að viðurkenna, að vjer stöndum í
pvf tilliti skör lægra en norðurstaða
landar vorir.
íslendingar hjer eiga sjer eitt af
pessum óviðjafnanlegu íslenzku fje-
lögum, og var pað stofnað fyrir 2 ár-
um sfðan. Hvað fjelag petta heitir,
treysti jeg mjer pví miður ekki til að
fræða menn um, pvf pað hefur geng-
ið undir svo mörgum nöfnum sfðan
pað myndaðist, ekki ósvipað ,,I>or-
brandsstaðahrepps sunnlenzku fjelag-
inu“ forðum, og aðgerðir pess munu
líka svipaðar. Jeg er samt ekki svo
vel að mjer, að jeg viti með vissu,
hvað petta fjelag starfar, eða ætlar að
starfa. ef pað lifir pað að komast á
lögaldur, eða hvort pað er andlegt
eða veraldlegt, pví að jeg botna satt
að segja ekkert í pvf. Fjelagið á
samt öflugt samkotnuhús, sem leigt
hefur verið í vetur fyrir skóla, en enga
lóð á pað enn; samt kvað standa til
að fjelagið kaupi ef til vill lóð innan
langs tíma og fari svo að setja upp
segl og st/ra eitthvað f framfaraátt-
ina.
Að höfða tölunni til eru ísl- bjer
öflugir. Jeg hef heyrt reikningsfróða
menn segja, að peir væru (50U, og eru
peir flestir ættaðir og upprunnir frá
binn söguríka plássi Vestmannaeyjum
við ísland, líklegast af Irskurn ættum
upprunalega, komnirfrá hinum dyggu
pjónu.n Hjörleifs landnámsmanns,
sem flestir munu kannast við. Auð-
vitað eru líka fáeinir af meginlandinu,
sein jeg bef ekki nein ráð með að
ættfæra, hvað sem í boði væri.
Sem sagt, leiðir eitt, og jeg vil
segja gott, af pví, að peir eru flestir
ættaðir frá Eyjunum, en pað er pað
að við höfum hjer ekkert að segja af
pessum mjög svo leiðinlcgu „fjarða“
og „dala“ nöfnum á fólki, sem svo
mjög kvað tíðkast norður frá*). Hjer
hafa næstum allir „son“ í endt nafns
síns; auðvitað er pó ekki af öllum
höfð sama orðtnyndin, pvf opt má
heyra „sen“ í staðinu fyrir ,,son“, sem
líklegast er meira kaupstaða-blönduð
íslenzka en tilgerð. Jeg læt pað nú
samt allt vera, en pað er annað sem
mjer hefur opt kotnið til hugar, að
væri ennpá vitlausara, og ótilhlýði-
lega, sem sje livað fólk hjer virðist
nfðast inikið á Johnsons nafninu; hjer
gengur nálega fjórði hver ísl. með
pví nafni, og veluur pað opt hlægileg-
um misskilningi tneðal enskumælandi
fólks, sjerstaklega pó, pegar skírnar-
nöfn eru hin sömu. Hjer má finna
dætur og syni Jónasar, Jóhanns, Jó-
hannesar og Jóns, allt með sama
nafninu, Johnson; en pað er ekki pað
versta, pó að pessum nöfnum sje
blandað saman í eitt. Ilitt virðist ó-
tilhlýðilega pegar dætur og synir
Þórodds, Gunnars, H jalta og Skeggja
eða livað svo 3em menn vilja nefna
pað, og ekki eiga Jón o. s. frv. í ætt
sinni innan tíunda liðar, að peir skuli
einnig nefna sig Johnson.
Um skírnarnöfn er nú allt ann-
að mál; peim hata víst fáir breytt
hjer; peir fáu, sem pað hafa gert,
hafa gert pað af hreinni og beinni
heimsku og vöntun pekkingar og
virðingar fyrir sínu hljómfagra móð-
urmáll og nöfnum, en sem betur fer
eru fá pess háttar veraldir viðundur
vor á meðal.
Af peirri tölu landa vorra lijer,
sem áður hefur verið á minnzt, er lfk-
lega óhætt að segjs, að sjeu mor-
mónar, með öðrum orðum „síðustu
daga heilagir11, og hafa flestir fullorðn-
ir karlmenn á tneðal peirra petta svo-
kallaða „prestadæmi4-, pað er að skilja
eru prestar mormóna. Til pess að fá
,.prestadæmi“ petta parf alls ekki
neinn lærdóm, sem margir mættu
hugsa; pví er likt varið og opt er með
heiðurmerki stjórnanna, að pað er opt
veitt bara fyrir trií og hlýðni, hlýðni
við mormónatrúna og kirkjuna. í>að
er pess vegna ekki dæmalaust, að ó-
bóklæsir og óskrifandi náungar fái
„prestadæmið“.
Um trúna sjálfa tala jeg ekki;
jeg skal fúslega játa, að jeg er illa að
mjer í guðfræði mormóna, en pað lít
ið sem jeg pekki hana, pá virðist mjer
hún frekar hjegómleg, pótt út yfir
taki, pegar alveg ólærðir og óupp-
lýstu menn, eins og t. m. jeg, fara að
prjedika. £>að lfkist óefað engu frek-
ar, en að blindur 'ieiði blindan.
Áður en jeg kom hingað til Utah,
sem nú er bráðum 3 ár, heyrði jeg
mormónum í Utah opt lýst pannig, að
*) IfvaS þykir höf. ,,lei?inlegt“ við þan
nöfn? Oss virSast þau viSfeldin, og þakkar-
vert aS fá þau til tilbreytingar.
Ritst.
peir hefðu horn og klaufir eins og
naut eða sauðir. En hvlík fjárans
vitleysa! Mig hefur opt furðað á pví
síðan, eptir að mjer blotnaðist sú á-
nægja að kynnast peim,hvað heimska
og illgirni geta komizt langt, pegar
pær systurnar fara í algleyming. Jeg
hef sem sje komiztað hinu gagnstæða,
og álít mormóna alveg eins gott fólk
að búa saman við, eins og jeg hef áð-
ur átt að verjast. Auðvitað eru peir
ekki alveg fullkomnir, en pað eru lík-
lega fáir í pessum heiini.
Nú, herra ritstjóri! Jeg er víst
búinn að rugla nógu mikið í petta
sinn. I>vf að jeg hef hripað petta fin
alls undirbúnings, rjett af handahófi.
Fari nú svo, að pjer álítið lfnur pess-
ar pess virði, að birtast f yðar merka
blaði, vil jeg hugsa til yðar og Lög-
bergs seinna f vetur, og skal jeg pfi
til afbrigðis skrifa á hreina og beina
Sjianish Forks íslenzku.
Yðar,
r>. B.
is orrE.v
A NEGLECTED COLD
whiom Divnora
Finally into Consumptioq.
0 EAff UP COLD 1.4 TI.’iJE
• V UIINO
Pyny-Pectoral
THC QUICK CURE
COUQHS. COL09,
OnONCHITIS.
HOARSENESS, ETO.
Lartjo KoUle, 25 C'ls.
I^ennara vantar
við Lögberg-skóla fyrir sex mánuði.
Kennslan byrjar 1. apríl. Umsækj-
endur iiltaki launaupphæð ogsenditil
boð sín til undirskrifaðs fyrir 15. marz
næstkomandi. Tilboð verða ekki
tekin til greina frá öðrum en peim,
sem staðizt hafa próf.
15. janúar 1895
Fkkystbinn Jónssox
ClIUKCIIBKIDGE P. O.
Assa , W. T.
Kennara vantar
við Dingvallaskóla fyrir 0 mánuði.
Kennslan byrjar 1. apiíl næstkom-
andi. Umsækjandi verður að hafa
staðizt próf, sem verði tekið gilt af
kennslumálastjórninni í Regina. Til-
boð verða að vera komin fyrir 28.
febrúar. Frekari upplýsingar gefnar,
ef óskað er eptir.
G. Narfason.
Churchbridge P. O., Assa.
Fyrlrlestur
— í —
Isleiuliiiíirabygdunum.
EINAK IIJÖKLEIFSSON
ÍIELDUK
FYRIRLESTUR
— OG--
les nokkra skemmti-
legra kalla
á peim stöðum og tíma, er nú skal
greina:
PEMBINA, N. D.:
mánud. 4. marz kl. 8 e. h.
GARDAR, N. D.:
miðvikud. ö. marz kl. 5 e. h.
EYFORD, N. D.:
fimmtud. 7. marz kl . 2. e. li.
* MOUNTAIN, N. D.:
fimmtud. 7. marz kl. 7. e. h.
IIALLSON, N. D.:
föstud. 8. marz kl. 4. e. h.
í SAMKOMUIIÓSINU Á SANDHÆtUNUM
FYRIR XOKDAN Tl NGÁ, N. D.:
föstud. 8. marz kl. 7 e. h.
í SAMKOMUHÚSIXU H.lÁ KIKKJU VÍDA-
LÍNSSAFNAÐAK Á S.VND-
ilkðukum, N. D.:
laugard. 9. marz kl. 4 e. h.
MARSHALL, MINN.:
miðvikud. 13. marz kl. 7,30. e. h.
MINNEOTA, MINN.:
fimmtudaginn 14. marz kl. 7.30 e. h.
í ÍSLEXDINGABYGGÐINNI í LlNCOLIT
Co., Minn.:
föstud. 15. marz kl. 1 e. h.
í AUSTURBYGGÐ, MINN :
laugard. lö. marz kl. 1 e. h.
Inngangur að hverri samkomu
um sig kostar 25 cent.
DOYLE & CO.
Coz>. nxalza Ac Janiea
Bjóða sauðakjöt f súpur fyrir 4c.
pundið, hvað mikið eða lftið sem
tekið er, og 30 pund af súpu-nauta-
kjöti fyrir íl.00.
Komið til okk&r.
Doyle & Co-
9
vat bænahalds, að pví er haldið var. Marta var vön
að segja, að pað væri brennivfnsflaskan, sem hann
færði bænir sfnar, og sú staðbæfing styrktist nokkuð
við pað, hve uppbólgið andlit hans venjulega var,
pegar hann kom út úr helgidóm sínum. . I>egar jeg
kom inn í herbergið, sagði hann mjer að loka dyrun-
Rnr. og fá mjer sæti. Jeg hlýddi, og gat ekki gert
tt>jer í hugarlund, livað nú mundi koma.
,,Sflas“, tók hann ti' máls, og hvessti á mig litlu,
skörpu augun og strauk stríða hárið frá lága enninu,
„manstu nokkuð eptir pjer fyrir pann tíma, sem for-
*jónin kom pjer undir mína varðveizlu?“
Spurninguna bar svo bráðan að og bún var svo
övænt, að je gpagði via eitt augnablik.
Hann misskildi pögn mína.
„Komdu ekki með^ neina lygi“, sagði hann byst-
Rr; „mundu eptir, hvernig fór fyrir Ananias“.
„Jeg segi yður pað satt, mjer dettur ekki slíkt
1 hug“, sagði jeg með auðmýkt. „Hugsið pjer út í,
Fvað ungur jeg hlýt að hafa verið, pegar jeg kom
til yðar, og----“
„Engar vífilengjur,“ hrópaði hann enn bystari.
„t>ú leynir einhverju; pú getur ekki blekkt mig“.
Svo tók hann allt í einu upp sinn fláráða hræsnís-
svip og bætti við: „Sílas, pað er fyrir pig, að jeg er
að sjiyrja að pessu — pað er vegna peirra likamlegu
h&gsmuna, sem menn verða að hafa auga á, meðan
Vlð erum á ferðinni um pennan synduga heim“.
Ilann pagnaði aptur, ekki til pess að fá ncitt
16
áhrif á lærisveina mína, meðan peir voru vitni að
peirri óvirðing, sem mjer sjálfum var sýnd.
Jeg borðaði nú niiðdegismat inni f stofunni, eu
aðrar máltíðir f eldhúsinu, eins og áður, og par sat
jeg á kveldin. S.nátt og smátt fór Marta að vekja
athygli mína á breytingu, sem orðin væriá húsmóður
hennar. I>að var nú kominn preytulegur angistar-
svipur á andlit hennar; og sjaldan fór hún nú út úr
herbergi sínu nenia til máltíða. Svo fórum við að
taka eptir pvf, að Mr. Rodwell fór að koma sjaldnara
og sjaldnara, og að lokum hætti hann með öllu
að koma.
„Ilvað sagði jeg yður?-‘ sagði Marta eitt kveld,
pegar við sátum að kveldverði. „Hefur pað ekki
ræzt, sem jeg sagði? Mr. Rodwell ætlaði sjer aldrei
að eiga liana“.
I>að fór bráðum að liggja 1 augum uppi, að eitt-
hvað var að í húsinu. Miss Júdit lagði af með
hverjum deginum, sem leið; faðir hennar lokaði sig
inni í skrifscofu sinni optar en áður, og varð æ stygg-
lyndari og stygglyndari, pegar hann kom út paðan,
og hvað lftið sem honum pótti fyrir, tautaði liann
orð, sem menn mundu hafa kallað blótsyrði, ef pau
hofðu komið út úr munni veraldlega sinnaðra mauna;
jafnvel guðræknisiðkanir hans urðu nú styttri, og
• ekki eins tíðar og áður; og pað var að eins í litlu
Betlehem, par sem hann varð að bera grímuna vegna
safnaðar síns, að hann sýndist vera í essinu sínu.
M»rta varð með hverjum deginum spekingslegri
mjög geðill kerling vinnukoda par 1 húsinu. En
einu ári áður en hjer var komið fór hún, og f hennar
stað kom eitthvað tvftug stúlka. Þegar jeg hætti
við skólann, var mjer vísað f eldhúsið; par hjálpaði
jeg til við húsverkin, fægði hnffa, bustaði stfgvjel,
og gerði hitt og annað, sem gera purfti. Yi?' Marta
urðum brátt beztu vinir. Hún var að eðlisfari fjör-
ug, glaðlynd stúlka, og gerði hinn nýi húsbóndi
hennar bráðlega allt, sem í hans valdi stóð, til pess
að bæla niður pað glaðlyndi; en pó að hún settist
töluvert, tókst honum aldrei að móta hana f hræsnis-
móti sínu. Hún sagði opt, að ef jeg hefði ekki ver-
ið, pá hefði hún ekki verið mftnuð par í húsinu; og
jeg er viss um, að hún sagði það satt.
Jeg veit ekki, hvernig á pvf stóð, að við urðum
svo góðir vinir. Ef til vill hefur pað verið af pví,
að við vorum svo algerlega ólfk. Eins og jeg hef
áður sagt, var jeg utan við mig og gefinn fyrir að
láta fmyndunaraflið ráða; hún var eintóm skynsemi,
nema hvað hún hafði dálftið af tilfinningasemi, sem
engin góð kona er laus við. Það kom raikið til af
meðaumkvun, hvað hún ljet sjer annt um niig.
Vegna peirrar veraldarpekkingar, sem hún hafði,
skildi hún miklu betur en jeg, hve ópægilega og
einkennilega stóð á fyrir mjer, og bún gerði allt,
sem í hennar valdi stóð, til pess að s/na mjer hlut-
tekning sína. Þegar hún hafði lokið verkunum
á vetrarkveldunum, vorum við vön að setjast við eld-
inn og tala saman, ef Mr. Forter hoitptaði clfki að